Planbureau voor de Leefomgeving


19 mei 2009

Recessie: Goed voor milieu, slecht voor duurzame investeringen

Op de korte termijn profiteert het milieu van de recessie. Op de lange termijn is het milieu slechter af omdat de investeringen in schone technieken juist door de recessie vertraging oplopen. Tot 2010 zullen de emissies van broeikasgassen met 5-10% dalen t.o.v. 2007 en de emissies van verzurende stoffen dalen zelfs met 5-35%. Die daling wordt veroorzaakt door het gevoerde milieubeleid, maar voor een belangrijk deel ook door de economische recessie. Door beleid en recessie zal Nederland waarschijnlijk voldoen aan zijn internationale verplichtingen voor klimaat (Kyoto-protocol) en lucht (emissieplafonds van de EU). Veel milieudoelen voor 2015 en 2020 worden met het vastgestelde beleid echter niet gehaald, ook niet als de recessie nog enkele jaren aanhoudt. Dat blijkt uit "Realisatie Milieudoelen, Voortgangsrapport 2009". Het Planbureau voor de Leefomgeving brengt deze rapportage jaarlijks uit in mei.

Recessie vertraagt duurzame investeringen
Doordat banken tijdens de recessie minder gemakkelijk krediet verlenen, wordt het voor bedrijven moeilijker om milieuvriendelijke technieken te ontwikkelen en toe te passen. Bovendien zijn de prijzen van CO2 -emissierechten en olie sterk gedaald, waardoor de stimulansen voor milieu-investeringen nog verder afnemen. Als deze situatie nog lang blijft bestaan, zullen de emissies op de lange termijn hoger uitkomen dan nu wordt geraamd. Het is aannemelijk dat de overheid de komende jaren slechts beperkte financiële armslag zal hebben om milieu-innovaties te stimuleren. Zodra de economie weer aantrekt en de overheidsinkomsten toenemen, zal namelijk moeten worden bezuinigd om de overheidsfinanciën op de lange termijn weer houdbaar te maken. Voor de overheid is het daarom belangrijk andere dan financiële impulsen te ontwikkelen om milieuvriendelijke innovaties te stimuleren.

Aanvullend Beleidsakkoord
Het Aanvullend Beleidsakkoord waarmee het kabinet de crisis wil tegengaan, heeft op korte termijn een gering effect op de milieudruk en op het realiseren van de milieudoelen. Op de wat langere termijn zal de stimulans van 320 miljoen euro voor energiebesparing in woningen positief uitwerken voor het klimaat en voor het dichterbij brengen van de doelen uit het werkprogramma Schoon en Zuinig.

Milieucondities voor natuur verbeteren nauwelijks De milieukwaliteit van water en bodem zal waarschijnlijk niet gaan voldoen aan de doelen voor 2010 en 2015. Dat geldt expliciet voor de kwaliteit van het oppervlaktewater, de stikstofdepositie op de natuur, verdroging van natuurgebieden en de milieudruk door gewasbeschermingsmiddelen. De recessie heeft weinig invloed op het halen van deze milieudoelen. De laatste jaren is voor deze, voor de natuur relevante milieucondities nauwelijks vooruitgang geboekt. Toch zijn deze doelen met extra beleidsinspanningen nog haalbaar.

Ambitieuze plannen voor schonere en stillere woonomgeving De luchtkwaliteit en de geluidoverlast in de steden zullen de komende jaren niet aan de normen voldoen. Het kabinet heeft echter ambitieuze plannen (Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit, saneringsprogramma infrastructuur, geluidproductieplafonds), waarmee circa 90% van de huidige knelpunten op termijn kunnen worden opgelost. Er zijn nog geen concrete beleidvoornemens om de geluidhinder rond Schiphol en langs lokale en regionale wegen tot de normen te beperken.

EINDE PERSBERICHT

Het Planbureau voor de Leefomgeving is hét nationale instituut voor strategische beleidsanalyses op het gebied van milieu, natuur en ruimte. Het PBL draagt bij aan de kwaliteit van het strategische overheidsbeleid door een brug te vormen tussen wetenschap en beleid en door gevraagd en ongevraagd, onafhankelijk en wetenschappelijk gefundeerd, verkenningen, analyses en evaluaties te verrichten waarbij een integrale benadering voorop staat.


---

---------------------------