Ingezonden persbericht


VOORAANKONDIGING
Utrecht, 29 juni 2009

Utrecht Manifest
3e Biënnale voor Social Design
4 - 11 oktober 2009 (Tentoonstellingen ook daarna)

Dit najaar staat Utrecht in het teken van social design tijdens Utrecht Manifest, een internationaal en multidisciplinair tweejaarlijks evenement dat actuele ontwikkelingen op vormgevingsgebied vanuit een maatschappelijk perspectief belicht. De biënnale vindt voor de derde keer plaats en onderzoekt de aanbevelingen van het Modernisme (eerste helft van de 20e eeuw) op haar houdbaarheid. Artistiek directeur voor deze editie Guus Beumer wil 'het sociale' in kaart brengen en stelt de vraag 'wat is social design?' in een tentoonstellingsprogramma voor een breed publiek en een parallelprogramma waarin de rol van 'social design' ter discussie wordt gesteld. De tentoonstellingen met de werktitels Design for a real world en Open Channel vinden plaats in het Centraal Museum, Hoograven Invites You, in De Pastoe Fabriek en How To Build Your Own Living Structures - Casco Doubles & Halves, eveneens een werktitel, in Casco. In de openingsweek van de biënnale organiseert Utrecht Manifest diverse evenementen op verschillende plekken in de stad.

Programma

Design for a real world
Een historisch perspectief op social design in een multidisciplinaire tentoonstelling en georganiseerd rond een drietal publicaties van Victor Papanek, Sir Ebenezer Howard en Siegfried Giedion, die de implicaties van social design onderzochten. Verschillende visies, utopieën en alternatieve scenario's, maar ook de respectievelijke effecten op mensen en hun leefomgeving worden hierbinnen getoond. De expositie wordt aangevuld met bijdragen van hedendaagse ontwerpers. Zo worden verschillende benaderingen van dit complexe begrip op de scheidslijnen van architectuur, stedenbouwkundige planning, kunst, film, reclame en archief, samengebracht. Maatschappelijk geëngageerde ontwerpers zullen zich met de wereld om hen heen moeten bezighouden en die relatie eindigt niet bij de vormgeving van producten, maar die verhouding is ook gericht op thema's als gezondheid, opvoeding, milieu en maatschappelijk zinvolle communicatie. Centraal Museum, 4 oktober 2009 - 7 februari 2010
Curator: Claudia Banz

Open Channel
In CM Studio, de projectruimte van het Centraal Museum, worden activiteiten ontwikkeld rondom het thema eten. Debra Solomon creëert eetgelegenheden, waarmee zij bezoekers bewust maakt van hun houding ten opzichte van voedselconsumptie en aan de orde stelt welke planning, design, architectuur en infrastructuur ermee samenhangen. De activiteiten vinden plaats in een reconstructie van het project Cour Locale van Bas van Tol. CM Studio, Centraal Museum, 4 - 17 oktober 2009
Door: Debra Solomon en Bas van Tol

How To Build Your Own Living Structures - Casco Doubles & Halves Casco viert het twintigjarige bestaan en bouwt haar eigen dubbelganger op een publieke plek in Utrecht. Beeldend kunstenaars, architecten, ontwerpers en theoretici worden uitgenodigd om gedurende vier maanden samen met het publiek te bouwen aan Casco's kopie, met een open en op samenwerking gerichte houding. Als het basismodel staat, worden professionals gevraagd om workshops, lezingen, performances en presentaties te geven. Buren en bezoekers worden uitgenodigd de structuur te bewerken. Het project laat zien dat het mogelijk is om op een collectieve manier een sociale plek te bouwen in een stedelijke omgeving. 'How to Build Your Own Living Structures - Casco Doubles & Halves' groeit in de tijd. Casco stelt gratis fietsen en plattegronden ter beschikking aan bezoekers, waarmee andere plekken die aan Utrecht Manifest deelnemen beter bereikbaar worden. Casco wil mensen de gelegenheid bieden de stad op een andere manier te ervaren en er deel van uit te maken. Casco en op locatie in Utrecht, september - december 2009 Curator: Binna Choi

Studentententoonstelling
In deze tentoonstelling wordt aandacht besteed aan het werk van ontwerpstudenten en hun benadering van social design. Het gaat allereerst om de rol die het onderwijs zelf heeft in de definitie van social design. Op welke manier hebben docenten het onderwijs bepaald, onder welke invloeden en tot welke resultaten heeft dat geleid? De tentoonstelling neemt het karakter aan van een gesprekspodium. Studentenprojecten zijn voor Utrecht Manifest van belang omdat studenten en jonge professionals doorgaans tot de eersten behoren, die weten wat er aan utopische idealen leeft. Tussen opleiding en beroepspraktijk durven zij essentiële vragen te stellen, zonder concessies te doen aan mogelijke opdrachtgevers, maar met het idealisme dat de jeugd (soms) eigen is, en de bijbehorende frustraties, morele overwegingen en gevreesde obstakels. Locatie en datum: nader te bepalen
Curatoren: Louise Schouwenberg en Gert Staal

Parallelprogramma
Het parallelprogramma van Utrecht Manifest beoogt de kennisinfrastructuur waarbinnen Utrecht Manifest opereert te versterken. Er wordt gebouwd aan een permanent kennisforum voor de ambities van de biënnale op theoretisch gebied. Hierin wordt samengewerkt met partijen die, net als Utrecht Manifest, belang hebben bij een kritisch onderzoek naar inhoud, betekenis en prestatie van social design. Curator: Gert Staal

Hoograven Invites You
Een belangrijk onderdeel van Utrecht Manifest 2009 is 'Hoograven Invites You', een praktijkgericht onderzoeksproject in 'social urban design'. Geïnspireerd door en onder supervisie van de architecten Alfredo Brillembourg en Hubert Klumpner wordt, in nauwe samenwerking met Wijkbureau Zuid van de Gemeente Utrecht, onderzoek gedaan naar de ontwikkelingsmogelijkheden van de Utrechtse wijk Hoograven. Dit gebeurt op basis van de beleving en verwachtingen van bewoners van diverse culturele herkomst en leeftijdsgroepen. Het onderzoek is gestart in september 2008 en wordt uitgevoerd door studenten uit diverse disciplines van Columbia University New York, Universiteit Utrecht, Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en bewoners van de wijk Hoograven. Utrecht Manifest wil met Hoograven Invites You niet allereerst een inhoudelijke bijdrage leveren aan het beleid van woningbouwverenigingen, stedenbouwkundigen en de politiek en andere bij transformatie betrokken partijen, maar wil de tot nu toe opgedane kennis communiceren naar een grotere gemeenschap met een tentoonstelling, een internationaal symposium en hoorsessies (locatie De Pastoe Fabriek). De Pastoe Fabriek, tentoonstelling 4 oktober - 9 november 2009; symposium 6 oktober 2009; data hoorsessies nader te bepalen. Curatoren: Urban Think Tank (Alfredo Brillembourg en Hubert Klumpner)

Met die intentie gaat ook 'Liquid Frontiers' uit Wenen met Hoograven aan de slag. Dit duo houdt zich al langer bezig met sociale interventies. Voor hen staat educatie echter niet op de eerste plaats. Hun ambitie komt veel eerder voort uit het verlangen naar gastvrijheid, generositeit en in samenwerking met verschillende partijen zien zij hun bijdrage aan de discussie over social design in het verlengde van juist deze uitgangspunten. De plannen zijn op dit moment nog onderhevig aan verandering. Curatoren: Liquid Frontiers (Sabine Dreher en Christian Muhr)

Organisatie
Artistiek directeur: Guus Beumer (Marres en NAiM/Bureau Europa, Maastricht) Curatoren: Claudia Banz, Urban Think Tank (Alfredo Brillembourg en Hubert Klumpner), Binna Choi, Liquid Frontiers (Sabine Dreher en Christian Muhr), Louise Schouwenberg, Gert Staal Onderzoek: Anneke Moors
Productie: Olga Godschalk en Saskia Schoenmaker
Communicatie: Deneuve Cultural Projects (Daniël Bouw en Taco de Neef) Ontwerp: Metahaven (Daniël van der Velden en Vinca Kruk)

Projectbureau Stichting Utrecht Biënnale: Elly Albers, Renee van der Heijden en Engelien van Thiel

Utrecht Manifest 2009 wordt mede mogelijk gemaakt door: Bo-Ex, Gemeente Utrecht, Ministerie van Economische Zaken, Mitros, Pastoe, Portaal, Provincie Utrecht, Vrede van Utrecht

Utrecht Manifest is een initiatief van:
Centraal Museum, Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, Pastoe, Universiteit Utrecht