Openbare bibliotheken: van uitlener naar laagdrempelige centra voor jong en
oud
28.05.2009
Bibliotheken hebben de afgelopen jaren een transformatie ondergaan.
Van de gebruikelijke rol als uitlener van boeken zijn het nu
laagdrempelige centra geworden waar jong en oud terecht kunnen voor
informatie en educatieve activiteiten. Daarnaast is de bibliotheek
tegenwoordig steeds vaker onderdeel van brede scholen en buurtcentra.
Om aan te geven hoe de bibliotheek van tegenwoordig er uit ziet en
waar het in de toekomst naar toe gaat, heeft de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten (VNG) samen met de DSP-groep de Encyclopedie
openbaar bibliotheekbeleid geschreven.
De heer drs. Arno Brok, delegatieleider Cultuur en Media van de
Vereniging van Nederlandse Gemeenten en burgemeester van Sneek,
overhandigde de Encyclopedie openbaar bibliotheekbeleid, Handreiking
voor gemeenten op donderdag 28 mei aan de heer dr. Ronald Plasterk,
minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De publicatie is
gefinancierd door het ministerie van OCW.
In 44 items krijgt de lezer van A tot Z antwoord op allerlei
uiteenlopende vragen. Welke verschillende vormen van dienstverlening
zijn er? Waaraan moet een gecertificeerde bibliotheek voldoen? Welke
kortingspassen zijn er? Hoe hoog zijn de tarieven?
Daarnaast bevat de encyclopedie 14 aansprekende voorbeelden van
vooruitstrevende initiatieven uit heel Nederland. Enkele willekeurige
voorbeelden:
* In Steenwijk informeert de bibliotheek via WerkZat jongeren over
het thema werk en ontwikkeling. De vestiging werkt daartoe samen
met scholen uit het voorgezet onderwijs, het UWV Werkbedrijf en
het Regionaal Meldings Centrum.
* In Woudenberg is een Makkelijk Lezen Plein ingericht. Kinderen
tussen 8 en 12 jaar met een leesprobleem vinden daar boeken die op
een lager technisch niveau geschreven zijn. Ook ouders kunnen bij
het Makkelijk Lezen Plein terecht voor informatie over dyslexie en
hulpmiddelen.
* In Den Haag zijn wijkmedia ateliers. Alle burgers kunnen zich
uitspreken over de wijk waarin ze wonen en via bijvoorbeeld
filmreportages hun mening geven over de buurt. De filmpjes worden
vervolgens op digitale muurkranten vertoond.
* In Wûnseradiel is een digitaal en fysiek Wmo-loket ingericht. Het
digitale Wmo-loket biedt contactgegevens en productinformatie van
aanbieders van woon-, welzijn- en zorgproducten. In verschillende
dorpen is een fysiek Wmo-loket in de bibliotheekvestiging of in
scholen ondergebracht. Bezoekers kunnen de hulp van de
bibliotheekmedewerkers inschakelen en hoeven zo niet naar het
dichtstbijzijde Wmo-loket in Bolsward.
Er zijn momenteel nog ruim 160 (veelal regionaal werkende)
bibliotheken. Deze zijn verspreid over het gehele land, tellen 4
miljoen leden, bedienen bijna alle 7000 basisscholen, werken in veel
scholen voor voortgezet onderwijs, rijden met bibliobussen naar wijken
en kleine kernen en bieden service op maat voor bepaalde doelgroepen.
De bibliotheken kosten op jaarbasis ruim 500 miljoen. Daarvan betalen
gemeenten ongeveer 80%. Het Rijk en provincies financieren samen het
overige deel.
Vereniging Nederlandse Gemeenten