19-06-2009
China wijdt tentoonstelling aan Nederlandse revolutionair
(Persbericht IISG-KNAW)
Op 29 juni opent het Museum van het Eerste Nationale Congres van de
Chinese Communistische Partij in Sjanghai een tentoonstelling over het
leven van de Nederlandse revolutionair Henk Sneevliet (1883-1942). De
tentoonstelling is voor het merendeel samengesteld uit archiefstukken
van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) in
Amsterdam. Nooit eerder stelde het IISG zoveel documenten beschikbaar
voor een tentoonstelling in Azië.
In China wordt Sneevliet nog steeds bewonderd vanwege zijn rol bij de
oprichting van de Chinese communistische partij. Zo was het Sneevliet
die Mao Zedong binnen de partij naar voren schoof.
Volgens Emile Schwidder, historicus en vakreferent Azië bij het IISG,
laat de tentoonstelling een breed beeld zien van Sneevliets politieke
en persoonlijke leven. Officiële en persoonlijke stukken worden naast
elkaar getoond. Een aantal documenten (zoals reispassen en
aantekeningen van bijeenkomsten) is door Sneevliet in Sjanghai
gebruikt en geschreven. 'Na meer dan vijfentachtig jaar zijn ze dus
weer terug in de stad waar Sneevliet politiek actief was' aldus
Schwidder.
Lintje, in het Chinees, op naam van Ma-Lin (schuilnaam van Sneevliet).
Het diende als toegangspas tot het hoofdkwartier van Sun Yat-sen in
Kanton (Guangzhou) 1922/1923.
De meeste documenten die worden getoond, zijn afkomstig uit het
Sneevliet Archief van het IISG. Sommige documenten komen uit het
archief van Wibaut en uit het archief van Van Ravesteyn (ook te vinden
in het IISG). De tentoonstelling loopt tot en met 10 augustus 2009.
Over Henk Sneevliet
Henk Sneevliet werd geboren in een arme familie in Rotterdam. Voor
zijn werk kwam hij terecht in Zwolle. Hier werd hij in 1907
gemeenteraadslid voor de SDAP en in 1910 voorzitter van de Nederlandse
Vereeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel (NVSTP). Hij raakte
bevriend met de socialiste en dichteres Henriette Roland Holst met wie
hij een uitvoerige correspondentie voerde.
In 1913 vertrok Sneevliet naar Nederlands-Indië waar hij een
sleutelrol zou spelen bij de oprichting van de Indische Sociaal
Democratische Vereniging, de voorloper van de Communistische Partij
van Indonesië (PKI). Onder druk van de conservatieve pers werd
Sneevliet in 1918 uit Nederlands-Indië verbannen.
In juli 1920 nam hij als afgevaardigde van de PKI deel aan het Tweede
Kominterncongres in Petrograd en Moskou. In 1921 vertrok hij op
verzoek van Lenin en de Komintern naar China en speelde daar (onder de
schuilnaam Ma-Lin) een actieve rol bij de oprichting van de Chinese
Communistische Partij.
Terug in Nederland was Sneevliet van 1924 tot 1940 voorzitter van het
Nationaal Arbeids-Sekretariaat (NAS). In 1927 trad hij uit de
Communistische Partij Holland (CPH) en richtte de Revolutionair
Socialistische Partij (RSAP) op. Sneevliet was lid van de Tweede Kamer
van 1933 tot 1937.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij leider van de verzetsgroep
Marx-Lenin-Luxemburg-front (MLL-front). Vanwege het illegale werk werd
hij - samen met zes kameraden - geëxecuteerd op 13 april 1942.
Over het IISG
Het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) is het
grootste wetenschappelijke centrum ter wereld op het terrein van de
sociale geschiedenis. Sinds zijn oprichting in 1935 zet het instituut
zich in voor het verzamelen, behouden en ter beschikking stellen van
het erfgoed van sociale bewegingen. De onder-zoeksafdeling van het
instituut richt zich vooral op de geschiedenis van de ontwikkeling van
arbeidsverhoudingen en organiseert internationale projecten op dit
terrein. De verzameling (archieven, bibliotheek- en audiovisueel
materiaal) van het IISG beslaat ruim 50 km planklengte. Het instituut
is onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
(KNAW).
Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen