Vrije Universiteit Amsterdam
Persbericht
15-06-2009
Tweelingonderzoek ingezet voor onderzoek naar leerproblemen
Narcose op jonge leeftijd niet oorzaak van latere leerproblemen
Narcose in de eerste drie levensjaren van een kind is geassocieerd met, maar niet de
oorzaak van eventuele latere leerproblemen. Dat concludeert VU-wetenschapper Meike
Bartels in haar onderzoek naar de relatie tussen narcose op jonge leeftijd en cognitieve
prestaties. Het onderzoek geeft daarmee een alternatieve verklaring voor de resultaten
van eerder onderzoek naar de effecten van narcose bij kinderen.
Over het gebruik van narcose bij kinderen zijn veel zorgen geweest, gebaseerd op
zowel epidemiologische studies bij mensen als experimenten bij dieren. Zulke studies
hebben geleid tot zorgen over negatieve effecten van narcose op de vorming van het
zenuwstelsel, wat later leerproblemen kan veroorzaken. Een grote studie eerder dit jaar
van de Mayo Kliniek liet een relatie zien tussen narcose in de eerste drie levensjaren en
latere leerproblemen. Biologisch psycholoog Meike Bartels vroeg zich af wat de
verklaring kan zijn voor die relatie. Is er een direct causaal verband tussen vroege
narcose en leerproblemen of is het mogelijk dat kinderen die vroeg moeten worden
geopereerd gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van leerproblemen?
Om dit te onderzoeken gebruikte de onderzoeker gegevens van 1.143 Nederlandse
eeneiige tweelingparen (56% vrouw) over de CITO eindtoets basis onderwijs en
leerproblemen. Er waren paren die beide wel of beide geen narcose hadden
ondergaan en een hele speciale groep waarbij 1 tweeling wel en het eeneiige broertje
of zusjes geen narcose had ondergaan. In de laatste groep hadden beide kinderen
gelijke leerprestaties. Die waren net zo laag als bij de tweelingparen die beide onder
narcose zijn geweest.
Bij eeneiige tweelingparen is het dus zo dat een kind dat geen narcose ondergaan
heeft, net zo laag op de CITO toets scoort en net zoveel leerproblemen vertoont als
zijn genetisch identieke broer of zus die wel narcose kreeg.
Dit is het eerste bewijs dat het risico dat narcose later leerproblemen veroorzaakt niet
gerelateerd is aan de toxische effecten van narcose. Het is eerder zo dat narcose op
jonge leeftijd een `merker' is voor kinderen van families met hoge kwetsbaarheid voor
latere leerproblemen.