In memoriam Prof. Dr. Herman Schaalma, hoogleraar aidspreventie
28-07-2009
Herman Schaalma Afgelopen zaterdag overleed Herman Schaalma. Het is
ongelooflijk dat onze hoogleraar aidspreventie er niet meer is. In mei
2006 werd hij in deze functie benoemd aan de Universiteit Maastricht.
De leerstoel is door het Aids Fonds gefinancierd. Daarvoor - van 1990
tot 2005- werkte Herman Schaalma bij de vakgroep
Gezondheidsbevordering van dezelfde universiteit.
Stigma
Onder leiding van deze markante man zijn belangrijke onderzoeken
gepubliceerd. Een daarvan is het onderzoek uit 2008 naar stigma.
Hieruit bleek dat alle mensen met hiv, zonder uitzondering, negatieve
reacties uit de omgeving ervaren. Dankzij dit onderzoek kreeg de
Nederlandse aidsbestrijding inzicht in de omvang van stigma. Ook
besloot het Aids Fonds op grond van de resultaten tot een landelijke
campagne om het stigma rond hiv onder de aandacht te brengen.
Etnische minderheden
Binnen zijn leerstoel Aidspreventie richtte Herman Schaalma zich onder
anderen op migranten en allochtone Nederlanders. Voor etnische
minderheden in Nederland was hij de allerbeste! Hij was zeer gedreven,
zag altijd mogelijkheden en stelde vragen die anderen niet durfden te
stellen. Als hij tijdens bijeenkomsten ergens onzeker over was, dan
aarzelde hij niet dit te zeggen en informeerde zich bij de aanwezige
vertegenwoordigers van etnische groepen. Hij legde zijn oor graag te
luister. Hij wilde namelijk dat etnische minderheden betrokken werden
bij alles wat voor hen ontwikkeld werd.
Alleen dát wat werkt!
Herman Schaalma vond het belangrijk dat er preventieactiviteiten
ontwikkeld worden waarvan we weten dat ze werken. Dit wordt ook wel
theory-and evidencebased werken genoemd. Alle preventie moet
wetenschappelijk onderbouwd en planmatig zijn.
Herman Schaalma was op dit punt een onvermoeibaar ambassadeur. De
inhoud stond bij hem altijd voorop en hij zocht constant naar
vernieuwing.
Voorlichting aan jongeren
Ook toen Soa Aids Nederland voor het voortgezet onderwijs het
lespakket Lang Leve de Liefde ontwikkelde, heeft Herman Schaalma een
grote bijdrage geleverd aan de planmatige aanpak ervan. In dit opzicht
was Lang Leve de Liefde een beetje zijn geesteskind. De effectiviteit
van het voorlichtingspakket heeft tot internationale erkenning geleid.
Tot op de dag van vandaag is dit het meest gebruikte lespakket in het
voortgezet onderwijs.
Zijn innemendheid
Binnen de aidsbestrijding wordt Herman niet alleen herinnerd vanwege
zijn grote deskundigheid, maar ook vanwege zijn fijne gevoel voor
humor. Sommige mensen hebben bij het woord professor de associaties
serieus, humorloos en streng. Dat gold in het geheel niet voor Herman.
We herinneren nog zijn inaugurele rede in Maastricht. Hij maakte
constant grapjes en lachte. Zijn credo was immers: De inhoud is
belangrijk, maar uiteindelijk moet het ook klikken tussen mensen als
ze met elkaar samen moeten werken.
Het programma Jongeren van Soa Aids Nederland heeft voor de komende
jaren verschillende projecten ontwikkeld waarbij samengewerkt zou
worden met Herman Schaalma. In vele opzichten valt een groot gat, nu
hij er niet meer is.
Aids Fonds
Soa Aids Nederland
Stichting Aids Fonds