Wageningen Universiteit en Researchcentrum
verruiming melkquota werkt averechts
Geleidelijke verruiming melkquota
werkt averechts
28 mei 2009
De geleidelijke verruiming van de melkquota waartoe de Europese
Commissie vorig jaar besloot, leidt de komende jaren tot een
overaanbod aan melk en een forse prijsdaling op de wereldmarkt.
Daardoor daalt de winst van de Europese melkveehouders. Dat
concludeert econoom dr. Roel Jongeneel van Wageningen UR in het
laatste nummer van Euro Choices.
Deze week protesteren Duitse, Franse en Nederlandse melkveehouders
tijdens de Europese Landbouwraad in Brussel tegen de lage melkprijzen.
De melkprijs voor de veehouders is inmiddels gezakt naar 21 cent per
liter, terwijl die anderhalf jaar geleden nog 50 cent was. De
prijsdaling is mede het gevolg van het EU-besluit van vorig jaar om,
in aanloop naar de afschaffing van de melkquota in 2015, de quota elk
jaar iets te verruimen. Daarmee denkt de Europese Commissie een
'zachte landing' te creëren voor melkveehouders als overgang naar de
condities op de wereldmarkt. Daarnaast leidt de wereldwijde
economische recessie tot een forse druk op de melkprijs.
Met behulp van het EDIM-zuivelmodel berekenden de onderzoekers de
consequenties van deze beslissing. Als alternatief scenario berekenden
ze de gevolgen van het Falconer-voorstel uit de - inmiddels
vastgelopen - WTO-onderhandelingen uit 2007. In dit voorstel gaan de
Europese importtarieven voor melk fors omlaag, de importquota voor
andere zuivelexporterende landen gaan fors omhoog en de Europese
exportsubsidies voor melk verdwijnen. De heersende gedachte is dat
deze liberalisatie slecht uitpakt voor de boeren, maar dit scenario
leidt juist tot een kleine stijging van het boereninkomen. Dat terwijl
de melkveehouder bij de 'zachte landing' stevig in inkomen achteruit
gaat, aldus de onderzoekers.
Het uitbannen van exportsubsidies is alleen nadelig voor de
melkveehouders als de EU-prijs voor melk en boter aanmerkelijk hoger
is dan de wereldmarktprijs, maar dat is niet meer het geval. De
geleidelijke verruiming van de melkquota is veel nadeliger, omdat die
leidt tot drie procent extra melkproductie en een daling van de
melkprijs van negen procent in 2014. Bovendien zijn de melkquota tegen
die tijd niets meer waard. Dit waardeverlies en de prijsdaling leiden
tot een jaarlijkse afname van de winst van twee miljard euro voor de
Europese zuivelboeren, berekenen de onderzoekers. Probleem voor de
Europese melkveehouders is dat ze deze prijsdaling niet voldoende
kunnen compenseren met een hogere productie. Een uitzondering vormen
de Nederlandse melkveehouders, die op termijn tien procent meer
inkomsten zouden realiseren door een fors hogere productie.
Jongeneel adviseert de EU om de melkquota de komende jaren niet te
verruimen, totdat de melkprijs zich weer herstelt. / Albert Sikkema
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het
weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Meer
informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR,
e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail:
resource@wur.nl. Zie archief op http://www.resource-online.nl.