Gemeente Haaksbergen
Toespraak 4 mei 2009
06-05-2009 Toespraak 4 mei 2009
Dodenherdenking 4 mei 2009
Dames en heren, jongens en meisjes,
Droom een droom van een nieuwe morgen
Wanneer mensen hun naaste leren lief te hebben.
Blijf hopen op een morgen vol vrede
Wanneer we geleerd hebben hand in hand samen ver te gaan.
Deze woorden hebben we net in de Hervormde Kerk gezongen.
Weliswaar in het Engels. Deze woorden geven aan wat mensen willen.
Ieder weldenkend mens op deze wereld wil vrede en wil in een goede
verhouding leven met zijn buren, vrienden, familie en naasten. En
toch slagen wij er in onze geschiedenis telkens weer in deze
woorden geen waarheid te laten worden, maar slechts te blijven
dromen en hopen dat ze ooit waarheid worden.
Kinderen zijn in hun volkomen onschuld in staat deze woorden
waarheid te laten worden. Zij worden geboren zonder vooroordelen,
zonder een vast patroon van normen en waarden, zonder haat en
nijd. Deze periode van volkomen onschuld is helaas maar heel kort.
Want dan komt de opvoeding op gang en gaan we onze kinderen leren
hoe ze met elkaar en de wereld om hen heen moeten omgaan. De
kinderen verliezen hun onschuld en komen in de vaak moeilijke,
harde en lang niet altijd tolerante wereld van de volwassenen
terecht. En het zijn de volwassenen met al hun verstand die er
voor zorgen dat de waarheid van liefde en vredig met elkaar
samenleven wordt verstoord. Het zijn volwassenen die kinderen
intolerant maken en die er voor zorgen dat op schoolpleinen
kinderen die anders zijn of er anders uitzien of een andere taal
spreken door kinderen worden uitgescholden. Het zijn volwassenen
die elkaar en groepen mensen in onze multiculturele samenleving
verguizen en willen buitensluiten. Het zijn volwassenen die haat
zaaien en die oorlogen met alle ellende die daarmee gepaard gaat
beginnen en voeren. Dat was zo in de jaren '40 van de vorige eeuw
(tijdens de Tweede Oorlog en de politionele acties in het
toenmalige Nederlands-Indië). Dat was zo in het Midden-Oosten,
Afrika, Azië, Zuid-Amerika. Dat is nog zo tot aan de dag van
vandaag in bijvoorbeeld Afghanistan.
En dan mogen we dankbaar zijn dat in tijden van oorlogen en tijden
van grote internationale spanningen er mensen bereid zijn te
vechten en zelfs te sterven om er voor te zorgen dat de droom van
volwassenen naar vrede overeind blijft. Daarom gedenken wij
vanavond soldaten en vliegeniers, verzetsstrijders, toevallige
voorbijgangers in Haaksbergen, Buurse en St.-Isidorushoeve.
Inwoners van onze gemeente die omgekomen zijn in de Tweede
Wereldoorlog, in het voormalig Nederlands-Indië, in de Koreaanse
oorlog en tijdens verschillende vredesmissies onder de vlag van de
Verenigde Naties. In het bijzonder staan we ook stil bij de
gevallen militairen in Afghanistan. Wij gedenken de vele miljoenen
slachtoffers die in deze oorlogen in Nederland en daarbuiten zijn
gevallen. Wij gedenken de militairen die omgekomen zijn.
Militairen die hebben gevochten voor onze vrijheid en die de
hoogste prijs hebben betaald, zodat wij vanavond in vrijheid
kunnen gedenken. Daarom ben ik bijzonder blij dat vanavond
veteranen hier met ons samen gedenken, in het bijzonder
vertegenwoordigers van het Contact Oud Mariniers Overijssel.
Vrijheid en identiteit is het landelijke thema van deze
herdenking. Ieder mens heeft recht op een eigen identiteit. Ieder
individu is speciaal op zich. Hij of zij heeft het universele
recht om vrij te zijn en om in alle vrijheid keuzes te maken wie
hij of zij wil zijn of tot welk geloof, politieke overtuiging of
groep hij of zij wil behoren. Iedere beperking of aantasting van
dat recht is een aanval op die vrijheid voor de bescherming
waarvan zovelen zijn gestorven, gesneuveld en vermoord en voor wie
wij hier vanavond staan. Het recht op een eigen identiteit is niet
voor jezelf, maar geldt even zwaar voor de mensen om je heen. Het
wegnemen, het ontkennen, het met voeten treden en het proberen te
vernietigen van identiteiten van anderen is de voedingsbodem voor
conflicten, haat, desintegratie van samenleving en uiteindelijk
oorlog. Dat was zo tijdens de Tweede Wereldoorlog, Dat is zo in
Afghanistan. Dat is zo in Nederland. Dat is zo in de gemeente
Haaksbergen. Dat is zo bij u in de buurt. Dat is zo bij ons thuis.
Kinderen zijn in hun volkomen onschuld in staat de woorden van het
lied, dat ik in het begin heb geciteerd, waarheid te laten worden.
Zij worden geboren zonder vooroordelen, zonder een vast patroon
van normen en waarden, zonder haat en nijd. Mijn droom en hoop is
dat kinderen ooit eens de wereld kunnen besturen. De volwassenen
leren en voeden hun kinderen op. Zij willen dat de kinderen van
hen leren. Maar op het terrein van onbevangenheid, liefde,
onschuld en het niet aantasten van het recht van eigen identiteit
kunnen kinderen ons iets leren. Ik hoop dat wij in dat verband
weer allemaal kind kunnen worden.
K.B. Loohuis
Burgemeester gemeente Haaksbergen