Rijswijk, 7 juli 2009
Vertrouwen woningbezitter nog niet hersteld
Brancheorganisatie VBO Makelaar ziet wel lichtpuntjes
Het vertrouwen van woonconsumenten in de woningmarkt is in het tweede kwartaal van 2009 nog niet hersteld. Dat blijkt uit de VBO Woonindex die verder is gedaald van 74 naar 71. Brancheorganisatie VBO Makelaar ziet echter wel lichtpuntjes. De verwachting voor het komend jaar is namelijk positiever en er is voorzichtig herstel in het vertrouwen waar te nemen. Hoewel 86% van de woningbezitters en starters de economische situatie nu als verslechterd betitelt, ziet een meerderheid van 56% het komend jaar al weer een verbetering in de economie optreden. Starters (30%) zijn op dit moment het meest positief over het economisch klimaat voor het kopen van een woning. Het komend jaar ziet 64% van de woonconsumenten geen verdere verslechtering of zelfs een verbetering in de omstandigheden voor het kopen van een woning. Andere lichtpuntjes zijn de positieve mening die met name kopers en starters (61%) hebben over hun onderhandelingspositie en het feit dat woonconsumenten (79%) hun eigen financiële positie het komend jaar niet verder zien verslechteren of zelfs zien verbeteren. Ook de maatregelen van het kabinet om de woningmarkt te stimuleren worden positief ontvangen.
VBO Makelaar directeur Hans van der Ploeg is blij met deze voorzichtige signalen dat het vertrouwen zich de komende periode zal herstellen: "Gebrek aan vertrouwen heeft de woningmarkt het afgelopen half jaar doen wankelen. Dat de eerste voorzichtige tekenen van herstel zich nu aandienen, is een goede zaak. Dat mag ook wel; de betaalbaarheid is toegenomen, het is een uitgesproken kopersmarkt waarin de koper niet meer op stel en sprong hoeft te beslissen over de aankoop."
Prijs en betaalbaarheid
Maar liefst 67% van de woningbezitters en starters neemt een daling van de huizenprijs waar. Opmerkelijk is dat minder starters ( 51%) een prijsdaling waarnemen. Dit zou er op kunnen duiden dat starters, ondanks de prijsdaling, de betaalbaarheid van woningen nog altijd niet als 'goed' waarderen. Betaalbaarheid wordt ook spontaan genoemd als factor om het kopen van woningen te stimuleren. Hoewel voor het komend jaar nog steeds 47% een verdere prijsdaling verwacht, neemt het aantal respondenten (16%) dat de prijs op wat langere termijn weer ziet stijgen toe.
()
Deze verwachte prijsstijging kan samenhangen met de perceptie dat het aanbod zal verslechteren. Het aantal woningbezitters en starters dat voor het komend jaar een verslechtering in aanbod verwacht, neemt toe tot 43%. VBO Makelaar directeur Hans van der Ploeg: "Nu het aantal te realiseren nieuwbouwprojecten de komende periode drastisch terug loopt, is het logisch dat de woonconsument het aanbod van woningen niet als positief ervaart. De structurele schaarste in aanbod, die de komende periode alleen maar toeneemt, zal uiteindelijk zeker ook weer tot prijsstijgingen gaan leiden. Nu kopen is dan ook geen vreemde gedachte. Daarnaast moet binnen een integraal plan voor de woningmarkt serieus onderzocht worden hoe vraag en aanbod structureel beter op elkaar kunnen worden afgestemd. Beter inzicht in wat de woonconsument wil, kan daar zeker aan bijdragen."
Woningbezitters en starters zien nog steeds geen verbetering in de hoogte van het maximaal op te nemen hypotheekbedrag. Inmiddels spreekt 64% van een verslechtering. Ook op de langere termijn verwacht men geen verbetering. "Minister Van der Laan onderzoekt of de hypotheekverstrekking door banken op dit moment wel goed verloopt. De woningmarkt is niet gebaat bij een overdreven protectionistische houding van de banken. Een koper moet voldoen aan de '4,5 maal het inkomen' norm. Het is niet aan de banken om verandering in deze norm aan te brengen." Woonconsumenten noemen spontaan dat banken soepeler moeten worden bij het afgeven van een hypotheek, als effectieve maatregel om de woningmarkt te stimuleren. Ook dit blijkt uit het onderzoek van VBO Makelaar.
Financiële positie verkopers
Een derde van het aantal woonconsumenten geeft aan er financieel op achteruit te zijn gegaan. Met name verkopers (10%) ervaren een sterke verslechtering. Echter, voor het komend jaar verwacht 18% van alle woonconsumenten al weer een verbetering en 61% voorziet een stabilisering van hun financiële positie. Op dit moment stelt 79% van de verkopers de aankoop van een nieuwe woning uit vanwege onzekerheid over de verkoop van het huidige huis. Starters vinden de onzekere toekomst en de kans op werkloosheid belangrijker.
Voorgenomen maatregelen kabinet
De crisismaatregelen die het kabinet voor de woningmarkt heeft genomen, worden positief ontvangen. Maar liefst 65% van de woonconsumenten geeft aan gebruik te willen maken van de maatregel om de BTW te verlagen voor het isoleren van woningen. Ook de aanpassing van de 'groene lening' door de minimale hoogte van het krediet af te schaffen en de aflossingstermijn te verlengen, wordt door een meerderheid van 60% als positief ervaren. Met name starters zijn bijzonder enthousiast. Zeker 52% van de verkopers overweegt de te koop staande woning tijdelijk te verhuren via de Leegstandwet.
()
Ook van de NHG-verhoging wordt veel verwacht: 49% van de kopers en 60% van de starters zegt dat deze maatregel hen zou kunnen aanzetten tot het kopen van een woning.
()
Maar ook initiatieven van gemeenten, woningcorporaties en projectontwikkelaars worden positief gewaardeerd. Met name de zogenaamde koopgarantie, verkoopgarantie, gratis werkloosheidsverzekering en de overbruggingsgarantie kunnen de woonconsument wellicht aanzetten tot beweging. Gevraagd naar hun mening welke maatregelen effectief kunnen zijn voor de woningmarkt, wordt het afschaffen of verlagen van de overdrachtsbelasting met regelmaat spontaan genoemd. Directeur Hans van der Ploeg: "Al eerder heeft VBO Makelaar minister Van der Laan gecomplimenteerd met de beslissing de NHG-grens te verhogen naar 350.000 euro. Hoewel verlaging van de overdrachtsbelasting een zeer effectieve maatregel zou zijn, zie ik dat voorlopig niet gebeuren. Het kabinet zou wel in overweging moeten nemen om de BTW-verlaging niet alleen voor isoleren maar voor alle verbouwingen en onderhoud aan woningen te laten gelden. Dat blijkt in België zeer goed te werken. Daarnaast juich ik het initiatief van ING toe om gedupeerde eigenaren de zogenaamde woonlastenfaciliteit aan te bieden. VBO Makelaar dringt al maanden aan op deze faciliteit waarmee huiseigenaren de betaling van hun hypotheekrente tijdelijk bij de hypotheekschuld kunnen bijschrijven. Ik ben blij dat de ING de handschoen heeft opgenomen. Dit geeft nog meer rust op de woningmarkt."
NWWI
Vanaf 1 juli is het NWWI, een keurmerk voor woningtaxaties, landelijk van start gegaan. Mede-initiatiefnemer VBO Makelaar is verheugd dat het NWWI inmiddels een breed draagvlak heeft verworven. Op dit moment hebben ruim 1500 taxateurs interesse getoond. Ook het aantal geldverstrekkers dat wil samenwerken met het NWWI neemt gestaag toe. Het instituut ziet erop toe dat elke taxatie volgens duidelijke richtlijnen tot stand komt. Dit verhoogt de deskundigheid, betrouwbaarheid en transparantie van het vak van taxateur. Het NWWI taxatierapport voldoet aan de eisen van het model taxatierapport en wordt geaccepteerd door alle geldverstrekkers en de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen.
---------
VBO Woonindex
De VBO Woonindex meet de stemming onder particuliere woningbezitters en starters (de woonconsument) over de huidige woningmarkt. De VBO Woonindex geeft één kwartaalcijfer voor het huidige klimaat op de woningmarkt en één cijfer voor de verwachtingen voor het komende jaar. Daarnaast wordt elk kwartaal een aantal actuele vragen over de woningmarkt gesteld.
De VBO Woonindex wordt opgebouwd uit een kopersindex (de mening van consumenten die op dit moment zoeken naar een woning of dit op korte termijn willen gaan doen), een verkopersindex (de mening van consumenten die op dit moment of binnenkort hun woning willen verkopen), een startersindex en een index van inactieven. Voor de VBO Woonindex geven consumenten hun mening over de economische situatie om een huis te kopen, de algemene economische situatie en hun eigen financiële situatie. Daarnaast geven zij hun mening over de onderhandelingspositie, de huizenprijzen, het aanbod van woningen, de hoogte van het hypotheekbedrag en de hypotheekrente.
Het onderzoek wordt uitgevoerd door marktonderzoekbureau DBMI in opdracht van branchevereniging VBO Makelaar. Het is een online onderzoek onder een representatieve steekproef van 600 woningbezitters. De VBO Woonindex is ter inzage te vinden op
---
Noot voor redacties
Ingezonden persbericht