Intensieve behandeling De Seyshuizen levert resultaat op
18/03/2009 10:50
Ruijs Draaisma Reclamebureau
De Seyshuizen, onderdeel van Pluryn, opent op 31 maart in Utrecht (Haarzuilens) een uniek behandelcentrum voor jonge kinderen met eetproblemen en voor kinderen met een verstandelijke handicap die problemen hebben met zindelijk worden. "We onderscheiden ons doordat we zo intensief behandelen."
Er is al een behandelcentrum van De Seyshuizen in Nijmegen, op het terrein van zorginstelling De Winckelsteegh. De behandeling daar is zeer succesvol. De toeloop vanuit het hele land is enorm, maar voor dagbehandeling is de afstand vaak te groot. En voor kinderen die in hun jonge leventje al de nodige ziekenhuisopnames achter de rug hebben is 24-uurs opvang geen goede optie. Vandaar dat er gekozen is voor uitbreiding naar het midden van land.
Initiatiefnemers zijn orthopedagoog Daniel Seys en arts Hanneke Rensen. In de loop van de jaren zijn zij steeds meer gespecialiseerd geraakt in deze behandelvorm volgens gedragstherapeutische principes. Stap voor stap verdwijnt met hun aanpak de angst voor eten/slikken of worden luiers overbodig.
Eetproblemen
De twee centra behandelen alle soorten voedselweigering. "Van heel ernstig, waarbij het kind niet of nauwelijks eet of drinkt, tot chronisch braken, slikangst of selectieve voedselweigering, als een kind alleen maar één bepaald soort voedsel eet", aldus Hanneke Rensen. "In veel gevallen hebben de cliëntjes een uitgebreide en ingewikkelde medische voorgeschiedenis. Vanwege organische slikproblemen of een vroeggeboorte bijvoorbeeld."
Premature kinderen worden beademd en krijgen sondevoeding. Zo leren ze niet om normaal te drinken. Soms gaan ze naar huis met een neussonde. Ouders zijn dan de hele dag bezig met sondevoedingen. Of het kind spuugt alles meteen weer uit. Dat is een enorme strijd en een bron van zorg, die veel van ouders vergt.
De behandeling in De Seyshuizen begint met aanrakingen rond het mondgebied. Als het kind daaraan gewend is, krijgt het een beetje water op de vinger in de mond, gevolg door een smaakje. Als dat goed gaat, krijgt het vla via een slangetje dat aan de vinger van de behandelaar vastzit. Daarna krijgt het pap. Bij iedere kleine overwinning ontvangt het kind een beloning: complimentjes of even kijken naar een favoriete video. De sessies zijn zeer intensief en frequent.
De meeste kinderen eten na verloop van tijd via de mond en kunnen zonder sonde. De ouders zijn nauw bij de behandeling betrokken, om er voor te zorgen dat het kind niet alleen in het behandelcentrum maar ook thuis gaat eten.
Meerdere disciplines
In De Seyshuizen kunnen kinderen met eetproblemen terecht vanaf een leeftijd van ongeveer 2 jaar. Dat criterium is niet zo strikt, zegt Daniel Seys: "De sociaal emotionele ontwikkeling is belangrijker. De kinderen moeten zich in elk geval al aan de ouders hebben kunnen hechten na al die ziekenhuisopnames."
Vrijwel altijd kent het eetprobleem zowel een biologische als een sociale component. Vandaar dat er zowel een arts als pedagoog bij betrokken is. Verschillende andere disciplines werken ook mee: verpleging, fysiotherapie, (pre)logopedie, diëtetiek en maatschappelijk werk. Daniel Seys en Hanneke Rensen werken ook veel samen met het Universitair Medisch Centrum St Radboud in Nijmegen. Patiëntjes met te complexe problematiek verwijzen ze soms voor nadere diagnostiek door naar dit ziekenhuis, naar een kinderneuroloog, kinderpsychiater, kindergastro-enteroloog of kinderradioloog. De nieuwe vestiging van De Seyshuizen werkt samen met het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht.
Zindelijkheidstraining
De behandeling van zindelijkheidsproblematiek vraagt eveneens een multidisciplinaire aanpak. Onzindelijkheid kan op verschillende manieren voorkomen. Elk probleem vereist een eigen aanpak. Voor verstandelijk gehandicapte kinderen is zindelijkheidstraining gewenst als ze mentaal op een leeftijd zijn waarop ze geacht worden zindelijk te zijn. Dat is vaak tegen de tijd dat ze naar een kinderdagverblijf of school gaan, soms is het daar zelfs een toelatingseis. Zeker als een kind naar het reguliere onderwijs gaat vanwege de integratie, is het van belang dat leerkrachten geen luiers hoeven te verschonen.
Langdurige obstipatie kan een bijkomend probleem zijn. In ziekenhuizen zijn Tica-teams, maar deze incontinentieteams behandelen geen verstandelijk gehandicapte kinderen. Die verwijzen ze door naar De Seyshuizen.
De behandeling daar is ambulant en vindt plaats in de thuissituatie of in de dagomgeving van de cliënt. Maar ze kan ook bestaan uit adviezen aan de vaste begeleiders in de instelling waar de cliënt verblijft.
Kracht
De kracht van de aanpak van De Seyshuizen ligt in het multidisciplinaire karakter: de combinatie van diagnosticeren, behandelen en registeren. En dat alles in één huis en bij één team. Daniel Seys: "Ouders vertellen ons: 'Bij jullie worden we gehoord zoals wij het zelf ervaren. Hier hoeven we niet van de ene specialist naar de andere'. We werken al 25 jaar samen. Ik ben er voor het toepassen van gedragstheoretische principes, Hanneke voor de organische kant. We vullen elkaar aan. En wat we doen is altijd empirisch onderbouwd, we meten samen met de universiteit voortdurend de effecten van wat we doen en stellen zonodig bij. We hebben een enorme expertise opgebouwd."
"En we onderscheiden ons doordat we zo intensief behandelen," vult Hanneke Rensen aan. "We doen heel veel eetsessies, wel vijf, zes per dag, per cliënt. En dat gedurende vijf dagen in de week."
De insteek is altijd het gedrag van het kind, legt Seys uit. "We observeren eerst heel scherp de basis van het probleem bloot te leggen. Mensen die hier komen, moeten thuis een maaltijd op video vastleggen, zodat wij kunnen zien hoe kind en ouders op elkaar reageren als het kind voedsel weigert. We reconstrueren bovendien het eettraject van het kind vanaf de zwangerschap tot het moment van het consult. We kijken naar de hele leergeschiedenis. Het is altijd een samenspel van organische oorzaken en omgevingsfactoren. Als een behandeling niet lukt, blijkt er soms een organisch probleem onder schuil te gaan, dat niet meteen zichtbaar is omdat het kind ieder eten weigert."
Hanneke Rensen: "Waar het kan, proberen we eerst optimale medische condities te creëren met medicatie, bijvoorbeeld bij een chronische verkoudheid die slikproblemen geeft."
Huiselijk
In Haarzuilens biedt De Seyshuizen dagbehandeling. Ook ambulante behandeling, waarbij ouders en kind alleen voor de sessies naar het centrum komen of de behandelaar aan huis komt, is mogelijk. Evenals telefonische consultatie.
Het behandelcentrum is gevestigd in een vrijstaand huis. Er is gezorgd voor een huiselijke omgeving die in niets doet denken aan een ziekenhuis. Het gaat eraan toe als in een gewoon gezin. Er is plaats voor vijf á zes kinderen.
Het centrum heeft een regionale functie, het behandelt kinderen die thuis wonen of die in instellingen verblijven. De duur van de behandeling varieert van drie weken tot drie jaar.
Iedereen kan een kind aanmelden, ook ouders zelf, via het klantenbureau van De Winckelsteegh in Nijmegen. Dat hoeft niet altijd tot een behandeling in het centrum te leiden, soms is alleen consultatie al genoeg om zelf de weg te vinden.
De behandelaars in Haarzuilens zijn hbo'ers en orthopedagogen die in De Winckelsteegh zijn opgeleid.
De Seyshuizen is een initiatief van Pluryn. Pluryn ondersteunt mensen met een handicap bij wonen, leren, werken en vrije tijd vanuit meer dan honderd vestigingen in Gelderland, Noordoost-Brabant en Noord-Limburg. De Seyshuizen werkt nauw samen met de vakgroep Orthopedagogiek, sectie Leren en Ontwikkeling van de Radboud Universiteit Nijmegen.
Voor meer informatie: Klantenbureau De Winckelsteegh, tel. (024) 352 62 72 of kijk op www.pluryn.nl/seyshuizen.
http://www.pluryn.nl/seyshuizen