1 1
> Retouradres: Postbus 20901, 2500 EX Den Haag
De voorzitter van de Tweede Kamer Plesmanweg 1-6
der Staten-Generaal 2597 JG Den Haag
Binnenhof 4 Postbus 20901
2500 EX Den Haag
2513 AA DEN HAAG T 070 351 61 71
F 070 351 78 95
Contactpersoon
---
T -
Ons kenmerk
VENW/DGMO-2009/2152
Uw kenmerk
Datum 18 maart 2009 2009Z03423
Onderwerp Kamervragen over de voorwaarden voor een rijbewijs Bijlage(n)
---
Geachte voorzitter,
Naar aanleiding van de vragen van het lid Roemer over de voorwaarden voor een
rijbewijs, kan ik u als volgt informeren.
1. Wat is uw mening over het bericht dat zo'n tienduizend epilepsiepatiënten niet
meer mogen autorijden?1
1. Ik ben geschrokken van de vergaande gevolgen voor veel epilepsiepatiënten en
ik neem dit dan ook heel serieus. Het niet verlengen van het rijbewijs heeft een
ingrijpend effect op iemands leven en mogelijk ook op diens gezin. Ik heb dan ook
meteen nadat ik een brief van de Nederlandse Liga tegen epilepsie heb
ontvangen, geïnformeerd naar de inhoud van de problematiek en ik heb contact
opgenomen met het Wetenschappelijk Instituut Nederlandse Apothekers (WINAp)
en het CBR.
2. Kunt u aangeven waarom de medicijnen tegen epilepsie opeens op de zwarte
lijst voor de rijbevoegdheid staan? Tot wat voor risico leiden deze medicijnen?
Waarom waren deze medicijnen eerder geen probleem en nu wel?
3. Kunt u aangeven welke medicijnen nog meer nieuw op de zwarte lijst zijn
gekomen en welke eraf gegaan zijn? Aan de hand van welke criteria heeft u dit
besloten?
2 en 3. In oktober 2007 zijn de ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
en Verkeer en Waterstaat, met medewerking van artsen en apothekers, gestart
met een grote voorlichtingscampagne over het gebruik van geneesmiddelen en
deelname aan het verkeer. Ter voorbereiding op deze voorlichtingscampagne
heeft het WINAp alle rijgevaarlijke geneesmiddelen ingedeeld in drie categorieën.
Aan deze indeling ligt een gedegen literatuuronderzoek ten grondslag. De indeling
geschiedt overeenkomstig de internationaal aanvaarde en gehanteerde ICADTS-
classificatie.
1 De Telegraaf, 24 februari 2009
a
Pagina 1 van 4
Ons kenmerk
VENW/DGMO-2009/2152
Bij iedere categorie hoort een advies van arts en apotheker voor de patiënt:
Categorie I: niet autorijden in geval van bijwerkingen;
Categorie II: niet autorijden gedurende een bepaalde periode na de start van de
medicatie;
Categorie III: ontraadt de patiënt nadrukkelijk auto te rijden.
Een aantal geneesmiddelen dat wordt voorgeschreven aan epilepsiepatiënten is
door WINAp ingedeeld in categorie III. Volgens de ICADTS-classificatie betekent
categorie III een ernstige of potentieel gevaarlijke invloed op de rijvaardigheid,
vergelijkbaar met de invloed van een bloedalcoholpromillage van 0,8 of hoger.
In 2008 is op basis van een onderzoek door WINAp gebleken dat een aantal
geneesmiddelen, waaronder die voor epilepsiepatiënten, een classificatie kende in
de Regeling eisen geschiktheid 2000 die het CBR hanteert die afweek van de
ICADTS-classificatie die artsen en apothekers hanteren. Dat is toen gelijk
getrokken. Voor een aantal epilepsiepatiënten heeft dit als gevolg dat het
rijbewijs niet langer meer verlengd kan worden. Vanwege dit ingrijpende gevolg
heb ik WINAp gevraagd mij nader te adviseren. De volledige indeling is te vinden
op de website www.geneesmiddeleninhetverkeer.nl
4. Is het waar dat het CBR mensen die aan epilepsie lijden adviseert om andere
medicijnen te nemen? Acht u een dergelijk advies niet in eerste instantie een
verantwoordelijkheid van de behandelend arts?
4. Het CBR gaat niet op de stoel van de arts zitten. Wel adviseert het CBR in het
algemeen mensen die een geneesmiddel uit categorie III gebruiken, contact op te
nemen met hun behandelend arts om te zien of er een alternatief is. Bij veel
geneesmiddelen van categorie III (denk daarbij aan anti-depressiva, anti-
histaminica, slaapmiddelen) zijn er namelijk rijveiliger alternatieven. Helaas blijkt
dat voor geneesmiddelen voor epilepsie ingewikkelder te liggen en is de overstap
naar een alternatief niet eenvoudig.
5. Wat gaat u doen om ervoor te zorgen dat mensen die aan epilepsie lijden
alsnog kunnen blijven autorijden?
5. Indien epilepsie-patiënten geneesmiddelen gebruiken uit de categorieën I of II,
kunnen deze patiënten blijven autorijden. De Nederlandse Liga tegen epilepsie
stelt in haar brief van 12 februari 2009 dat de indeling in categorie III van
anti-epileptica alleen zou gelden in de eerste maanden na de start van de
medicatie. Naar aanleiding van deze brief heb ik, nog vóór het verschijnen van
het bericht in de Telegraaf en een overeenkomend bericht in de Volkskrant, het
CBR benaderd en het Wetenschappelijk Instituut Nederlandse Apothekers
(WINAp) verzocht mij te adviseren over deze brief van de Nederlandse Liga tegen
epilepsie.
Ik verwacht voor het eind van deze maand een advies en op basis daarvan zal ik
me een mening vormen. Indien dat advies aanleiding is tot aanpassing van de
categorie-indeling van bepaalde geneesmiddelen, dan wel tot een nuancering in
verband met positieve gewenning aan deze medicijnen, zal ik onmiddellijk de
Regeling eisen geschiktheid 2000 aanpassen.
Pagina 2 van 4
Ons kenmerk
6. Kunt u aangeven waarom houders van een groot rijbewijs nu verplicht gekeurd VENW/DGMO-2009/2152
dienen te worden bij het verlengen van dit rijbewijs? Aan de hand van welke
gebeurtenissen is dit nu opeens nodig? Wat is uw mening hierover?
6. De vijfjaarlijkse periodieke keuring van houders van een groot rijbewijs, is een
verplichting die rechtstreeks voortvloeit uit de tweede Europese richtlijn voor het
rijbewijs (EEG91/439). Nederland is om redenen van de verkeersveiligheid een
voorstander geweest van deze richtlijn. Deze richtlijn is geïmplementeerd op
1 januari 2005. Vanaf deze datum is een periodieke keuring verplicht.
7. Kunt u aangeven wat de gevolgen zijn van deze verplichte keuringen voor de
lasten van de rijbewijshouder, voor de wachtlijsten van de keuringsartsen en voor
de verkeersveiligheid? Acht u dit in dit licht een verstandige maatregel?
7. De houder van een groot rijbewijs zal zich vijfjaarlijks moeten laten keuren
door een ARBO-arts. Deze keuring kost circa 75. Het maximumtarief voor deze
keuring wordt vastgesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit op basis van het
zogenaamde minutentarief van een arts. Wachtlijsten voor de keuringen door
ARBO-artsen zijn er niet. Wel weet ik dat voor een vervolgkeuring door een
medisch specialist, in sommige gevallen sprake is van een wachttijd. Mede
daarom heb ik besloten de herinneringsbrieven voortaan 4 maanden vóór de
vervaldatum door de RDW te laten versturen in plaats van 3 maanden.
Voor de verkeersveiligheid is de periodieke keuring een verstandige maatregel.
Zowel nationaal als internationaal zijn deskundigen het er over eens dat aan de
bestuurders van vrachtauto's en autobussen vanwege de grote gevolgen van een
ongeluk, medische eisen moeten worden gesteld. Een periodieke medische
keuring is dan ook op zijn plaats om eventuele medische gebreken te signaleren.
8. Bent u bereid met duidelijke voorstellen te komen om de regeldruk voor het
rijbewijs te verminderen en daarbij als uitgangspunt te hanteren dat iedereen die
verantwoord deel kan nemen aan het verkeer hiertoe ook de mogelijkheden moet
krijgen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op wat voor termijn komt u met voorstellen
hiertoe?
8. Samen met het CBR bekijk ik alle mogelijkheden om de lasten voor het
verkrijgen van een rijbewijs te verminderen. Eén van die mogelijkheden is om
keuringen die uit andere hoofde zijn gedaan, zoals een algemene ARBO-keuring,
ook te gebruiken voor de keuring voor het rijbewijs. Daarnaast onderzoekt het
CBR de mogelijkheid om de Eigen Verklaring via internet in te vullen.
Pagina 3 van 4
De opzet van de Regeling eisen geschiktheid 2000 is overigens zo dat iedereen
Ons kenmerk
die rijvaardig en medisch geschikt is, aan het verkeer mag deelnemen. Wel VENW/DGMO-2009/2152
moeten de normen voor de rijgeschiktheid als gevolg van medische
ontwikkelingen, regelmatig worden bijgesteld. Om die reden is op dit moment een
aantal commissies ten aanzien van enkele specifieke medische zaken aan het
onderzoeken of de Regeling eisen geschiktheid 2000 moet worden aangepast.
Ook de Gezondheidsraad gaat mij in 2009 adviseren over een aantal medische
aspecten.
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
ir. Camiel Eurlings
Pagina 4 van 4
Ministerie van Verkeer en Waterstaat