ChristenUnie


Bijdrage Ernst Cramer AO grensoverschrijdend regionaal personentreinverkeer

Bijdrage Ernst Cramer AO grensoverschrijdend regionaal personentreinverkeer

donderdag 03 september 2009 14:00

De heer Cramer (ChristenUnie): Voorzitter. Nu komen de moeilijke verhalen.

De heer Aptroot heeft opgemerkt dat het vooral moet gaan om regionale energie. Hij heeft daarmee een goed punt en volgens mij is dat ook net de kern van de nota. Wij hebben beoogd de lokale of regionale energie te mobiliseren en deze landelijk te faciliteren. Dat is een tweeslag die gemaakt moet worden en wij hebben dan ook geprobeerd om deze nadrukkelijk in de nota te verwoorden. De heer Koopmans heeft al uitgebreid gezegd tot welke resultaten dit heeft geleid in het Limburgse. Wij zijn ook heel tevreden met hetgeen is gebeurd in de regio Hengelo. Ook voor het traject Groningen-Leer is men duidelijk op zoek naar een manier om dit een zet te geven. Dat is dus een belangrijk onderdeel van deze nota.

Verschillende sprekers hebben gesproken over de reisinformatie. Wij steunen het pleidooi om de reisinformatie op de stations bij de grens als eerste aan te pakken. Dat zou kunnen met InfoPlus. Wij denken dat dit een goede manier is. Overigens waren er ook collega's die zeiden dat de beschikbaarheid van reisinformatie al verbetert, maar ik heb daarmee recentelijk toch een paar buitengewoon vervelende ervaringen opgedaan, die zich niet eens aan de grens voordeden. Dat reizigers net over de grens niet zo'n behoefte zouden hebben aan informatie over het openbaar vervoer, wat de NS stelt, heeft ons buitengewoon verbaasd. Die vraag zou ik dan ook willen voorleggen aan de minister. Het lijkt mij dat de behoefte van de reizigers overal min of meer gelijk is. Dat geldt dus ook voor de reizigers in de grensregio's. Dat moet naar onze overtuiging dus in orde zijn.

Wij onderschrijven de opmerkingen van de heer Anker over kaartjes die verkrijgbaar zijn via de automaat of het internet. De bewindslieden zien lichtpuntjes, maar uit eigen ervaring kan ik zeggen dat dit echt nog wel een heel zwak punt is. Ik roep de bewindslieden dan ook op om de ambities op dit punt samen met de NS flink op te schroeven. Moet hiervoor niet samen met de NS een actieplan met doelstellingen worden opgesteld, zodat dit op korte termijn kan verbeteren?

Het lijkt ons niet meer dan logisch dat consumentenorganisaties inspraak krijgen bij grensoverschrijdend openbaar vervoer. Wel zit ik dan een beetje met de status ervan, omdat het vervoer plaatsvindt op een geliberaliseerde markt en dus niet per se een concessie nodig is. Omdat in de praktijk toch vaak sprake zal zijn van een monopolie vind ik echter dat iets geregeld moet worden voor het consumentenoverleg. Ook dan wil ik de bewindslieden vragen of dit op Europees niveau kan worden geregeld dan wel of zij de vervoerders met argumenten kunnen overreden. Dit sluit ook aan op een van de aanbevelingen uit ons rapport, waarin dit juist wordt gezien als een rol van de regering. Omdat een en ander wat complexer is, zou dat niet alleen maar moeten voortvloeien uit regionale afspraken.

Er zijn diverse opmerkingen gemaakt over regionale projecten. Wij zijn het met die sprekers eens dat snel besluitvorming nodig is. Er ligt geld op de plank bij Rijk en regio. Collega Koopmans heeft al uitgebreid gesproken over de inspanningen die Limburg op dit gebied heeft verricht. Wij denken echter ook aan Hengelo-Bad Bentheim. De sprekers noemen bijvoorbeeld de pilot voor een nieuwe stoptrein. De heer Anker vroeg of het niet ideaal zou zijn als deze trein kan doorrijden naar Rheine. Ik ben het daarmee eens. Anders dan in de reactie van de minister staat, wordt direct aangesloten op het ICE-netwerk als je de lijn doortrekt naar Rheine. Dan heb je dus een heel snelle verbinding met het ICE-netwerk in Duitsland vanuit het noorden van Nederland. Het is belangrijk om te constateren dat er in die regio nu al 2 mln. op tafel ligt. Als de treinen worden omgebouwd, zou de lijn bij de proef wellicht meteen tot Rheine kunnen lopen. Een handicap is nu wel dat de aanbesteding in Duitsland is mislukt. Toch menen wij dat het goed is om daarop in te blijven zetten en te bekijken wat op dit vlak kan worden verbeterd. Als Duitsland daaraan zijn portie wil bijdragen en de regio zelf ook een belangrijk deel op tafel legt, dan steunen wij het pleidooi van mevrouw Roefs om te bekijken of het mogelijk is om subsidie beschikbaar te stellen voor het resterende deel van de overblijvende 70%. Dat schrijft de minister overigens ook in zijn reactie. Wij denken hierbij ook aan de aanbeveling om het materieel om te bouwen. Dat kan een tijdelijke oplossing zijn voor de verbinding met Rheine. Dat is nou een mooi voorbeeld waarbij een synergie over de verschillende spanningsnetwerken kan worden bereikt. Dat gaat dan meer passagiers opleveren dan het aantal passagiers waarop in de reactie van de minister wordt geduid.

Ik ben het met de heer Mastwijk eens dat de HSL-Oost niet alleen maar een lijn op de kaart moet zijn die met een viltstift dikker is gemaakt. Dat is ook niet de intentie geweest van de indieners van de desbetreffende motie. Het is jammer dat Arnhem-Emmerich en de HSL-Oost die daar eigenlijk overheen loopt, niet meer in het lopende onderzoek en de aanbesteding die nu plaatsvindt in de regio, kunnen worden meegenomen. Mij lijkt het goed als de minister eens bekijkt of de resultaten van het onderzoek naar de mogelijkheden uit 2005 nu in een nieuw daglicht komen te staan en opgepakt kunnen worden.

Ook al ligt Eijsden in het zuiden en is de heer Koopmans al uitgebreid op het zuiden ingegaan, toch permitteer ik mij een opmerking over het station Eijsden. De heer Anker stelde een vraag over de kosten. In de reactie wordt gezegd dat de heropening van het station Eijsden buitengewoon kostbaar is. Ik ben ervan overtuigd dat dit een rare redenering is. Door de proef met een snelle verbinding met Maastricht zou het tijdelijk niet kunnen. Die situatie nu terugdraaien zou dan heel veel geld kosten, maar wij denken dat het door een technische oplossing veel simpeler kan. Naar onze inschatting kost het minder dan 1 mln. om dat allemaal voor elkaar te krijgen. De vooruitgang voor Maastricht wordt daarmee gehandhaafd terwijl men ook weer in Eijsden kan opstappen. Wij denken dat dit toch een belangrijke ontwikkeling is.

De heer Mastwijk vroeg naar de BDU-gelden voor de grensoverschrijdende treindiensten. Er zou slechts een tijdelijke exploitatiebijdrage zijn toegestaan als opstartsubsidie. Ik heb in de reactie van de bewindslieden iets anders gelezen dan de heer Mastwijk. Er staat wel degelijk dat de exploitatie ook uit de BDU mag worden gehaald, maar dat dit alleen kan tot de grens. Misschien kunnen de bewindslieden dit verduidelijken. Ik stel voor om te bekijken of het mogelijk is om het tot het eerstvolgende station na de grens te doen, zodat in ieder geval de grensoverschrijdende verbinding is gerealiseerd. Daarna zul je afspraken moeten maken met het aangrenzende land.

Voorzitter. Volgens mij heb ik de vragen die aan mij zijn gesteld, beantwoord.

Ernst Cramer