Port of Rotterdam

Met nylon en beton meer natuur in haven

18-03-2009

Deltares en het Havenbedrijf Rotterdam werken samen aan de verbetering van de natuur onder water in de Rotterdamse haven. Deze maand begon een proef in de Scheurhaven en Pistoolhaven (respectievelijk havennummer 5390 en 6360). Daar moeten nylon touwen en betonplaten de gladde glooiingen en steigers verruwen zodat ze aantrekkelijkere vestigingsplaatsen worden voor mosselen, vissen en andere in het water levende organismen. De waterkwaliteit is de afgelopen 20 jaar sterk vooruitgegaan en dit schept mogelijkheden voor het creëren van meerwaarde voor natuur onder water.

Het proefproject is onderdeel van het landelijke project Levende Waterbouw, gefinancierd door het Waterinnovatie (WINN) programma van Rijkswaterstaat. Daarbij werkt Deltares samen met vele andere partners aan ecologische en duurzame oplossingen voor watermanagement. Een onderdeel van dit overkoepelende project is het ecologisch optimaliseren van harde infrastructuur. Een haven is daarvoor een uitstekende proeftuin.

Onderwaterbossen
"In havens zijn de meeste structuren recht en hard", zegt Bregje van Wesenbeeck, projectleider van Deltares. "Wij denken dat met simpele aanpassingen, zoals het aanbrengen van holtes in betonplaten, of het maken van onderwaterbossen van touw, winst op ecologisch gebied valt te behalen". Touwen die aan banden om palen worden gespannen (zogenoemde paalhula's) of aan drijvers tussen pontons worden neergelaten, bieden extra hechtingsmogelijkheden voor mosselen, wieren en anemonen. Hiertussen zullen weer allerlei dieren gaan leven. Zo bieden deze kunstmatige riffen een prachtige schuilplaats voor vis.

De haven van Rotterdam laat zich graag lenen voor deze proef in de havenbekkens. "Het Havenbedrijf gelooft in economische ontwikkeling als basis voor verbetering van de leefomgeving en milieu. Met die achtergrond ontwikkelt het de Maasvlakte 2 en zet het zich ook in om de onderwaternatuur van de haven te verbeteren", aldus Sander Cornelissen, projectleider Havenbedrijf. Het inzetten van ' hangende structuren' in de haven kan een bijdrage leveren aan een ecologisch gezond watersysteem. Belangrijke randvoorwaarde voor het Havenbedrijf is dat de havenactiviteiten niet worden gehinderd. Daarnaast dient tijdens de proef gekeken te worden naar zaken zoals veiligheid, extra beheer- en onderhoudskosten en de meerwaarde van de ecologische optimalisatie. Niet in de laatste plaats wordt gelet op eventuele belemmeringen die vanuit de natuurwetgeving kunnen optreden. Wat dat laatste betreft zijn afspraken gemaakt met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Zowel Deltares als het Havenbedrijf menen dat natuur in de haven niet alleen positieve effecten op het imago van de Rotterdamse haven heeft, maar dat het in de toekomst ook werkelijk kan bijdragen aan een betere leefomgeving voor mens en dier. Zo hebben organismen die het water filteren, zoals mosselen, een positief effect op de helderheid van het water wat de natuurlijke- en recreatieve functie van het water vergroot.

© Havenbedrijf Rotterdam N.V.