4. Nieuwsberichten
5. Communicatie op maat
Zorgzwaartebekostiging
Communicatie op maat
Nieuwsbericht, 28 mei 2009
Mensen met een verstandelijke beperking zijn een moeilijke doelgroep:
wat voor de een eenvoudig is, is voor de ander onbegrijpelijk. Slim
gebruik van de mogelijkheden van ICT lijkt uitkomst te bieden. Met
informatie op maat voor elke individuele cliënt. Marcel Hurkens van
NoXqs Zorginnovatie vertelt.
"Communiceren met mensen met een verstandelijke beperking is
ontzettend leuk en uitdagend. Het dwingt je de essentie te pakken,
want je moet direct te begrijpen zijn. Zeker als een onderwerp een
hoog abstractieniveau heeft, zoals zorgzwaartebekostiging. Van
verstandelijk gehandicapten kun je namelijk niet verwachten dat ze
zelf de kern uit een verhaal halen."
Eén doelgroep?
"Wat het communiceren met deze doelgroep moeilijk maakt, is de enorme
diversiteit. Eigenlijk kun je mensen met een verstandelijke beperking
niet vangen onder één noemer. Er zijn enorme verschillen in
belevingswereld. Dat is niet zo raar, want een verstandelijke
beperking is licht of ernstig, of alles wat daar tussen ligt. De
communicatie richt zich vaak tot het veilige midden: een eenvoudige
brochure met gevisualiseerde informatie. Maar dan krijg je dat de een
zich beledigd voelt, terwijl het voor een ander toch nog te moeilijk
is."
Ongekende mogelijkheden
"Als je wilt dat mensen de informatie tot zich nemen, moeten ze zich
aangesproken voelen. Dat betekent dat je gericht moet communiceren. De
computer biedt daarvoor ongekende mogelijkheden. Zeker voor mensen met
een beperking. Computers zijn gelukkig steeds vanzelfsprekender in hun
leven, aanpassingen als touchscreens zijn betaalbaar geworden.
Zorginstellingen moeten daar wel in meegaan. Sterker nog: jonge
cliënten of hun ouders eisen het."
Interface
"In de communicatie met mensen met een verstandelijke beperking is het
gebruik van multimedia de oplossing. Bijvoorbeeld een interface,
speciaal voor mensen met een beperking. Dus óók voor mensen met een
ernstige beperking. Aan de pictogrammen die iedereen kent van de
gedrukte communicatiemiddelen voeg je bewegend beeld en geluid toe.
Wij hebben zo'n interface ontwikkeld: IKKIES. Een toegankelijk
systeem, te bedienen met muis en touchscreen. Ze kunnen er hun
favoriete muziek luisteren, spelletjes spelen, films en foto's
bekijken, berichten versturen. Allemaal vanuit één programma. De
interface is eenvoudig aan te passen aan het niveau en de wensen van
de gebruiker. Die bepaalt zelf de opbouw, de vormgeving en de inhoud."
Multimediale dagbesteding
"Via de interface kun je van buitenaf informatie naar een gebruiker
sturen. Geheel afgestemd op zijn niveau. Die informatie vindt de
gebruiker tussen zijn eigen inhoud. Zo kunnen bijvoorbeeld
zorginstellingen gericht communiceren met al hun cliënten.
Zorginstellingen beginnen vaak vol goede moed aan een intranet voor
hun cliënten, maar negen van de tien keer is er tijd noch middelen om
het te onderhouden. De Driestroom loste dat slim op. Zij hebben nu
multimediale dagbesteding. In reguliere dagbestedingsgroepen
onderhouden de cliënten zelf het intranet. De groepen zijn
ongelooflijk populair. Het mes snijdt dus aan twee kanten."
Cliëntenraad
"In de IKKIES van de Driestroom heeft ook de cliëntenraad een eigen
knop. Als je daarop drukt, krijg je een filmpje te zien. Daarin
vertelt iemand waar de raad op dat moment mee bezig is en graag een
reactie op wil hebben. Via de webcam vertelt de gebruiker wat hij
ervan vindt en stuurt dit het naar de cliëntenraad. Heel interactief,
want de raad kan er vervolgens weer op terug komen. Een prima manier
ook om het orgaan cliëntenraad wat meer bekendheid te geven."
Zorgplan op niveau
"De computer biedt ook uitkomst op andere gebieden. Het zorgplan
bijvoorbeeld. Een cliënt met een verstandelijke beperking kan een
professioneel zorgplan nooit begrijpen. Maar instellingen moeten de
cliënten hier wel meer bij betrekken. Gebaseerd op de levensgebieden
uit het ICF-systeem ontwikkelden wij een dichotome vragenlijst. De
cliënt kan kiezen tussen twee extremen en geeft zo aan hoe hij vindt
dat het op al die levensgebieden gaat. Zorginstellingen kunnen hier
een gevisualiseerd verslag van maken en dat aan de cliënt meegeven.
Een zorgplan op twee niveaus dus. Voor deze groep zou dat wel eens een
hele goede oplossing kunnen zijn."
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport