Nederlandse Vereniging van Journalisten

NVJ over auteursrecht

vrijdag 23 oktober 2009 | `In zijn beleidsreactie op het rapport van de commissie Brinkman heeft minister Plasterk het onderwerp auteursrecht jammerlijk laten liggen. Werkelijke kansen voor de sector liggen immers in de ontwikkeling van verdienmodellen op internet en daarbij is het auteursrecht cruciaal.'

Het auteursrecht regelt dat de maker zeggenschap heeft over zijn werk maar die zeggenschap is digitaal volstrekt uit beeld geraakt. Het zijn andere partijen die profiteren van de prestaties van makers, ofwel door hun dominante marktpositie, ofwel door het idee dat alles vrij te gebruiken moet zijn. De overheid lijkt totaal niet stil te staan bij het belang van de rechten van makers, terwijl ze de rol van (te) dominante partijen op de digitale markt ongemoeid laat. Enerzijds gaat het om dominante spelers op de digitale markt zoals YouTube en Google, daar hebben zowel freelance makers als uitgevers en omroepen last van, en anderzijds om mediaconcentraties waarbij freelance journalisten steeds vaker verplicht worden hun auteursrechten af te staan. Bovendien is er een hardnekkige beeldvorming ontstaan bij zowel politiek als publiek dat werk van makers digitaal vrij verkrijgbaar moet zijn, waardoor het fundament wordt weggetrokken onder elke journalistieke en creatieve prestatie. Freelancers spelen in de komende jaren een steeds belangrijker rol bij nieuwsproducties, dus juist voor hen zijn een aan de digitale wereld aangepast auteursrecht en toegankelijke verdienmodellen van groot belang. Het zou een keuze van het kabinet moeten zijn om de prestaties van de makers goed te beschermen en te belonen zodat de opbrengsten niet alleen terecht komen bij partijen die van deze prestaties profiteren. Kortom, een betere rechtspositie voor de individuele maker via het auteurscontractenrecht en een studie op alternatieve verdienmodellen en een daarbij passend auteursrecht.' Daar gaat de NVJ zich voor inzetten.'

Thomas Bruning