Universiteit van Tilburg
Economen: 'Risico's nemen houdt banken stabiel'

Conferentie Financial Stability - Causes, Consequences and Policies

Wouter Bos vindt dat banken kleiner moeten worden en moeten terugkeren naar hun basisactiviteiten: betalen, sparen en lenen. Ook Gerrit Zalm wil de risicovolle investeringstak van zijn bank minimaliseren. Dat is helemaal niet nodig, vinden economen Arnoud Boot (Universiteit van Amsterdam), Thorsten Beck en Harry Huizinga (beiden van het European Banking Centre van de Universiteit van Tilburg). Sterker nog, een bank die alleen maar 'veilige' activiteiten voert als lenen en sparen, loopt juist extra risico om om te vallen omdat die te afhankelijk is van eenzijdige producten. Een juiste mix van activiteiten in de bankportfolio verhoogt de stabiliteit, vinden de economen die dat in hun redes naar voren zullen brengen op een conferentie van het European Banking Centre op 2 en 3 juni in Tilburg.

De organisatie van de bank, de mix van activiteiten maar ook regulering en supervisie hebben veel invloed op de stabiliteit van banken. Een onbalans tussen de spaar- en leenactiviteiten en het opereren op de kapitaalmarkt heeft weliswaar tot de huidige crisis geleid, maar toch kan enige diversiteit in de portfolio de ondernemingsrisico's verlagen, zo blijkt uit wereldwijd onderzoek. Voorwaarde daarbij is wel dat de balans tussen de verschillende activiteiten goed is en excessen worden vermeden, aldus de genoemde economen. Ook de relatie tussen banken en de kapitaalmarkt moet duidelijker worden. Hoe groot is de wederzijdse afhankelijkheid en hoe vaag is het onderscheid tussen intermediairs en financiële markten? Het reguleren van het fragiele financiële evenwicht in de context van de grote diversiteit in financiële instanties - is DE uitdaging voor de bancaire sector.

Arnoud Boot gaat in op vervlechting van het bancaire systeem met financiële markten. Als partijen op financiële markten - kredietverzekeraars als AIG bijvoorbeeld - zich gedragen als banken en de risico's van banken met zich meedragen, dan is wellicht meer regulering van deze partijen op zijn plaats. Het belangrijkste element van bankregulering is dat banken met risicovolle activiteiten ook overeenkomstig veel kapitaal moeten aanhouden om de kans te verkleinen dat de overheid moet bijspringen.

Harry Huizinga bespreekt de optimale activiteitenmix voor banken. Thorsten Beck toont op basis van Duitse data aan dat private banken minder stabiel zijn dan door de overheid bestuurde spaarbanken en coöperatieve banken. Ook laat hij zien dat grote private banken minder kans op faillissement hebben dan kleinere. Zij zitten weliswaar dichter tegen insolvabiliteit aan maar hebben minder risicovol kapitaal dan hun kleinere broeders.

Het eerste deel van de conferentie blikt terug op het ontstaan van de kredietcrisis. Internationale economen laten hun licht schijnen op de oorzaken en het monetaire beleid van de Verenigde Staten. Het tweede deel gaat in op de toekomst scenario's.