Klankbordgroep Rozenburg goed geïnformeerd
06.07.2009 14:30
Postema Communicatie voor Klankbordgroep Rozenburg
Dat een uitwisselingsplatform voor burgers, bedrijven en overheid
nuttig is, blijkt wel uit het functioneren van de Klankbordgroep
Rozenburg. Voor de tweede bijeenkomst van dit jaar stond een
bedrijfsbezoek aan Domo Polypropylene op het programma. Maar minstens
zo belangrijk is de gelegenheid voor bewoners van Rozenburg om de
juiste informatie te krijgen. Uit hun vragen blijkt dat zij zich
terdege verdiepen in de achtergrond van bedrijfsactiviteiten.
Veilige en gezonde leefomgeving
Als je in de omgeving van een wereldhaven en -industrie woont, dan
wil je niet alleen iets weten van de high tech toepassingen voor
allerlei producten die we zelf thuis elke dag blijken te gebruiken.
Het gaat de bewoners van Rozenburg vooral om een veilige en gezonde
leefomgeving. Hetzelfde geldt overigens voor de bedrijven, waar
medewerkers elke dag ook weer gezond naar huis willen gaan. Dat
verklaart de strikte veiligheidseisen die de overheden aan bedrijven
in Rijnmond stellen. En ook de strikte veiligheidsregels waar
medewerkers en bezoekers zich aan moeten houden. Dat bleek al direct
bij de entree van het bedrijf Domo Polypropylene, waar de bezoekers
alle elektrische apparaten moesten inleveren. De mobiele telefoons,
fototoestellen en aanstekers werden keurig opgeborgen tot de bezoekers
bij terugkomst hun veiligheidshelm- en bril weer inleverden.
Excursie Klankbordgroep Rozenburg bij Domo Polypropylene
Kunststoffen voor thuis
Wat zijn we tijdens de presentatie en het bezoek aan Domo
Polypropylene te weten gekomen? Het bedrijf maakt kunststof propyleen
volgens het Novolen-proces. Het product wordt onder andere verwerkt in
de bekende Curver plastic bakjes. Per jaar verlaat 180 miljoen kilo
polypropyleen het fabrieksterrein van havennummer 5210 (voorheen
ICI-terrein), in verschillende typen naargelang de klant dat wenst. De
productie in Rozenburg is vooral bestemd voor de Europese markt. Sinds
de huidige recessie komt er overigens ook veel vraag uit Turkije. Het
product gaat in tankwagens of grote zakken met korrels van zo'n 3 mm
de deur uit. Het is ook geschikt voor spuitgieten voor bijvoorbeeld de
productie van kunststof tuinstoelen. Daar worden dan weer
UV-bestendige stofjes aan toegevoegd, want de consument wil natuurlijk
een stoel die buiten kan staan en toch lang meegaat. Daarnaast kunnen
er kleurstoffen toegevoegd worden, zodat producenten van tuinmeubilair
zich ook in de kleurstelling kunnen onderscheiden. Het polypropyleen
wordt ook toegepast in autobumpers, koffiezetapparaten,
ijsverpakkingen, boterkuipjes, in tapijten en in diverse soorten
kunststof folie. Inderdaad zijn dit eindproducten waar we als
consument vertrouwd mee zijn. Volgens Erik Kok, productiemanager bij
Domo, hebben we thuis zo'n honderd kilo aan materiaal waarin zijn
halffabrikaat is verwerkt.
Veiligheid en milieu
In de chemische industrie gaat het vooral om het `kookproces' waarin
verschillende grond- en hulpstoffen met elkaar reageren tot het
gewenste product. Dat gebeurt met name in een gesloten systeem, zoals
een reactorvat. De grondstoffen die Domo gebruikt, verdienen speciale
aandacht omdat ze brandbaar zijn. Dat geldt vooral voor het vloeibare
gas propyleen en de hulpstof TEA. Het bedrijf valt daarom onder de
BRZO-wetgeving, moet veiligheidsrapporten indienen en wordt elke twee
jaar door een team van verschillende overheden (DCMR,
Arbeidsinspectie, Rijkswaterstaat) gecontroleerd. Een van de
efficiënte veiligheidsmaatregelen is de opslag van propyleen in
vloeibare vorm, bij -47 graden Celsius. Zo kan het vanzelfsprekend
niet ontbranden. Voor de opslag van TEA is een tien keer zo grote
afstand aangehouden dan vereist wordt. Overigens konden de bezoekers
ervaren dat het hele fabriekscomplex er ruim opgezet en schoon uitzag.
Fakkelen
De vragen die enkele bewoners stelden, gingen vooral over
explosiegevaar. Uit de antwoorden bleek de kans hierop minimaal, omdat
bijvoorbeeld na een denkbeeldige uitval van alle systemen het nog drie
tot vier weken zou duren voordat er druk zou ontstaan in installatie
B12-01. Bovendien zou een eventuele reactie alleen schade op de
locatie zelf veroorzaken, zoals ook de risicocontouren uit de
BRZO-wetgeving bevestigen. Dat fakkelen van installaties een
veiligheidsmaatregel is, weten mensen uit de omgeving eigenlijk wel.
Maar bij Domo kan de maandelijkse fakkel wel drie tot vier meter hoog
zijn en dat ervaren we daarom toch als opvallend. Uit vragen over
eventuele domino-effecten bleek dat er behoefte is aan experts die de
beheersing van risico's nader kunnen toelichten. Dat zal dit jaar nog
in het programma worden opgenomen. Ook zal er voortaan meer tijd voor
vragen worden ingeruimd, zodat meer mensen daarvoor de gelegenheid
krijgen. Een compliment van de bewoners was er voor de energie- en
klimaatprestatie van Domo. Door een recyclesysteem voor het propyleen
wordt er veel minder gas gebruikt en is de CO2-uitstoot de afgelopen
tien jaar met 75 procent gedaald.
Terugkoppeling overlastmeldingen
Een uniek onderdeel van de klankbordbijeenkomst is de terugkoppeling
van situaties die in Rozenburg tot overlast of onrust hebben geleid.
De DCMR Milieudienst Rijnmond, waar de meldingen binnenkomen en worden
onderzocht, gaf daarvoor het woord aan de bedrijven zelf. Als eerste
presenteerde Huntsman een overzicht van de gebeurtenissen rond de
lekkage van gas met fosgeenhoudende elementen. Het bedrijf onderzoekt
dit voorval grondig, omdat het geen enkele lekkage, van wat voor
stofje dan ook, acceptabel vindt. Maar er is vooral verbazing over de
onzorgvuldige berichtgeving in de pers. Wat was er werkelijk aan de
hand? In het gesloten productieproces voor polyurethaan (bekend van
isolatie en matrassen) ontstaat fosgeen, wat in het proces helemaal
wordt verwerkt. Er is dus geen sprake van opslag van fosgeen of iets
dergelijks. Voor reiniging van de leidingen gebruikt het bedrijf een
vacuümwagen als een soort stofzuiger, om de laatste resten damp uit
leidingen weg te nemen. Bij de aansluiting van deze wagen op de
gaswasinstallatie is een kleine hoeveelheid damp met wat sporen van
fosgeen erin, vrijgekomen. De medewerker rook dit meteen en zag een
verkleuring aan zijn veiligheidsbadge. Volgens de voorschriften rende
hij weg van die plaats naar het hek. Operators in de controlekamer
hadden ook een afwijking gezien en kwamen ter plaatse. Terug in de
controlekamer bleek ook hun veiligheidsbadge licht verkleurd. Voor
alle betrokkenen was dit echter nog ruim onder de grens die de
Arbodienst aanhoudt. Toch wilden de inmiddels opgeroepen hulpdiensten
alleen werken volgens hun eigen protocol en de medewerkers ter
observatie meenemen naar het ziekenhuis. Ook daar bleek geen
behandeling nodig, maar is wel de vaste observatietijd aangehouden.
Dat zijn op zich genoeg elementen voor een grondig onderzoek door het
bedrijf en het OM (Openbaar Ministerie), maar ook niet meer dan dat.
Stankklachten
De tweede overlastmelding is toe te schrijven aan op- en
overslagbedrijf Vopak. Daar gaat het om een herhaling van
stankklachten, die het bedrijf grondig heeft onderzocht. In mei en
juni waren er drie meldingen, waarvan twee door hetzelfde schip
veroorzaakt zijn. De oorzaak is niet de nieuwe lading die bij Vopak
wordt ingenomen, maar de ruwe stookolie die daarvoor aan boord was.
Als voormetingen het risico op stankoverlast aangeven, wordt het schip
weggestuurd. Soms blijkt het probleem helaas later pas. Bij Vopak
staat momenteel ter discussie of schepen met dergelijke lading nog wel
welkom zijn. De DCMR vraagt een plan van aanpak om het probleem weg te
nemen. Er komen twee schepen per dag. Daarvoor gaat Vopak op de
steiger een dampafzuiginstallatie bouwen.
Volgende bijeenkomst
De volgende bijeenkomst van de Klankbordgroep Rozenburg is op maandag
21 september, in het Educatief Informatie Centrum (EIC) op de
Landtong.
Milieudienst Rijnmond