Universiteit van Amsterdam

UvA-wetenschapper luidt noodklok over slachting chimpansees

Cleve Hicks redde vijf weeschimpansees in Congo

Stropers in de Democratische Republiek Congo (DRC) bedreigen het voortbestaan van de grootste aaneengesloten populatie chimpansees ter wereld. Dat concludeert onderzoeker van de Universiteit van Amsterdam (UvA) Cleve Hicks, die in een gratis op internet te lezen boek uitlegt hoe het voortbestaan van de dieren snel onzeker is geworden. De wetenschapper wist met collega's vijf weeschimpansees te redden om hen vervolgens over te dragen aan een opvangcentrum.

Foto: Cleve Hicks

Chimpansees komen veelvuldig voor in het gebied rondom het dorp Bili in Congo. Desondanks zag primatoloog Cleve Hicks, werkzaam bij het Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica (IBED) van de UvA, in een onderzoek naar het gedrag van chimpansees in de periode 2004-2007 slechts één keer een chimpanseekarkas op de markt. Toen Bili in juni 2007 overspoeld werd met mijnwerkers op zoek naar goud, voerde Hicks en zijn team een inventarisatie uit naar chimpansees en andere grote zoogdieren in de Buta Aketi regio, tweehonderd kilometer ten zuiden van Bili. De Amerikaan stelde vast dat de chimpansees in dat gebied dezelfde cultuur hebben als die uit Bili en dat ze nog steeds veelvuldig in het oerwoud voorkwamen, zelfs tot op vijftien kilometer van de grote bevolkingscentra. Zijn belangrijkste conclusie was dan ook dat het leefgebied van de chimpansees in noord Congo nog niet door menselijke activiteiten gefragmenteerd is.

Uitbreiding mijnbouw reden voor slachting

Tijdens zijn meest recente onderzoek vonden Hicks en zijn team echter al meer dan 31 chimpansee karkassen op de lokale markt. Daarnaast werden 34 weeschimpansees, die overblijven als hun moeder door jagers is doodgeschoten, te koop aangeboden. Verder trof Hicks onder meer ook tien okapihuiden, delen van twaalf olifanten, negen luipaardhuiden en tientallen dode of verweesde exemplaren van kleinere apensoorten aan. De lokale bevolking vertelde Hicks dat er, behalve voor olifanten, tot een paar jaar geleden nauwelijks gestroopt werd in het gebied, en dat de zich uitbreidende mijnbouw voor goud en diamanten de reden van de huidige slachting is. Er zijn sterke aanwijzingen dat de illegale mijnwerkers die recentelijk de beschermde gebieden van Bili en Rubi-Tele zijn binnengetrokken ook daar grootschalige stroperij met zich mee hebben gebracht. Nadat Hicks in november 2008 terugkeerde naar Amsterdam, hebben zijn achtergebleven teamleden Laura Darby en Adam Singh nog eens zeven weeschimpansees en drie karkassen aangetroffen.

Samen met Darby en Singh heeft Hicks vijf weeschimpansees kunnen redden, die zijn overgebracht naar een officieel opvangcentrum. Daarnaast is de natuurbeschermingsorganisatie Wasmoeth Wildlife Foundation bezig een grootschaliger opvangcentrum voor weeschimpansees op te zetten in Kisangani. Volgens Hicks gaat echter een van de laatste stukken onaangetast oerwoud op aarde verloren als er niet snel iets gebeurt aan de stroperij. Dit brengt ook de mensapen, olifanten, okapis en traditionele menselijke stammen die voor hun bestaan van het oerwoud afhankelijk zijn in gevaar. Een uitgebreide beschrijving van de crisis is te lezen in het e-book van Hicks dat gratis is in te zien is via onderstaande verwijzingen.

Verwijzingen
E-book Cleve Hicks deel 1
E-book Cleve Hicks deel 2
E-book Cleve Hicks deel 3