12 mei 2009
Nieuwe mogelijkheden voor de industrie
TNO ontdekt nieuwe klasse van fytases
TNO heeft in filamenteuse schimmels tot nu toe onbekende fytase genen
ontdekt. Fytase is het meest gebruikte enzym in de veevoederindustrie.
Het wordt gebruikt om de voedingswaarde van veevoeding te verhogen en
de uitscheiding van fosfaten in het milieu te beperken. De
gensequenties van de onlangs door TNO ontdekte fytases verschillen
aanzienlijk van die van bekende fytases.
Productie van fytase
Fytase wordt commercieel geproduceerd door microbiële fermentatie
waarbij gebruik wordt gemaakt van de schimmel Aspergillus niger en
andere micro-organismen met verschillende fytasegenen. Gezien het
commerciële belang van dit enzym, is de industrie continue op zoek
naar genen die coderen voor fytase activiteit met voldoende `freedom
to operate'. Dit is het geval voor de schimmel fytases die onlangs
door TNO zijn ontdekt.
Wetenschappelijke doorbraak
Voortbouwend op haar ruime kennis en ervaring op het gebied van
moleculaire genetica van schimmels, heeft TNO de nieuwe potentiële
fytases geïdentificeerd door middel van 'genome mining'. "De
schimmelbiotechnologie heeft een nieuwe impuls gekregen dankzij de
toenemende beschikbaarheid van schimmelgenomen", aldus Peter Punt,
projectmanager van het fytaseproject bij TNO. Met deze aanpak zijn
verschillende fytasegenen ontdekt die tot een nieuwe klasse fytase
behoren. Eén van de klassen is verre familie van de al bekende
schimmel fytases, en de ander klasse betreft schimmel fytases die het
meest verwant zijn aan bacteriële fytases. In samenwerking met Dyadic
Nederland heeft TNO deze nieuwe aspirant-fytasegenen tot expressie
gebracht in de schimmel Chrysosporium lucknowens, en aangetoond dat ze
functioneel actief zijn. Op deze ontdekkingen is inmiddels een patent
aangevraagd.
Fytase
Fytases zijn enzymen waarmee de voedingswaarde van veevoeding kan
worden verhoogd en waarmee de belasting van het milieu door fosfaten
kan worden teruggedrongen, doordat ze de gebonden fosfaten uit
voedingsingrediënten van plantaardige oorsprong vrijmaken. Fytase
hydrolyseert fytinezuur (fytaat), de vorm waarin fosfor in
plantaardige veevoeding hoofdzakelijk voorkomt. Fytaat wordt niet
verteerd door niet-herkauwende landbouwhuisdieren zoals varkens en
kippen. Fytaat gaat tevens complexen aan met eiwitten,
spijsverteringsenzymen en mineralen, en wordt dan ook beschouwd als
een anti-nutritionele factor. Door het gebruik van fytase hoeven er
geen voor de groei essentiële anorganische fosfaten meer te worden
toegevoegd aan veevoeding. Dus door het vrijmaken van gebonden fosfaat
in veevoeding, zorgt fytase ervoor dat er meer fosfaat beschikbaar is
voor de groei van botten, en bevat dierlijke mest minder voor het
milieu schadelijke fosfaten.
bericht 2009-26
Dit artikel afdrukken Stuur deze pagina door per e-mail Voeg deze
pagina toe aan uw favorieten
Contactpersoon
drs%2E%20M%2EJ%2EM%2E%20%28Maarten%29%20L%C3%B6rtzer
drs. M.J.M. (Maarten) Lörtzer
015 269 49 75
TNO