Islamadviseur Obama bij opening Leids islamcentrum
14 oktober gaat het Leiden University Centre for the Study of Islam
and Society (LUCIS) van start met een conferentie over islam,
wetenschap en beleid. Burgemeester Cohen presenteert zijn
wetenschappelijke vragenlijstje. En Dalia Mogahed, islamadviseur van
president Obama spreekt over `what a billion Muslims really think'.
Verantwoordelijkheid
Directeur van LUCIS is Léon Buskens, hoogleraar Recht en
cultuur in islamitische samenlevingen. Buskens: `Er is het
zogenoemde islamdebat. Er zijn aanzienlijke reële
maatschappelijke problemen die door een aantal opiniemakers en
politici in verband worden gebracht met de aanwezigheid van
moslims en de islam. Wij hebben veel kennis in huis van de
islam en van islamitische maatschappijen. Als Leidse
onderzoekers willen we onze verantwoordelijkheid nemen en onze
kennis aanbieden aan de Nederlandse maatschappij. Noem het
valorisatie als je wilt.'
+ Conferentie "Islam, wetenschap en beleid"
+ LUCIS
Luisteren
Op hun openingsconferentie woensdag 14 oktober doen de Leidse
islamwetenschappers dan ook twee dingen: ze presenteren hun
onderzoek, maar eerst gaan ze goed luisteren. Naar de vragen en
uitdagingen van Job Cohen, van Jaap de Hoop Scheffer, van Wendy
Asbeek Brusse, directeur van de WRR. Filosoof Herman Philipse
vormt de schakel tussen de beleidsmakers en de wetenschappers.
Buskens: `Want tussen wetenschappelijke kennis en beleid zit
een normatief moment. Hoe beoordeel je de kennis.'
Prof.dr. Léon Buskens, directeur van LUCIS
Van Bush tot Obama
Het middagprogramma is ingeruimd voor twee Amerikaanse
islamspecialisten: John Esposito en Dalia Mogahed. De eerste is
hoogleraar aan de Universiteit van Georgetown en hoofdredacteur
van de Oxford Dictionary of Islam. Hij spreekt over de rol van
de wetenschappelijke studie van de islamitische wereld in het
Amerikaanse Midden-Oostenbeleid `van Bush tot Obama'. Dalia
Mogahed is directeur bij Gallup, het bekende bureau voor
opinieonderzoek, en lid van de nieuwe interreligieuze
adviesraad van president Obama, en fungeert als diens
islamadviseur. Samen met Esposito schreef ze het boek Who
speaks for Islam. What a billion Muslims really think. Daarvoor
interviewden ze tienduizenden moslims uit meer dan 35 landen.
Het boek is in het Nederlands vertaald onder de titel `Wie
spreekt namens de islam?'
Sharia en gelijke rechten
Jan Michiel Otto, hoogleraar Recht en bestuur in
ontwikkelingslanden en een van de wetenschappelijke trekkers
van LUCIS hierover: `Ik kocht het boek op een vliegveld in
Indonesië, en heb de hele vlucht naar huis gefascineerd zitten
lezen. Esposito en Mogahed hebben geprobeerd echt systematisch
te luisteren. En dat is ook een belangrijke taak van ons. Het
boek is gebaseerd op kennis en systematische registratie, en
laat zien hoe wetenschap kan bijdragen aan de openbare
meningsvorming. Het is inhoudelijk zeer interessant. Na lezing
constateerde ik dat de overgrote meerderheid van de moslims de
sharia wil invoeren. En dat de overgrote meerderheid ook wil
dat mannen en vrouwen gelijke rechten hebben, en bovendien
democratie wil, en geen theocratie. Dat zet aan het denken.'
Omslag van Who speaks for Islam
Maatschappelijke behoefte
LUCIS heeft twee doelstellingen. Ten eerste is het een
interdisciplinair en interfacultair kenniscentrum van de
Universiteit Leiden op het terrein van islam en
moslimsamenlevingen, dat met een financiële impuls van het
College van Bestuur de samenwerking tussen Leidse
wetenschappers gaat intensiveren en structureren. Daarnaast wil
het nieuwe centrum voorzien in de toenemende maatschappelijke
behoefte aan betrouwbare wetenschappelijke kennis over moslims
en islam.
Zo interdisciplinair mogelijk
Buskens, zelf antropoloog en autoriteit op het gebied van het
islamitische familierecht: `We willen zo interdisciplinair
mogelijk zijn. De uitgangspositie is de empirische studie van
de islam en moslims. Maar die benaderen we vanuit zoveel
mogelijk wetenschappelijke hoeken. Want het gaat om uiterst
diverse en complexe verschijnselen die qua tijd en plaats heel
diverse vormen aannemen.'
Na afloop van de Salat op id al-Fitr in Larache, Marokko, juni
1985 (copyrightLéonBuskens)
Bibliotheken vol bronnen
De verschillende faculteiten en onderzoeksinstituten van de
Leidse universiteit herbergen inderdaad een aanzienlijke
expertise op het gebied van de islamitische wereld, van het
prille begin van de religie tot de turbulente tijden van nu.
Het Leidse onderzoek heeft een lange traditie, bibliotheken vol
bronnen, en hedendaagse zwaartepunten op het gebied van Egypte,
Marokko, Turkije, Iran, Zuidoost Azië en de islamitische
diaspora in een wereldwijde context.
Islamitische popcultuur
Islamitische popcultuur, sociale bewegingen in Iran, Turkije en
de EU, de compatibiliteit van de Sharia met de moderne
rechtsstaat, de ontstaansgeschiedenis van de islam en het
belang van het `oorsprongsverhaal' voor moslims van nu, islam
in Europa en de VS: van het zijn allemaal onderwerpen die in
Leiden bestudeerd worden.
De Rotterdamse Mevlanamoskee
Samenlevingen en minderheden
Zeer uiteenlopende disciplines, geworteld in de faculteiten
Geesteswetenschappen, Sociale Wetenschappen en
Rechtsgeleerdheid houden zich bezig met de studie van moslims
en islam. Niet alleen de diverse taal- en cultuurgebieden zijn
vertegenwoordigd, ook juristen, antropologen, (migratie-)
historici en godsdienstwetenschappers zijn gespecialiseerd in
de islam, islamitische samenlevingen en islamitische
minderheden.
`Maar behalve het onderwerp hebben we ook gemeen dat we zelf
ook nadrukkelijk reflecteren op de maatschappelijke bepaaldheid
van onze eigen onderzoeksvragen', zegt Buskens. `We denken na
over onze eigen plaats in het debat.'
De wetenschappelijke trekkers van LUCIS
Asef Bayat, hoogleraar Cultuur en samenleving van het moderne
Midden-Oosten
Maurits Berger, hoogleraar Islam in de Westerse wereld
Léon Buskens, hoogleraar Recht en cultuur in islamitische
samenlevingen
Nico Kaptein, universitair hoofddocent Islamologie
Jan Michiel Otto, hoogleraar Recht en bestuur in
ontwikkelingslanden
Petra Sijpesteijn, hoogleraar Arabische taal en cultuur.
Links
Onderwijs in islam en islamitische samenlevingen
Personalia
+ Prof.dr. Léon Buskens benoemd tot hoogleraar Recht en cultuur
in islamitische samenlevingen (30 september 2009)
+ Petra Sijpesteijn hoogleraar Arabische taal en cultuur (31
januari 2008)
+ Maurits Berger hoogleraar islam in westerse wereld (22
januari 2007)
Algemeen
+ `Er is nog zoveel materiaal niet bekeken' (13 november 2007)
+ Snouck Hurgronje: de islam als mensenwerk (13 februari 2007)
+ Het leven van moslims is meer dan de islam (19 april 2005)
Iran
+ Het andere Iran (boeken, 21 augustus 2009)
+ `Je moet Ahmadinejad niet onderschatten' (16 juni 2009)
+ Poëzie en de rechtvaardiging van geweld (15 april 2009)
+ 30 jaar Iraanse revolutie (10 februari 2009)
Indonesië
Islam in Indonesie nog steeds gematigd (1 juli 2008)
Islamitisch recht
Sharia en nationaal recht (26 februari 2006)
Islamitische theologie
+ Gehandicapte moslim tast perfectie van God niet aan (26
februari 2008)
+ Nieuwe opleiding: islamitische theologie (31 januari 2006)
Vroege islam
+ Arabisering is niet per se islamisering (6 april 2009)
+ Petra Sijpesteijn onderzoekt het ontstaan van de islamitische
wereld (18 maart 2008)
Islam in Europa
+ Joods-islamitische paralellen (17 maart 2009)
+ `Reactie op islam is te sterk politiek-juridisch' (30 oktober
2008)
+ Rol van imam is vooral religieus (13 november 2007)
+ Bekeerlingen als wegbereiders voor een westerse islam (22
maart 2005)
Universiteit Leiden