Gemeente Utrecht
Extern onderzoek naar berekeningen luchtkwaliteit Utrecht
De luchtkwaliteitsberekeningen en de verkeersberekeningen van de gemeente Utrecht komen op correcte wijze tot stand. De gemeente hanteert de juiste modellen, invoergegevens en rekenvoorschriften. Dat concludeert een onafhankelijk onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau KEMA in opdracht van het college van burgemeester en wethouders. Het bureau constateert wel dat het cijfergebruik in luchtkwaliteitrapportages niet altijd consistent oogt en dat de interne afstemming van gemeentelijke werkprocessen beter kan. Het maakt de gemeente kwetsbaar bij juridische procedures. Het onderzoeksbureau doet verschillende aanbevelingen om de luchtkwaliteitrapportages en relevante werkprocessen te verbeteren. Het college van burgemeester en wethouders neemt de conclusies en aanbevelingen van de KEMA over en heeft het onderzoeksrapport aan de gemeenteraad toegezonden.
Tijdens de raadsvergadering van 22 januari jl. heeft het college toegezegd een externe audit uit te laten voeren op het gebied van luchtkwaliteit. Het college heeft de gemeenteraad betrokken bij de onderzoeksopzet. Het onderzoek moest antwoord geven op vraag of gebruikte modellen voor luchtkwaliteitberekeningen voldoen aan normen en voorschriften, of invoergegevens transparant en controleerbaar worden gebruikt en of de gemeentelijke organisatie de juiste juridische kaders hanteert. Het onderzoek is op onafhankelijke wijze uitgevoerd door het externe onderzoeksbureau KEMA.
Modellen en invoergegevens
De KEMA onderzoekers hebben -op basis van door hen uitgevoerde controles op de invoergegevens en de wijze van berekenen- geconcludeerd dat het verkeersmodel (VRU 2.0 /UTR 1.0) een up to date en betrouwbaar beeld geeft van de verkeersontwikkeling in en rond Utrecht. Het Kema rapport concludeert dat het verkeersmodel VRU2.0/UTR 1.0 werkt met actuele gegevens. Wijzigingen in wetgeving en richtlijnen voor rekenen en meten worden goed verwerkt. Verkeersintensiteiten worden volgens standaardregels gekwantificeerd. Voor het luchtkwaliteitonderzoek hanteert de gemeente het algemeen landelijk gebruikte en door het RIVM ontwikkelde model (CAR II) als standaard rekenmethode.
Transparantie
De KEMA onderzoekers constateren dat het cijfergebruik in rapportages niet altijd transparant is. Zo worden in achtereenvolgende rapporten verschillende cijfers gebruikt voor verkeersintensiteiten op specifieke wegvakken. Dat roept vragen op en heeft aanleiding gegeven tot beroep- en bezwaarprocedures. Die onduidelijkheid had voorkomen kunnen worden als de gebruikte cijfers helder waren toegelicht. Regelgeving, modellen en juridische kaders zijn de afgelopen jaren voortdurend veranderd, waardoor luchtkwaliteitsberekeningen meerdere malen opnieuw moesten worden uitgevoerd. De KEMA constateert een grote werkdruk waardoor te weinig aandacht is besteed aan verantwoording en het vastleggen van werkprocessen in protocollen.
Aanbevelingen
Het KEMA rapport beveelt de gemeente onder meer aan om capaciteitstekorten bij de verkeer- en luchtkwaliteitspecialisten op te lossen, om de samenwerking te bevorderen tussen de verschillende betrokken afdelingen, om heldere afspraken te maken over implementatie van nieuwe modellen ; en om helder en transparant te communiceren over de gebruikte invoergegevens.
Het college neemt de aanbevelingen uit het Kema rapport over en heeft de ambtelijke organisatie opdracht om binnen enkele weken een verbeterplan op te stellen.
Procedure
Het KEMA rapport is op verzoek van de gemeenteraad geagendeerd voor de raadsinformatieavond van 18 juni.
Gemeente Utrecht