Gemeente Zoetermeer

College reageert op crisis

Ondanks sterke basis is vinger aan de pols noodzakelijk De kredietcrisis en de ernstige recessie hebben uiteraard ook gevolgen voor Zoetermeer. Het Zoetermeers college volgt de ontwikkelingen nauwlettend, neemt zijn verantwoordelijkheid en treft maatregelen.

Op basis van eigen analyse van de mogelijke gevolgen wil het college de negatieve effecten van de economische situatie voor burgers en bedrijven zoveel mogelijk beperken. Regelmatig overleg met alle betrokkenen is daarbij van groot belang. Ook vindt intensief overleg plaats met de VNG, de G31 en de rijksoverheid. De Zoetermeerse invloed op de recessie is beperkt, omdat de kredietcrisis zich nu eenmaal op wereldniveau voltrekt. Toch is het van belang inzicht te hebben en te houden in hoe de crisis de gemeente raakt om waar gewenst te kunnen ingrijpen. Want hoewel Zoetermeer een sterke basis heeft, is het nu nadrukkelijker nog dan anders noodzakelijk de vinger aan de economische pols te houden.

Behoud van werk belangrijk

Hoewel het consumentenvertrouwen onder Zoetermeerders is gedaald zijn de effecten van de crisis voor de meesten nog niet merkbaar. In nu nog beperkte mate raakten mensen hun baan kwijt, maar er wordt verwacht dat dit aantal de komende periode wel zal stijgen. Behoud van werk is en blijft voor het college prioriteit nummer één en voor wie zonder werk komt te zitten wordt maximaal ingezet op re-integratie, al dan niet ondersteund door scholing. Het Participatiebudget bevat voldoende middelen voor behoud en ontwikkeling van vakmanschap, maar ook voor gerichte aandacht voor de onderkant van de arbeidsmarkt.

Investeringen naar voren halen

De situatie voor Zoetermeerse ondernemingen lijkt op dit moment nog positief. Er worden net zoveel kantoren en bedrijfsruimtes verhuurt als vorig jaar om deze tijd en er is nog steeds sprake van groei, ook in de vraag naar personeel. Toch is het ook hier noodzakelijk alert te blijven en waar mogelijk te stimuleren. Bijvoorbeeld door sneller vergunningen te verlenen en het onder de aandacht brengen van de mogelijkheden voor loonkostensubsidies. Waar mogelijk worden gemeentelijke investeringen naar voren gehaald en geïntensiveerd. Maar ook hier geldt dat slagvaardig optreden nauw verband houdt met de samenwerking van gemeente met het bedrijfsleven en de regio.

Effect woningmarkt later merkbaar

In het goedkopere segment blijft de verkoop van woningen in Zoetermeer nog redelijk op peil; het middeldure en dure segment hebben het nu duidelijk moeilijk. In de nabije toekomst zal het voor bouwers en ontwikkelaars lastiger worden om projecten financieel rond te krijgen, wat leidt tot vertragingen en faseringen in de bouw. Het college sluit ook niet uit dat in de toekomst aanvullende maatregelen als verruiming in de mogelijkheden van startersleningen, noodzakelijk zijn. Door de ontwikkelingen in de woningmarkt wordt een - wellicht tijdelijk - toename van de druk op huurwoningen verwacht, omdat het aantal mutaties zal afnemen.

De effecten van de crisis zullen in de woningmarkt pas na 2009 echt zichtbaar worden, omdat de nu lopende projecten gewoon doorgaan. Toch houdt het college vast aan de lange termijn prognose en ambities in de woningbouw, vooral ook omdat het college denkt dat er sprake is van een tijdelijke terugval. Mede daarom ook is het naar beneden bijstellen van de kwaliteitseisen geen optie.

Meer consequenties in 2010

In de komende jaren zal de financiële crisis zeker gevolgen hebben voor de gemeentelijke financiën. VNG-berekeningen tonen nu nog een beperkte daling van de uitkering van het Gemeentefonds, maar duidelijkheid daarover wordt pas verwacht in de meicirculaire van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Deze circulaire bevat informatie over de hoogte van de algemene uitkering voor de komende jaren.

De belastingopbrengsten komen enigszins onder druk te staan. Dit jaar zal dat nog geen ingrijpende gevolgen hebben, maar voor 2010 worden meer consequenties verwacht, mede door de mogelijke waardedaling van vastgoed. Bij de CAO-onderhandelingen voor gemeentepersoneel zal het openingsbod van werkgeverszijde beïnvloed zijn door de economische situatie en de verwachte besluitvorming van het Kabinet. De recessie gaat ook gevolgen hebben voor de overige inkomsten van de gemeente. Gevolgen die zullen inwerken op kosten als uitkeringen en minimabeleid. Samenvattend moet rekening gehouden worden met negatieve ontwikkelingen in de gemeentelijk financiën. Het eerste tussenbericht en de Voorjaarsnota 2009 zijn vooralsnog de eerste peilmomenten.

Voorstellen voor extra investeringen

Het college is van mening dat anticyclisch investeren door de overheid een belangrijke stimulans kans zijn voor de stedelijke kwaliteit en de werkgelegenheid. Nu voorziet de begroting 2009 al in een relatief omvangrijk investeringsbudget voor de uitvoering van gemeentelijke projecten, dus mag worden verwacht dat met de uitvoering daarvan een aanzienlijke impuls wordt gegeven. Aanvullend zal het college komen met concrete voorstellen voor extra investeringen, zoals voor studies naar projecten als de A12-zone/Creatieve zone en ondergronds bouwen. Op verzoek van de VNG is inzicht gegeven in projecten die versneld kunnen worden uitgevoerd, zoals de aanleg van de Oosterheem-lijn, het opknappen van de Mandelabrug en het opknappen van wijkparken. De bouw rond het centrumgebied in Oosterheem past zeker ook in dit rijtje.

Ontwikkelingen in het oog houden

Goed inspelen op de snelle ontwikkelingen is van groot belang en daarom is een Taskforce Recessie ingesteld, die de gevolgen van de recessie nauwlettend in de gaten houdt. Deze Taskforce, waar wethouders zitting in hebben en die een brede ambtelijke ondersteuning heeft, coördineert samenhang in maatregelen, speelt in op ontwikkelingen en informeert het college en de raad. Aan de hand van een zogenaamde dashboardmonitor houdt de Taskforce nauwlettend in het oog welke ontwikkelingen er in stad en land zijn.

Gemeente, bedrijfsleven en het maatschappelijke middenveld komen nog voor de zomer bijeen om in gezamenlijk overleg de gevolgen van de recessie te bespreken en te bezien wat partijen voor elkaar kunnen betekenen. De raad wordt periodiek over de resultaten van de monitor geïnformeerd en over de eventuele nieuwe voorstellen die hieruit voortvloeien.

De eerste inhoudelijke rapportage over de financiële gevolgen krijgt de raad aangeboden bij de Voorjaarsnota 2009 en het eerste tussenbericht.