4. Antwoorden op kamervragen van Van Gerven over de voorlichting over
het HPV-vaccin
Antwoorden op kamervragen van Van Gerven over de voorlichting over het
HPV-vaccin
Kamerstuk, 15 juni 2009
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
Antwoorden van minister Klink op de vragen van het Kamerlid Van Gerven
(SP) over de voorlichting over het HPV-vaccin (Ingezonden 12 maart
2009).
Vraag 1
Deelt u de mening dat de informatie zoals die in de
voorlichtingsfolder van het RIVM te rooskleurig is verwoord en dat
daar geen ruimte wordt gegeven aan de bezwaren die ook de
Gezondheidsraad constateerde? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u
bereid de informatiefolder aan te passen?
Antwoord 1
De informatiefolder is onderdeel van een pakket aan informatie dat in
één keer is aangeboden aan ouders en de meisjes. Dat pakket bestond
uit de uitnodigingsbrief, de folder en de website
www.prikenbescherm.nl. Voor deze vorm is gekozen, omdat niet alle
informatie in één folder kon worden gegeven, zonder de folder te
overladen. In dit informatiepakket staat dat vaccinatie niet alle
gevallen van baarmoederhalskanker kan voorkomen en dat vaccinatie
bijwerkingen kan hebben.
De Gezondheidsraad heeft voor- en nadelen van de vaccinatie afgewogen
en heeft op grond daarvan geadviseerd om inenting tegen
baarmoederhalskanker op te nemen in het Rijksvaccinatieprogramma en
een inhaalcampagne te organiseren voor 13- tot en met 16-jarige
meisjes. In haar advies heeft de Gezondheidsraad één argument gegeven
tegen opname van HPV-vaccinatie in het RVP (zie GR-rapport blz. 79
`Wat pleit tegen?'). Door de hoge marktprijs van het vaccin was
invoering niet kosteneffectief. Deze informatie is echter niet
relevant voor meisjes en hun ouders in de afweging om de dochter al
dan niet op individuele basis tegen HPV te beschermen en is daarom
niet opgenomen in het informatiepakket.
Vraag 2
Erkent u dat de folder te veel een schijnzekerheid geeft aan meisjes?
Deelt u de mening dat in de folder op zijn minst informatie over het
voorkomen van seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) en dus ook
andere varianten van het HPV-virus in de folder had moeten staan? Zo
nee, waarom niet?
Antwoord 2
Zoals ook bij het antwoord bij vraag 1 is aangegeven, vormt de folder
één onderdeel van een aangeboden informatiepakket. In zijn geheel komt
naar voren dat vaccinatie niet alle gevallen van baarmoederhalskanker
kan voorkomen en dat vaccinatie bijwerkingen kan hebben. Aangegeven
wordt dat de vaccinatie beschermt tegen twee typen HPV die
baarmoederhalskanker veroorzaken en niet tegen andere HPV-typen die
ziekte veroorzaken.
Deze mededelingen staan in de folder en op de website wordt hier meer
gedetailleerd op ingegaan.
De folder en de website zijn bedoeld voor het geven van informatie
over het HPV-virus, baarmoederhalskanker en de vaccinatie tegen beide.
In principe is het informatiepakket niet opgezet om informatie over
andere ziekten te geven. Wel staat op de website dat veilig vrijen
belangrijk is en blijft, wegens andere soa.
Vraag 3
Waarom is in de folder geen aandacht besteed aan de blijvende noodzaak
van het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker, mede gezien het
feit dat de folder zowel voor de moeder als dochter is bedoeld? Vindt
u niet dat hier een kans is blijven liggen om het nut van periodieke
uitstrijkjes te benadrukken, ook bijvoorbeeld voor de nu moeilijk
bereikbare groep van allochtone vrouwen?
Antwoord 3
Op de website kunnen ouders en dochters vinden dat het `uitstrijkje'
belangrijk is en blijft. Het is echter effectiever hierover met de
meisjes te communiceren als ze worden uitgenodigd voor het
bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Overigens is niet
duidelijk hoe het bevolkingsonderzoek er uit zal zien over veertien
tot achttien jaar, wanneer de eerste meisjes die nu in de campagne
worden gevaccineerd daarvoor in aanmerking komen. Het is belangrijk om
tegen die tijd de meisjes (dan vrouwen) goed te informeren over nut en
noodzaak van deelname aan een dan bestaand programma.
De meeste moeders van meisjes in de leeftijd van 12 tot en met 16
jaar, vallen in de leeftijdscategorie vrouwen die nu in aanmerking
komen voor een `uitstrijkje'. Er is voor gekozen om moeders via de
oproep voor het bevolkingsonderzoekbaarmoeder¬hals¬kanker te wijzen op
het belang van dit onderzoek na vaccinatie. Daarnaast worden ouders,
met name moeders, geïnformeerd via `human interest' bladen. Bovendien
is samenwerking gezocht met het Nederlands Huisartsengenootschap om
huisartspraktijken, waar uitstrijkjes worden afgenomen, van informatie
te voorzien, zodat zij vragen hierover adequaat kunnen beantwoorden.
Ook zijn de Nederlandse Vereniging voor Dokters Assistenten en de
Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie benaderd, omdat
ook daar vragen van moeders verwacht kunnen worden.
Vraag 4
Erkent u dat op grond van de Wet geneeskundige behandelingsoverkomst
(WGBO) jongeren tussen de 12 en de 16 alleen met instemming van hun
ouder(s) of voogd(en) zich mogen laten vaccineren? Zo ja, erkent u dat
de informatie in de folder niet klopt? Zo ja, bent u bereid deze aan
te passen? Zo nee, waarom niet?
Is juridisch uitgezocht dat dit kon/mocht.
Antwoord 4
Ik verwijs hier naar antwoorden op eerdere vragen hierover van
Kamerlid Wiegman-van Meppelen Scheppink van 23 februari 2009.
Vraag 5
Wat is uw reactie op het bericht dat de relatief lage opkomst bij
HPV-vaccinatie te wijten is aan Indianenverhalen? 1)
Antwoord 5
Naar mijn mening zou het lage opkomst percentage heel goed een gevolg
kunnen zijn van de indianenverhalen die de ronde doen. In de
voorbereidingen hebben wij niet voldoende rekening gehouden met de
dynamiek die de invoering van dit vaccin te weeg heeft gebracht. Ik
heb u inmiddels toegezegd dat ik het proces zal laten evalueren.
Vraag 6
Erkent u dat, wanneer zorgvuldige en een onbetwiste beslissing voor
grootschalige vaccinatie had plaatsgevonden, deze indianenverhalen
geen makkelijke voedingsbodem hadden gehad? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 6
Mijn beslissing om over te gaan tot de vaccinatie is genomen op advies
van de Gezondheidsraad. Deze heeft uitgebreid onderzoek gedaan en alle
wetenschappelijke informatie gewogen en beoordeeld. Het besluit is
zeer zorgvuldig genomen.
1) NRC Handelsblad, 10 maart 2009: "Zestig pct meisjes haalt
vaccinatie"
Toelichting:
Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen ter zake van het
lid Van der Vlies (SGP), ingezonden 11 maart 2009 (vraagnummer
2009Z04382)
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport