Kamerbrief over de Durban Review Conferentie
04-05-2009 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Naar aanleiding van de brief van de vaste commissie voor Binnenlandse
Zaken van de Eerste Kamer van 22 april jl. en naar aanleiding van mijn
toezegging in mijn brief aan de Tweede Kamer van 20 april jl. met
kenmerk DMH/MR 307/09 kan ik u het volgende berichten over de Durban
Review Conferentie.
Moment en motivatie van het besluit niet deel te nemen
Ik heb op 18 april besloten dat Nederland niet deelneemt aan de
VN-conferentie tegen racisme die van 20 tot 23 april 2009 plaatsvond
in Genève. De belangrijkste argumenten hiervoor zijn geweest: ondanks
een consistente en constructieve Nederlandse inzet tijdens het
voorbereidingsproces, voldeed de slottekst niet volledig aan de
Nederlandse eisen. Ook tijdens de discussies over het slotdocument in
het voorbereidende comité (prepcom) vlak voor de conferentie, kon geen
overeenstemming bereikt worden over voorstellen die aan de Nederlandse
inzet tegemoet kwam. Tevens vreesde ik dat de conferentie misbruikt
zou worden voor onacceptabele, zelfs haatzaaiende uitspraken. Het is
triest om te constateren dat ik hierin gelijk heb gekregen. De Iraanse
president heeft over de ruggen van slachtoffers van racisme deze
conferentie misbruikt om vraagtekens bij de Holocaust te plaatsen,
Israël te delegitimeren, de vrijheid van meningsuiting ter discussie
te stellen en bepaalde vormen van discriminatie - zoals die op grond
van seksuele geaardheid - te negeren. Ik wenste niet aan zo'n
bijeenkomst deel te nemen. Antiracisme en de strijd tegen
discriminatie zijn te belangrijke kwesties om ze te laten misbruiken
voor oneigenlijke doelen. Omdat de conferentie in mijn optiek geen
serieuze bijdrage leverde aan de noodzakelijke strijd tegen racisme
was vertegenwoordiging op een lager niveau of door een parlementaire
delegatie geen zinvolle optie.
Tijdens de maandenlange voorbereidingen voor de conferentie ben ik
steeds heel helder geweest over de Nederlandse positie. Mijn inzet was
erop gericht om tot een acceptabele slotverklaring en een niet
gepolitiseerde conferentie te komen. Daartoe heeft Nederland meerdere
malen constructieve tekstvoorstellen gedaan.
Nederland heeft zelfs een alternatief slotdocument opgesteld, dat zich
daadwerkelijk richt op de evaluatie van antiracisme- en
antidiscriminatiebeleid. De meeste VN-lidstaten wilden echter
vasthouden aan de oorspronkelijke tekst.
Appreciatie van het slotdocument
Nederland heeft zich gedurende het voorbereidingsproces ferm doch
constructief opgesteld. Dankzij onze inzet is de tekst van de
slotverklaring op vele punten verbeterd, echter de op 21 april
aangenomen slottekst voldeed niet aan alle door Nederland gestelde
eisen. Aangezien de slotverklaring de Durban Verklaring uit 2001
herbevestigt (waarin Israël wordt genoemd), kon ik niet met de tekst
akkoord gaan. Daarmee wordt Israël alsnog in het beklaagdenbankje
geplaatst. Ook de link die in paragraaf 5 tussen racisme en bezetting
wordt gelegd vind ik verwerpelijk. Vervolgens wordt in paragraaf 67
nog verwezen naar een resolutie uit de AVVN waarin godsdienstlastering
wordt genoemd. Ook dat is voor mij onverteerbaar. Tenslotte vormt het
slotdocument geen werkelijke evaluatie van wereldwijd
antiracismebeleid, wat het doel van de conferentie en de verklaring
had moeten zijn.
Geen gezamenlijke EU-positie
Ik sta zeker niet alleen in mijn besluit. Naast de VS, Canada,
Australië, Nieuw-Zeeland en Israël hebben ook EU-lidstaten Duitsland,
Italië, Tsjechië en Polen besloten om niet deel te nemen. Het is
jammer dat niet de gehele Unie is weggebleven - vanzelfsprekend vind
ik EU-eenheid op zich belangrijk - maar ik neem liever een goed
besluit alleen, dan een slecht besluit gezamenlijk.
Inzet in de strijd tegen racisme en discriminatie
Bestrijding van racisme en elke andere vorm van discriminatie blijft
nationaal en internationaal een speerpunt van het regeringsbeleid. Zo
heeft Nederland in 2003 in samenspraak met het maatschappelijk
middenveld een Nationaal Actieplan tegen racisme opgesteld, als gevolg
van de Durban Conferentie uit 2001. De regering werkt nu aan een nieuw
plan tegen racisme ter uitvoering van de Integratienota 2007-2011.
Binnen internationale organisaties en in bilateraal verband zal
Nederland zich blijven inzetten voor de wereldwijde bescherming van de
positie van etnische, religieuze en andere minderheden, en zal
Nederland zich blijven verzetten tegen discriminatie op welke grond
dan ook. We zullen ook de dialoog blijven voeren met landen over de
inspanningen die wij én zij leveren om racisme tegen te gaan.
De Minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
* Ministerie van Buitenlandse Zaken
* Bezuidenhoutseweg 67
* Postbus 20061
* 2500 EB Den Haag
* Tel.: 070-3 486 486
* Fax: 070-3 484 848
* Internet: www.minbuza.nl
Bijlagen
* Bijlage: outcome document Durban Review Conferentie | PDF, 90 Kb
Ministerie van Buitenlandse Zaken