Kamerbrief inzake de voorbereidingen en agendering voor de EU-China top in
mei 2009
22-04-2009 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Graag bied ik u hierbij de reactie aan op het verzoek van de vaste
commissie voor Buitenlandse Zaken van 6 maart 2009, met kenmerk
2009Z03377/2009D10606, inzake de voorbereidingen en agendering voor de
EU-China top in mei 2009.
Uitgestelde top
De 11e EU-China top zal vermoedelijk op 20 mei a.s. in Praag
plaatsvinden. De top stond aanvankelijk op de agenda voor 1 december
2008 onder Frans Voorzitterschap, maar werd door China uitgesteld
vanwege een voorgenomen ontmoeting tussen President Sarkozy en de
Dalai Lama, kort na de voorziene top (6 december jl.). China wilde met
het uitstel zijn ongenoegen over deze ontmoeting kenbaar maken.
Tijdens het bezoek van premier Wen aan Europa in januari jl. is
afgesproken dat de Top alsnog zou plaatsvinden, onder Tsjechisch
Voorzitterschap.
Voorbereidingen en agenda
In EU-verband is afgesproken om in de voorbereidingen voor de top in
mei 2009 voort te bouwen op de voorbereidingen die reeds waren
getroffen voor de uitgestelde top in december 2008. Voorafgaand aan de
EU-China top worden, zoals het zich nu laat aanzien, twee andere
belangrijke bijeenkomsten georganiseerd, namelijk de EU-China
mensenrechtendialoog en het EU-China High Level Mechanism on Economic
Cooperation and Trade. De uitkomsten van deze bijeenkomsten zouden
moeten worden meegenomen op de top.
Wat betreft de agenda is in overleg met de Chinese autoriteiten
vastgesteld dat de wereldwijde economische crisis het hoofdonderwerp
zal vormen. De bilaterale relatie tussen de EU en China, diverse
buitenlandspolitieke onderwerpen, alsmede de mensenrechten en het
klimaat zullen eveneens uitgebreid aan bod komen. Hoe de agenda er
precies uit zal komen te zien is thans nog niet bekend.
De top zal naar verwachting resulteren in een verklaring over
buitenlandspolitieke zaken (incl. mensenrechten), financiële en
handelsgerelateerde zaken en over sectorale samenwerking. Tevens wordt
gestreefd naar een verklaring over klimaatverandering. Verder is het
de bedoeling dat een afspraak wordt gemaakt over het verdere verloop
van de onderhandelingen van een partnerschap- en
samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en China.
Handel/economie
De EU hecht veel waarde aan een structurele economische samenwerking
met China. De economische crisis, die zowel de EU als China treft,
maakt de noodzaak daartoe des te groter. Op de G20-top heeft China
zich buitengewoon actief opgesteld, zowel in de voorbereidingen als
tijdens de top zelf. Nederland en China delen in grote lijnen de visie
dat meer toezicht op de financiële markten nodig is en dat
protectionisme moet worden tegengegaan. Op de EU-China top zal naar
verwachting verder worden gesproken over onderwerpen als markttoegang,
intellectuele eigendomsrechten en product- en voedselveiligheid, de
hervorming van het multilaterale financiële systeem en het
wereldhandelsstelsel (in het bijzonder de spoedige afronding van de
Doha-onderhandelingen), alsmede aansluiting van China bij de
Government Procurement Agreement van de WTO. Nederland pleit voor een
gezamenlijke en effectieve aanpak van de belangrijkste elementen in de
bilaterale economische en handelsrelatie met China, namelijk
markttoegang, verdere opening voor buitenlandse investeringen,
bescherming en handhaving van intellectuele eigendomsrechten en
energie. Verdere liberalisering van handel en investeringen wordt
gezien als belangrijke katalysator voor heropleving van de economische
groei.
Andere onderwerpen, inclusief mensenrechten
Andere onderwerpen die tijdens de top in Praag aan de orde zouden
kunnen komen zijn de rol van China in de VN en andere multilaterale
organisaties, Taiwan, het wapenembargo, mensenrechten, Noord-Korea,
Iran, Birma en de millenniumdoelstellingen. Voor Nederland zijn
Taiwan, het wapenembargo, mensenrechten en Birma belangrijke punten.
Met betrekking tot het wapenembargo en Taiwan stelt de Nederlandse
regering zich op het standpunt dat de thans geldende EU-standpunten
moeten worden gehandhaafd. De regering staat overigens positief
tegenover de recente verbetering van de relatie tussen beide zijden
van de Straat van Taiwan, zowel in de economische relatie als ten
aanzien van de betrokkenheid van Taiwan bij internationale fora als de
World Health Assembly, en hoopt dat deze ontwikkelingen zullen
bijdragen aan een afname van de spanningen.
Ten aanzien van mensenrechten heeft Nederland er binnen de EU op
aangedrongen dat dit onderwerp prominent aan bod komt tijdens de top
en op een kritisch-constructieve wijze aan de orde wordt gesteld. Voor
Nederland zijn met name de ratificatie van het BuPo-verdrag, de
doodstraf, vrijheid van religie en de vrijheid van meningsuiting (mede
in relatie tot Expo 2010 in Shanghai) belangrijke zorgpunten die met
de Chinese zijde besproken zouden moeten worden. Daarmee wordt tevens
uitvoering gegeven aan de motie terzake van het lid Voordewind c.s.
(Kamerstuknummer 31 700 V, nr. 48).
Ten slotte acht de Nederlandse regering het van belang dat de EU er
bij China op aandringt zich als verantwoordelijke wereldspeler
nadrukkelijker en actiever te committeren aan een oplossing van de
problemen in Birma/Myanmar, Noord-Korea en Sudan.
Klimaat
Met betrekking tot klimaatverandering zal naar verwachting gesproken
worden over het versterken van de samenwerking en kennisoverdracht op
onder andere het gebied van duurzame energie en reductie van CO2
uitstoot, wat ook voor Nederland belangrijke onderwerpen zijn. De
Nederlandse regering acht het van belang dat het klimaat niet het kind
van de rekening wordt van de economische crisis. De bespreking dient
mede als voorbereiding op de VN-Klimaatconferentie in Kopenhagen in
december dit jaar.
Partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst
In het licht van de zich steeds verder verdiepende relatie tussen de
EU en China zijn in 2007 onderhandelingen gestart over een
partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst (PSO) die recht doet aan
de bredere strategische relatie tussen EU en China. De PSO bestrijkt
een breed scala aan onderwerpen, zoals handel en investeringen,
non-proliferatie, mensenrechten, toerisme, cultuur, energie en
klimaat. De verwachting is dat de onderhandelingen over de PSO eind
2009 afgesloten kunnen worden. De regering houdt daarbij vast aan het
principe dat resp. de politieke clausules en de essentiële elementen
in deze PSO worden opgenomen.
De Minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
* Ministerie van Buitenlandse Zaken
* Bezuidenhoutseweg 67
* Postbus 20061
* 2500 EB Den Haag
* Tel.: 070-3 486 486
* Fax: 070-3 484 848
* Internet: www.minbuza.nl
Ministerie van Buitenlandse Zaken