Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
Van Korrel tot Pixel
26 mei 2009
Film tussen theorie en praktijk
Niet alleen videotheken worstelen met de digitalisering van films, ook
in een hele andere hoek brengt digitalisering problemen met zich mee.
Filmarchieven en filmlaboratoria hebben hun werk opgebouwd rond de
analoge film en worden door de mogelijkheden van digitalisering nu
geconfronteerd met een scala aan kansen én problemen. NWO-onderzoeker
Giovanna Fossati onderzocht hoe filmwetenschappers handvaten kunnen
bieden aan archieven en laboratoria. Fossati promoveert op 29 mei aan
de Universiteit Utrecht.
Nog nooit eerder werd op academisch niveau onderzoek gedaan naar de
mogelijkheden van het digitaal conserveren en restaureren van films.
Fossati is de eerste die filmwetenschappers en archief- en
laboratoriummedewerkers op zo'n manier bij elkaar probeert te brengen.
Terwijl ze volgens haar toch echt een hoop aan elkaar kunnen hebben.
Luxeprobleem
De vragen waar filmarchieven en filmlaboratoria mee worstelen, zijn
eigenlijk een luxeprobleem; doordat er zoveel nieuwe mogelijkheden
zijn, is het lastig om ergens een grens te trekken. Blijft een
filmarchief bijvoorbeeld als een kip op haar eieren zitten, en houdt
ze alle films in eigen beheer, of is het verstandiger om archieven
voor de hele wereld toegankelijk te maken? En mag je een film bij
restauratie naar eigen inzicht up-to-date brengen, of blijf je zo
dicht mogelijk bij het origineel? Filmarchieven en -laboratoria
worstelen door dit soort nieuwe vragen met hun rol.
Aan de andere kant van het spectrum zijn filmacademici echter constant
bezig om nieuwe toekomstscenario's te bedenken, zonder hierbij
rekening te houden met de strubbelingen in de praktijk. Fossati bracht
de twee verschillende partijen bij elkaar. Op basis van theorievorming
over digitalisering, vormde zij een aantal theoretische kaders die
kunnen werken als nieuwe basis voor de filmarchiefpraktijk. Het kader
'Film as art' kan een restaurateur bijvoorbeeld helpen met de keuze of
bij restauratie de productie of het idee van de filmmaker als
kunstenaar centraal moet staan.
Het vormen van nieuwe theoretische kaders biedt niet alleen voordeel
voor de mensen uit de praktijk; het maakt vooral ook debat tussen
filmacademici en filmarchieven mogelijk. Hiermee wordt een basis
gelegd voor een taal die beide partijen spreken. Hierdoor kan ons
veranderende filmerfgoed ook voor de toekomst bewaard blijven.
Giovanna Fossati kon dankzij de Vervangingssubsidie
geesteswetenschappen van NWO vanuit de praktijk naar de wetenschap
kijken. NWO biedt met deze subsidie ook onderzoekers buiten
onderzoeksinstellingen de gelegenheid om een belangrijke
wetenschappelijke publicatie in de vorm van een boek of proefschrift
af te ronden. Met de subsidie kan de werkgever de kosten van
vervanging dekken. 'From Grain to Pixel' wordt in juli gepubliceerd
door Amsterdam University Press.
..............................
Meer informatie:
* Giovanna Fossati (Filmmuseum)
* t.: 020 5891475, gfossati@filmmuseum.nl
* promotiedatum: 29 mei
* promotor: prof. dr. F.E. Kessler
laatst gewijzigd op 26 mei 2009