Wetenschappelijk onderzoek naar spoorverzakkingen

05/05/2009 08:12

Deltares

Nieuwe overgangsconstructies moeten miljoenen op onderhoud besparen:

Wetenschappelijk onderzoek naar spoorverzakkingen

(Delft, 5 mei) - Kennisinstituut Deltares start deze week in opdracht van ProRail een groot onderzoek naar de manier waarop de bodem reageert op langsrijdende treinen. De ingenieurs hopen zo een oplossing te vinden voor het toenemende aantal spoorverzakkingen bij bruggen en viaducten. Jaarlijks kost het onderhoud hieraan miljoenen euro's. In dit Delft Cluster project werkt Deltares samen met de sectie Geo-engineering van de TU Delft. Ook in het buitenland is veel belangstelling voor het onderzoek. Zo wordt samengewerkt met de University of Southampton en The New University of Lisbon. De metingen worden gedaan nabij NS-station Gouda Goverwelle en duren tot medio juni.

Spoorverzakkingen

Spoorverzakkingen zijn een groot probleem, vooral in gebieden met een slappe bodem, zoals bij Gouda. Schade en overlast treden met name op vóór en achter overgangsconstructies - de plek waar de spoorbaan aansluit op een vast punt. Het Nederlandse spoornet telt bijna 8000 van deze plaatsen, zoals bruggen, viaducten en overwegen.

De laatste jaren is het aantal verzakkingen toegenomen. De belangrijkste oorzaak is het intensievere gebruik van het spoor. Met bijna 6000 treinen per dag heeft Nederland na Zwitserland het drukst bereden spoor van Europa. Niet alleen rijden er meer treinen dan vroeger, ze zijn ook zwaarder en rijden harder.

Ontbreken wetenschappelijke gegevens

Het herstellen van verzakkingen kost jaarlijks miljoenen. Het ballastbed wordt daarvoor ter plaatse iets opgehoogd. Vroeger gebeurde dit in de weekenden en 's nachts, maar ook dan rijden er tegenwoordig treinen. Logistiek is het onderhoud steeds moeilijker uitvoerbaar. ProRail is daarom op zoek naar nieuwe, onderhoudsarmere overgangsconstructies.

Deltares onderzoekt daarvoor nu hoe de grond onder spoorbanen reageert. Opvallend genoeg ontbreekt het aan wetenschappelijke gegevens over de krachten die treinen daar uitoefenen. Deltares verzamelt met de metingen zo veel mogelijk gegevens. Deze gegevens worden geanalyseerd en gebruikt om het gedrag van de constructie beter te begrijpen en modellen hiervoor te ontwikkelen. Op basis daarvan kunnen vervolgens nieuwe constructies worden ontwikkeld.

De metingen

De metingen bij Gouda deze week zijn veel uitgebreider dan die vorig jaar op dezelfde locatie zijn gedaan. Op de overgangsconstructie bij een duiker worden nu ook de krachten op het spoor en de bewegingen van het baanlichaam en de ballast gemeten, naast de reeds uitgevoerde metingen van de vervorming van het spoor tijdens de treinpassage. Op het wissel worden de vervormingen van het spoor, de beweging van de ballast en het baanlichaam gemeten. Aansluitend wordt tot half juni periodiek de hoogte van het spoor gemeten.

Kader van het onderzoek

Deltares voert dit onderzoek uit in het kader van het Delft Cluster-onderzoeksprogramma 'Blijvend vlakke (spoor)wegen'. Het programma wordt gemonitord door een klankbordgroep onder leiding van Railsystemen, de technische afdeling van ProRail, met daarin onder meer diverse onderzoekers, railinfrabedrijven en ingenieursbureaus. Deze partijen zullen uiteindelijk samen met ProRail de nieuwe oplossingen in praktijk brengen.

Deltares

Deltares is het kennisinstituut op het gebied van deltatechnologie en beschikt over zowel kennis als ervaring op het gebied van water en ondergrond. Het instituut is toonaangevend in het ontwikkelen, verspreiden én toepassen van kennis voor de duurzame inrichting en het beheer van kwetsbare delta's, kusten en riviergebieden.

Een foto van dit onderwerp is (rechtenvrij) beschikbaar op ANP Fotonet (www.anp-photo.com) en zichtbaar op www.perssupport.nl.





http://www.deltares.nl