NVLF


20 oktober 2009

Meer aandacht voor patiëntveiligheid in eerstelijnszorg

Huisartsen, fysiotherapeuten en logopedisten maken afspraak om de patiëntveiligheid in de eerste lijn te verbeteren.

De afspraken staan in een convenant patiëntveiligheid dat vandaag is aangeboden aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

De zorgverleners willen eind 2011 met een systeem werken waarmee ze incidenten in de zorg veilig kunnen melden en analyseren. Ook hebben de ondertekenaars afspraken gemaakt over onder andere het verbeteren van de patiëntendossiers, telefonische bereikbaarheid en overdracht van medicatiegegevens.

In ziekenhuizen is er al veel aandacht voor het verbeteren van patiëntveiligheid. Met dit convenant laten zorgverleners in de eerste lijn zien dat patiëntveiligheid ook voor hen prioriteit heeft.

Vanzelfsprekende Veiligheid in de Eerstelijnszorg

Patiënten in de eerstelijnszorg hebben recht op vanzelfsprekende veiligheid. Met het tekenen van deze afspraak tonen de organisaties in de eerstelijnszorg zich betrokken bij het werken aan patiëntveiligheid en de implementatie van de bestaande patiëntveiligheids-instrumenten.

De organisaties in de eerstelijnszorg kunnen de beroepsbeoefenaren niet verplichten deze
instrumenten te gebruiken. Zij kunnen wel bevorderen dat beroepsbeoefenaren en praktijken
met deze instrumenten gaan werken. Hiermee tekenen de beroepsgroepen en koepels een inspanningsverplichting en worden de eisen opgenomen in het normenkader van de betreffende beroepsgroepen. IGZ zal op de in deze bestuurlijke afspraak genoemde punten gaan toetsen en handhaven.

Werken aan veiligheid is niet vrijblijvend. VWS verstrekt subsidies aan plannen en projecten van koepels en beroepsgroepen die de patiëntveiligheid daadwerkelijk bevorderen. In verband met verschil in het risico op onveilige situaties in bepaalde beroepen en mogelijkheden van praktijken om een meldsysteem te kunnen opzetten, is er gekozen voor een versie A en een versie B van deze afspraak.

Patiëntveiligheid

Minister Klink wil dat instellingen en zorgverleners er alles aan doen om schade voor patiënten te voorkomen. Aansprekende voorbeelden van patiëntonveilige situaties zijn bijvoorbeeld een verkeerde medicatie, een verkeerde diagnose of een verkeerd uitgevoerde ingreep. Minder tot de verbeelding sprekend, maar daarom niet minder belangrijk, zijn bijvoorbeeld het niet goed overdragen van een patiënt of het onzorgvuldig omgaan met zijn gegevens.

De beroepsgroepen in de eerste lijn moeten patiëntveiligheid in het kwaliteitsbeleid opnemen. Om een goed beeld te krijgen van de risico's die bij de logopedie voorkomen, zijn de kwaliteitskringen benaderd met een aantal vragen. Het blijkt dat de meeste logopedisten zich bij het onderwerp inderdaad niet zo veel konden voorstellen. De risico's die patiënten bij logopedisten lopen zijn beperkt. Van specifieke logopedische risico's is mogelijk sprake bij slikproblemen (risico op verslikken).

Verder is er vooral sprake van risico's die ook bij andere zorgverleners voorkomen; het risico dat iemand valt of struikelt, een verkeerde overdracht etc. Het is goed om je van die mogelijke risico's bewust te zijn.
Via het lidmaatschap van het NEO (Netwerk Eerstelijns Organisaties) participeert de NVLF in een project. Dit moet onder andere leiden tot een website waarin per beroepsgroep een aantal instrumenten staan om de patiëntveiligheid in eigen praktijk/afdeling te meten, te checken of er -indien nodig- mee aan de slag te gaan. De eerste resultaten van dit project zullen begin 2010 bekend zijn.

Meer weten over patiëntveiligheid, zie
www.zonmw.nl/nl/onderwerpen/patientveiligheid