Rijksmuseum van Oudheden

PERSBERICHT 28 april 2009

Passie voor glas
Collectie Van der Meulen in Rijksmuseum van Oudheden Met zijn grote passie voor kunst en schoonheid verzamelde de Friese onderwijzer Anne Tjibbes van der Meulen een eeuw geleden een collectie glas uit de oudheid en kunsthandwerk uit Oost-Azië. Die indrukwekkende verzameling kwam tot stand tijdens zijn reizen en verblijf door Egypte en Nederlands-Indië. De fraaiste stukken zijn voor het eerst samen te zien in de tentoonstelling 'Pasja van het Glas', vanaf 20 mei 2009 in het Rijksmuseum van Oudheden. Het gaat om honderden fragmenten zeldzaam Romeins mozaïekglas, glazen parfumflesjes, Chinees porselein, sieraden, rituele dolken uit Indonesië, dagboekfragmenten en foto's. De tentoonstelling is te zien tot en met 3 januari 2010.

Gepassioneerd verzamelaar
Anne Tjibbes van der Meulen (1862-1934) verzamelde vanuit de overtuiging dat kunst het leven verrijkt. Hij had een scherp oog voor schoonheid, zocht naar zeldzame voorwerpen en had grote bewondering voor de oude glastechnieken. Van der Meulens collectie kreeg vanaf 1886 gestalte, toen hij als onderwijzer in Nederlands-Indië ging werken. Met zijn 'Indische verzameling' richtte hij het Indisch Museum in het Friese Burgum op, dat uiteindelijk werd opgenomen in het Keramiekmuseum Princessehof in Leeuwarden. Van 1926 tot aan zijn dood reisde Van der Meulen door Egypte. Getroffen door de pracht van het glaswerk uit het oude Rome, Egypte, Syrië, Palestina en Griekenland begon hij ook deze kunststukjes te verzamelen. Na zijn overlijden kwam de glascollectie in het bezit van het Rijksmuseum van Oudheden.

Tentoonstelling in Leiden
In de tentoonstelling 'Pasja van het glas' staan bezoekers oog in oog met Van der Meulen bij het portret waarop hij poseert als een pasja, een Arabische vorst. Bezoekers maken kennis met Van der Meulen via zijn dagboeken, brieven, foto's en portretten. Daarmee volgen ze de verzamelaar tijdens zijn reizen door het voormalige Nederlands-Indië en Egypte. Blikvangers in de tentoonstelling zijn de 900 fragmenten bontgekleurd Romeins mozaïekglas. Deze zijn te zien te midden van een keur aan glazen bekers, parfumflesjes, sieraden en amuletten. De getoonde 'Indische verzameling', waaronder godenbeelden, wapens en porselein, komt uit het Princessenhof en het Groningse Universiteitsmuseum. Het Streekmuseum Tytsjerksteradiel (Burgum) leende voor deze tentoonstelling een schilderij uit dat door Van der Meulen is geschilderd, een gezicht op Batavia.

Bij de tentoonstelling worden verschijnt een klein boekje, dat te koop is in de Museumshop. In het najaar worden twee lezingen georganiseerd (zaterdag 12 september en zaterdag 24 oktober) en een museumwandeling (zondag 24 oktober). Voor groepen zijn er rondleidingen en arrangementen. Het programma-aanbod staat vanaf 19 mei op www.rmo.nl. Het glas in de tentoonstelling maakt deel uit van 'Aphrodites beauty case', een nieuwe wandelroute door het museum die bezoekers laat kennis maken met de schoonheidsgeheimen uit de oudheid.

Met deze tentoonstelling over Van der Meulen start het Rijksmuseum van Oudheden een serie exposities waarbij gemusealiseerde privé-verzamelingen centraal staan. In 2010 wordt aandacht besteed aan de oudheidkundige collecties van Helene Kröller Müller en Frits Lugt, in samenwerking met respectievelijk het Kröller Müller Museum en de Fondation Custodia.