Sociale wetenschappen | Sociale Agogiek > Sociologie
Psychologische patiëntenzorg in de oncologie - Handboek voor de professional
Auteur(s) Hanneke de Haes, Leo Gualthérie van Weezel, Robbert
Sanderman
Jaar 2009
Druk 2e geheel gewijzigde
Aantal pagina's 476
ISBN 9789023245056
ISBN10: 9023235312
Prijs EUR 62,50
Voor docenten Docentenservice
De psychosociale oncologie richt zich op psychologische en
sociale aspecten van kanker en het bevorderen van psychosociale zorg.
De eerste druk van 'Psychologische patiëntenzorg in de oncologie'
heeft een wezenlijke bijdrage kunnen leveren aan de psychosociaal
oncologische kennis in het Nederlandse taalgebied. Het veld heeft zich
echter de afgelopen acht jaar sterk ontwikkeld. Daardoor ontstond
behoefte aan een tweede, geheel herziene druk.
Deel 1 richt zich op achtergrondkennis voor de psychologische
behandeling van kankerpatiënten: epidemiologie, medische behandeling,
genetische aspecten, gevolgen van en omgaan met de ziekte,
existentiële aspecten, organisatie van zorg en het proces van sterven.
In deel 2 staan algemene principes van psychosociale hulpverlening
centraal: screening op psychosociale problemen, diagnostiek,
behandeling vanuit verschillende psychotherapeutische kaders en
revalidatie.
In deel 3 ligt de nadruk op specifieke psychosociale problemen als
vermoeidheid, pijn, seksualiteit, ontkenning, depressie en angst,
agressie, persoonlijkheidsstoornissen, organisch-psychiatrische
factoren en niet-reguliere behandeling.
'Psychologische patiëntenzorg in de oncologie' is bedoeld voor alle
professionals die te maken hebben met de psychosociale aspecten van
kanker: psychologen, maatschappelijk werkenden, verpleegkundigen,
huisartsen, medisch specialisten en paramedici. Dankzij de bijdragen
van erkende onderzoekers en psychologen/psychotherapeuten heeft de
redactie een uniek, omvattend handboek kunnen samenstellen, bedoeld om
de professionalisering van de beroepsgroep te bevorderen en de kennis
bijeen te brengen die van belang is voor de kwaliteit van zorg aan
patiënten.
Commentaren bij de eerste druk:
Dit rijk gevulde boek mag naar mijn mening niet ontbreken op de
boekenplank van psychologen en maatschappelijk werkers die werkzaam
zijn in het snel groeiende veld van de psycho-oncologie. [Trui
Vercruysse in Tijdschrift voor Psychotherapie]
De hoofdstukken volgen elkaar niet alleen logisch op, maar hangen ook
sterk met elkaar samen. Het boek kan bovendien modulegewijs
geraadpleegd worden, zonder verlies van informatie. () Dit is een
handboek van formaat geworden. [Griet De Cuypere in Tijdschrift voor
Psychiatrie]
Alle facetten van de ziekte worden op multidisciplinaire wijze
benaderd, met respect voor de beproefde patiënt en zijn omgeving.
Hierdoor wordt dit boek een basisdocument voor iedereen die
beroepshalve te maken heeft met oncologische patiënten. [Sonja Geerts
in Huisarts Nu]
Psychologische patiëntenzorg in de oncologie
Inleiding
DEEL 1 Medische en psychosociale aspecten
1 Epidemiologie van kanker, mate van vóórkomen en risicofactoren
Floor van Leeuwen, Otto Visser
Inleiding
1.1 Huidige omvang van het kankerprobleem in Nederland
1.2 Trends in het vóórkomen van kanker in Nederland
1.3 Vóórkomen van kanker in Nederland en de rest van de wereld
1.4 Risicofactoren voor kanker: een historisch perspectief
1.5 De rol van erfelijkheid, leefgewoonten en omgevingsfactoren bij
het ontstaan van kanker
1.6 Toekomstperspectief
2 Psychologische factoren bij het ontstaan en beloop van kanker
Bert Garssen
Inleiding
2.1 Onderzoeksopzet
2.2 Type kanker en ziektestadium
2.3 Resultaten
2.4 Methodologische aspecten
2.5 Discussie
3 Medische aspecten
Alexander de Graeff
Inleiding
3.1 Wat is kanker?
3.2 Pathologie
3.3 Diagnostiek en stadiëring
3.4 Behandeling
4 De terminale fase
Dick Willems, Hanneke de Haes
Inleiding
4.1 Wat is sterven?
4.2 Psychologische aspecten van het stervensproces
4.3 Medische beslissingen rond het levenseinde
5 Kindertumoren
Martha Grootenhuis, Huib Caron
Inleiding
5.1 Medische achtergrond
5.2 Lichamelijke gevolgen
5.3 Psychische gevolgen
5.4 Palliatieve fase
6 Familiaire tumoren
Eveline Bleiker, Daniela Hahn, Ellen Smets
Inleiding
6.1 Kanker en erfelijkheid
6.2 Preventieve mogelijkheden
6.3 Organisatie van de erfelijkheidsvoorlichting in Nederland
6.4 Hulpverlening bij besluitvorming en keuzen
6.5 Psychosociale problematiek en zorg voorafgaande aan de DNA-test
6.6 Psychosociale problematiek en zorg na de DNA-test
6.7 Informeren van bloedverwanten en het testen van kinderen
6.8 Maatschappelijke gevolgen 1
6.9 Toekomst
7 Organisatie van de zorg, de weg door het medisch en psychosociaal
circuit
Fenna Postma, Leo Gualthérie van Weezel, Hanneke de Haes
Inleiding
7.1 Diagnostiek
7.2 Behandelfase
7.3 Ziektevrije periode
7.4 Palliatieve fase
7.5 Terminale fase
7.6 Informatie en voorlichting
8 Gevolgen van de ziekte
Ellen Smets, Mirjam Sprangers, Mariët Hagedoorn, Josette
Hoekstra-Weebers
Inleiding
8.1 Lichamelijk functioneren
8.2 Psychisch functioneren
8.3 Sociaal en maatschappelijk functioneren
8.4 Epiloog
9 Kanker, een existentiële opgave
Grieteke Pool
Inleiding
9.1 Kanker een trauma?
9.2 Kanker en emotionele verwerking
9.3 Kanker als existentieel proces
9.4 Existentiële verwerking: een model
9.5 Besluit
10 Omgaan met kanker, de rol van coping en controle
Adelita Ranchor, Maya Schroevers, Inge Henselmans
Inleiding
10.1 Omgaan met een bedreigende situatie (coping)
10.2 Controle
10.3 Controle en coping
DEEL 2 Verwerken en behandelen
11 Signalering van psychosociale problematiek
Josette Hoekstra-Weebers, Gerleen Leenhouts
Inleiding
11.1 Belang van psychosociale signalering
11.2. Aspecten van psychosociale signalering
11.3 Implementeren van psychosociale signalering in de dagelijkse
klinische praktijk
12 Diagnostiek en behandelplan
Christien de Jong, Leo Gualthérie van Weezel
Inleiding
12.1 Draaglast en draagkracht bij patiënten met kanker
12.2 Aanmelding en klachten
12.3 Het onderzoek naar het ontstaan van de klachten
12.4 Anamnese, werkhypothese en interventieplan
13 Een casus, benaderd vanuit vanuit verschillende
psychotherapeutische referentiekaders
Leo Gualthérie van Weezel
Inleiding
14 Psycho-educatie
Leo Gualthérie van Weezel, Christien de Jong
Inleiding
14.1 Wat is psycho-educatie in de oncologie?
14.2 Psycho-educatie in de oncologie: 3 stappen
14.3 Psycho-educatie bij het echtpaar Boot
15 Cognitieve gedragstherapie
Maya Schroevers, Marije van der Lee, Anette Pet
15.1 Wat is cognitieve gedragstherapie?
15.2 Wat is mindfulness-based cognitievetherapie?
15.3 CGT voor mensen met kanker
15.4 Effectiviteit van CGT
15.5 De casus behandeld vanuit CGT invalshoek
16 Cliëntgerichte experiëntiële psychotherapie
Bert Vedder, René Maas
16.1 Wat is cliëntgerichte experiëntiële psychotherapie?
16.2 De experiëntiële theorie en de casus: het begrijpen van het
probleem
16.3 Therapeutische houding en interventies
16.4 Verloop en evaluatie van de therapie
17 Psychodynamische therapie
Anna Bentinck van Schoonheten, Leo Gualthérie van Weezel, Marian
Ploegmakers-Burg
17.1 Wat is psychodynamische psychotherapie?
17.2 Kanker en psychodynamische therapie
17.3 Psychodynamische hypothesen
17.4 Het psychodynamische behandelingskader
18 Systeemtherapie
Anke Savenije
18.1 Wat is systeemtherapie?
18.2 Systeemtherapie en ziekte
18.3 Het theoretisch kader toegepast op het gezin Boot
18.4 Het ziekte-gezinssysteem
18.5 Wat te doen in de praktijk: fasen in de therapie
18.6 De therapeut
18.7 Research
18.8 Samenvatting en discussie
19 Groepstherapie
Anette Pet, Hans de Ruiter, Gerda Barkmeijer
19.1 Wat is groepstherapie?
19.2 Groepstherapievoor mensen met kanker
19.3 Indicatiestelling
19.4 Rol en taken therapeut
19.5 Groepsinterventies voor het gezin Boot
20 Oncologische revalidatie, multidisciplinaire nazorg bij kanker
Brigitte Gijssen, Ria Koppejan-Rensenbrink, Jan-Paul van den Berg
20.1 Toename vraag naar nazorg en revalidatie
20.2 Oncologische revalidatie
20.3 Vormen van oncologische revalidatie
20.4 Groepsrevalidatie Herstel & Balans
20.5 Resultaten oncologische revalidatie
20.6 Verdere ontwikkeling van revalidatie
21 Psychologische behandeling bij kinderen met kanker
Martha Grootenhuis, Jantien Vrijmoet-Wiersma, Esther Meijer-van den
Bergh
Inleiding
21.1 Acute fase (diagnose en start behandeling)
21.2 In behandeling
21.3 Kort na het einde van de behandeling
21.4 Chronische fase
21.5 Als het niet goed gaat
DEEL 3 Capita selecta
22 Vermoeidheid tijdens en na de behandeling van kanker
Gijs Bleijenberg, Martine Goedendorp, Marieke Gielissen
Inleiding
22.1 Vermoeidheid en de gevolgen
22.2 Vermoeidheid tijdens de behandeling van kanker
22.3 Vermoeidheid kort na afloop van de behandeling van kanker (
22.4 Vermoeidheid lang na de behandeling van kanker (> 1 jaar)
22.5 Beschikbaarheid van CGT voor vermoeidheid na kanker
Appendix
23 Pijn bij patiënten met kanker
Rianne de Wit
Inleiding
23.1 Dimensies van pijn
23.2 Het meten van pijn
23.3 Pijnbehandeling
23.4 Psychologische behandeling en begeleiding
24 Kanker en seksualiteit
Harry van de Wiel, Willibrord Weijmar Schultz, Jan Wouda
Inleiding
24.1 Een casus
24.2 Diagnostiek
24.3 Therapie
24.4 Reflectie
25 Ontkenning
Tineke Vos
Inleiding
25.1 Begripsbepaling
25.2 Ontkenning in de oncologie
25.3 De klinische praktijk
25.4 Richtlijnen voor de benadering van patiënten die ontkennen
26 Depressie en angst bij kankerpatiënten
Marjolein Bannink, Arthur Van Gool
Inleiding
26.1 Depressieve stoornissen
26.2 Angststoornissen
27 Boosheid en agressie bij patiënten met kanker
Mecheline van der Linden, Leo Gualthérie van Weezel
Inleiding
27.1 Bronnen van woede: klinische ervaringen met boze patiënten
27.2 Theorieën over emoties c.q. boosheid
27.3 Interventies
28 Persoonlijkheidsstoornissen
Leo Gualthérie van Weezel, Christien de Jong, Marike Lub
Inleiding
28.1 Persoonlijkheidsstoornissen en persoonlijkheidstrekken
28.2 Persoonlijkheid en hechtingsstijlen
28.3 Algemene richtlijnen voor behandeling
29 Organisch-psychiatrische factoren in de oncologie
Arthur Van Gool, Marjolein Bannink
Inleiding
29.1 Hiërarchie van psychiatrische stoornissen
29.2 Alertheid op psychiatrische problematiek
29.3 Psychiatrische voorgeschiedenis
29.4 Onvoldoende psychologische verklaring
29.5 Relevantie herkenning psychiatrische stoornissen
30 De betekenis van niet-reguliere behandelwijzen voor patiënten met
kanker
Nicolette van der Zouwe, Frits van Dam
Inleiding
30.1 De omvang van het gebruik van niet-reguliere kankerbehandelingen
30.2 Wat zijn niet-reguliere behandelwijzen?
30.3 De werkzaamheid van niet-reguliere behandelwijzen
30.4 Psychologische betekenis van het gebruik van niet-reguliere
behandelwijzen
30.5 Afwijzing van de reguliere zorg
30.6 Houding van psychosociale zorgverleners
30.7 Beschouwing
Over de redacteuren
Over de auteurs
Uitgeverij Van Gorcum