| |
|Aan de raad van de gemeente Oost | | |Gelre | | | | |Datum |Ons kenmerk |Uw brief van|Uw kenmerk |Behandeld door|Doorkiesnu| | | | | | |mmer | |23 oktober |DIR- | | |J. Dijkman/R. |0544-39340| |2009 | | | |Peper |2/671 | |Verzonden op: | |Onderwerp | | |Aanbieding Programmabegroting 2010-2013 | | |Geachte leden van de raad,
1. Inleiding.
Bijgaand ontvangt u de aanbiedingsbrief behorend bij de ontwerp programmabegroting 2010, inclusief de meerjarenraming 2010 - 2013. Hoewel deze begroting er ogenschijnlijk zo uitziet als voorgaande jaren is er in meerdere opzichten sprake van een bijzondere begroting. In de eerste plaats komt dat natuurlijk vooral door de financiële en economische crisis die de wereld heeft getroffen en waarvan de effecten overal - en dus ook in de begroting van Oost Gelre - merkbaar zijn. Ook Oost Gelre ondervindt de nadelen van de crisis. De werkloosheidsuitkeringen en andere kosten nemen toe en de inkomsten nemen op veel onderdelen enorm af. Zo heeft het Rijk In de Miljoenennota aangekondigd dat er de komende jaren een besparing op de rijksuitgaven moet worden gerealiseerd van E 35 miljard. Als dit voornemen wordt uitgevoerd betekent dit voor Oost Gelre een structurele verlaging van ongeveer E 4,6 miljoen per jaar. Hoewel nog niet zeker is dat dit in de komende jaren daadwerkelijk tot uitvoering wordt gebracht is wel duidelijk dat de vermindering van de Algemene uitkering aanzienlijk zal zijn. Desondanks -en dit maakt deze begroting ook bijzonder - hebben wij getracht naast een omvangrijk en ingrijpend pakket van bezuinigingen - een eveneens niet geringe opgaaf aan ambities te realiseren. Deze ambities zijn reeds in een eerder stadium geformuleerd en hangen grotendeels samen met het feit dat wij trachten het voorzieningenniveau van de (heringedeelde, nieuwe) gemeente Oost Gelre op een voor de burgers zo goed mogelijk niveau te houden en waar dat nodig is, te brengen. Tenslotte vinden wij het van groot belang dat wij er alles aan doen om ondanks de crisis de investeringen (en dus de werkgelegenheid) zoveel mogelijk te stimuleren. Wel is het onontkoombaar dat de burger daar een financiële bijdrage aan levert. Wij proberen deze bijdrage zo laag mogelijk te houden.
2. Planning behandeling programmabegroting 2009
Wij zijn voornemens de behandeling van de programmabegroting als volgt te laten plaatsvinden: . Verzending programmabegroting 2009 op 23 oktober 2009. . Persvoorlichting over de Programmabegroting 2010 op 26 oktober 2009. . Schriftelijk indienen van technische vragen op 4 november 2009 bij de griffie. . Schriftelijke beantwoording van de technische vragen op 6 november 2009. . Het vervolgproces (agenda begrotingsbehandeling) is door het Presidium op 19 oktober 2009 vastgesteld. . Raadsbehandeling van de programmabegroting op 10 november 2009.
3. Financieel perspectief 2010
De ontwerp programmabegroting 2010 onderdeel bestaand beleid kent ten opzichte van de vastgestelde programmabegroting 2009 een verslechtering van het exploitatieresultaat met E 1.484.083. Belangrijkste oorzaken hiervan zijn: verlaging van de algemene uitkering, inclusief lagere bijdrage in het kader van de WMO en de gestegen lasten als gevolg van de toename van het aantal uitkeringsgerechtigden.
Voor nieuw beleid is voor 2010 een investeringsniveau geraamd van bijna E 3 miljoen. De exploitatielasten voor het nieuw beleid zijn geraamd op E 988.733. Hiervan vindt dekking uit de reserves dan wel door bijdragen van derden plaats met een bedrag van E 615.995. De netto exploitatielast bedraagt E 372.738. Met name in de infrastructuur (wegen en rioleringen) en in de uitvoering van wettelijke taken zoals het elektronisch kinddossier en inspecties kinderopvang wordt voor 2010 geïnvesteerd.
| | | | | | |Bestaand beleid begroting 2010 |E | |- |1.484.083 | |Begrotingswijzigingen vastgesteld na opstelling van de |E | |begroting - |37.848 | |Voorstellen van nieuw beleid 2010 |E | |- |372.738 | | | | |- |E | | |1.894.669 | |Dekkingsplan 2010 |E | | |1.938.174 | | | | |Begrotingsoverschot 2010 |E | | |43.505 |
4. Toekomstig financieel perspectief
Voor de nabije toekomst staan een aantal grote projecten op stapel zoals de nieuwbouw van een binnensportaccommodatie in Lichtenvoorde, centrale huisvesting en multifunctionele accommodaties. Daarbij speelt verder de zorg voor de kwetsbare groepen in onze samenleving in relatie tot de afnemende rijksmiddelen. Deze zorg willen wij op minimaal het huidige niveau handhaven. De ontstane financiële en economische crisis spelen ons zoals gezegd hierbij behoorlijk parten. Hierdoor is het realiseren van al deze wensen uitermate moeilijk geworden. Desondanks proberen wij zoveel mogelijk ambities te realiseren. Anderzijds zijn wij ook verplicht de toekomstige financiële situatie op langere termijn hierbij nadrukkelijk te betrekken.
Meerjarenperspectief 2010 - 2013
| |2010 |2011 |2012 |2013 | | | | | | | |Begrotingsuitkomst 2010 | E | E | E | E | | |43.505 |397.999 |73.827 |242.965- | |Correctie incidentele | E | | | | |maatregelen |354.494 | | | | |Ontwikkeling algemene | | E | E | E | |uitkering | |462.851- |521.895- |458.341- | |Ontwikkeling loonkosten | | E | E | E | | | |50.000- |50.000- |50.000- | |Belastingen en leges | | E | E | E | | | |57.500 |57.500 |57.500 | |Vrijval kapitaallasten | | E | E | E | | | |131.179 |197.603 |244.534 | | | | | | | | | | | | | |Resultaat | E | E | E | E | | |397.999 |73.827 |242.965- |449.272- | | | | | | |Centrale huisvesting en sportcomplex.
Ten aanzien van de totstandkoming van enkele majeure projecten stelt het college uw raad voor om te kiezen voor een gefaseerde aanpak. Dit betreft in het bijzonder de sporthallen, het zwembad en de centrale gemeentelijke huisvesting. Wij geven hierbij voorrang aan de realisering van het sportcomplex c.q. sporthallen.
Centrale huisvesting.
De keuze voor een fasering en daarbij voorrang te geven aan de realisering van het sportcomplex (twee breedtesporthallen en een zwembad met wedstrijd- en instructiebassin) betekent dat wij het proces om te komen tot centrale huisvesting voorlopig even opschorten. Dit heeft tot gevolg dat wij het proces voor centrale huisvesting van de gemeentelijke huisvesting pas weer voortzetten als de aanbesteding van het sportcomplex heeft plaatsgevonden. Wij zullen dan ook de uitwerking van het schetsontwerp en de voorbereiding van de aanbesteding op dit moment niet voortzetten. Wat betreft de financiële aspecten van centrale huisvesting blijven wij er overigens ook in de toekomst van uitgaan dat de extra-exploitatielasten van de nieuwe huisvesting (in vergelijking met de huidige exploitatielasten) worden gedekt uit de te behalen efficiencywinst. Over de financiële aspecten van de realisering van centrale huisvesting heeft u separaat de nodige informatie ontvangen.
Realisatie van het sportcomplex.
Aanvankelijk gingen wij er vanuit dat de uitdaging om te komen tot de realisering van een sportcomplex (de bouw van twee sporthallen en een wedstrijdbad ) zat in de wijze van aanbesteding. Vooral als gevolg van de sterk gewijzigde financiële situatie is deze uitdaging gaan zitten in het zoeken naar financiële dekking. Teneinde u een keus te laten hebben wij ervoor gekozen u een tweetal scenario's voor te leggen. Het verschil zit vooral in het feit of direct wordt gekozen voor de realisering van het totale complex dan wel ervoor wordt gekozen het bestaande zwembad 't Meekenesch nog een aantal jaren open te houden.
Scenario 1
Hierbij gaan wij ervan uit dat de uitdagende, innovatieve aanbesteding van het sportcomplex volgens het u bekende projectvoorstel met vaart wordt voortgezet. Hieraan wordt voorrang gegeven in het belang van met name onze zorgplicht voor het bewegingsonderwijs in het voortgezet onderwijs. Dit is een wettelijke verplichting, die wij op dit moment niet adequaat vervullen. Daarnaast willen wij ook de (breedte) sport een stimulans bieden. In het te ontwerpen plan voor het sportcomplex zal rekening worden gehouden met de bouw van een wedstrijdbad. Omdat een zorgvuldige aanbesteding en bouw van de sporthallen - ook bij een verdere voorspoedige voorbereiding - zeker nog 2,5 jaar in beslag zal nemen, stelt het college voor om op korte termijn (binnen maximaal 6 maanden) een tijdelijke sporthal te realiseren. Het gaat hierbij om het project in zijn volle vorm, inclusief de noodzaak om een tijdelijke sporthal te realiseren om het tekort aan zaalruimte snel genoeg op te kunnen lossen. De kosten voor dit scenario zijn bekend, een jaarlijkse exploitatielast van E 2.093.800. Dit betekent een stijging van de jaarlijkse exploitatielast van E 1.230.400 ten opzichte van de huidige jaarlijkse exploitatielast van E 863.400 ( inclusief het gymvervoer naar de sporthal te Groenlo). Wel verbinden wij hieraan de nadrukkelijke voorwaarde dat de financiële dekking daarvoor op een juiste (BBV voorschriften) en verantwoorde wijze moet plaatsvinden omdat: . Het bezien in het licht van het meerjarenpersectief niet anders kan; . Omdat aanbestedingregels ons daartoe dwingen en . Een niet sluitende dekking geen goedkeuring van de provincie zal verkrijgen (en daarmee de haalbaarheid van het project niet verzekerd is).
| | | | |Financieel overzicht realisatie sportcomplex inclusief inzet | |Nuon-gelden (scenario 1) | | | | |2012 | | | | | | | | |Kosten | | E | | |sportcomplex | |2.093.800 | | |Wegvallen huidige | E | | |exploitatie |740.296- | | |Wegvallen kosten vervoer | E | | |gym Groenlo |49.500- | | |Inzet Nuon gelden | E | | | |192.477- | | | | | | | | | | | | | | |Tekort| | | E | | | | | |1.111.527 | | |Verhoging van de O.Z.B. voor 2011 en 2012 met jaarlijks 12% |Scenario 2
In dit scenario zal de aanbesteding van het sportcomplex exclusief gericht worden op de bouw van de beide sporthallen Hieraan wordt voorrang gegeven in het belang van met name onze zorgplicht voor het bewegingsonderwijs in het voortgezet onderwijs. Dit is een wettelijke verplichting, die wij op dit moment niet adequaat vervullen. In het te ontwerpen plan voor het sportcomplex zal rekening worden gehouden met de bouw van een wedstrijdbad in een latere fase. Daarom zal in dit scenario het huidige zwembad 't Meekenesch - na een onderhoudsbeurt - nog een aantal jaren worden opengehouden.
| | |Financieel overzicht realisatie 2 sporthallen inclusief inzet | |Nuon-gelden (scenario 2) | | | | |2012 | | | | | | | | | | |Kosten | | E | | | |sportcomplex | |993.000 | | | |Wegvallen huidige exploitatie| E | | | | |175.064- | | | |Wegvallen kosten vervoer gym | E | | | |Groenlo |49.500- | | | |Inzet Nuon gelden | E | | | | |192.477- | | | | | | | | | | | | | | | | | |Tekort| | | E | | | | | | |575.959 | | | |Verhoging van de O.Z.B. voor 2011 en 2012 met jaarlijks 6% | | | | | | | |Tijdelijke hal in beide scenario's.
Omdat een zorgvuldige aanbesteding en bouw van de sporthallen - ook bij een verdere voorspoedige voorbereiding - zeker nog 2,5 jaar in beslag zal nemen, stelt het college voor om op korte termijn (binnen maximaal 6 maanden) een tijdelijke sporthal te realiseren.
Aanbestedingsvoordelen en mogelijke subsidies
Het spreekt vanzelf dat wij er alles aan zullen doen om de daadwerkelijke kosten van het project zo laag mogelijk te houden. Dit betekent dat wij mogelijke aanbestedingvoordelen ten goede zullen laten komen aan de dekking van het project, met als gevolg een (mogelijk) geringere verhoging van de OZB. Bovendien zijn er zoals u weet pogingen ondernomen om een beroep te doen op subsidiemogelijkheden voor dit belangrijke project. Hiervoor zijn inmiddels de nodige contacten op provinciaal niveau gelegd. Deze contacten zullen wij de komende tijd nog intensiveren.
Voor een toelichting en onderbouwing van de betreffende overzichten verwijzen wij u naar de programmabegroting 2010.
Wij verzoeken u deze aanbiedingsbrief te betrekken bij de behandeling van de programmabegroting 2010.
Hoogachtend,
burgemeester en wethouders van Oost Gelre,
| | | | | | | | | | | | |mr. J.J. Dijkman |mr. drs. H.W.M. Heijman | |secretaris |burgemeester |
1. geadresseerde
2. archief
---- --
Voorwoord.
Voor u ligt de programmabegroting 2010-2013. De begroting is in meerdere opzichten bijzonder. In de eerste plaats komt dat natuurlijk vooral door de financiële en economische crisis die de wereld heeft getroffen en waarvan de effecten overal - en dus ook in Oost Gelre - merkbaar zijn. Veel bedrijven komen in moeilijkheden en moeten soms zelfs een groot aantal mensen ontslaan. Hierdoor raakt de crisis ook veel gezinnen.
Ook de gemeenten ondervinden de nadelen van de crisis. Zo nemen werkloosheidsuitkeringen toe en nemen de inkomsten met enorme bedragen af. In de Miljoenennota heeft het Rijk aangekondigd dat er de komende jaren een besparing op de rijksuitgaven moet worden gerealiseerd van E 35 miljard. Als dit voornemen wordt uitgevoerd betekent dit voor Oost Gelre een structurele verlaging van ongeveer E 4,6 miljoen per jaar. Hoewel wij er alles aan doen de gevolgen van de crisis zoveel mogelijk te beperken blijken gemeenten in het algemeen weinig mogelijkheden te hebben om de economie te stimuleren. Dit komt mede doordat ook wij getroffen worden door de crisis. Waar er echter mogelijkheden zijn benut de gemeente Oost Gelre die zoveel mogelijk. Deze Programmabegroting is daarnaast bijzonder omdat er volgend jaar verkiezingen voor de gemeenteraad zullen plaatsvinden. De voorbereidingen hiervoor komen inmiddels op gang. Dit zal tot gevolg hebben dat voornemens die nu worden vastgelegd in deze begroting door een gedeeltelijk anders samengesteld gemeentebestuur zullen worden uitgevoerd. Ondanks het sombere beeld van de economische en financiële situatie zijn er gelukkig ook een groot aantal positieve ontwikkelingen te noemen. In de gemeente Oost Gelre is er zeker sprake van een uitstekend voorzieningenniveau op tal van terreinen. Via de WMO en het minimabeleid hebben we zorg voor een ieder die daarvan afhankelijk is. Op het gebied van de sport en welzijn zijn er veel voorzieningen en gaan we nog het nodige realiseren. De voorbereidingen voor de bouw van het gemeentehuis vorderen voorspoedig. In samenwerking met marktpartijen worden plannen ontwikkeld voor de bouw van een gezondheidscentrum. Het prachtig opgeknapte centrum van Lichtvoorde heeft een nominatie in de wacht gesleept als beste Binnenstad 2009. Een succes voor gemeentebestuur én ondernemers. We gaan door met de verdere ontwikkeling van het Vestingstadbeleid in Groenlo. Zo bezien hebben we dus tal van ambities. Vooral in tijden van crisis is het goed dat we blijven proberen - dan maar met nog meer inspanning - zaken van de grond te krijgen. Hiermee leveren we immers een belangrijke bijdrage aan het herstel. Ook in de Toekomstvisie Oost Gelre staan tal van zaken die we voor de inwoners van de gemeente Oost Gelre willen behouden, versterken of willen realiseren. Ik hoop dat deze Toekomstvisie, die op een zeer interactieve manier tot stand is gekomen, voor de nieuwe raad een goede basis is om de Programmabegroting voor de komende jaar inhoudelijk vorm te geven. Juist het daaruit naar voren gekomen beeld van "Oost Gelre zweeft naar de toekomst " moeten we vasthouden. De vlinder en de daarin opgenomen pictogrammen staan model voor het verleden, maar nog meer voor de toekomst van Oost Gelre. Het gaat erom dat we vooral vooruit kijken en daarbij de kansen en mogelijkheden benutten. Samen de schouders eronder. Aangenaam, Oost Gelre!
De burgemeester,
Mr. drs. H.W.M. Heijman.
Inhoud
1. Bestuursstructuur 3
2. Visie 5
3. Financieel overzicht programmabegroting 2010 en meerjarenraming 2010-2013 6
Financieel overzicht programmabegroting; bestaand beleid 2010 6 Basis voor de programmabegroting 2010 6 Financieel overzicht programmabegroting 2010 versus programmabegroting 2009 7 Voorstellen van nieuw beleid 8 Dekkingsplan 2010 9 Resumé 11 Meerjarenbeeld 11 Financieel perspectief over de periode 2010 - 2013 11 Reservepositie 13
4. Programmaplan 14
Programma 1: Leefbare kernen in een vitaal buitengebied 14
Programma 2: Groenlo en Lichtenvoorde: sterke centra met een eigen identiteit 19 Programma 3: Bedrijvigheid, werkgelegenheid en sociaal vangnet in onderlinge samenhang 24 Programma 4: Maatschappelijke participatie en ondersteuning (incl. zorg) 30 Programma 5: Ruimtelijke kwaliteit 42 Programma 6: Burger en Bestuur 51 Programma 7: Gemeentelijke financiën / algemene dekkingsmiddelen 57
5. Paragrafen 60
Inleiding 60
Paragraaf 1: Weerstandsvermogen 61 Paragraaf 2: Verbonden partijen (participaties) 67 Paragraaf 3: Bedrijfsvoering 69 Paragraaf 4: Financiering 74 Paragraaf 5: Onderhoud kapitaalgoederen 78 Paragraaf 6: Grondbeleid 82 Paragraaf 7: Lokale heffingen 84
Bijlagen 88
Bijlage 1: Afkortingenlijst 88
1. Bestuursstructuur
De gemeente Oost Gelre kent drie bestuursorganen:
. de gemeenteraad;
. het college van burgemeester en wethouders (B&W); . de burgemeester.
Bestuurlijke ontwikkelingen
De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders hebben elk eigen taken en bevoegdheden. De raad bepaalt het beleid op hoofdlijnen en stelt de kaders (hoofdlijnen van beleid) vast en heeft de controle op het dagelijks bestuur. Ook de Programmabegroting 2009-2012 is een product van de raad. Het college van burgemeester en wethouders vormt het dagelijks bestuur en voert de besluiten van de gemeenteraad uit.
De gemeenteraad
De gemeenteraad staat aan het hoofd van de gemeente. De burgemeester is voorzitter en de raadsgriffier is secretaris van de gemeenteraad. Zij hebben beiden geen stemrecht. De leden van de gemeenteraad worden om de vier jaar opnieuw gekozen door alle inwoners van de gemeente die 18 jaar of ouder zijn. Oost Gelre heeft 23 raadsleden verdeeld over vijf fracties:
| Partij |Aantal | | |zetels | |CDA |10 | |VVD |5 | |Onafhankelijken Oost Gelre (OOG)|4 | |PvdA |3 | |Gezonde Gemeente Politiek/D66 |1 | |(GGP/D66) | |De raad vergadert gemiddeld één keer in de zes weken. Sinds de herindeling beschikt Oost Gelre niet meer over een passende raadzaal. Daarom vergadert de raad 'buitenshuis'. De gemeentelijke publicatie van de agenda vermeldt de locatie van vergadering. Het presidium van de raad (de vijf fractievoorzitters, de griffier en de burgemeester) bereidt de raadsagenda voor.
Raadscommissies
Raadscommissies geven advies aan de gemeenteraad. De commissies bestaan uit afgevaardigden van de verschillende raadsfracties. De leden van de raadscommissies worden benoemd door de raad, op voordracht van de fracties. De gemeente Oost Gelre kent op dit moment 2 raadscommissies namelijk de Commissie Maatschappij en Bestuur en de Commissie Ruimte en Wonen. Van iedere politieke partij die zitting heeft in de gemeenteraad zijn afgevaardigden vertegenwoordigd in de commissies.
De Rekenkamercommissie
Samen met de gemeenten Aalten en Winterswijk beschikt de gemeente Oost Gelre over een rekenkamercommissie. Deze rekenkamer bestaat uit drie externe leden die door de afzonderlijke gemeenteraden benoemd zijn. De rekenkamercommissie onderzoekt de doelmatigheid, doeltreffendheid en de rechtmatigheid van het door het gemeentebestuur gevoerde beleid en vult daarmee de controlerende rol van de raad aan.
De burgemeester
De burgemeester, de heer mr. drs. H.W.M. Heijman, is door de Kroon benoemd voor de duur van zes jaar tot 2012. De burgemeester is voorzitter van de gemeenteraad en van het college van burgemeester en wethouders (B&W). De burgemeester is naast eerste burger of 'burgervader' steeds meer de bestuurlijke coördinator en de ambassadeur. Hij brengt zijn gemeente waar mogelijk 'aan de man' en verdedigt de belangen van zijn gemeente.
Het College van burgemeester en wethouders
Het bestuur van de gemeente Oost Gelre bestaat uit de burgemeester en vier wethouders. De wethouders kennen een taakverdeling in de werkzaamheden, de zogenaamde portefeuilleverdeling. Samen met de burgemeester vormen zij het college van B&W, één collegiaal bestuur ondersteund door de gemeentesecretaris. De officiële werkgever van de ambtelijke organisatie is het college van B&W. De dagelijkse leiding is in handen van de directeur (= gemeentesecretaris).
Samenstelling en portefeuilleverdeling college van burgemeester en wethouders:
Burgemeester de heer mr. drs. H.W.M. Heijman
Openbare Orde en Veiligheid
Politie
Brandweer
Handhavingsbeleid
Externe betrekkingen
Communicatie
Centrale Dienstverlening
Wethouder de heer A.F.M. Hulshof (CDA)
Ruimtelijke Ordening
Volkshuisvesting
Bouw- en woningtoezicht
Stedelijke vernieuwing
Openbare begraafplaats
Riolering
Reconstructie
Publieke werken
Onderhoud wegen
Wethouder mevrouw mr. M.G. Frank (CDA)
Economische Zaken en Werkgelegenheid
Verkeer, vervoer, wegen
Milieu en reiniging
Grondzaken
Recreatie en toerisme
Arbeidszaken
Wethouder de heer ir. H.W. Gerrits (PvdA)
Welzijn
Onderwijs
Maatschappelijke dienstverlening
Sport
Ouderenwerk
Kinderopvang
Jongerenwerk
Volksgezondheid
Kunst en Cultuur
Monumenten en cultuurhistorie
Wet Maatschappelijke Ondersteuning
Sociale Voorzieningen
Wethouder de heer dr. K.J.M. Bonsen (VVD)
Financiën
Middelen en Ondersteuning
Planning en Control
Personeel en Organisatie
Automatisering en ICT
Facilitaire Zaken
2. Visie
De begroting voor 2010 is voor het verkiezingsjaar 2010 een bijzonder jaar. Het jaar van de verkiezingen, het afsluiten van de huidige raadsperiode en een nieuwe raadsperiode wordt gestart. Na de verkiezingen in maart 2010 wordt een nieuwe coalitie gevormd. Het coalitieakkoord is het uitgangspunt voor de programmabegroting 2011 - 2014.
De gemeente Oost Gelre heeft een duidelijke visie die verwoord is in de Toekomstvisie. Deze Toekomstvisie is op 7 juli 2009 door de Raad vastgesteld. De toekomst begint vandaag! Met ontwikkelingen in de wereld om ons heen, de manier waarop wij daarop inspelen en door de keuzes die we maken voor morgen.. In de Toekomstvisie zijn de unieke kwaliteit van Oost Gelre beschreven:
- Oost Gelre heeft iets te bieden. Aan bewoners. Aan bedrijven. Aan bezoekers;
- Aan bewoners: schitterend wonen;
- Aan bedrijven: duurzaam ondernemen als economische motor;
- Aan bezoekers: cultuur in natuur.
De manier waarop wij werken kenmerkt zich in drie kernwaarden: aandachtig, uitnodigend en eerlijk.
Hoofdlijnen, uitgangspunten en beleidsopgaven.
In de begroting voor 2010 wordt het raads c.q. het collegeprogramma afgerond. Alleen ziet de wereld er op dit moment heel anders uit dan een jaar geleden. De economische ontwikkelingen leiden ook bij ons tot een grote druk op de gemeentefinanciën en tot een bijgesteld meerjarenperspectief. Daarnaast zijn er van rijkswege drastische bezuinigingen aangekondigd welke met ingang van 2012 zijn beslag krijgen. De effecten hiervan zijn nog niet verwerkt in de programmabegroting 2010 maar werpen hun schaduw alwel vooruit.
De programmabegroting bestaat uit een zogenaamd programmaplan (beleidskeuzes) en uit paragrafen. De detaillering en manier van realisatie van beleid en kerndoelen vindt plaats in de hoofdstukken 4 (Programmaplan) en 5 (Paragrafen). De inhoud en uitwerking is zoveel mogelijk integraal tot stand gekomen. In de kadernota zijn beleids- en financiële kaders aangegeven waarbinnen de programmabegroting is opgesteld.
De programma's voor 2010 betreffen:
1. Leefbare kernen in een vitaal buitengebied;
2. Groenlo en Lichtenvoorde: sterke centra met een eigen identiteit;
3. Bedrijvigheid, werkgelegenheid en solide sociaal vangnet in onderlinge samenhang;
4. Maatschappelijke participatie en ondersteuning (inclusief zorg);
5. Ruimtelijke kwaliteit;
6. Burger en bestuur;
7. Gemeentelijke financiën / algemene dekkingsmiddelen.
Per programma's zijn opgenomen
. de doelstelling: wat willen we bereiken?
. de uitvoering: wat gaan we daarvoor doen?
. de middelen: wat mag het kosten?
. de prestaties: hoe weten we of we succesvol zijn?
3. Financieel overzicht programmabegroting 2010 / meerjarenraming 2010 - 2013 .
Financieel overzicht programmabegroting; bestaand beleid 2010
In het onderstaande overzicht worden de uitkomsten van de programmabegroting 2010 per programma weergegeven. Het gaat hierbij om de voortzetting van het bestaand beleid.
| | | | | |Programma |Uitgaven |Inkomsten |Saldo | | | | | | |Leefbare kernen in een vitaal |67.789 |13.000 |-54.789 | |buitengebied | | | | | | | | | |Groenlo en Lichtenvoorde, sterke |1.837.047 |88.183 |-1.748.864 | |centra met een eigen identiteit | | | | | | | | | |Bedrijvigheid, werkgelegenheid en|16.333.506 |14.033.099 |-2.300.407 | |sociaal vangnet in onderlinge | | | | |samenhang | | | | | | | | | |Maatschappelijke participatie en |17.274.990 |5.928.704 |-11.346.286| |ondersteuning, inclusief zorg | | | | | | | | | |Ruimtelijke kwaliteit |14.382.552 |6.304.770 |-8.077.782 | | | | | | |Burger en bestuur |6.583.400 |476.053 |-6.107.347 | | | | | | |Financiën |1.387.095 |29.538.487 |28.151.392 | | | | | | | | | | | |Resultaat bestaand beleid |57.866.379 |56.382.296 |-1.484.083 | |begroting 2010 | | | |De bij de programmabegroting behorende bijlagen zoals de staat van personeelslasten, de staat van kapitaaluitgaven, de staat van reserves en voorzieningen en de staat van langlopende geldleningen liggen voor u in het gemeentehuis te Lichtenvoorde en het stadhuis te Groenlo ter inzage.
Basis voor de programmabegroting 2010
Bij de opstelling van de programmabegroting 2010 is van de volgende uitgangspunten uitgegaan
Inwonertal.
Als aantal inwoners per 1 januari 2010 wordt 30.000 aangehouden.
Rentelasten
Rentepercentage investeringen: de marktrente bedraagt op dit moment voor de lagere overheid iets onder de 4,50%. Gelet op de economische recessie is het onzeker wat de ontwikkeling van de rente zal doen de komende periode. Vooralsnog stellen wij u voor om een rentepercentage te hanteren van 4,50% en mogelijkerwijs zal gedurende het jaar aanpassing of herziening noodzakelijk zijn. Het rentepercentage voor toevoeging van rente aan reserves, opgenomen in de staat van reserves en voorzieningen, voor 2010 vast te stellen op 4,50 %. Rente omslagpercentage: vloeit voort uit het rentepercentage vaste geldleningen en het rentepercentage op het eigen vermogen.
Personeelslasten.
In de samenstelling van de begroting 2010 zijn de salarissen van maart 2009 als uitgangspunt genomen. Tevens is rekening gehouden met de normale periodieke verhogingen en de verhoging van de pensioenpremies.
De personeelsformatie is gebaseerd op de bij de herindeling vastgestelde formatie en de uit de inpassing voortvloeiende effecten. Vacatureruimte en boventalligheid zijn hierbij met elkaar gematcht en daar is in de ramingen rekening mee gehouden.
Voortzetting bestaand beleid.
De ramingen worden opgezet tegen ongewijzigd (aanvaard/bestaand) beleid. De verschillende binnen de marges op de diverse begrotingsposten zijn verwerkt in de vast te stellen begroting. Significante afwijkingen worden toegelicht. De te verwerken autonome groei in 2010, aantal aansluitingen, m2 onderhouden groen etc, is in de begroting meegenomen.
Prijsstijgingen.
In de begroting 2010 is voor aanvaard/bestaand beleid een algemene prijsontwikkeling van 1% ten opzichte van de ramingen 2009 gehanteerd. Dit percentage komt overeen met de ramingen van het MEV 2009 (Macro Economische Verkenningen). Daarnaast zijn de ramingen voor diverse kosten afgeraamd met 5% als gevolg van de internationale prijsontwikkelingen.
Tarieven
In rekening gebrachte loon- en prijsstijgingen door derden zijn integraal meegenomen in de begroting 2010 en verwerkt in de tarieven. Uitgangspunt is de tarieven te verhogen overeenkomstig de loonkostenontwikkeling en prijsinflatie van 1 %.
Algemene uitkering.
De algemene uitkering is gebaseerd op de septembercirculaire 2009.
Activerings- en afschrijvingsbeleid.
Overeenkomstig de uitgangspunten van de nota afschrijvingsbeleid van de gemeente Oost Gelre, vastgesteld door de raad op 6 juli 2006.
Financieel overzicht programmabegroting 2010 versus programmabegroting 2009
In deze paragraaf wordt op hoofdlijnen de programmabegroting 2010 versus programmabegroting 2009 de afwijkingen weergegeven.
| | | | |Programma |Begroting 2009 |Begroting 2010 | | | | | | | | | | |Uitgave|Inkomst|Saldo |Uitgave|Inkomst|Saldo | | |n |en | |n |en | | | | | | | | | | |Leefbare kernen in een |77.213 |12.730 |- 64.483|67.789 |13.000 |-54.789 | |vitaal buitengebied | | | | | | | | | | | | | | | |Groenlo en Lichtenvoorde, |1.472.2|116.602|- |1.837.0|88.183 |-1.748.8| |sterke centra met een eigen|31 | |1.355.62|47 | |64 | |identiteit | | |9 | | | | | | | | | | | | |Bedrijvigheid, |16.430.|14.839.|- |16.333.|14.033.|-2.300.4| |werkgelegenheid en sociaal |589 |100 |1.591.48|506 |099 |07 | |vangnet in onderlinge | | |9 | | | | |samenhang | | | | | | | | | | | | | | | |Maatschappelijke |15.944.|4.246.8|- |17.274.|5.928.7|-11.346.| |participatie en |531 |56 |11.697.6|990 |04 |286 | |ondersteuning, inclusief | | |75 | | | | |zorg | | | | | | | | | | | | | | | |Ruimtelijke kwaliteit |14.588.|6.346.4|- |14.382.|6.304.7|-8.077.7| | |535 |07 |8.242.12|552 |70 |82 | | | | |8 | | | | | | | | | | | | |Burger en bestuur |6.278.3|486.871|- |6.583.4|476.053|-6.107.3| | |14 | |5.791.44|00 | |47 | | | | |3 | | | | | | | | | | | | |Financiën |1.468.8|29.605.|28.136.4|1.387.0|29.538.|28.151.3| | |50 |308 |58 |95 |487 |92 | | | | | | | | | | | | | | | | | |Resultaat bestaand beleid |56.260.|55.653.|- |57.866.|56.382.|-1.484.0| |begroting 2010 |263 |874 |606.389 |379 |296 |83 |De programmabegroting 2009, na invulling van het dekkingsplan 2009 E 0 De programmabegroting 2010 bestaand beleid kent een tekort van E 1.484.083
Ten opzichte van 2009 is sprake van een verslechtering van het resultaat met E 1.484.083
De nadelige ontwikkeling vloeit met name voort uit:
|-|Stijging lasten Wet, Werk en Bijstand |E | | |Door de economische crisis wordt meer beroep gedaan op de |386.000 | | |Wet Werk en Bijstand. | | |-|Algemene uitkering |E | | |Door het lagere accres als gevolg van de recessie en de |1.225.70| | |laatste tranche WMO dalen de inkomsten van de algemene |0 | | |uitkering. | |Voorstellen van nieuw beleid.
De voorstellen van beleid onderverdeeld naar de betreffende programma's.
Investeringsniveau
| | | | | | |Programma |2010 |2011 |2012 |2013 | | | | | | | |1. Leefbare kernen in een vitaal | | | | | |buitengebied |--- |--- |--- |--- | |2. Groenlo en Lichtenvoorde, | | | | | |sterke centra met |--- |--- |--- |--- | |een eigen identiteit | | | | | |3. Bedrijvigheid, werkgelegenheid | | | | | |en sociaal |--- |--- |--- |--- | |vangnet in onderlinge samenhang | | | | | |4. Maatschappelijke participatie | | | | | |en |126.000 |55.500 |18.020.250|87.200 | |ondersteuning, inclusief zorg | | | | | |5. Ruimtelijke kwaliteit | | | | | | |2.719.945 |2.500.000 |2.500.000 |2.500.000 | |6. Burger en bestuur | | | | | | |74.000 |41.225 |159.000 |83.700 | |7. Financiën | | | | | | |--- |--- |--- |--- | | | | | | | | | | | | | |Totaal investeringsniveau nieuw |2.919.945 |2.596.725 |20.679.250|2.670.900 | |beleid | | | | |Budgettaire lasten
| | | | | | |Programma |2010 |2011 |2012 |2013 | | | | | | | |1. Leefbare kernen in een vitaal | | | | | |buitengebied |25.000 | |--- |--- | |2. Groenlo en Lichtenvoorde, | | | | | |sterke centra met |30.000 |--- |--- |--- | |een eigen identiteit | | | | | |3. Bedrijvigheid, werkgelegenheid | | | | | |en sociaal |---- |--- |--- |--- | |vangnet in onderlinge samenhang | | | | | |4. Maatschappelijke participatie | | | | | |en |155.652 |8.048 |1.117.871|12.644 | |ondersteuning, inclusief zorg | | | | | |5. Ruimtelijke kwaliteit | | | | | | |738.951 |256.000 |237.500 |237.500 | |6. Burger en bestuur | | | | | | |39.130 |7.795 |24.606 |34.965 | |7. Financiën | | | | | | |--- |--- |--- |--- | | | | | | | | | | | | | |Voorstellen van nieuw beleid |988.733 |271.843 |1.379.977|285.109 |
| | | | | | |Totaal beslag nieuw beleid |2010 |2011 |2012 |2013 | | | | | | | |- Totaal budgettair beslag | | | | | | |988.733 |271.843 |1.379.977|285.109 | |- Dekking t.l.v. reserve | - | | | | |rioleringen |135.995 |--- |--- |--- | |- Dekking t.l.v. vrij besteedbare | - | | | | |reserve |480.000 |--- |--- |--- | |- Bijdragen derden | | | | | | |--- |--- |--- |--- | |- Dekking uit grondexploitatie | | | | | | |--- |--- |--- |--- | | | | | | | | | | | | | |Te dekken budgettaire lasten |372.738 |271.843 |1.379.977|285.109 |Dekkingsplan 2010
Om tot een sluitende programmabegroting 2010 te komen is het noodzakelijk u een dekkingsplan voor te leggen. Het dekkingsplan bestaat uit een tweetal componenten, te weten:
| |Nog te realiseren bezuiniging vanuit begroting | | | |2009 | | |a.|Korting bijdrage VVV | | E | | | | |5.000,00 | |b.|Privatisering sportterreinen | | E | | | | |25.000,00 | |c.|Hogere kosten zorgloket doorberekenen aan | | E | | |afnemer | |10.000,00 | | | | | | | | |Nieuw te realiseren bezuinigingen | | | | |Personeel: verlagen inhuur derden | E | |1.| |50.000,00 | | |Personeel: Niet opvullen vacatureruimte | | E | |2.| | |303.447,00 | | |Personeel: verlagen budget externe advisering | E | |3.| |15.000,00 | | |Personeel: verlagen bijdrage excursie | | E | |4.|personeel | |10.000,00 | | |Personeel: verlagen kerstpakketten | E | |5.| |12.500,00 | | |Personeel: verlagen overige | | E | |6.|personeelslasten | |7.500,00 | | |Verlagen budget individuele | E | |7.|beloningsdifferentiatie en overuren |35.000,00 | | |Personeel: verlagen opleidingen met 1% van| | | |8.|de loonsom | | | | |Personeel: arbo/medisch onderzoek schrappen | |E | |9.| | |41.886,00 | |10|Personeel: verlagen MD traject | | E | |. | | |15.000,00 | |11|Personeel: verlagen vergoeding privé auto | | E | |. | | |10.000,00 | |12|Personeel: verlagen budget | | E | |. |imagocampagne/mobilteit/voorlichting | |1.933,00 | |13|Personeel: verlagen budget vacatures | | E | |. | | |20.000,00 | |14|Personeel: werkkleding via | | E | |. |salarisadministratie | |900,00 | |15|Personeel: vervallen uitgaven voormalig | | E | |. |personeel | |19.523,00 | |16|Verlagen budget wegbeheer | | E | |. | | |130.000,00 | |17|Aantal wethouders vaststellen op wettelijk| | E | |. |minimum | |108.200,00 | |18|Bezuinigingen WMO beleid | | E | |. | | |100.000,00 | |19|Verlagen uitgaven leerlingenvervoer | | E | |. | | |70.000,00 | |20|Besparing op kosten voorlichting | | E | |. | | |5.000,00 | |21|Besparing op kosten kadaster | | E | |. | | |2.000,00 | |22|Aframen subsidies aan verenigingen en | | E | |. |instellingen | |94.500,00 | |23|Verlaging bijdrage kosten monumenten | | E | |. | | |25.000,00 | |24|Verlagen abonnementen brandweer | | E | |. | | |2.000,00 | |25|Verlagen budget opleidingen brandweer | | E | |. | | |10.000,00 | |26|NIBAG planmatig onderhoud herzien | | E | |. | | | | |27|Schrappen budget planschade | | E | |. | | |47.500,00 | |28|Schrappen subsidie Naoberhulp en Tafeltje | | E | |. |dekje | |8.867,00 | |29|OZB-verhoging 2,5% | | E | |. | | |97.250,00 | |30|Eikenprocessierups selectiever bestrijden | | E | |. | | |18.000,00 | |31|Burgerpanel in eigen beheer uitvoeren | | E | |. | | |8.600,00 | |32|Programmabegroting in eigen beheer | | E | |. |uitvoeren | |10.000,00 | |33|Cursusgeld brandweer verlagen | | E | |. | | |9.000,00 | |34|Invulling burgerjaarverslag herzien | | E | |. | | |4.037,00 | |35|Algemene beheerskosten: verlagen | | E | |. |bureaubehoeften | |5.000,00 | |36|Algemene beheerskosten: verlagen druk- en bindwerk| E | |. | |5.000,00 | |37|Algemene beheerskosten: verlagen overige | E | |. |personeelskosten |5.000,00 | |38|Automatisering: verlagen bureaubehoeften | | E | |. | | |2.724,00 | |39|Automatisering: verlagen uitbestede | | E | |. |werkzaamheden | |10.000,00 | |40|Minder bezoek van congressen door B&W | | E | |. | | |3.000,00 | |41|Verlagen budget representatiekosten | | E | |. | | |10.000,00 | |42|Versoberen vermelding telefoongids | | E | |. | | |2.256,00 | |43|Verlagen budget inspecties, onderhoud, | | E | |. |advies verhardingen | |6.742,00 | |44|Openbare verlichting: besparing energie | | E | |. | | |10.000,00 | |45|Openbare verlichting: verlagen budget | |E | |. |onderhoud | |10.000,00 | |46|Verlagen abonnementen markt | |E | |. | | |500,00 | |47|Schrappen externe adviezen uitvoering | |E | |. |leerplicht | |5.000,00 | |48|Schrappen klachtenonderhoud Rugbyveld | |E | |. | | |317,00 | |49|Schrappen huur kunstwerken | |E | |. | | |2.553,00 | |50|Schrappen subsidie Vestingstad | |E | |. | | |15.000,00 | |51|Verlagen subsidie Gelre Media | |E | |. | | |5.000,00 | |52|Verlagen kosten welstand conform de | |E | |. |inkomsten | |1.500,00 | |53|WOZ taxaties in eigen beheer uitvoeren | |E | |. | | |10.000,00 | |54|Marktanalyse in eigen beheer uitvoeren | |E | |. | | |4.750,00 | |55|Verlagen advieskosten lasten heffing en | |E | |. |invordering belasting | |2.000,00 | |56|Verlagen onderhoud materieel en voertuigen| |E | |. |brandweer | |10.000,00 | |57|Schrappen overig onderhoud Herman | |E | |. |Harmsenstraat 11 | |3.289,00 | |58|Verhogen eigen bijdrage leerlingenvervoer | |E | |. | | |5.000,00 | |59|Overdragen onderhoud stedelijk water | |E | |. | | |5.000,00 | |60|Verhogen tarieven accommodaties en | |E | |. |privatisering beheer | |5.000,00 | |61|Heffen van reclamebelasting | |E | |. | | |10.000,00 | |62|Schrappen relatiegeschenken acquisitie | |E | |. | | |1.900,00 | |63|Verlagen uitgaven zwembad | |E | |. | | |15.000,00 | |64|Verlagen WMO subsidies | |E | |. | | |15.000,00 | |65|Verhogen tarieven sportaccommodaties | |E | |. | | |15.000,00 | |66|Besparing SDOA en buitendienst | |E | |. | | |150.000,00 | |67|Structureel hoger dividend Rova | |E | |. | | |50.000,00 | |68|Rioolrecht kostendekkend maken | |E | |. | | |204.000,00 | | | | | | | | | | | | | | |Totaal dekkingsplan | | | E | | | | | |1.938.174,00 |Resumé.
Op basis van de voor u liggende programmabegroting 2010, voorstellen van nieuw beleid en het dekkingsplan ontstaat het volgende financiële beeld voor het jaar 2010.
Financieel resultaat bestaand beleid programmabegroting 2010 - E 1.484.083,-- Begrotingswijzigingen vastgesteld na opstelling van de begroting - E 37.848,-- Voorstellen van nieuw beleid 2010 - E 372.738,--
Begrotingstekort - E 1.894.669,-- Dekkingsplan 2010 + E 1.938.174,-- Ten laste van structureel onvoorzien + E 0,--
Begrotingsresultaat 2010 - E 43.505,-- =============
Meerjarenbeeld
In de meerjarenraming zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd. . Ontwikkeling prijsstijgingen en loonkosten.
In de meerjarenbegroting is rekening gehouden met constante prijzen. Dit wil zeggen dat geen rekening gehouden is met inflatie en een loonsomontwikkeling conform nog vast te stellen CAO-akkoord. Dit is ingegeven door de volgende ontwikkelingen; de crisis in de financiële dienstverlening waarbij op dit moment niet is aan te geven wat de inflatoire ontwikkeling zal zijn voor de diverse uitgaven en inkomstenposten en aangezien de algemene uitkering hier geen duidelijkheid kan geven. Rekening houdend met een inflatie van 1% en loonaanpassing van 1,5% leidt dit tot een stijging van de uitgaven met E 300.000 per jaar. . Ontwikkeling van de algemene uitkering.
Kende 2009 een aanmerkelijke stijging van de algemene uitkering vanaf 2010 en volgende jaren gaat het nieuwe kabinetsbeleid uit van nulprocent groei van de algemene uitkering en daalt de algemene uitkering als gevolg van de economische recessie. Voor wat betreft de ontwikkeling van de WMO is het uitgangspunt gehanteerd dat de verwachte daling van de rijksbijdrage vanaf 2010 niet binnen het WMO-budget kan worden opgevangen. Dit leidt voor de gemeente tot een nadeel van E 780.000. Verdere mutaties / beleidswijzigingen worden als budgettair neutraal verondersteld. . Er is rekening gehouden met een jaarlijkse groei van de OZB als gevolg van bouw- en verbouwontwikkelingen. Verwachte inkomst bedraagt jaarlijks E 27.500. . Voor de tarieven en leges is uitgegaan van een jaarlijkse stijging van E 25.000 en een hogere opbrengst toeristenbelasting van jaarlijks E 5.000.
Meerjarenperspectief 2010 - 2013
| |2010 |2011 |2012 |2013 | | | | | | | |Begrotingsuitkomst 2010 | E | E | E | E | | |43.505 |397.999 |73.827 |242.965- | |Correctie incidentele | E | | | | |maatregelen |354.494 | | | | |Ontwikkeling algemene | | E | E | E | |uitkering | |462.851- |521.895- |458.341- | |Ontwikkeling loonkosten | | E | E | E | | | |50.000- |50.000- |50.000- | |Belastingen en leges | | E | E | E | | | |57.500 |57.500 |57.500 | |Vrijval kapitaallasten | | E | E | E | | | |131.179 |197.603 |244.534 | | | | | | | | | | | | | |Resultaat | E | E | E | E | | |397.999 |73.827 |242.965- |449.272- | | | | | | |Zoals uit het meerjarig perspectief blijkt is thans geen ruimte beschikbaar voor nieuw beleid. Dit impliceert dat voor nieuwe beleidsinitiatieven extra dekkingsmiddelen moeten worden gevonden. Daarbij zij opgemerkt dat de NUON-opbrengsten, exclusief de benodigde middelen om het dividendverlies op te vangen, ook niet zijn meegenomen in de meerjarenbegroting. Deze zijn dus nog vrij besteedbaar.
Majeure projecten; centrale huisvesting en sportcomplex
Ten aanzien van de totstandkoming van de grootschalige projecten stellen wij u voor om te kiezen voor een gefaseerde aanpak. Dit betreft in het bijzonder de sporthallen, het zwembad en de centrale gemeentelijke huisvesting. Wij geven hierbij voorrang aan de realisering van het sportcomplex.
Centrale huisvesting
De keuze voor een fasering en daarbij voorrang te geven aan de realisering van het sportcomplex (twee breedtesporthallen en een zwembad met wedstrijd- en instructiebassin) betekent dat wij het proces om te komen tot centrale huisvesting voorlopig even opschorten. Dit heeft tot gevolg dat wij het proces voor centrale huisvesting van de gemeentelijke huisvesting pas weer voortzetten als de aanbesteding van het sportcomplex heeft plaatsgevonden. Wij zullen dan ook de uitwerking van het schetsontwerp en de voorbereiding van de aanbesteding op dit moment niet voortzetten. Wat betreft de financiële aspecten van centrale huisvesting blijven wij er overigens ook in de toekomst van uitgaan dat de extra-exploitatielasten van de nieuwe huisvesting (in vergelijking met de huidige exploitatielasten) worden gedekt uit de te behalen efficiencywinst.
Realisatie van het sportcomplex
Aanvankelijk gingen wij er vanuit dat de uitdaging om te komen tot de realisering van een sportcomplex (de bouw van twee sporthallen en een wedstrijdbad ) vooral zat in de wijze van aanbesteding. Vooral als gevolg van de sterk gewijzigde financiële situatie is deze uitdaging gaan zitten in het zoeken naar financiële dekking. Teneinde u een keus te laten hebben wij ervoor gekozen u een tweetal scenario's voor te leggen. Het verschil zit vooral in het feit of direct wordt gekozen voor de realisering van het totale complex dan wel ervoor wordt gekozen het bestaande zwembad 't Meekenesch nog een aantal jaren open te houden.
Scenario 1
Hierbij gaan wij ervan uit dat de uitdagende, innovatieve aanbesteding van het sportcomplex volgens het u bekende projectvoorstel met vaart wordt voortgezet. Hieraan wordt voorrang gegeven in het belang van met name onze zorgplicht voor het bewegingsonderwijs in het voortgezet onderwijs. Dit is een wettelijke verplichting, die wij op dit moment niet adequaat vervullen. Daarnaast willen wij ook de (breedte) sport een stimulans bieden. In het te ontwerpen plan voor het sportcomplex zal rekening worden gehouden met de bouw van een wedstrijdbad. Omdat een zorgvuldige aanbesteding en bouw van de sporthallen - ook bij een verdere voorspoedige voorbereiding - zeker nog 2,5 jaar in beslag zal nemen, stelt het college voor om op korte termijn (binnen maximaal 6 maanden) een tijdelijke sporthal te realiseren. Het gaat hierbij om het project in zijn volle vorm, inclusief de noodzaak om een tijdelijke sporthal te realiseren om het tekort aan zaalruimte snel genoeg op te kunnen lossen. De kosten voor dit scenario zijn bekend, een jaarlijkse exploitatielast van E 2.093.800. Dit betekent een stijging van de jaarlijkse exploitatielast van E 1.230.400 ten opzichte van de huidige jaarlijkse exploitatielast van E 863.400 ( inclusief het gymvervoer naar de sporthal te Groenlo).
Financieel overzicht realisatie sportcomplex inclusief inzet Nuon-gelden (scenario 1)
| | | |2012 | | | | | | | | |Kosten | | E | | |sportcomplex | |2.093.800 | | |Wegvallen huidige | E | | |exploitatie |740.296- | | |Wegvallen kosten vervoer | E | | |gym Groenlo |49.500- | | |Inzet Nuon gelden | E | | | |192.477- | | | | | | | | | | | | | | |Tekort| | | E | | | | | |1.111.527 | | |Verhoging van de O.Z.B. voor 2011 en 2012 met | |jaarlijks 12% | | |Scenario 2
In dit scenario zal de aanbesteding van het sportcomplex exclusief gericht worden op de bouw van de beide sporthallen Hieraan wordt voorrang gegeven in het belang van met name onze zorgplicht voor het bewegingsonderwijs in het voortgezet onderwijs. Dit is een wettelijke verplichting, die wij op dit moment niet adequaat vervullen. In het te ontwerpen plan voor het sportcomplex zal rekening worden gehouden met de bouw van een wedstrijdbad in een latere fase. Daarom zal in dit scenario het huidige zwembad 't Meekenesch - na een onderhoudsbeurt - nog een aantal jaren worden opengehouden.
Financieel overzicht realisatie 2 sporthallen inclusief inzet Nuon-gelden (scenario 2)
| | | |2012 | | | | | | | | | | |Kosten | | E | | | |sportcomplex | |993.000 | | | |Wegvallen huidige exploitatie| E | | | | |175.064- | | | |Wegvallen kosten vervoer gym | E | | | |Groenlo |49.500- | | | |Inzet Nuon gelden | E | | | | |192.477- | | | | | | | | | | | | | | | | | |Tekort| | | E | | | | | | |575.959 | | | |Verhoging van de O.Z.B. voor 2011 en 2012 met jaarlijks 6% | | | | | | | |Tijdelijke hal in beide scenario's.
Omdat een zorgvuldige aanbesteding en bouw van de sporthallen - ook bij een verdere voorspoedige voorbereiding - zeker nog 2,5 jaar in beslag zal nemen, stelt het college voor om op korte termijn (binnen maximaal 6 maanden) een tijdelijke sporthal te realiseren.
Reservepositie
Hierna volgt een opsomming van de stand van de eigen financieringsmiddelen per 1-1-2009 en 1-1-2010. Waarbij het onderscheid wordt gemaakt tussen algemene reserves, bestemmingsreserves en voorzieningen.
| | | | | | |Jaarrekening 2008|2009 |2010 | | | | | | | | | | |Totaal |Per |Totaal |Per |Totaal |Per | | | |inwoner| |inwoner| |inwoner| | | | | | | | | |Algemene reserves | | | | | | | |- waarvan belegd |7.311.80|244,-- |7.290.789 |243,-- |7.311.80|244,-- | | |0 | | | |0 | | |- waarvan vrij |4.356.80|206,-- |3.214.478 |107,-- |2.877.25|96,-- | |besteedbaar |4 | | | |4 | | | | | | | | | | |Bestemmingsreserves|7.221.79|453,-- |5.956.142 |199,-- |15.481.6|516,-- | | |6 | | | |67 | | | | | | | | | | |Voorzieningen |2.228.17|262-- |8.258.139 |275,-- |2.328.44|78,-- | | |2 | | | |0 | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal reserves en |21.118.5|1.107,-|24.719.548|824,-- |27.999.1|934,-- | |voorzieningen |72 |- | | |61 | |
4. Programmaplan
Programma 1: Leefbare kernen in een vitaal buitengebied
Kaderstellende documenten: Toekomstvisie Oost Gelre
Omgevingsvisie Groenlo
Sociaalruimtelijke visie Nota kleine kernen Oost Gelre 2006 Twee lokaal-kwalitatieve woonprogramma's Landschapsontwikkelingsplan
Doelstelling: wat willen we bereiken?
Algemeen
Bovenstaande vraag kan eigenlijk in één zin worden beantwoord: het versterken van de leefbaarheid van de zes kleine kernen binnen het gemeentelijke grondgebied: Harreveld, Lievelde, Mariënvelde, Vragender, Zieuwent en Zwolle. Deze dorpen zijn immers relatief kwetsbaar uit verschillende oogpunten. Meer in detail kan de vraag als volgt worden beantwoord.
Alle kleine kernen behalve Vragender beschikken momenteel over een actueel dorpsplan. De uitwerking van de dorpsplannen geschiedt momenteel onder auspiciën van de diverse dorpsbelangenverenigingen. Binnen de vastgestelde kaders (ruimtelijk, economisch, sociaal) wil de gemeente een bijdrage van betekenis leveren aan de -al dan niet gefaseerde- uitvoering van deze plannen.
Wonen
De gemeente beschouwt het als zijn maatschappelijke opdracht om te (doen) voorzien in de lokale behoefte aan woningbouw, aangepast aan de schaal van de kern met een evenwichtige verdeling van starters-, en levensloopbestendige woningen voor de huur- en de koopsector.
Werken
Wij willen nieuwe bedrijvigheid in aangepaste vorm binnen het omringende buitengebied maken, zoals in het functieveranderingsbeleid is verwoord. Er moet ruimte zijn en blijven voor kleinschalige bedrijvigheid in de kernen. Deze vormen een economische en maatschappelijke factor van betekenis, zowel voor de inwoners als toeleverende bedrijven. De gemeente levert een continue inspanning voor behoud en versterking van industriële en dienstverlenende bedrijvigheid. Dit alles met het oog op behoud van vitaliteit en leefbaarheid van het buitengebied.
Voorzieningen
Wij willen een dreigende teruggang in het voorzieningenniveau tegengaan. Het handhaven van het minimaal noodzakelijke voorzieningenpeil en het vasthouden aan het bestaande bereikbaarheidsniveau blijft een gemeentelijke inspanningsverplichting. Zowel in economische als in maatschappelijke zin. Aan deze verplichting kan overigens niet worden voldaan zonder de uitdrukkelijke medewerking van de dorpsbelangenorganisaties.
Het is van vitaal belang dat de sociale cohesie binnen de zes kernen behouden blijft en waar mogelijk versterkt wordt. Het gemeentebestuur wil dan ook al haar inwoners volwaardig laten deelnemen aan culturele, sportieve en recreatieve activiteiten. Ook de Wmo heeft immers als devies: "Meedoen! ongeacht of iemand jong, oud, ziek of gezond is of beperkingen ervaart."
Ontwikkelingen in het buitengebied
Wij hebben oog voor veranderingen op het omliggende platteland waardoor de agrarische sector moet inkrimpen. Deze trend lijkt zich overigens enigszins te stabiliseren. Bij sommige bedrijven vindt er een schaalvergroting plaats. Andere bedrijven kiezen voor extensivering van de bestaande productiewijze en richten zich op andere vormen van inkomsten bijvoorbeeld uit recreatie, zorglandbouw, streekproducten en biologische landbouw.
UITVOERING: wat gaan we daarvoor doen?
Dorpsplannen
organisatie het Vragenders Belang zal in 2010 i.s.m. de VKK Gelderland starten met de actualisering van haar dorpsplan. Alle dorpsbelangenorganisaties zijn echter reeds gestart met de uitwerking en detaillering van de dorpsplannen omdat dit ook de verantwoordelijkheid van de dorpsbelangenorganisaties zelf is. Bij de uitwerking wil de gemeente graag haar medewerking verlenen, passend binnen de voorgenomen ontwikkeling van de kleine kern. Jaarlijks zal daarom op ambtelijk en bestuurlijk overleg plaatsvinden over de voortgang van de uitvoering van elk van de zes dorpsplannen en gepoogd worden knelpunten op te lossen. De notitie herijking relatie dbo's n.a.v. de dorpsplannen (gericht op de mogelijke medewerking van gemeentezijde bij de uitvoering van de dorpsplannen) is na overleg met een vertegenwoordiging van het college en de zes belangenorganisaties in juni 2009 in B&W behandeld. Hierbij is ook aandacht gevraagd voor het financieel mede mogelijk maken (in de vorm van co-financiering) van specifiek door de belangenorganisatie gewenste (extra) voorzieningen, ingaande het begrotingsjaar 2010. In september is de betreffende nota met een vertegenwoordiging van de gemeenteraad en de 6 dbo's besproken worden.
Communicatie:
Met het oog op de onmiskenbare verschillen in positie tussen de twee hoofdkernen en de zes kleine(re) kernen besteedt het gemeentebestuur bijzondere aandacht aan de communicatie. Het gemeentebestuur voert de communicatie vanuit een ontvankelijke en actieve houding. Anderzijds mag ook van de kleine kernen zelf een bijdrage verwacht worden (haal- en brengplicht). De afstand tussen bestuur en de kleine kernen moet zo klein mogelijk blijven. Hier ligt een gezamenlijke opdracht voor de diverse organisaties binnen de dorpen en het gemeentebestuur. College en raad nemen initiatieven om het contact met de kleine kernen te onderhouden en waar mogelijk te versterken. Hiervoor bestaan de volgende instrumenten:
. de tussen elk van de zes dorpsbelangenverenigingen en het college afgesloten convenanten. De dorpsbelangenverenigingen hebben daarmee erkenning verworven als de belangrijkste gesprekspartner van het gemeentebestuur bij de ontwikkeling en uitvoering van het gemeentelijke kleine kernenbeleid; . de werkbezoeken van het college, via een roulatiesysteem, aan elk van de zes kleine kernen eens per jaar; . het instellen van een ambtelijk aanspreek- en coördinatiepunt; . op verzoek van de dorpsbelangenorganisaties de mogelijkheid om zowel afzonderlijk als gezamenlijk een bestuurlijk overleg te houden over de voor de dorpsbelangenverenigingen relevante onderwerpen.
Wonen
In 2009 is de nieuwe integrale woonvisie door de raad vastgesteld. In deze nieuwe woonvisie is het onderwerp 'wonen' zo breed mogelijk behandeld. Deze nieuwe integrale woonvisie is de leidraad voor het woonbeleid de komende jaren. In verband met de toenemende vergrijzing zal er meer nadruk komen te liggen op het bouwen van levensloopbestendige woningen die geschikt zijn voor senioren en waar, indien nodig, zorg geleverd kan worden. Door het bouwen van deze woningen brengen we de doorstroming op de woningmarkt weer opgang en komen er in de bestaande voorraad meer mogelijkheden om de starters te bedienen. Toekomstige nieuwbouwplannen zullen zich moeten onderscheiden door meer aandacht aan kwaliteit en minder aan kwantiteit te schenken. In 2010 zullen in de kleine kernen woningen worden gerealiseerd volgens de in het hieronder vermelde prestatieblok vermelde omvang. Daarnaast zal voor Zieuwent een visie worden voorbereid welke locaties in aanmerking komen voor woningbouw. Naast de bouwmogelijkheden op locatie Bongers wordt door Pro Wonen woningbouw voorbereid, genaamd De Prins. Voor Harreveld geldt dat in het kader van Randschappelijk Wonen zal worden bezien of er na de huidge 2 clusters een 3e cluster ontwikkeld zal worden. Voor Vragender geldt dat wordt ingespeeld op mogelijkheden die zich aandienen. De mogelijkheden tot bouwen in Zwolle zijn door de economische crisis in potentie nog aanwezig, maar ernstige vertraging treedt zeker op.
Werken
Behoud van de doorgaans kleinschalige bedrijvigheid binnen de kleine kernen heeft hoge prioriteit. Aan de verplaatsing van economische activiteiten die uit de jas dreigen te groeien of anderszins het leefklimaat in de kleine kern bedreigen wordt zo veel mogelijk medewerking verleend. Bedrijven met verdergaande uitbreidingswensen worden gestimuleerd tot verplaatsing naar bedrijventerrein nabij Groenlo of Lichtenvoorde. Ook starters kunnen rekenen op gemeentelijke ondersteuning om hun bedrijfjes van de grond te tillen en te doen uitgroeien binnen de mogelijkheden die de bestemmingsplannen bieden. Initiatieven om het toerisme te bevorderen, vooral in het buitengebied, kunnen rekenen op gemeentelijke medewerking.
Voorzieningen
Veel aandacht vergt het behoud en de versterking van sociaal-culturele voorzieningen zoals dorphuizen/multifunctionele accommodaties, sportaccommodaties, kinderopvang en onderwijs, waarbij de overheid een faciliterende positie inneemt. Binnen de kleine kernen bestaan talrijke initiatieven voor het organiseren van sportieve en (sociaal-) culturele evenementen. Het gemeentebestuur wil daaraan, binnen de geldende kaders, medewerking verlenen, zowel in financiële zin als door middel van het beschikbaar stellen van faciliteiten.
Met het oog daarop wordt gebruik gemaakt van de provinciale subsidieregeling voor dorpshuizen/Kulturhusen/multifunctionele accommodaties in de kleine kernen. Daartoe ontvangen initiatiefnemers de nodige gemeentelijke medewerking. Het accent ligt dan wel op het verstrekken van een tevoren aangegeven bijdrage in de benodigde investeringen en niet in de exploitatie. Een verantwoorde exploitatie, dus zonder additionele middelen uit de gemeentekas, is een verantwoordelijkheid van de gebruikers, al dan niet in verenigingsverband georganiseerd, zelf. Actueel zijn initiatieven vanuit Vragender (in samenhang met een pilot-privatisering van de voetbalaccommodatie en de sportzaal aldaar), voor Mariënvelde (op basis van een onderzoek door de Gelderse Sport Federatie), voor Harreveld (samenvoeging van de sportvelden van KSH met de functie van het dorpshuis) en voor Zwolle (een onderzoek naar een MFA in Zwolle). Zodra deze zijn gerealiseerd, beschikt elk van de kleine kernen over een adequate voorziening voor de gehele gemeenschap.
Voor de gehele gemeente komt begin 2010 een geactualiseerd integraal huisvestingsplan onderwijsvoorzieningen beschikbaar met daarbij alle aandacht voor een verantwoorde huisvesting van het primair onderwijs in de kleinere kernen. Het accent ligt niet langer op nieuwbouw, maar op behoud van de bestaande gebouwen met hun typische karakteristiek die uiteraard steeds in overeenstemming moeten zijn met de geldende onderwijseisen. De nieuwe verordening huisvesting onderwijsvoorzieningen biedt daartoe meer mogelijkheden tot maatwerk dan de vorige verordening.
Ontwikkelingen in het buitengebied
Op basis van het Reconstructieplan vindt ontwikkeling van diverse (nieuwe) functies in het buitengebied plaats. Doelstelling is geen verdere achteruitgang maar juist ruimte geven aan vooruitgang. Naast een nieuwe toekomst voor de (intensieve) veehouderij is er ook aandacht voor het versterken van de natuur- en landschapswaarden en verbetering van de waterhuishouding en waterkwaliteit. De gebiedscoördinator zal in samenspraak met de gebiedscommissie uitvoering geven aan het reconstructieplan door ingediende plannen te beoordelen, zelf plannen in te dienen en sturing te geven aan nog in te dienen plannen. Het LOP is daarbij richtinggevend.
MIDDELEN: wat mag het kosten?
| |Leefbare kernen in een vitaal buitengebied | | | | | | | | | |Ramingen | | | | | | | | | | | | | |Begroting |Meerjarenbegroting | | | |2009 |2010 |2011 |2012 |2013 | | | | | | | | | | |Lasten | | | | | | | |Ongewijzigd beleid |77.213 |67.789 |67.789 |67.789 |67.789 | | |Structurele wijziging | | | | | | | |Incidentele wijziging | 9.783 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming lasten |86.996 |67.789 |67.789 |67.789 |67.789 | | | | | | | | | | |Baten | | | | | | | |Ongewijzigd beleid |12.730 |13.000 |13.000 |13.000 |13.000 | | |Structurele wijziging | | | | | | | |Incidentele wijziging |13.933 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming baten |26.663 |13.000 |13.000 |13.000 |13.000 | | | | | | | | | | |Saldo bestaand beleid |60.333 |54.789 |54.789 |54.789 |54.789 | | |programma | | | | | | | | | | | | | | | |Voorstel nieuw beleid | |25.000 |25.000 |25.000 |25.000 | | |structureel | | | | | | | |Voorstel nieuw beleid | | | | | | | |incidenteel | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal saldo programma|60.333 |79.789 |79.789 |79.789 |79.789 | | |1 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Samenstelling van de ramingen van het jaar 2010 op productniveau | | | | | | | | | | | | | | | |Functie en |Lasten |Baten |Saldo | | | | |omschrijving | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |212 Openbaar vervoer | | | | | | | | |19.934 |12.250 |7.684 | | | | |550 Natuurbescherming | | | | | | | | |47.855 |750 |47.105 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal programma 1 | | 13.000| | | | | | |67.789 | |54.789 | | | | | | | | | | |Voorstellen van nieuw beleid voor het jaar 2010
| | |Investering| | |Nr.|Omschrijving |en 2010 |Budgettaire| | | | |lasten 2010| | | | | | |2.1| | | 25.000 | | |Herijking relatie | | | | |dorpsbelangenorganisaties | | | | | | | | | |Totaal aan investeringen programma 1 | | | | | | | | | | | | 25.000 | | |Totaal budgettair beslag programma 1 | | |PRESTATIES: hoe meten we of we succesvol zijn?
|Beleidsdoelstelling |Indicator |Beoogde score | |Realisatie |Gerealiseerde |Gerealiseerde woningen | |woningbouwprogramma per|woningbouw |in 2010 (in aanbouw of | |kern |Waarbij de nadruk ligt |opgeleverd): | | |op woningbouw geschikt |Zwolle: 1 | | |voor senioren en/of het|Vragender: 0 | | |leveren van zorg. |Zieuwent: 2 | | | |Harreveld: 3 | | | |Mariënvelde: 4 | | | |Lievelde: 18 | |Structurele |Gerealiseerde | | |bijeenkomsten met de |bijeenkomsten: |1 per jaar voor iedere | |dorpsbelangenvereniging|door het college van |kern | |en |burgemeester en | | | |wethouders |1 per jaar voor de zes | | |door de gemeenteraad |kernen gezamenlijk | |Gefaseerde uitwerking |Uitvoering dorpsplannen|Ten minste 1 maal per | |van de zes dorpsplannen|op stoom, conform |jaar overleg op | | |eerder aangegeven |ambtelijk en | | |fasering, ingekaderd |bestuurlijk niveau over| | |door de notitie |de gefaseerde | | |herijking relatie |uitwerking van elk van | | |dorpsbelangenorganisati|de dorpsplannen; | | |es |eventuele knelpunten | | | |worden in | | | |gezamenlijkheid | | | |opgelost |Programma 2: Groenlo en Lichtenvoorde: sterke centra met een eigen identiteit
Kaderstellende beleidsdocumenten: De Toekomstvisie Oost Gelre De Ontwikkelingsvisie centrum Lichtenvoorde Nota Wonen Werken in Lichtenvoorde 2015 De Kadernota Economische Ontwikkeling 2006 - 2010 De strategische stedenbouwkundige visie Groenlo
DOELSTELLING: wat willen we bereiken?
Wonen
Voor Groenlo en Lichtenvoorde moeten voldoende woningbouwlocaties voorhanden zijn. Bij alle toekomstige woningbouwprojecten zal rekening worden gehouden met het uitgangspunt bouwen naar behoefte. Een evenwichtige verdeling van starters- en seniorenwoningen en van koop- en huurwoningen is de doelstelling. Gezien de toenemende vergrijzing is er met name behoefte aan woningen die geschikt zijn voor bewoning door senioren of waar op termijn zorg in geleverd kan worden.
Werken
Voor de gemeente is een sterke en duurzame economie belangrijk. Economische ontwikkeling en voldoende werkgelegenheid hebben in deze raadsperiode een hoge prioriteit. In het raadsprogramma is opgenomen dat de gemeente binnen vijf jaar na 1 januari 2005 zal zijn uitgegroeid tot een gemeente met een toonaangevende economische uitstraling en bedrijvigheid in de regio Oost-Nederland. Het operationeel maken van deze doelstelling is binnen een periode van 5 jaar niet mogelijk geweest. De economische werkelijkheid laat zich slechts in beperkt mate sturen door de locale overheid. De sturing zit vooral in de facilitaire beschikbaarheid. Om die reden wordt voor de 2e fase van het RBT De Laarberg een visie opgesteld waarbij aandacht zal worden besteed aan zowel de stedenbouwbouwkundige invulling, als aan duurzaamheidaspecten en aan economische haalbaarheid. Doelstelling is om in 2010 de visie door de gemeenteraad te laten vaststellen.
Doelstelling voor de lokale bedrijventerreinen is deze in goede staat te houden; voorts moet de bereikbaarheid - zoals in de Kadernota 2010 staat verwoord - worden verbeterd. Daar waar noodzakelijk zal revitalisering van bedrijventerreinen gaan plaatsvinden. De Kadernota Economische Ontwikkeling wordt in 2010 geactualiseerd.
Winkels
Gezien de bovenlokale functie van Lichtenvoorde en Groenlo wil de gemeente voor beide kernen een aantrekkelijk en compact winkelcentrum met een regionale uitstraling. Doelstelling is realisatie van een gevarieerd winkelaanbod in beide centra voor de verschillende doelgroepen. Door de diverse gerealiseerde bouwprojecten in de beide centra is de leefbaarheid gewaarborgd.
Toerisme en recreatie
Versterking van het toerisme en recreatie in onze gemeente waarbij het speerpunt zich richt op de kern Groenlo middels de 2e fase van Groenlo Vestingstad en op het mooie buitengebied.
UITVOERING: Wat gaan we ervoor doen?
Wonen
In 2009 is de nieuwe integrale woonvisie door de raad vastgesteld. In deze nieuwe woonvisie is het onderwerp 'wonen' zo breed mogelijk behandeld. De nieuwe integrale woonvisie is de leidraad voor het woonbeleid de komende jaren. In verband met de toenemende vergrijzing zal er meer nadruk komen te liggen op het bouwen van levensloopbestendige woningen die geschikt zijn voor senioren en waar, indien nodig, zorg geleverd kan worden. Door het bouwen van deze woningen brengen we de doorstroming op de woningmarkt weer opgang en komen er in de bestaande voorraad meer mogelijkheden om de starters te bedienen. Toekomstige nieuwbouwplannen zullen zich moeten onderscheiden door meer aandacht aan kwaliteit en minder aan kwantiteit te schenken.
Op het gebied van wonen zal in Lichtenvoorde met name de locatie Flierbeek fase 2 worden ontwikkeld. In Groenlo zijn de woningen in het plan De Kunne in 2009 opgeleverd. Daarnaast is het beroep inzake de bouw van de appartementen op de locatie van de voormalige Brezan in 2009 ingetrokken. De bestemmingsplanprocedure voor het plan Brouwhuizen is opgestart. Naar verwachting wordt er begin 2010 gestart met de bouw van de woningen. Bestemmingsplan De Woerd zal dit najaar in procedure worden gebracht. Tenslotte worden in samenwerking met de woningbouwvereniging en diverse private partijen plannen ontwikkeld.
Werken
Regionaal bedrijventerrein:
In het kader van het provinciale streekplan is door de regio Achterhoek een EPO-document opgesteld. EPO staat voor Economische Programmerings Overleg. In dit document is vastgelegd dat de regionale bedrijventerreinen de spil zijn van het bieden van vestigingsmogelijkheden voor bedrijven.
Het regionale bedrijventerrein De Laarberg is een belangrijke stimulerende factor voor de gewenste economische ontwikkeling. De uitgifte van kavels voor het regionale bedrijventerrein Laarberg wordt voortgezet; in de 1e fase is nog enig bedrijventerrein voor uitgifte beschikbaar; om voldoende terrein voorhanden te hebben is ervoor gekozen een 2e deel aan de eerste fase te plakken en hiervoor een bestemmingsplan te ontwerpen. In het najaar van 2009 zijn de nodige besluiten over de tweede fase genomen. Naast de gemeente Berkelland zijn ook de gemeenten Aalten en Winterswijk in dit proces betrokken. Ten slotte is een goede bereikbaarheid van dit industrieterrein van belang. Om de sociaal economische structuur van de Achterhoek in stand te kunnen houden is het van belang het tempo in de 2e fase te houden. Daarnaast is het van belang het profiel van de 2e fase (marktgericht, duurzaam, doelmatig en slagvaardig) goed neer te zetten.
Lokaal bedrijventerrein:
Op het lokaal bedrijventerrein Lindebrook in Lichtenvoorde zullen ook in 2010 de kavels worden uitgegeven. Verder worden de bedrijventerreinen welke niet meer up to date zijn gerevitaliseerd, waarbij het uitgangspunt is dat dit gezamenlijk met het bedrijfsleven gaat plaatsvinden. In 2009/2010 zal revitalisering van de openbare ruimte op het industrieterrein De Kamp in de omgeving James Wattstraat / Dieselstraat plaatsvinden.
Kadernota Economische Ontwikkeling 2006 - 2010
Ten slotte formuleert de Kadernota Economische Ontwikkeling 2006 - 2010 ook nog een aantal actiepunten, waaronder de aansluiting van bedrijfsterreinen op de digitale snelweg Twente, een actieve promotie/acquisitie van bedrijventerreinen, voldoende scholing en werkplaatsen, het verbeteren van de aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven en de ontwikkeling van kleinschalig natuur- en plattelandtoerisme. In 2009 is de Toekomstvisie Oost Gelre door de raad vastgesteld. Daarna zal in 2009/2010 gefaseerde uitvoering van de actiepunten uit de Kadernota in samenhang met de Toekomstvisie ter hand worden genomen. Ook wordt in de regio Achterhoek samengewerkt in het Programma Duurzame Economie. Verdere uitwerking van dit programma zal in 2009/2010 gebeuren.
Winkels
Op het gebied van voorzieningen zal de actiekaart van de Ontwikkelingsvisie Centrum Lichtenvoorde met medewerking van particuliere ondernemers voor wat betreft de laatste fase van de Nieuwmarkt middels een herziening van het bestemmingsplan een aanvang nemen. Voor de locatie, waar nu nog de Van Veldenschool is gevestigd, worden plannen ontwikkeld om aldaar een gezondheidscentrum te realiseren. Er is in 2009 samen met woningbouwcorporatie ProWonen een nieuwe start gemaakt. In 2010 zal een bestemmingsplan in procedure worden gebracht. Ten aanzien van het winkelbestand in de binnenstad van Groenlo zal in 2010 in samenwerking met het GOV en met de ondersteuning van de onlangs aangestelde centrumcoach tot een verbetering te komen tot de winkelconcentratie en het winkelgebied. Extra aandachtspunt voor het komend jaar betreft de ontwikkeling van de supermarkten welke willen uitbreiden. Uitgangspunt zal zijn de bedrijven zoveel mogelijk voort te helpen mits dit past binnen het gemeentelijk beleid en dan met name het ruimtelijke aspect.
Centrumontwikkelingen
In Lichtenvoorde is het ontwikkelen van een stedenbouwkundige visie volop in voorbereiding. Het gaat daarbij globaal om het gebied dat begrenst wordt door de Nieuwmarkt, bedrijfscomplexen Westerman en Hulshof, Dijkstraat, Koemstraat en het Wentholtpark. Dit gebied duiden wij als Lichtenvoorde Centrum Oost. In dit gebied spelen verschillende ontwikkelingen die een passend antwoord behoeven. De stedenbouwkundige visie zal in 2009/2010 worden vastgesteld. Visiecentrum Groenlo; in 2010 zullen wij u een nieuwe visiecentrum Groenlo voorleggen.
Toerisme en recreatie
Regionale samenwerking / VVV
In samenwerking met het Recreatieschap Achterhoek-Liemers, het Achterhoeks Bureau voor Toerisme en de VVV wordt gewerkt aan versterking van de structuur en onderlinge samenhang. Dit staat ook op de strategische agenda van de Regio bij het programmateam vrijetijdseconomie. In 2010 zullen prestatieafspraken met de VVV worden gesloten om te komen tot een verdere professionaliseringsslag.
Vestingstad
- Invulling geven aan het ambitiedocument Vestingstad en het aangaan van bondgenootschap met onder meer de provincie, het GOV, het IKGL e.a. ter uitvoering en versterking van het vestingstadbeleid.
- Tot verdere ontwikkeling brengen van de Circumvallatielinie door middel van partnerschap met de grondeigenaren, het waterschap, provincie e.a.
- In 2010 maken wij een start met de ontwikkeling van het stadspark Grolse Weiden
Toeristisch beleidsplan
Mede in het licht van de toekomstvisie 2020 wordt in 2010 een toeristisch beleidsplan aan u voorgelegd waarin het kader wordt vastgesteld om de uitgangspunten als neergelegd in de toekomstvisie 2020 te kunnen realiseren.
MIDDELEN: Wat mag het kosten?
| |Groenlo en Lichtenvoorde sterke centra met een eigen identiteit | | | | | | | | | | |Ramingen | | | | | | | | | | | | | | | | |Begroting |Meerjarenbegroting | | | |2009 |2010 |2011 |2012 |2013 | | | | | | | | | | |Lasten | | | | | | | |Ongewijzigd beleid |1.472.231 | |1.837.047 |1.837.07| | | | | |1.837.047| |3 |1.837.0| | | | | | | |47 | | |Structurele | 37.484 | | | | | | |wijziging | | | | | | | |Incidentele | | | | | | | |wijziging | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming lasten|1.509.715 |1.837.047| 1.837.047 |1.837.04|1.837.0| | | | | | |7 |47 | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Baten | | | | | | | |Ongewijzigd beleid |116.602 | 88.183 |88.183 |88.183 |88.183 | | |Structurele | -25.592 | | | | | | |wijziging | | | | | | | |Incidentele | | | | | | | |wijziging | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming baten |91.010 |88.183 |88.183 |88.183 |88.183 | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Saldo bestaand |1.418.705 |1.748.864|1.748.864 |1.748.86|1.748.8| | |beleid programma | | | |4 |64 | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Voorstel nieuw |124.490 | | | | | | |beleid structureel | | | | | | | |Voorstel nieuw |150.000 |30.000 | | | | | |beleid incidenteel | | | | | | | | | | | | | | | |Dekking t.l.v. de | | | | | | | |reserve riolering | | | | | | | |Dekking uit de |150.000 |30.000 | | | | | |algemene reserve | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal saldo |1.543.195 | |1.748.864 |1.748.86|1.748.8| | |programma 2 | |1.748.864| |4 |64 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Samenstelling van de ramingen van het jaar 2010 op | | | | |productniveau | | | | | | | | | | | | |Functie en |Lasten |Baten |Saldo | | | | |omschrijving | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |541 Oudheidkunde en | |14.803 | 375.396 | | | | |musea |390.199 | | | | | | |560 | |59.000 |662.855 | | | | |Groenbeheer/Bevorderi|721.855 | | | | | | |ng Toerisme | | | | | | | |580 Overige | |14.380 | 489.296 | | | | |recreatieve |503.676 | | | | | | |voorzieningen | | | | | | | |820 Woningexploitatie| |0 | 103.395 | | | | |en woningbouw |103.395 | | | | | | |821 Stads- en | 117.922|0 | 117.922 | | | | |dorpsvernieuwing | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal programma 2 |1.837.047 |88.183 | 1.748.864 | | |Voorstellen van nieuw beleid voor het jaar 2010
| | |Investering| | |Nr.|Omschrijving |en 2010 |Budgettaire| | | | |lasten 2010| | | | | | | | | | | | |Slag om Grolle | |30.000 | |2.1| | | | | | | | | | |Totaal aan investeringen programma 2 | | | | | | | | | | | | 30.000 | | |Totaal budgettair beslag programma 2 | | |PRESTATIES: hoe kunnen we beoordelen wat we hebben gepresteerd?
|Beleidsdoelstelling|Indicator |Beoogde score |Periode | |Realiseren van een |Woningen geschikt | | | |voldoende en |voor de doelgroepen |Gerealiseerde | | |gedifferentieerd |starters senioren |woningen: |2010 | |woningaanbod in de |waarbij de nadruk |20 | | |kernen |steeds meer op |starters-woninge|2010 | | |levensloopbestendige |n | | | |woningen komt te |112 | | | |liggen |levensloop-beste|2010 | | | |ndige woningen | | | | |15 overige |2010 | | | |woningen |2010 | | | |Vastgestelde | | | |Visie Zieuwent |visie | | |Bevorderen |Uitgifte |4 ha | | |economische |industrieterrein | |2010 | |ontwikkeling en |Lindebrook en | | | |bevorderen |Laarberg, 1e fase |Vaststellen door|2010 | |werkgelegenheid |Visie voor Laarberg |raad | | | |fase 2 opstellen | | | | |Een |Ter visie |2009/201| | |ontwerpbestemmings-pl|legging van het |0 | | |an voor de 2e fase de|ontwerpbestem-mi| | | |Laarberg gereed. |ngsplan |2009/201| | |De |Sluiting van de |0 | | |samenwerkings-overeen|overeenkomst | | | |komst met gemeenten | | | | |Winterswijk en Aalten| | | | |sluiten. |12 |2010 | | |Bedrijfsbezoeken |bedrijfsbezoeken| | |Zorg voor goede |Revitaliseren |Revitalisering |2009/201| |uitstraling van de |bedrijfsterreinen |de Kamp omgeving|0 | |industrieterreinen | |James Wattstraat| | | | |en Dieselstraat | | |Bevordering |Impuls voor |1. |2010 | |toerisme |toeristisch beleid |Herstructurering| | | | |RAL, VVV en ABT | | | | |i.s.m | | | | |Achterhoekse | | | | |gemeenten | | | | |2. Programmateam| | | | |Vrije | | | | |tijdseconomie | | | | |geeft uitvoering| | | | |aan het MIP. | | | | |3. | | | | |prestatieafsprak| | | | |en met de VVV | |Programma 3 "Bedrijvigheid, werkgelegenheid en sociaal vangnet in onderlinge samenhang"
Kaderstellende beleidsdocumenten: Strategische visie Oost Gelre Re-integratienota Nota minimabeleid Regionaal beleidsplan
DOELSTELLING: wat willen we bereiken?
Algemeen
" Oost Gelre brengt mensen in beweging! Ons uitgangspunt is dat iedereen, ongeacht leeftijd, geslacht en gezondheidstoestand, mee kan doen in de maatschappij. We willen mensen leren de regie over hun eigen leven te voeren en waar nodig helpen we hen daarbij. Dat doen we slechts bij hoge uitzondering op individueel niveau, want waar we naar streven is sociale cohesie van de totale groep inwoners van onze gemeente. We stimuleren samenwerking tussen bijvoorbeeld organisaties die zich bezighouden met arbeidsmarktbeleid. We zoeken synergie en richten ons op kansen in plaats van problemen".
Van het programma 'Bedrijvigheid, werkgelegenheid en sociaal vangnet in onderlinge samenhang" maken thema's deel uit die met deze doelstelling te maken hebben. Achtereenvolgens komen aan de orde:
. Landelijke ontwikkelingen en uitgangspunten gemeente Oost Gelre . Integrale aanpak
. Voorkomen van de instroom en bevorderen uitstroom van (nieuwe) bijstandsgerechtigden, . Sociale activering
. Minima
. en intergemeentelijke samenwerking.
Landelijke ontwikkelingen
Het kabinet streeft naar een grotere arbeidsparticipatie door de Nederlandse bevolking. Hierbij legt het kabinet de nadruk op de participatie van vrouwen, minderheden, deeltijdwerkers en ouderen. De arbeidsmarkt wordt steeds krapper. Zeker gezien de huidige economische crisis. Hoelang deze duurt, is niet te voorspellen. Dit heeft effecten voor de mate van instroom in ons klantenbestand. Deze zal naar verwachting in 2010 toenemen met 25%. Echter op enig moment zal de arbeidsmarkt weer aantrekken. Ook voor de mensen die afhankelijk zijn van een uitkering. Het activeren van bovengenoemde groepen voor de arbeidsmarkt is pure noodzaak. De insteek van het kabinet is een sociaal stelsel dat minder gericht is op inkomenszekerheid en meer op werkzekerheid. Met andere woorden een 'van werk naar werksysteem'. Om dit te bereiken heeft het kabinet stimulerende maatregelen voor werkgevers en werknemers ingezet.
Adagium gemeente Oost Gelre
De gemeente Oost Gelre staat achter deze uitgangspunten. Hierbij is ons adagium "niemand aan de kant, iedereen doet mee". Pas als mensen niet zelf de regie kunnen nemen worden zij door ons geholpen. Niet alleen actief maar ook pro-actief. De zwakste groepen hebben immers de stevigste ondersteuning nodig.
Voor deze doelgroep functioneert de gemeente als sluitstuk, niet alleen door te voorzien in inkomens-of minima voorzieningen, maar ook door mensen te begeleiden zodat hun kansen in de maatschappij versterkt worden. Waarbij in ieder geval het doel wordt nagestreefd dat alle huishoudens in Oost Gelre een basis levensstandaard kennen.
Werk is daarom een belangrijke voorwaarde. Werk maakt bovendien onlosmakelijk deel uit van de keten onderwijs - werk - inkomen. Oost Gelre kiest er dan ook voor een integraal arbeidsmarktbeleid te voeren met het doel een betere afstemming van vraag en aanbod te creëren. Hierbij gelden de volgende uitgangspunten:
. De ingezette sluitende en doeltreffende maatregelen te versterken om de instroom van uitkeringsgerechtigden te voorkomen en de uitstroom te vergroten; . Regulier werk gaat voor gesubsidieerd werk, (gesubsidieerd) werk gaat voor een uitkering, en, in principe geen uitkering zonder inspanning; . Vasthouden aan de uitgangspunten van een vraaggerichte organisatie op het terrein van arbeidstoeleiding, activering en zorg; . Verder professionaliseren in de integrale aanpak met de sectoren economische zaken, onderwijs en welzijn. Daarbij moet het beleid op het terrein van werk en inkomen blijven aansluiten bij het regionaal economisch beleid; . Uitbreiden van de ketengerichte aanpak met partners zoals UWV Werkbedrijf en gemeenten in de Achterhoek; . In de aanpak wordt zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij het bedrijfsleven (voor opleidingsplaatsen, stageplaatsen, kennisinfrastructuur, enz.)
Wanneer werk tijdelijk niet mogelijk is, bijvoorbeeld door belemmeringen van medische en/of sociale omstandigheden, dan worden duale trajecten opgestart. Enerzijds met het doel aanpassing aan de mogelijkheden van mensen anderzijds naar het bevorderen naar maatschappelijke participatie.
Die mensen die nog geen werk gevonden hebben voorziet de gemeente Oost Gelre al dan niet tijdelijk van een inkomen waarbij de gemeente Oost Gelre het uitgangspunt hanteert dat haar burgers zoveel mogelijk zelfstandig in hun inkomen (kunnen) voorzien. Dus die burgers die (doordat zij geen toegang hebben tot de arbeidsmarkt of vanwege andere redenen) geen aansluiting in de samenleving kunnen vinden, worden geholpen. De gemeente Oost Gelre wil voorkomen dat burgers maatschappelijk uitgesloten raken. Dit vraagt om een afgewogen benadering waarin enerzijds inkomensondersteuning is gewaarborgd en anderzijds ruimte is voor individualisering en maatwerk. De vormen van inkomensondersteuning moeten steeds in combinatie gezien worden met andere elementen van inkomensbeleid, zoals ons gemeentelijk minimabeleid, de langdurigheidtoeslag, de bijzondere bijstand en de Wet maatschappelijke ondersteuning.
Voor wat betreft de economische bedrijvigheid verwijzen wij u naar Programma 2.
A. Integrale aanpak van werkgelegenheid en sociale activering tussen de verschillende beleidsterreinen Voor het verder professionaliseren van de integrale aanpak van werkgelegenheid en sociale activering zijn ondermeer de sectoren economische zaken, onderwijs en welzijn bij het beleidsterrein betrokken. Hierbij wordt zoveel mogelijke aansluiting gezocht bij het bedrijfsleven voor het creëren van regulier werk, werkervaringsplaatsen, uitwisselingsprojecten voor jongeren e.d.
B. Voorkomen instroom en bevorderen uitstroom van (nieuwe) bijstandsgerechtigden Werk boven Inkomen betekent een actieve integrale arbeidsmarktbenadering samen met ketenpartners. Uiteraard hoort daarbij ook een adequate controle aan de poort van diegenen die nieuw instromen in de bijstand. De gemeente Oost Gelre wil de uitstroom bevorderen door meer in te zetten op de vraaggerichte en doelmatige inzet van klantmanagement. Daarbij is sprake van het apart borgen van inkomensgerichte vraagstukken. Hierdoor kan de klantmanager zich hoofdzakelijk bezig houden met het regisseren van re-integratietrajecten. Met als doel dat de klant (ook op langere termijn) economisch zelfredzaam wordt.
C. Sociale activering
Voor die mensen waarvoor (tijdelijk) werk niet mogelijk is wordt maatwerk gepleegd. Doel daarbij is om structuur, meer sociale vaardigheden en levensritme aan te leren. Hierbij wordt de brug geslagen tussen de uitkering, waarvan deze mensen afhankelijk zijn, en (on)betaalde arbeid. Zo wordt isolement en sociale uitsluiting bestreden en maatschappelijk nuttige activiteiten uitgevoerd.
D. Minima
Het gebruik van specifieke regelingen voor minima en maatregelen ter voorkoming dan wel vermindering van problematische schuldsituaties intensiveren en verbeteren. Dit is in gang gezet. Daarnaast worden door middel van een integrale aanpak oplossingen aangereikt voor problematische schulden. Deze integrale aanpak behelst tevens het harmoniseren van de doelgroepen die zowel gebruik maken van de WMO en van de bijzondere bijstand.
E. Intergemeentelijke samenwerking
We blijven samenwerken met onze huidige ketenpartners in de regio Oost Achterhoek. Dit doen we vanuit het bedrijfsverzamelgebouw in Winterswijk en geven met hen inhoud aan het regionale werkgelegenheidsplan en het beleidsplan reïntegratie. Per 1 januari 2010 werken we samen met de gemeenten Winterswijk en Berkelland in de vorm van een intergemeentelijke Sociale Dienst voor de Oost Achterhoek vanuit het stadhuis in Groenlo.
UITVOERING: wat gaan we daarvoor doen?
A. Integrale aanpak van werkgelegenheid en sociale activering tussen de verschillende beleidsterreinen . Horizontale samenhang behouden tussen de verschillende beleidsterreinen door onderlinge afstemming en verbindingen. Bij nieuw te ontwikkelen beleid wordt integraal afgestemd. . Versterken van de ketensamenwerking met regiogemeenten door gezamenlijk werkgelegenheidsbeleid te ontwikkelen. . Verbreden van het werkgevers servicepunt samen met het UWV werkbedrijf waar vraag van werkgevers en aanbod van potentiële werknemers, bij elkaar gebracht worden. . Verbreden van het werkgeversnetwerk onder meer via de netwerkcontacten van het werkgevers servicepunt. . Samen met het UWV Werkbedrijf en de bedrijfscontactfunctionaris van economische zaken (REO) gevestigde en nieuw te vestigen bedrijven bezoeken maar ook bedrijvenvertegenwoordigers, zoals IKGL, LOV, GOV met het doel voorlichting te geven voor mogelijkheden van loonkostensubsidies en ter versteviging van het externe netwerk. . Multidisciplinaire aanpak van specifieke doelgroepen, zoals probleemjongeren, om te komen tot integratie in het arbeidsproces. . Het verder uitbouwen van platformen zoals het Platform Onderwijs Arbeidsmarkt Achterhoek (POA) en met voorbereidend en beroepsonderwijs ter bevordering van aansluiting tussen vraag in de arbeidsmarkt, onderwijsrichting en het creëren van opleidings-en stageplaatsen.
B. Voorkomen instroom en bevorderen uitstroom van (nieuwe) bijstandsgerechtigden . De huidige uitgangspunten van de uitvoering van het integrale klantmanagement zijn losgelaten waarbij nu sprake is van specialisatie te onderscheiden in werk, activering en inkomen. . Het verder versterken naar één gezamenlijke vorm van dienstverlening in het bedrijfsverzamelgebouw samen met de gemeenten Winterswijk, Berkelland en het UWV Werkbedrijf met als doel dat één persoon de contactpersoon wordt voor de klant daar waar het gaat om directe of indirecte toeleiding naar arbeid. . De samenwerking met de ketenpartners verder doorontwikkelen, het werkgeversservicepunt (WSP) in het bedrijfsverzamelgebouw, Hameland en uitzendorganisaties. . Samen met het UWV de claimbeoordelingen en re-integratie trajecten verzorgen dan wel geruisloos overnemen. . Het goed invullen van de poortwachterfunctie met duidelijke voorlichting aan de klant en een zorgvuldige controle en verificatie van de overgelegde gegevens. . Het adequaat uitvoering geven aan een evenwichtig handhavingsbeleid. Indien geen betaald werk voorhanden dan direct toeleiden naar Work-First. Work-First draait om trajecten voor alle klanten (ook jongeren) die instromen en een beroep doen op een uitkering. Het doel hiervan is dat men zich richt op arbeid. In het Word First traject is een plan opgesteld waaruit blijkt welke maatregelen en activiteiten voor betrokkene het meest noodzakelijk zijn om in de toekomst uit te stromen. . Sluitende aanpak Jongeren. Jongeren worden direct bemiddeld naar scholing, zodat zij alsnog hun startkwalificatie behalen, of naar werk. Het UWV Werkbedrijf verricht de eerste 3 maanden een uiterste inspanning om ze naar werk te begeleiden. Jongeren die langer dan 3 maanden werkloos zijn worden door het jongerenloket begeleid. De jongeren krijgen een starttraject/leerwerktraject. In dit traject komt meer dan voorheen de nadruk te liggen op het behalen van een startkwalificatie als eindresultaat en het inzetten van vakgerichte opleidingen in combinatie met werken.
C. Sociale activering
Wanneer iemand van mening is niet te kunnen werken wordt hij doorgeleid in een reïntegratie traject. Hierbij vindt onderzoek plaats naar de mogelijkheden en onmogelijkheden waarbij wordt gerapporteerd wat hij nog wel kan. Op basis van dit rapport wordt er samen met hem een traject opgesteld. Dit kan zijn een activerende werkplek (sociale activering) of een re-integratieplan, dat moet leiden naar regulier of gesubsidieerde arbeid.
Wanneer werk voorlopig nog geen optie is, door bijvoorbeeld belemmeringen van medische en/of sociale aard, dan worden er maatschappelijk zinvolle activiteiten opgestart die gericht zijn op activiteiten die eventueel een eerste stap op weg naar betaald werk kunnen betekenen. Hierbij gelden de uitgangspunten en werkprincipes: . Cliënt staat centraal
. Uitgaan van de mogelijkheden en kracht van mensen . Doelgericht
. Integrale aanpak
. Vrijwilligheid
. Gezamenlijke verantwoordelijkheid
We doen dit aan de hand van de zogenaamde redzaamheidladder waarbij de eerste fasen zijn gericht op de ontwikkeling van sociale redzaamheid met het uiteindelijke doel om in te stromen in een gesubsidieerde of reguliere baan.
Voor de wachtlijst van Hameland worden adequate maatregelen genomen met als doel de wachtlijst structureel te verminderen. Hierbij valt te denken aan pay-roll constructies met subsidiering van loonkosten waarbij het toeleiden naar beschut werken bevorderd wordt,
D. Minima
Nieuwe en verbeterde regelingen worden verder gecontinueerd. Met het doel dat het pakket van minimaregelingen blijft aansluiten bij de behoeften van de doelgroep. Kortom een succesvol minimabeleid. Maar ook er voor blijven zorg dragen dat de klant de regelingen begrijpt en de voordelen er van in ziet. Hierbij is het uitgangspunt dat er een zo minimaal mogelijke hoeveelheid aan handelingen nodig zijn om een beroep te kunnen doen op deze regelingen. De regelingen zijn er om mensen te laten participeren in de samenleving, computers te geven aan kinderen die dat nodig hebben voor hun studie, zwemles te geven aan kinderen zonder zwemdiploma, beter om te gaan met geld, een voordeligere ziektekostenverzekering af te kunnen sluiten en om ouderen en gehandicapten financieel te ondersteunen bij de hoge kosten die zij moeten maken.
Een derde, een minder voor de hand liggend, gezichtspunt is die vanuit de intermediairs. Mensen en organisaties vanuit de praktijk die regelmatig met de doelgroep in aanraking komen en hun problematiek vaak kennen. Zij hebben een signaalfunctie en kunnen mensen attenderen op het bestaan van deze regelingen. Deze intermediairs behoren tot ons sociaal netwerk. Zij worden betrokken in het verder te ontwikkelen beleid en voorzien van informatie die zij nodig hebben om meer mensen te bereiken en daarmee wordt de naamsbekendheid van de regelingen vergroot.
Ook zijn samenwerkingsverbanden opgestart met onderwijsinstellingen, stichtingen en verenigingen, waaronder ook de voedselbank. Daarbij is het de bedoeling dat deze partners met ons in gezamenlijkheid bekendheid en uitvoering geven aan de diverse specifieke regelingen en voorzieningen voor minima.
Ten aanzien van schuldhulpverlening en budgetbeheer moeten belemmeringen weggenomen worden. De eventuele drempel moet voor de doelgroep zo klein mogelijk zijn. Hiervoor hebben wij afspraken gemaakt met onze partners, zoals de Stadsbank, het Algemeen Maatschappelijk Werk en Humanitas en ook onderwijsinstellingen.
E. Bevorderen van de intergemeentelijke samenwerking De Colleges van Berkelland, Winterswijk en Oost Gelre zijn overeengekomen om halverwege het jaar 2008 in intergemeentelijk verband samen te werken op de deelgebieden Werk en Inkomen. Dit zal vorm krijgen in de oprichting van een intergemeentelijke Sociale Dienst per 1 januari 2010.
MIDDELEN: wat mag het kosten?
|Bedrijvigheid, werkgelegenheid en sociaal vangnet in onderlinge samenhang | | | |Ramingen | | | | | | | | | |Begroting |Meerjarenbegroting | | |2009 |2010 |2011 |2012 |2013 | | | | | | | | |Lasten | | | | | | |Ongewijzigd beleid |16.430.5|16.333.|16.333.50|16.333.5|16.333.506| | |89 |506 |6 |06 | | |Structurele wijziging |732.604 | | | | | |Incidentele wijziging | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming lasten |17.163.1|16.333.|16.333.50|16.333.5|16.333.506| | |93 |506 |6 |06 | | | | | | | | | |Baten | | | | | | |Ongewijzigd beleid |15.398.0|14.033.|14.033.09|14.033.0|14.033.099| | |45 |099 |9 |99 | | |Structurele wijziging | | | | | | |Incidentele wijziging |-64.438 | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming baten |15.333.6|14.033.|14.033.09|14.033.0|14.033.099| | |07 |099 |9 |99 | | | | | | | | | |Saldo bestaand beleid |1.829.58|2.300.4|2.300.407|2.300.40|2.300.407 | |programma |6 |07 | |7 | | | | | | | | | | | | | | | | |Voorstel nieuw beleid | | | | | | |structureel | | | | | | |Voorstel nieuw beleid | | | | | | |incidenteel | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal saldo programma |1.829.58|2.300.4|2.300.407|2.300.40|2.300.407 | |3 |6 |07 | |7 | | | | | | | | | | | | | |Samenstelling van de ramingen van het jaar 2010 op productniveau | | | | | | | | | | | | | | | |Functie en omschrijving|Lasten |Baten |Saldo | | | | | | | | | | | | | | | | | |310 Handel en ambacht |278.945 |3.840 |275.105 | | | |311 Baten marktgelden | |14.400 |-14.400 | | | |330 Nutsbedrijven |56.164 |576.000|-519.836 | | | |541 | | | | | | |Monumenten/oudheidkunde| | | | | | |/Recreatie | | | | | | |610 Bijstandsverlening |3.347.65|2.143.4|1.204.168| | | | |7 |89 | | | | |611 Werkgelegenheid |9.863.91|9.500.0|363.917 | | | | |7 |00 | | | | |612 Inkomensvoorziening|198.601 |207.000|-8.399 | | | |614 Gemeentelijk |946.025 | |946.025 | | | |minimabeleid | | | | | | |830 |1.642.19|1.588.3|53.827 | | | |Bouwgrondexploitatie |7 |70 | | | | | | | | | | | |Totaal programma 3 |16.333.5|14.033.|2.300.407| | | | |06 |099 | | | |Voorstellen van nieuw beleid voor het jaar 2010
Voor programma 3 zijn geen voorstellen van nieuw beleid opgenomen.
Prestaties, hoe weten we of we succesvol zijn?
|Beleidsdoelstellin|Indicator |Beoogde |Periode | |g | |score | | |Ontwikkeling Wet, |Aantal | | | |werk en bijstand, |uitkeringsgerechtigden |Klantenvolu|1-1-2010 - | |beperken instroom |aantal instromers |me gelijk |31-12-2010 | |en vergroten |aantal uitstromers |aan stand |1-1-2010 - | |uitstroom | |van |31-12-2010 | | | |1-1-2008 | | |Vergroten kans op |Aantal instromers |25 |1-1-2010 - | |arbeid door inzet | | |31-12-2010 | |van reïntegratie | | | | |instrument "Work | | | | |First" | | | | |Start en |Aantal instromers |70 | | |leerwerktrajecten | |regionaal |1-1-2010 - | |jongeren in het | |waarvan 15%|31-12-2010 | |kader van | |Oost Gelre | | |sluitende aanpak | | | | |Toeleiding naar |Aantal uitstromers |20 |1-1-2010 - | |reguliere of | | |31-12-2010 | |gesubsidieerde | | | | |arbeid | | | | |Begeleiding |Aantal ID-ers |9 |1-1-2010 - | |ID-banen Hameland | | |31-12-2010 | |Bevorderen |Intergemeentelijke |100% |1-1-2010 | |intergemeentelijke|Sociale Dienst Oost | | | |samenwerking |Achterhoek | | |Programma 4: Maatschappelijke participatie en ondersteuning (incl. zorg)
Kaderstellende documenten: Beleidsplan Wmo
Visiedocument WMO
Beleidsnotitie huishoudelijke verzorging WMO
Nota ouderenadvieswerk
Masterplan volkshuisvesting Oost Gelre
Nota volksgezondheid
Harmonisatie welzijnssubsidies 2006
Nota Integraal Jeugdbeleid (voorjaar 2006)
Speelruimteplan gemeente Oost Gelre (mei 2007)
Plan van aanpak (Stappenplan) Centrum voor Jeugd en Gezin gemeente Oost Gelre (najaar 2008)
DOELSTELLING: wat willen we bereiken?
Algemeen
Alle inwoners volwaardig laten deelnemen aan culturele, sportieve en recreatieve activiteiten, dat heeft de gemeente zich tot doel gesteld: zonodig door middel van ondersteuning door algemeen bereikbare maatschappelijke voorzieningen. Het gemeentebestuur investeert dan ook samen met de verantwoordelijke instellingen in het onderhouden en versterken van de sociale infrastructuur (kernen, buurten, organisaties, gezinnen). Bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar participatie door mensen met een beperking en door ouderen en jongeren.
Wet maatschappelijke ondersteuning
Per 1 januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in werking getreden. Het devies van deze wet luidt 'meedoen', ongeacht of iemand jong, oud, beperkingen kent, ziek of gezond is.
De gemeente is na het eerste jaar van de Wmo, d.w.z. gedurende 2007, verplicht om elke vier jaar een beleidsplan op te stellen, binnen de door de gemeenteraad gestelde kaders, betreffende een of meer van de volgende negen prestatievelden: a. het bevorderen van sociale samenhang en leefbaarheid in dorpen, wijken en buurten; b. op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen met problemen met het opgroeien en ondersteuning van ouders met problemen met opvoeden. c. het geven van advies, informatie en cliëntondersteuning; d. het ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligers; e. het bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer en het bevorderen van het zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem of psychosociaal probleem; f. het verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem of psychosociaal probleem ten behoeve van het behoud van hun zelfstandig functioneren of hun deelname aan het maatschappelijk verkeer; g. maatschappelijke opvang, advies en steunpunten huiselijk geweld; h. Oggz, (Openbare Geestelijk Gezondheidszorg); i. ambulante verslavingszorg.
In 2008 is een dergelijk vierjarenplan op interactieve wijze tot stand gekomen met belanghebbenden en betrokkenen en door de gemeenteraad vastgesteld.
Gezondheidszorg
Op grond van de Wet Publieke Gezondheid (Wet PG) dient de gemeenteraad iedere vier jaar een beleidsnota lokaal gezondheidsbeleid vast te stellen. De Nota lokaal gezondheidsbeleid 2008 - 2011 "...En morgen gezond weer op?" is eind 2008 vastgesteld. Over de voortgang bij de uitvoering ervan wordt regelmatig verslag uitgebracht aan de raadscommissie Maatschappij en Bestuur.
Voor de gemeente gelden de volgende speerpunten:
- alcoholgebruik bij jongeren
- depressie/eenzaamheid bij ouderen
- overgewicht/diabetes bij jeugd en jongeren
- overgewicht/diabetes bij ouderen
Onderwijs
Het wordt steeds duidelijker dat voor- en vroegschoolse educatie (VVE) essentieel is voor het aanpakken van onderwijsachterstanden. Ook in de komende jaren dient daarvoor aandacht te zijn en de benodigde middelen beschikbaar gesteld. In de loop van 2010 wordt naar verwachting nieuwe wetgeving van kracht die nieuwe kwaliteitsimpulsen zal geven om de voortgaande lijn tussen voor- en vroegschoolse educatie bij de kinderopvang, het peuterspeelzaalwerk en het basisonderwijs te versterken en te bestendigen. Door de invoering van de kwalificatieplicht sinds augustus 2007 zijn jongeren verplicht onderwijs te volgen tot en met hun 17de levensjaar. Dit moet er mede zorg voor dragen dat er steeds minder voortijdig schoolverlaters komen. Uiteindelijke doelstelling is dat jongeren niet zonder startkwalificatie de school, d.w.z. het voortgezet onderwijs, verlaten
Ouderenbeleid
Uitgangspunt blijft dat ouderen zo lang mogelijk in de gelegenheid worden gesteld zelfstandig te wonen. Het spreekt voor zich dat er ook ouderen zijn voor wie een andere woonvorm noodzakelijk is c.q. blijft dan het zelfstandig wonen. De uitgangspunten voor het beleid komen in de nota "Wonen, welzijn en zorg" die eind 2009 wordt uitgebracht.
Jeugdbeleid
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het gemeentelijk (preventief) jeugdbeleid en hebben mede vanuit de Wet op de Jeugdzorg de bestuurlijke regie over algemene voorzieningen voor opvoed-, opgroei- en gezinsondersteuning (waaronder jeugdgezondheidszorg en algemeen maatschappelijk werk). In dat kader is in het voorjaar van 2006 is de nota Integraal Jeugdbeleid van de gemeente Oost Gelre vastgesteld. Er worden vier werkterreinen onderscheiden:
1. zorglijn en gezondheidszorg
2. vrije tijd en leefomgeving
3. educatie en scholing
4. voorzieningen en activiteiten
De uitvoering van de nota is erop gericht om goede ontwikkelingsmogelijkheden aan onze jeugd aan te bieden en voorwaarden te scheppen voor een volwaardige deelname aan de maatschappij. Hierbij trachten wij zelfstandigheid, zelfredzaamheid, tolerantie en sociale integratie te bevorderen.
Cultuurpact Achterhoek
De belangrijkste vraag binnen het Cultuurpact Achterhoek (voorheen het Gebiedsgericht Cultuurbeleid) voor de regio Achterhoek is: waar en hoe kan kunst en cultuur in de Achterhoek versterkt worden en daarmee aantrekkelijker gemaakt worden voor de inwoners en bezoekers van deze regio? De provincie Gelderland stimuleert gemeenten om samen met regionale partners (zoals gemeenten en culturele instellingen in de Achterhoek) een impuls te geven aan het regionale culturele klimaat. De gemeente Oost Gelre ziet voor zichzelf hier een belangrijke taak weggelegd door middel van subsidiëren en faciliteren. Als mogelijke indicatoren voor resultaten van de regionale intensivering van het cultuurklimaat gelden; . (meer) gemeenten formuleren cultuurbeleid
. gemeenten bestemmen meer middelen voor cultuur
. een groter aantal activiteiten met aandacht voor een groter publieksbereik, waardoor het draagvlak voor culturele initiatieven wordt versterkt . een hogere inhoudelijke kwaliteit van de activiteiten.
Accommodaties
Is het mogelijk om op de huidige locatie, te weten het Eschpark, en in samenhang met zwembad 't Meekenesch (het handhaven van het bestaande dan wel het realiseren van een nieuw bad) een volledig nieuw sportcomplex te ontwikkelen, dat ten minste voldoet aan de kwantitatieve en kwalitatieve ruimtelijke zaal(top)sportbehoefte, gecombineerd met in elk geval de huidige zwembadfunctie? Deze vraag is medio 2008 door de gemeenteraad in negatieve zin beantwoord. Besloten is vervolgens tot het ontwikkelen van een projectplan dat voorziet in de realisatie van een dergelijk sportcomplex in de kern van Lichtenvoorde (op de huidige plek van sporthal "Hamaland"), bestaande uit twee breedtesporthallen en een overdekt zwembad (doelgroepen- en wedstrijdbad). Cruciaal is het beschikbaar komen van voldoende budgettaire middelen om dit ambitieuze project ook daadwerkelijk uit te voeren.
De tweede vraag betrof: is het mogelijk om -onder nader te stellen voorwaarden- bestaande sportaccommodaties te privatiseren? Ook die vraag is beantwoord: uiterlijk 1 april 2009 moet een feitelijk begin zijn gemaakt met de privatisering van alle buitensportaccommodaties, die nu nog geheel of gedeeltelijk in gemeentehanden zijn.
UITVOERING: wat gaan we daarvoor doen?
Wet maatschappelijke ondersteuning
De herverdeling van de Wmo-middelen door de Rijksoverheid heeft tot gevolg een forse beperking van de beschikbare middelen over de periode 2008-2010. Gedurende deze drie jaren dient jaarlijks cumulatief een bedrag van E 465.000,-- bezuinigd te worden, uiteindelijk dus bijna E 1.500.000,-- ten opzichte van 2007. Dit heeft ernstige consequenties voor het voorzieningenpakket voor personen met een lichamelijke beperking en voor de toekenning van huishoudelijke verzorging in beide gradaties aan geïndiceerden. Het is nadrukkelijk het streven van het gemeentebestuur om met name de allerzwaksten zo veel mogelijk te ontzien. Het handhaven van het niveau van de zorg, zowel kwantitatief als kwalitatief, is dan ook benoemd tot speerpunt van collegebeleid gedurende de resterende zittingsperiode. Het is bekend dat Oost Gelre behoort tot de nadeelgemeenten. In regionaal verband zal onze gemeente zich blijven inzetten om de nadelige gevolgen van de toepassing van dit model te beperken of zelfs op te heffen.
In 2009 hebben veranderingen in de AWBZ, de zgn. pakketmaatregelen plaatsgevonden. Waarschijnlijk 27% van de cliënten die ondersteuning ontvangen op basis van de functie Begeleiding zullen deze ondersteuning verliezen. Het gaat dan bijvoorbeeld om dagopvang voor ouderen en ondersteuning van ontregelde gezinnen. De verwachting is dat een deel van deze mensen een beroep op ondersteuning van de gemeente zullen doen. De gemeente zal hiervoor met ingang van 2010 ongeveer E 97.000 ontvangen. Pas in het najaar 2009 is de verwachting dat er meer zicht is op de nieuwe vragen die op de gemeente afkomen en welke oplossingen dit zal vragen. In 2010 zal gewerkt moeten worden aan het vormgeven van deze oplossingen. In 2009 is de Toekomstvisie van Zorgloket via Wmo loket naar Voorzieningenwarenhuis in de gemeente Oost Gelre vastgesteld. In 2010 zal worden gewerkt aan de uitwerking van deze visie. Medio 2009 is gestart met een Europese aanbestedingsprocedure voor de uitvoering van de Hulp bij het huishouden in 2010 en 2011. Per 1 januari zullen dan ook nieuwe contracten ingaan.
De bibliotheek Oost-Achterhoek zal naar verwachting in het kader van de WMO prestatieveld 3 (het geven van informatie, advies en cliëntondersteuning) in de toekomst een belangrijke taak erbij krijgen. In de regio Achterhoek wil men nl. tot één digitale sociale kaart komen, bij de ontwikkeling en het beheer waarvan de bibliotheek nauw betrokken is. Momenteel geldt voor de bibliotheek Oost Achterhoek een gemeentelijk budgetcontact dat loopt t/m eind 2011. Dit contract biedt vooralsnog voldoende ruimte om in te spelen op deze en andere gewenste en noodzakelijke ontwikkelingen. In het periodiek bestuurlijk overleg tussen de drie subsidiërende gemeenten (naast Oost Gelre, ook Winterswijk en Berkelland) met de bestuurder van de Stichting Bibliotheek Oost-Achterhoek is hiervoor steeds aandacht. In de loop van het jaar 2011 zal overigens overleg worden gevoerd over het vernieuwen van de meerjarenovereenkomst met ingang van 2012.
Vrijwilligerswerk
Goed functionerend vrijwilligerswerk is een groot goed binnen onze gemeente. Om één en ander beleidsmatig in te bedden, zal in 2010 een Nota vrijwilligerswerk verschijnen, ter uitwerking van een van de negen prestatievelden, zoals geformuleerd in het meerjarenbeleidsplan voor de Wmo. Vooruitlopend daarop is in 2009 een vrijwilligerssteunpunt, onder meer zichtbaar in de vorm van een tweetal VrijwilligersInformatiePunten (VIP), ondergebracht bij de vestigingen van de bibliotheek in Groenlo en Lichtenvoorde. In 2010 zal het VIP worden aangepast op basis van een evaluatie van eind 2009. In 2010 zal de samenwerking tussen VIP, Sport Service Bureau en het Servicepunt amateurkunst Oost Achterhoek verder vorm krijgen.
Gezondheidszorg
Project alcoholmatiging
Voor preventie bij jongeren van alcoholgebruik en gokken is er in juni 2005 een regionaal werkplan verschenen dat zich richt op regelgeving en handhaving, thuis, vrije tijd en onderwijs. In het project werken gemeenten, politie, verslavingszorg, justitie en gezondheidszorg samen om alcoholmatiging onder Achterhoekse jongeren van 10 - 18 jaar te bevorderen, waardoor de negatieve effecten van alcoholgebruik worden verminderd. In 2007 is het regionale project "Alcoholmatiging Jeugd in de Achterhoek", eerste fase, ten einde gelopen. In Oost Gelre is deze fase afgesloten met een uiterst succesvol jongerendebat, waaraan door veel jongeren en hun ouders is deelgenomen. De provincie Gelderland heeft een subsidie beschikbaar gesteld voor de uitvoering van de tweede fase van het Achterhoekse project Alcoholmatiging Achterhoekse jongeren 10-18 jaar, te weten voor de periode 2008 - 2010. Het project vindt plaats onder supervisie van de GGD Gelre-IJssel. De regierol van gemeenten op het gebied van het alcoholbeleid zal overigens in de Gemeentewet worden vastgelegd. In 2009 is o.a. de Handreiking Hokken en Keten vastgesteld. Deze zal in 2010 worden uitgewerkt nadat op interactieve wijze jongeren, hun ouders en andere belanghebbenden zullen zijn betrokken door middel van een tweede zgn. Alcoholdebat.
Gezondheidscentrum Lichtenvoorde
Een samenwerkingsovereenkomst tussen een groot aantal instellingen voor gezondheidszorg en voor maatschappelijke dienstverlening om samen met een woningbouwcorporatie te komen tot een gezondheidscentrum met diverse voorzieningen, waaronder ook woonvormen voor mensen met een beperking, is in voorbereiding. Door verandering van ontwikkelaar loopt de realisatie achter. Inmiddels heeft ProWonen de projectontwikkeling op zich genomen. De gezamenlijke eerste lijnsvoorzieningen in Lichtenvoorde hebben aangegeven ook bij de ontwikkeling van het gezondheidscentrum betrokken te willen worden. In de herfst van 2009 zal daartoe tussen alle betrokken partijen een samenwerkingsovereenkomst worden gesloten. De daadwerkelijke start van de bouw zal waarschijnlijk eind 2010 plaatsvinden.
Openbare geestelijke gezondheidszorg
In het kader van de in 2009 vastgestelde regionale Oggz-convenant is in 2009 gestart met de ontwikkeling van een lokaal zorgnetwerk. Dit netwerk is 1 januari 2010 operationeel. Zie ook ontwikkelingen Centrum voor Jeugd en Gezin.
Onderwijs
De gemeente zal zich bij het ontwikkelen van onderwijsachterstandenbeleid richten op de voor- en vroegschoolse educatie. De basisscholen ontvangen zelf middelen voor de aanpak van onderwijsachterstanden op de school. De gemeente heeft nog wel een regierol voor het 'bewaken' van de doorgaande ontwikkelingslijn vanuit de VVE naar de basisschool. Hierover zullen met het basisonderwijs uiterlijk medio 2009 actuele afspraken worden gemaakt. Ook wordt nadrukkelijker dan voorheen gekoerst op afstemming tussen het aanbod in de voormalige gemeente Lichtenvoorde en de kernen Groenlo en Zwolle. De eerste praktische stappen zijn onmiddellijk na de zomer van 2008 gezet.
Het terugdringen van het voortijdig schoolverlaten is en blijft een voortdurende zorg, vooral omdat een sluitende aanpak in de praktijk maar moeilijk valt te verwezenlijken. De inzet van het jongerenwerk samen met welzijns- en zorgvoorzieningen, is gericht op het voorkomen en beperken van schooluitval. Meer nog dan voorheen wil de gemeente investeren in het vervullen van de coördinerende rol, het bij elkaar brengen en houden van de diverse betrokken partijen. Deze rol strekt zich uit tot de terreinen opvoedingsondersteuning aan ouders, voor- en vroegschoolse educatie, het participeren in een Zorg- en adviesteam voor het primair en het voortgezet onderwijs (een lokale zorgstructuur en samenhang tussen de schakels in de zgn. jeugdketen), de ontwikkeling van maatschappelijke stages voor jongeren als voorbereiding op de overstap naar vervolgopleiding of werk. Bijzondere aandacht zal overigens uit moeten gaan naar het bewerkstelligen van de broodnodige samenhang tussen alle trajecten zoals in dit programmahoofdstuk aangeduid.
Nog in 2009 wordt een begin gemaakt met het actualiseren van de twee bestaande integrale huisvestingsplannen voor de onderwijsvoorzieningen. Daarbij zal rekening worden gehouden met de gewijzigde berekening voor de noodzakelijke ruimtebehoefte zoals opgenomen in de nieuw vast te stellen huisvestingsverordening. Ook hier zal meer dan voorheen aandacht moeten uitgaan naar de budgettaire mogelijkheden van de gemeentelijke overheid, waarbij overigens wel recht wordt gedaan aan de verplichtingen in de onderwijswetgeving. Als uitgangspunt geldt dat er adequate huisvesting aanwezig is voor de leerlingen.
Ouderenbeleid
Er zal verder uitvoering worden gegeven aan de speerpunten van het ouderenbeleid gericht op voorzieningen rondom wonen, welzijn en zorg. Voor de ondersteuning en uitvoering van het ouderenbeleid wordt een beroep gedaan op regionale welzijnsinstellingen. De in 2009 vastgestelde Woonvisie dient als basis voor een nota Wonen, Welzijn, Zorg, die uiterlijk eind 2009 zal worden uitgebracht.
Jeugdbeleid
Uitvoering integraal jeugdbeleid.
Er wordt verder uitvoering gegeven aan het integrale jeugdbeleid, waarbij elk van de onderscheiden werkterreinen specifieke aandachtspunten hebben. Hieronder volgt een opsomming, waarbij moet worden opgemerkt dat het merendeel van de aandachtspunten elders in deze programmabegroting nader worden toegelicht. Werkterrein 1: de verdere ontwikkeling van netwerken (casuïstiekoverleg) voor 0- tot 23-jarigen met als aandachtspunten:
- aansluiting bij de regionale ontwikkeling van lokale zorgnetwerken
- het implementeren van het Elektronisch Kind Dossier (EKD) en de Verwijs Index Risicojongeren (VIR), beiden onderdeel van het Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg (DD JGZ)
- aansluiting bij de ontwikkeling Centrum voor Jeugd en Gezin (waarbij het realiseren van een sluitende aanpak een van de drie kerntaken is) Werkterrein 2:
- verdere uitvoering speelplekkenbeleid (inclusief aanbestedingsprocedure)
- bieden van vraaggericht activiteitenaanbod jongerenopbouwwerk
- tegengaan van overlast
- bevorderen jongerenparticipatie.
Werkterrein 3:
- deelname aan het regionale project 'Alcoholmatiging jeugd in de Achterhoek' (waarbij met name aandacht voor het tegengaan van overmatig drankgebruik in hokken en keten)
- het voorkomen van voortijdig schoolverlaten. Werkterrein 4: realiseren mobiele (?) werklocatie jongerenopbouwwerk Groenlo (w.o. een Jongeren Informatie Punt).
Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG)
Vanuit het Programmaministerie voor Jeugd en Gezin wordt de eis aan de gemeenten gesteld om uiterlijk in 2011 te komen tot een dekkend netwerk van Centra voor Jeugd en Gezin. Het kabinet wil met de ontwikkeling van het CJG dat snel, goed en gecoördineerd advies en hulp op maat vanzelfsprekend wordt (één gezin, één plan). Het CJG moet een laagdrempelig fysiek inlooppunt zijn waar (aanstaande) ouders, kinderen en jongeren voor alles aangaande opgroeien en opvoeden terecht kunnen. Om de naam CJG te mogen gebruiken moet het volgende worden gebundeld: A. jeugdgezondheidszorg
(consultatiebureaus en GGD)
B. 5 Wmo-functies
- informatie en advies
- signalering
- toeleiding naar hulp
- licht pedagogische hulp
- coördinatie van zorg
- o.a. maatschappelijk werk, gezinscoaching en opvoedingsondersteuning C. Schakel met Bureau Jeugdzorg
D. Schakel met Zorg- en Adviesteams.
Het CJG is voorts te zien als een drieluik, waarbij de volgende onderdelen kunnen worden onderscheiden:
1. een inlooppunt voor informatie en advies
2. een opvoed- en opgroeipraktijk
3. een sluitende aanpak.
Een stappenplan voor de realisatie van een CJG in onze gemeente is in het najaar van 2008 door de gemeenteraad vastgesteld; de benodigde middelen zijn vastgelegd.
Er wordt zoveel mogelijk aangesloten bij regionale ontwikkelingen. Er is naar verwachting halverwege 2010 een virtueel Centrum Jeugd en Gezin gerealiseerd. Ook zullen er belangrijke stappen zijn gezet rondom de coördinatie van zorg en de sluitende aanpak (met behulp van een lokaal zorgnetwerk, het Elektronisch Kinddossier en de Verwijsindex Risicojongeren). Uiterlijk in 2011 zal ook een fysiek inlooppunt zijn gerealiseerd.
Overlast van jongeren
Om de overlast van jeugdgroepen in kaart te brengen is in december 2008 onder de werknaam 'Man en Paard' (MEP) een structureel overleg gestart. Vaste deelnemers zijn het jongerenopbouwwerk, de medewerker JEKK (Jeugd en Kleine Kriminaliteit), de politie en de gemeente. Met behulp van de landelijk bekende 'Beke-methode' is in september 2009 een inventarisatie afgerond, waarbij één hinderlijke en één overlastgevende groep in kaart is gebracht. Voor beide groepen zijn acties uitgezet door de betrokken partijen om de overlast te verminderen, het contact met de jongeren te verbeteren en samen met hen een aantal activiteiten te ontwikkelen (waaronder een kunstproject en een hiphop-evenement).
Harmonisatie peuterspeelzalen en kinderopvang.
Er wordt in de gemeente door 6 kinderopvangorganisaties kinderdagopvang (7 locaties) en buitenschoolse opvang (9 locaties) aangeboden (situatie in 2009). Daarnaast is er een gastouderbureau actief en wordt er door 3 organisaties (op 10 locaties) peuterspeelzaalwerk aangeboden. Vanaf 1 augustus 2010 krijgen gemeenten de wettelijke verantwoordelijkheid om een goed voorschools aanbod te doen aan jonge kinderen met een taalachterstand. De gemeenten krijgen een inspanningsverplichting om al deze kinderen te bereiken. Peuterspeelzalen en kinderopvang moeten ook meer samenwerken. De kwaliteitseisen aan peuterspeelzalen komen meer in lijn met die van de kinderopvang. Peuterspeelzalen blijven toegankelijk voor kinderen die voorschoolse educatie volgen. Bovenstaande vloeit voort uit het wetsvoorstel Ontwikkelingskansen door kwaliteit en educatie (wet Oke) van staatssecretaris Dijksma van Onderwijs. Inzet van de wet is meer en betere voorschoolse educatie in de kinderopvang en peuterspeelzalen. Daarnaast is een landelijk kwaliteitskader voor peuterspeelzalen onderdeel van de wet. Op een groep van maximaal 16 kinderen staan twee leidsters, waarvan minimaal één met een opleiding op SPW-3 niveau of gelijkwaardig. De GGD houdt toezicht op de kwaliteitseisen. Bovendien wijzigt de Wet Kinderopvang (WKO) per januari 2010 in verband met nieuwe regels voor de gastouderopvang. Zo worden er hogere eisen gesteld aan gastouders en gastouderbureaus, die strenger worden gecontroleerd en komt er een landelijk register met goedgekeurde opvang. In verband met de komende wetswijzigingen zullen er eind 2009/begin 2010 zowel een nota peuterspeelzaalbeleid als een nota handhavingsbeleid kwaliteit kinderopvang, gastouderopvang en peuterspeelzalen worden ontwikkeld.
Uitvoering speelplekkenbeleid.
Er zal verder uitvoering worden gegeven aan het speelplekkenbeleid. Dit op basis van het speelruimteplan dat in 2008 door ingenieursbureau OBB is opgesteld en is goedgekeurd door de Raad. Hierbij moet dan nog wel rekening worden gehouden met de bezuinigingstaakstelling voor 2009 en volgende jaren, waardoor het oorspronkelijke plan onvermijdelijk moet worden bijgesteld, bijvoorbeeld in het faseren van de uitvoering of zelfs het schrappen van speelobjecten. De eerste 10 speelplekken zijn in de eerste helft van 2009 met voorrang uitgevoerd en begeleid door een extern bureau vanwege een gebrek aan ambtelijke capaciteit. Rekening houdend met de Europese wet- en regelgeving zal in het najaar van 2009 gestart worden met het openbaar aanbesteden van de uitvoering (het ontwerpen, leveren en plaatsen van toestellen) van de overige speelplekken. Hierdoor zal de daadwerkelijke realisatie van het speelplekkenbeleid pas halverwege van 2010 verdere voortgang vinden.
Cultuurpact Achterhoek
Cultuurpact Achterhoek voorheen het gebiedsgerichte cultuurbeleid, is een coproductie tussen de gemeenten en de provincie. De provincie stelt jaarlijks een activiteitenbudget beschikbaar mits gedurende de jaren 2009 en 2012 de gemeente Oost Gelre eveneens meedoet aan Cultuurpact Achterhoek. Oost Gelre participeert sinds 2007 actief in het Cultuurpact Achterhoek, uiteraard binnen de budgettaire mogelijkheden. De provincie heeft met ingang van 2009 de financiële co-bijdrage voor dit doel voortgezet. Het bevorderen van belangstelling voor hedendaagse kunst wordt ook gediend met het ondersteunen van kunstexposities en een artotheek, onder te brengen in een van de vestigingen van de bibliotheek. De gemeente wil voorts culturele activiteiten vooral van amateurkunst (muziek, dans, toneel, cabaret) op een hoger plan doen brengen.
Accommodaties
Sportcomplex:
De afgelopen periode is door een gemengde projectgroep, bestaande uit externe deskundigen van diverse disciplines en eigen beleidsmedewerkers, voortvarend gewerkt aan de voorbereiding van de totstandkoming van een sportcomplex op de locatie van de bestaande Hamalandhal in Lichtenvoorde. Dit complex, dat op een innovatieve wijze "op de markt" zal worden gezet, bevat tenminste twee sporthallen en een zwembad. De gemeenteraad hebben wij voortdurend op de hoogte gebracht van de voortgang van dit project en, via de raadscommissie, betrokken bij de afwegingen die moesten worden gemaakt voor noodzakelijke keuzes, bijv. met betrekking tot verkeersstromen, parkeergelegenheid, stedenbouwkundige inpassing, programma's van eisen, e.d..
De verslechterende economische vooruitzichten voor het bedrijfsleven en het ongunstige financiële meerjarenperspectief voor onze gemeente heeft noodzakelijkerwijze geleid tot een herbezinning op ook dit project.
Na ampele overweging heeft het college dan ook moeten besluiten de omvang van dit project te beperken tot de ontwikkeling van twee sporthallen, waarbij wel rekening wordt gehouden met een latere inpassing van een adequate zwemaccommodatie. Dit laatste is pas aan de orde, zodra er meer zicht bestaat op het beschikbaar komen van voldoende budgettaire middelen op de gemeentebegroting. Het spreekt vanzelf dat ook de lopende voorbereiding van de uitdagende aanbestedingsprocedure aan deze scope zal moeten worden aangepast.
Vanwege de zorgplicht die de gemeente wettelijk heeft om te voorzien in voldoende faciliteiten voor het bewegingsonderwijs zal op een nader te bepalen locatie nabij scholengemeenschap Marianum te Lichtenvoorde alvast een semi-permanente sporthal worden geplaatst. Deze hal zal in gebruik blijven tot beide (permanente) sporthallen zullen zijn gerealiseerd op de Hamaland-locatie.
Gelijktijdig zal zo spoedig mogelijk een plan van aanpak worden opgesteld om zwembad 't Meekenesch te revitaliseren. Dit is noodzakelijk om de komende jaren te kunnen blijven voldoen aan de wettelijke eisen ten aanzien van veiligheid en hygiëne. De voornaamste functie van het zwembad blijft die van een zgn. doelgroepen- en instructiebad.
Privatisering sportaccommodaties:
Aan de voetbalverenigingen KSH (Harreveld), KSV (Vragender), vv Erix (Lievelde), Longa '30 (Lichtenvoorde) en RKZVC (Zieuwent) zijn bij de privatisering van de sportcomplexen een aantal algemene uitgangspunten voorgelegd. Deze zijn:
1. De ondergrond van de complexen blijft gemeentelijk eigendom.
2. Per complex zal een nul-meting worden verricht; alle gebouwde gemeentelijke voorzieningen, inclusief verhardingen, zullen in goede staat worden gebracht en vervolgens in eigendom en beheer worden overgedragen aan de voetbalvereniging.
3. De verantwoordelijkheid tot renovatie of vervanging van de sportvelden berust bij de gemeente.
4. Het huurtarief voor de sportaccommodaties wordt gesteld op nihil.
5. De onderhoudsbijdrage per veld wordt voorshands bepaald op E 5.000,00 en zal jaarlijks worden geïndexeerd.
Voor alle duidelijkheid: de verenigingen of een samenwerkingsverband van deze clubs worden opdrachtgever voor de uitvoering van het onderhoud.
De uitgangspunten zijn op deze wijze aangereikt om zowel de privatisering van de complexen alsook de harmonisering van de kosten van het onderhoud van de velden en de gebouwen op een gelijke wijze voor alle voetbalverenigingen te gaan regelen.
De meeste clubs hebben aangedrongen op het betrachten van zorgvuldigheid en om "niet te snel" te willen gaan: zorgvuldigheid vóór snelheid. Naar aanleiding van deze wens wordt het project in twee fasen verder ontwikkeld, namelijk:
1. Vóór 1 augustus privatiseren van de kleedkamers van KSH (Harreveld), RKZVC (Zieuwent) en vv Erix (Lievelde). De kleedkamers van Longa '30 zijn al geprivatiseerd. De privatisering van de kleedkamers van KSV (Vragender) zijn voor een moment geparkeerd en worden bezien in samenhang met de ontwikkeling voor een Kulturhus/dorpshuis in Vragender.
2. Van 1 augustus 2009 tot 1 augustus 2010 onder supervisie van Hameland overdragen van beheerstaken m.b.t. de velden.
"De Bron" wordt als middelpunt van het sociaal-culturele werk binnen de kern Groenlo erkend.
De financiële positie van dit centrum was echter al geruime tijd precair. Met het oog op de continuïteit van deze belangrijke voorziening heeft de gemeenteraad besloten tot het verstrekken van een geldlening en het verhogen van het jaarlijkse subsidie gedurende de looptijd van de geldende exploitatieovereenkomst. De toekomst van "De Bron" is onderwerp van een vervolgstudie door Vitri geweest. De onderzoeksresultaten zijn in eind van 2008 beschikbaar gekomen. Het wachten is op voorstellen van het nieuwe bestuur van "De Bron" met betrekking tot de verdere ontwikkeling van deze mfa na het aflopen van het huidige exploitatiecontract (eind 2010). Ondersteuning van sportverenigingen:
Per 1 januari 2009 is Sportservice Achterhoek Oost (SAO) van start gegaan. De deelnemende gemeenten (Winterswijk, Berkelland en Oost Gelre) ontlasten de vrijwilligers en sportbestuurders van sportverenigingen door ondersteuning en het duurzaam stimuleren van vrijwilligers in het algemeen. Hoewel de primaire taak van SAO de financiële/administratieve ondersteuning is, komen tijdens gesprekken veel andere vragen voor ondersteuning naar boven. Deze vragen worden meegenomen en voor zover mogelijk behandeld. Bovendien wordt in goed overleg met het Vrijwilligers InformatiePunt en het Servicepunt Amateurkunst Oost-Achterhoek bekeken waar kan worden samengewerkt.
Subsidiebeleid
2009 is het laatste jaar waarin de overgangsregeling geldt voor organisaties die op basis van de Verordening welzijnsubsidies Oost Gelre 2008 geen of een aanmerkelijk lagere subsidie ontvangen dan in voorgaande jaren. In het vierde kwartaal 2009 zal de Algemene subsidieverordening worden doorgelicht en aangepast, zo mogelijk al met ingang van het kalenderjaar 2010, met als voornaamste doel de administratieve lasten voor de (veelal door vrijwilligers geleide) besturen van verenigingen en stichtingen zo veel mogelijk beperken en hen zolang mogelijk budgettaire zekerheid te verschaffen. Dit voornemen is een uitvloeisel van de actieve deelname door onze gemeente aan landelijke projecten ter vermindering van regeldruk. Naar verwachting zal het subsidiebeleid in de loop van 2010 meer inhoudelijk moeten worden doorgelicht, zowel op basis van het nieuwe raadsprogramma als tegen de achtergrond van de budgettaire situatie van onze gemeente voor de komende jaren. Dezelfde situatie noopt overigens tot het doorvoeren, reeds met ingang van 2010, van een algemene korting op het merendeel van de subsidies die door de gemeente worden verstrekt. In de loop van 2010 zullen besprekingen worden gevoerd met de Stichting IJsselkring en de Stichting Boogie Woogie over nieuwe langjarige budgetovereenkomsten voor het jongerenopbouwwerk en het ouderenadvieswerk resp. voor het aanbod van de muziekschool.
MIDDELEN: wat gaat het kosten?
|Maatschappelijke participatie en ondersteuning | | | | | | | | | |Ramingen | | | | | | | | | | | | | | |Begroting |Meerjarenbegroting | | |2009 |2010 |2011 |2012 |2013 | | | | | | | | |Lasten | | | | | | |Ongewijzigd beleid |15.944.5|17.274.9|17.274.|17.274.|17.274.9| | |31 |90 |990 |990 |90 | |Structurele wijziging |529.451 | | | | | |Incidentele wijziging | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming lasten |16.473.9|17.274.9|17.274.|17.274.|17.274.9| | |82 |90 |990 |990 |90 | | | | | | | | | | | | | | | |Baten | | | | | | |Ongewijzigd beleid |4.246.85|5.928.70|5.928.7|5.928.7|5.928.70| | |6 |4 |04 |04 |4 | |Structurele wijziging |44.850 | | | | | |Incidentele wijziging | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming baten |4.291.70|5.928.70|5.928.7|5.928.7|5.928.70| | |6 |4 |04 |04 |4 | | | | | | | | | | | | | | | |Saldo bestaand beleid |12.182.2|11.346.2|11.346.|11.346.|11.346.2| |programma |76 |86 |286 |286 |86 | | | | | | | | | | | | | | | |Voorstel nieuw beleid |453.570 |155.652 |163.700|1.281.5|1.294.21| |structureel | | | |71 |5 | |Voorstel nieuw beleid |101.200 | | | | | |incidenteel | | | | | | | | | | | | | |Waarvan dekking uit | | | | | | |Grondexploitatie | | | | | | |Waarvan dekking uit |101.200 | | | | | |algemene reserve | | | | | | |Waarvan dekking uit | | | | | | |bijdragen van derden | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal saldo programma 4|12.635.8|11.501.9|11.509.|12.627.|12.640.5| | |46 |38 |986 |857 |01 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Samenstelling van de ramingen van het jaar 2010 op productniveau | | | | | | | | | | |Functie en omschrijving |Lasten |Baten |Saldo | | | | | | | | | | | | | | | | | |420 Openbaar |6.090 | |6.090 | | | |basisonderwijs excl. | | | | | | |huisvesting | | | | | | |421 Openbaar |130.190 |1.853 |128.337 | | | |basisonderwijs: | | | | | | |huisvesting | | | | | | |422 Bijzonder |609.971 |3.098 |606.873 | | | |basisonderwijs excl. | | | | | | |huisvesting | | | | | | |423 Bijzonder |1.629.87|41.670 |1.588.20| | | |basisonderwijs: |6 | |6 | | | |huisvesting | | | | | | |432 Bijz. voortg. speciaal|778 | |778 | | | |onderwijs excl. huisv. | | | | | | |433 Bijzonder speciaal |198.508 |13.602 |184.906 | | | |onderwijshuisvesting | | | | | | |442 Bijz. voortgezet | | | | | | |onderwijs: excl. huisv. | | | | | | |443 Bijz. voortgezet |1.334.80|3.501 |1.331.30| | | |onderwijs: huisvesting |7 | |6 | | | |480 Gemeenschapp. |411.660 |129.250 |282.410 | | | |baten/lasten onderwijs | | | | | | |482 Volwasseneneducatie |3.115 | |3.115 | | | |510 Openbaar bibliotheek |807.530 |82.437 |725.093 | | | |511 Vormings- en |412.025 |2.789 |409.236 | | | |ontwikkelingswerk | | | | | | |530 Sport |1.777.68|193.561 |1.584.12| | | | |1 | |0 | | | |531 Groene sportvelden en |367.061 |37.800 |329.261 | | | |terreinen | | | | | | |540 Kunst |64.112 | |64.112 | | | |620 Maatschappelijke |998.200 |12.000 |986.200 | | | |begeleiding en advies | | | | | | |621 Vreemdelingen |12.213 | |12.213 | | | |622 WMO |3.529.13|382.000 |3.147.13| | | | |9 | |9 | | | |623 Participatiebudget |1.050.96|1.000.00|50.965 | | | | |5 |0 | | | | |630 Sociaal cultureel werk|722.501 |45.594 |676.907 | | | |641 Tehuizen |289.424 |293.013 |-3.589 | | | |650 Kinderdagopvang |322.769 |41.500 |281.269 | | | |652 Voorziening |1.523.21| |1.523.21| | | |gehandicapten |2 | |2 | | | |711 Ambulancevervoer |2.725 | |2.725 | | | |714 Openbaar |294.282 | |294.282 | | | |gezondheidszorg | | | | | | |715 Jeugdgezondheidszorg |737.634 |519.716 |217.918 | | | |uniform deel | | | | | | |716 Jeugdgezondheidszorg |38.522 | |38.522 | | | |maatwerk deel | | | | | | |921 Algemene Uitkering | |3.125.32|-3.125.3| | | |Gemeentefonds | |0 |20 | | | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal programma 4 |17.274.9|5.928.70|11.346.2| | | | |90 |4 |86 | | | | | | | | | |Voorstellen van nieuw beleid voor het jaar 2010
| | |Investering| | |Nr.|Omschrijving |en 2010 |Budgettaire| | | | |lasten 2010| | | | | | | | | | | |4.1|Instandhoudingbijdrage JAT oost | |30.000 | | | | |44.465 | |4.2|Invoering en gebruik elektronisch | | | | |kinddossier (EKD) | | | | | | |5.000 | |4.3|Invoering en gebruik verwijsindex | | | | |risicojongeren (VIR) | | | | |Ontruimingsinstallatie sporthal den |25.000 |2.792 | |4.4|Elshof | | | | |Uitbreiding vernieuwbouw De Zandschoppe|25.000 |2.375 | |4.5|Litac | | | | |Stelpost huisvesting onderwijs | |50.000 | |4.6| | | | | | | | | |4.7|Uitvoeren speelplekkenbeleid |76.000 |11.020 | |4.8|Inspecties kinderopvang (GGD) | |10.000 | | | | | | | |Totaal programma 4 | 126.000 | | | | | |155.652 | | |Totaal budgettair beslag programma 4 | | |PRESTATIES: hoe weten we of we succesvol zijn?
|Beleidsdoelstell|Indicator |Beoogde score |Periode | |ing | | | | |Het regionale |Regionaal projectplan|Het regionale project|2010 | |project |in samenwerking met |wordt verder | | |"Alcoholmatiging|het veld opgesteld. |uitgevoerd, conform | | |jeugd in de | |de prioriteiten zoals| | |Achterhoek" | |daarin aangegeven. | | |wordt voortgezet| | | | |om | | | | |alcoholmatiging | | | | |onderen jongeren| | | | |van 10 -18 jaar | | | | |te bevorderen. | | | | |Realiseren van |De totstandkoming van|Samenwerkingsovereenk|2010 | |een |een |omst tussen partijen | | |gezondheidscentr|gezondheidscentrum |gesloten, het | | |um in |(1e en 2e lijns |definitieve ontwerp | | |Lichtenvoorde. |gezondheids-zorg, |gereed en een begin | | | |maatschappelijk werk,|gemaakt met de | | | |thuiszorg, zorgloket)|verdere voorbereiding| | | |met daarnaast |realisatie. | | | |woningen voor mensen | | | | |met een beperking. | | | |Cultuurpact |Een actieve |Ondersteuning van de |2010 - 2012 | |Achterhoek |participatie van de |uitvoering van de 3 | | | |gemeente bij het |gekozen projecten | | | |uitvoeren van dit |naar aanleiding van | | | |beleid; het |het beleidsplan | | | |stimuleren van |Cultuurpact | | | |culturele producties |Achterhoek 2009-2012 | | | |binnen de | | | | |gemeentegrenzen | | | |Sportcomplex |Het ontwikkelen van |Aanbesteding en |2009/begin | |Hamaland |een gedetailleerd |ontwerp |2010 | | |plan voor de | | | | |ontwikkeling, |Realisatie |2010 -2012 | | |realisatie en | | | | |exploitatie van dit | | | | |complex, bestaande | | | | |uit 2 | | | | |breedtesporthallen en| | | | |een zwembad op de | | | | |bestaande locatie van| | | | |de sporthal Hamaland | | | |Privatisering |Per |Vóór 1 augustus 2009 | | |sportaccommodati|voetbalaccommodatie |hebben verenigingen |2009 - 2010 | |es |is een overeenkomst |gereageerd op | | | |gesloten over de |voorstel tot overname| | | |privatisering van de |van de kleedkamers en| | | |kleedkamers en voor |in het seizoen | | | |de cultuurtechnische |2009/2010 worden | | | |overname van het |afspraken gemaakt | | | |onderhoud van de |voor de overname van | | | |velden worden in het |het cultuurtechnisch | | | |seizoen 2009/2010 |onderhoud (velden en | | | |nadere afspraken |dergelijke). | | | |gemaakt. | | | |Nota wonen, |Overleg met vragers |Uitvoering van de |2009 e.v. | |welzijn en zorg |en aanbieders van |nota, conform de | | | |wonen, welzijn en |daarin aangegeven | | | |zorg afgerond. Nota |fasering. | | | |gereed voor | | | | |behandeling door de | | | | |gemeenteraad eind | | | | |2009. | | |Programma 5: Ruimtelijke Kwaliteit
Kaderstellende beleidsdocumenten
- Toekomstvisie 2020 (2009)
- Waterplan Lichtenvoorde (2003)
- Woonvisie Oost Gelre (2008)
- Landschapsontwikkelingsplan (2007)
- Welstandsbeleid (2007)
- Gemeentelijk Rioleringsplan (2007-2010)
- Gemeentelijk Verkeer en Vervoerplan (2009)
- Wegenbeleidsplan (2008-2012)
- Beleidsplan Openbare Verlichting (2008 -2012)
- Groenbeleidsplan, groenstructuurplan, beeldenboek groen, bomenbeleid (2007)
- Milieubeleidsplan (2009)
- Geluidbeleid (2008)
- Bodembeleid (2007-2011)
- Verordening Geurhinder en Veehouderij 2008
- Klimaatprogramma 2009 t/m 2012 (2009)
- Nota Duurzaam inkopen Achterhoekse gemeenten "Duurzaam duurt het langst" (2008)
- Handhavingsbeleid (2007)
- Extern veiligheidsbeleid (2008)
- Integraal veiligheidsplan 2008 - 2012;
- Jaarplan integrale veiligheid
DOELSTELLING: wat willen we bereiken?
Algemeen
We streven naar behoud en waar mogelijk verbetering van de ruimtelijke kwaliteit in de fysieke leefomgeving. Ruimtelijke ontwikkeling en milieu zijn hierin belangrijke thema's, maar ook water, het beheer van de (groene en grijze) openbare ruimte, (verkeers)veiligheid en handhaving. Bestaande kwaliteiten worden benut en kansen worden gecreëerd om de ruimtelijke kwaliteit te verbeteren. Het gaat bij de fysieke leefomgeving niet alleen om leefbaarheid maar ook om de duurzaamheid. Dat wil zeggen dat niet alleen de ruimtelijke kwaliteit hier en nu moet zijn verzekerd, maar ook voor toekomstige generaties.
Omgevingsvergunning
In het kader van de modernisering van de VROM-regelgeving is de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) in 2008 vastgesteld. Deze wet geeft de kaders voor de waarschijnlijk op 1 januari 2010 in te voeren integrale vergunning voor het realiseren van fysieke projecten (RO, bouw, milieu, monument, natuur, etc.), de zogenaamde "Omgevingsvergunning". Deze vergunning kan een bijdrage leveren aan de ook in Oost Gelre voorgestane integrale aanpak en een daarmee toenemende kwaliteit van leef- en woonomgeving.
Wonen
We blijven zorg dragen voor een voldoende en tevens evenwichtige verdeling van de woningen. Dit betreffen met name starters- en levensloopbestendige woningen in de koop- en de huursector. De aantallen moeten o.a. zijn afgestemd op de woonvisie Oost Gelre 2008, waarin o.a. is vermeld hoe het met mindere groei van de bevolking is gesteld in relatie tot de aantallen woningen.
Belangrijke thema's zijn kwaliteit en duurzaamheid en levensloopbestendigheid. Als locaties moeten worden genoemd de bestemmingsplannen Flierbeek in Lichtenvoorde en Brouwhuizen en de Woerd in Groenlo alsmede de locaties in de kleine kernen.
Een duidelijk aandachtspunt moet zijn welke consequenties de nieuwe woningbouwcijfers voor de bestaande grondexploitaties zullen hebben en welke maatregelen kunnen worden genomen om eventuele negatieve effecten teniet te doen. (zie ook programma's 1 en 2).
Buitengebied
De kwaliteit en vitaliteit van het buitengebied moet ten minste in stand gehouden worden. Aantasting van het karakteristieke landschap van de Achterhoek door stoppende agrarische bedrijvigheid moet worden voorkomen.
Aan de landbouw onttrokken bedrijfsgebouwen kunnen eventueel gebruikt worden voor bewoning. Wij hebben oog voor veranderingen op het omliggende platteland waardoor de agrarische sector moet inkrimpen. Deze trend lijkt zich overigens enigszins te stabiliseren. Bij sommige bedrijven vindt er een schaalvergroting plaats. Andere bedrijven kiezen voor extensivering van de bestaande productiewijze en richten zich op andere vormen van inkomsten bijvoorbeeld uit recreatie, zorglandbouw, streekproducten en biologische landbouw.
Meervoudig gebruik is toegestaan indien dit de bestaande landbouw niet belemmert. Initiatieven voor plattelandsvernieuwing en reconstructie krijgen de ruimte als ze passen binnen het landschap en de aanwezige landbouw niet storen.
Milieu / duurzaamheid, klimaat- en energiebeleid
Voor de periode 2009 t/m 2012 is een klimaatprogramma vastgesteld aansluitend op het klimaat- en energiebeleid voor 2004 tot 2008. Dit programma wordt mede bekostigd door een rijksbijdrage in het kader van SLOK (Stimulering Lokaal Klimaatbeleid).
Bovendien zijn er op dit gebied veel initiatieven in samenhang met de aanpak van de economische crisis (bijvoorbeeld aanvalsplan Achterhoek Authentiek Anders) en ter uitvoering van het integraal programma "Duurzaam Oost Gelre" . Dat laatste programma vloeit voort uit de door de raad op 11 november 2008 aangenomen motie "De gemeente als motor van lokaal duurzaamheidsbeleid". Ook acties op gebied van duurzaam inkopen en duurzaam bouwen vormen hier onderdeel van.
Het geheel zal terugkomen in het in 2009 opgestelde Milieubeleidsplan.
Water & Riolering
Realisatie en behoud van een duurzaam watersysteem. Er wordt ingezet op een doelmatige wijze van beheersing en behandeling van afvalwater. Beiden tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.
Wegen & Verkeer
Het instandhouden van een goed onderhouden wegenstelsel conform gemeentelijk beleid en het zorgen voor een veilige wegconstructie voor de weggebruiker.
De afwikkeling van het verkeer moet plaats vinden volgens een duidelijk en veilig systeem afgestemd op het rijks- en provinciaalwegennet
Groen
Het realiseren en behouden van onze groene leefomgeving, zowel binnen als buiten de bebouwde kom tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.
Openbare verlichting
Met voldoende energiezuinige verlichting de bijdrage leveren aan een sociaal veilige, verkeersveilige en leefbare omgeving.
Landschap
Ontwikkeling van een duurzaam en toekomstgericht landschap. O.a. in samenspraak met de gebiedscommissie zal uitvoering worden gegeven het LOP (landschapsontwikkelingsplan). Bij inkomende plannen zal het LOP leidinggevend zijn. Tevens wordt bij nieuwe ontwikkelingen in het buitengebied steeds meer rekening gehouden met de landschappelijke kwaliteiten.
Cultuurhistorie
Mede door gewijzigde wettelijke eisen zijn en worden er extra activiteiten verricht op gebied van cultuurhistorie (o.a. uitvoering verdrag van Malta). In plaats van de vorming van een afzonderlijk fonds voor archeologisch onderzoek wordt er voor gekozen om de bestaande reserve monumenten in te zetten in geval van eventuele excessieve kosten op dit onderdeel.
Bouwvergunningen
Vanaf januari 2009 is het aantal vergunningaanvragen duidelijk verminderd. Daardoor is minder formatie-inzet nodig voor vergunningverlening waardoor ontstane vacatures op dit moment niet behoeven te worden ingevuld. De ontwikkelingen op dit gebied worden zeer nauwlettend gevolgd en naar verwachting zal dit ook in 2010 voor een belangrijk deel nog het geval zijn. Voor zover mogelijk en nodig wordt betreffende formatie op andere terreinen ingezet.
Toezicht en handhaving
Een verdere professionalisering en volwaardige invulling van de handhaving van de fysieke leefomgeving is vereist om de beoogde kwaliteit van de leef- en woonomgeving (incl. veiligheid) feitelijk te realiseren of te behouden. Zo kan een adequaat niveau van handhaving op gebied van Bwt/RO momenteel niet worden geleverd. De nodige aanpassingen worden voorzien. Hiermee houdt ook verband de landelijke discussie tussen gemeenten, provincies en Rijk om de taken op gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving van de VROM-regelgeving eventueel onder te brengen bij te vormen omgevingsdiensten. Ook de invoering van de Omgevingsvergunning vergt nog nadrukkelijker een integrale handhaving dan momenteel al wordt verzorgd en de BAG (Basisregistratie adressen en gebouwen) vereist extra toezicht- en handhavingsacties.
Externe veiligheid
Voor het onderdeel externe veiligheid, gebaseerd op de Wet milieubeheer, wordt het veiligheidsniveau nagestreefd zoals dat is vastgelegd in het in 2008 vastgestelde Extern veiligheidsbeleid en het op de Wet milieubeheer gebaseerde Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (Bevi). Dit beleid en het Bevi hebben als doel om een veilige leefomgeving te creëren. Externe veiligheid is een onderdeel van de integrale veiligheid binnen Oost Gelre en heeft derhalve ook een verband met programma 6, waarin integrale veiligheid verder toegelicht wordt.
UITVOERING: wat gaan we daarvoor doen?
Omgevingsvergunning / toekomst vergunningverlening, toezicht en handhaving Op het moment van schrijven van deze toelichting (medio 2009) wordt nog verwacht dat de omgevingsvergunning op 1 januari 2010 ingevoerd gaat worden. Daarvoor zal echter het landelijke omgevingsloket voor de digitale aanvragen op tijd gereed moeten zijn. Deze is nu nog in ontwikkeling en de vraag is of dat zal lukken. Er is een handleiding voor de implementatie in Oost Gelre opgesteld die voorziet in enige aanpassingen in organisatie en werkprocessen. Verder is voorzien in een nieuwe applicatie voor de omgevingsvergunning, zullen medewerkers moeten worden geschoold en burgers en bedrijven moeten worden geïnformeerd. Het uiteindelijke doel is om in 2010 klaar te zijn voor de afgifte van omgevingsvergunningen. De discussie rondom mogelijke regionaal te vormen omgevingsdiensten voor de uitvoering van taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving VROM-regelgeving is medio 2009 nog steeds gaande tussen de gemeenten (VNG), provincies (IPO) en het Rijk.
Wonen
Om de woondoelstellingen te realiseren heeft de gemeenteraad eind 2008 een nieuwe integrale woonvisie vastgesteld. In deze nieuwe woonvisie is het onderwerp 'wonen' zo breed mogelijk behandeld. De nieuwe integrale woonvisie is de leidraad voor het woonbeleid de komende jaren.
Tot slot zijn in 2007 met de woningcorporaties prestatieafspraken opgesteld waarin over en weer over bovengenoemde aspecten afspraken zijn gemaakt. Nu de woonvisie is afgerond, wordt in 2009 een verdiepingsslag van de prestatieafspraken gedaan op basis van de in de woonvisie benoemde beleidsdoelstellingen.
Het beleid rond duurzaam bouwen krijgt via een aantal projecten en in samenwerking met de regio-gemeenten verder invulling. Waar nodig wordt bouwplanontwikkeling in de kleine kernen gestimuleerd en de beide centra zullen verder worden ontwikkeld en ingevuld (zie ook programma's 1 en 2).
Buitengebied
Op basis van het Reconstructieplan vindt ontwikkeling van diverse (nieuwe) functies in het buitengebied plaats. Doelstelling is geen verdere achteruitgang maar juist ruimte geven aan vooruitgang. Naast een nieuwe toekomst voor de (intensieve) veehouderij is er ook aandacht voor het versterken van de natuur- en landschapswaarden en verbetering van de waterhuishouding en waterkwaliteit. De gebiedscoördinator zal in samenspraak met de gebiedscommissie uitvoering geven aan o.a. het reconstructieplan door ingediende plannen te beoordelen, zelf plannen in te dienen en sturing te geven aan nog in te dienen plannen. Het LOP is daarbij richtinggevend.
Ook kiest een deel van de agrarische bedrijven voor extensivering van de bestaande productiewijze en richten zich op andere vormen van (neven)inkomsten bijvoorbeeld uit recreatie, zorglandbouw, streekproducten en biologische landbouw (eventueel in combinatie met de agrarische bedrijfsvoering).
Andere dan agrarische functies zijn ook toegestaan (onder bepaalde voorwaarden) in het buitengebied d.m.v. het vastgestelde beleid Functies zoeken plaatsen, plaatsen zoeken functies. Een impuls aan de kwaliteit en vitaliteit van het buitengebied is daarbij leidend. Met inachtneming van o.a. het van kracht geworden Reconstructieplan, het vastgestelde Landschapsontwikkelingsplan (LOP), het beleid Functies zoeken plaatsen zoeken functies wordt in de periode 2009-2010 een nieuw bestemmingsplan Buitengebied opgesteld.
Milieu / duurzaamheid, klimaat- en energiebeleid
In het in 2009 opgestelde Milieubeleidsplan (afgestemd op de Toekomstvisie 2020) hebben alle milieubeleidsterreinen een plaats gekregen. Dit plan en het daaraan gekoppelde uitvoeringsprogramma vormen de leidraad voor het milieubeleid van de komende jaren.
Jaarlijks wordt een milieuwerkprogramma vastgesteld (nu voor periode 2010-2013) waarin diverse uitvoeringsprojecten zijn opgenomen. Actuele ontwikkelingen zijn o.a. invoering omgevingsvergunning en verdere deregulering (minder vergunningverlening).
Verslaglegging vindt plaats via de jaarlijkse milieuverslagen.
Een aantal lopende projecten wordt uitgewerkt onder andere rond de ontwikkeling van duurzame energie (bijv. windenergie en biomassa op de Laarberg). Voor wat betreft GFT-, grof tuinafval en bermmaaisel wordt bezien of dit als biomassa voor energieopwekking kan worden ingezet. De initiatieven hangen voor een belangrijk deel ook samen met de aanpak van de crisis via bijvoorbeeld het aanvalsplan Achterhoek Authentiek Anders. De in 2009 vastgestelde nota Duurzaam inkopen Achterhoekse gemeenten "Duurzaam duurt het langst" wordt in 2010 ook ingevuld. Belangrijk hierbij blijft dat de inkopers binnen de gemeente Oost Gelre bewust blijven van de mogelijkheden van duurzaam inkopen. Hiervoor is goede communicatie tussen de inkoopcoördinator, de afdeling Bouwen en milieu en de inkopers van groot belang.
Water & riolering
Verdere uitwerking van de doelstellingen uit het waterplan. Samen met het waterschap Rijn en IJssel is het programma WAKker Water Kwaliteitsspoor Afvalwaterketen en ER-doelen opgestart om van de taakstellingen van het waterkwaliteitsspoor, Waterbeheer 21e eeuw (WB21), Kader Richtlijn Water (KRW) op elkaar af te stemmen en onderzoeken welke specifieke opgaven er voor de gemeente liggen.
Ten aanzien van de afvalwaterketen zal uitvoering worden gegeven aan diverse activiteiten in het kader van het Gemeentelijk Rioleringsplan 2007-2010 (GRP). Vanuit het kader van het GRP vindt de reguliere vervanging van riolering plaats en worden knelpunten verholpen. De nadruk ligt op het behalen van de basisinspanning. Met het waterschap is de afspraak gemaakt om de einddatum voor het behalen van deze basisinspanning vast te stellen op eind 2012. Hierdoor is het mogelijk de basisinspanning op een duurzame wijze te realiseren. De (bestuurlijke) onderhandeling hierover loopt.
In 2010 worden de voorbereidingen gestart voor een nieuw "verbreed GRP" die met ingang van 2011 in werking moet treden als opvolger van het bestaande GRP. De wet schrijft voor dat er in dit nieuwe GRP ook aandacht is voor afvloeiend hemelwater en grondwater. Het GRP wordt dus verbreed tot een beleidsplan dat zowel vuilwater, afvloeiend hemelwater als ook de maatregelen voor de grondwaterstand omhelst. Daarmee kunnen we spreken van een "verbreed GRP".
Wegen & verkeer
In 2008 heeft de raad het wegenbeleidsplan 2008-2012 vastgesteld. Op basis van dit beleidsplan, ondersteund door de visuele inspectie, wordt het jaarlijkse wegen- onderhoudsprogramma uitgevoerd. Het kwaliteitsniveau voor asfaltverhardingen is vastgesteld op het standaard onderhoudsniveau R. Bij vaststelling van de begroting 2009 is voor elementenverharding het referentieniveau naar onderen bijgesteld tot niveau R-. Begin 2010 komt een nieuw GVVP beschikbaar daar in wordt het beleid voor de komend jaren uiteen gezet.
Naast onderhoud aan de wegen dienen de wegen uiteindelijk ook vervangen te worden. Dit gebeurt in het kader van een reconstructie. Reconstructies zijn opgenomen in het programma voor nieuw beleid en worden niet in het groot onderhoudsprogramma meegenomen. Wegen die opgenomen zijn in dit nieuwe beleid zijn afgestemd met de andere disciplines (riolering, groen en verkeer).
De verkeersdoelstellingen voor de komende jaren zijn vooral gericht op het verder terug dringen van verkeerongevallen en op het gemeentelijke wegennet zal ingespeeld moeten gaan worden op de consequenties die voort vloeien uit een tracé keuze voor de N18. In het Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan (GVVP) zijn keuzes vastgelegd hoe op deze thema's geanticipeerd moet worden. Voor de periode 2009 - 2013 wordt een nieuwe versie van het GVVP opgesteld waar in de actuele stand van zaken kan worden zal worden verwerkt. De vertraging die is opgetreden bij het uitbrengen van de M.E.R. N18 door Rijkswaterstaat heeft echter wel tot het besluit geleid dat maatregelen in het huidige GVVP, die onder de invloedsfeer liggen van het tracé van de N18, uit te stellen. In het nieuwe GVVP welke begin 2010 ter vaststelling wordt voorgelegd worden deze maatregelen in aangepaste vorm opnieuw opgenomen.
Groen
Het beleidskader, waaronder het beeldenboek groen, is vertaald in een beheerpakket met bijbehorende maatregelen. Dit beheerpakket vormt de basis voor de uitvoering van het jaarlijkse onderhoud. Wijzigingen in het areaal worden jaarlijks gemuteerd. Aangezien groen ook een eindige levensduur heeft, zijn in het programma voor nieuw beleid investeringen opgenomen om het groen ook duurzaam op het gewenste kwaliteitsniveau te beheren. Deze zijn zoveel mogelijk integraal opgenomen in de investeringen voor wegen en riolering.
In 2008 is begonnen met de uitwerking van het groenstructuurplan, hierin wordt de toekomstvisie voor het openbaar groen vastgelegd. Met betrekking tot de functionaliteit, beeldkwaliteit en de inrichting wordt concreet uitgewerkt hoe de gemeente omgaat met het openbaar groen en kan beter ingespeeld worden op de wensen en vragen vanuit de bewoners. Het groenstructuurplan is in 2009 gerealiseerd.
Openbare Verlichting
Begin 2008 heeft de gemeenteraad het beleidsplan 'Openbare Verlichting 2008-2012" vastgesteld. Het plan geeft aan hoe we als gemeente met het beheer en onderhoud en de aanleg van de openbare verlichting willen omgaan waarbij bijzondere aandacht is voor vermindering van de energiebehoefte. De meeste energiebesparing is te behalen in de reguliere vervanging van de armaturen. Er wordt geen prioriteit gegeven aan lokale schakeltijden of het dimmen van lampen. Vanaf januari 2008 wordt er preventief onderhoud verricht. Lampen worden voortijdig vervangen en niet op basis van meldingen. Er wordt terughoudend omgegaan met het uitbreiden van het areaal. Door standaardiseren van het materiaal worden budgetverhogingen voorkomen.
Landschap
Naar aanleiding van het, in 2007, vastgestelde landschapontwikkelingsplan. (LOP) is een onafhankelijke gebiedscommissie ingesteld. Deze "gebiedscommissie Oost Gelre" heeft 2008 gebruikt om zich breed te oriënteren op verschillende thema's. Daarnaast wordt een verdere kwaliteitsimpuls gegeven voor natuur en landschap. Concrete projecten zullen worden getoetst op de uitgangspunten van de Reconstructiewet en het landschapsontwikkelingsplan. De gebiedscommissie heeft er voor gekozen om medio 2009 over te gaan op een andere samenstelling (kleiner), waardoor effectiever te werk kan worden gegaan.
Cultuurhistorie
Mede door gewijzigde wettelijke eisen wordt extra ingezet op gebied van cultuurhistorie (o.a. uitvoering verdrag van Malta). Onze gemeente die rijk is aan cultuurhistorie krijgt te maken met meer wettelijke taken en de noodzakelijke inbreng wordt verbreed van beschermer van individuele gebouwen naar gesprekspartner bij planologische ontwikkelingen en stedenbouwkundige processen.
Toezicht en handhaving
De professionalisering van de milieuhandhaving wordt voortgezet en die professionalisering wordt doorgezet binnen de beleidsvelden bouwen, wonen en ruimtelijke ordening (de andere kleursporen). Integraal werken biedt grote kansen om de kwaliteit van de lokale leefomgeving te verbeteren.
Zoals hiervoor onder Omgevingsvergunning al vermeld, is er landelijk discussie over de toekomst van ook toezicht en handhaving van het omgevingsrecht (VROM-regelgeving) met de vraag of gemeenten voldoende in staat (zullen) zijn om deze taken zelfstandig te blijven uitvoeren. Een alternatief dat van rijkswege is voorgesteld is de instelling van zogenaamde omgevingsdiensten waarbij desbetreffende taken worden uitgevoerd door een dienst op de schaal van de (25 landelijke) veiligheidsregio's. Aan de hand van nog in 2009 landelijk te bepalen kwaliteitscriteria zal uiteindelijk worden bepaald welke taken nog lokaal kunnen worden uitgevoerd en welke niet meer. Vanuit de Achterhoek wordt bezien of er voldoende argumenten zijn om de samenwerking op een aantal aspecten vorm te geven binnen de Wgr-regio Achterhoek (de zogenaamde Gelderse Maat) in plaats van samenwerking op het niveau van de veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland. Aan de hand van een in 2008 voor Oost Gelre vastgesteld toezichtsprotocol bouw en een ontrolefrequentie voor gebruiksvergunningen en meldingen is de daarvoor noodzakelijk geachte kwaliteit en inzet opnieuw bepaald. Daaruit blijkt dat inzet van extra formatie op deze terreinen vereist is voor een adequate uitvoering van deze taken.
Externe veiligheid
Het externe veiligheidsbeleid en het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (Bevi) dienen binnen Oost Gelre uitgevoerd te worden. Daarnaast zal het Register risicosituaties gevaarlijke stoffen (RRGS) en daarmee ook de risicokaart waar nodig ingevuld en actueel gehouden moeten worden. Dit is een proces, waar continue aandacht aan besteed moet worden. Om de burger inzicht te geven in de eventuele risico's rond het gebruik, opslag en vervoer van gevaarlijke stoffen, zoals LPG en propaan binnen Oost Gelre kan via de site van Oost Gelre en de provincie Gelderland de provinciale risicokaart geraadpleegd worden. Deze kaart wordt gevoed middels het door de provincie beheerde RRGS. De gegevens hiervoor zijn en worden door de gemeenten aangeleverd.
MIDDELEN: wat gaat het kosten?
|Ruimtelijke kwaliteit | | | | | | | | | | | | |Ramingen | | | | | | | | | | | | | | |Begroting |Meerjarenbegroting | | |2009 |2010 |2011 |2012 |2013 | | | | | | | | |Lasten | | | | | | |Ongewijzigd beleid |14.588.5|14.382.|14.382.|14.382.5|14.382.| | |35 |552 |552 |52 |552 | |Structurele wijziging |-690.694| | | | | |Incidentele wijziging | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming lasten |13.897.8|14.382.|14.382.|14.382.5|14.382.| | |41 |552 |552 |52 |552 | | | | | | | | |Baten | | | | | | |Ongewijzigd beleid |6.346.40|6.304.7|6.304.7|6.304.77|6.304.7| | |7 |70 |70 |0 |70 | |Structurele wijziging |-390.549| | | | | |Incidentele wijziging | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming baten |5.955.85|6.304.7|6.304.7|6.304.77|6.304.7| | |8 |70 |70 |0 |70 | | | | | | | | | | | | | | | |Saldo bestaand beleid |7.941.98|8.077.7|8.077.7|8.077.78|8.077.7| |programma |3 |82 |82 |2 |82 | | | | | | | | | | | | | | | |Voorstel nieuw beleid |431.521 |288.951|544.951|782.451 |1.019.9| |structureel | | | | |51 | |Voorstel nieuw beleid |123.000 |450.000| | | | |incidenteel | | | | | | | | | | | | | |Dekking bijdragen van |25.000 | | | | | |derden | | | | | | |Dekking algemene reserve|123.000 |450.000| | | | |Dekking uit reserve |189.813 |135.995|135.995|135.995 |135.995| |rioolbeheer | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal saldo programma 5|8.158.69|8.230.7|8.486.7|8.724.23|8.961.7| | |1 |38 |38 |8 |38 | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Samenstelling van de ramingen van het jaar 2010 op productniveau | | | | | | | | | | | | | | | |Functie en omschrijving |Lasten |Baten |Saldo | | | | | | | | | | | | | | | | | |210 Wegen |3.905.86|101.050|3.804.8| | | | |4 | |14 | | | |211 Verkeersmaatregelen |514.155 |1.500 |512.655| | | |te land | | | | | | |214 Parkeren |6.913 | |6.913 | | | |550 Natuurbescherming | | | | | | |560 Openbaar groen en |1.952.91| |1.952.9| | | |openluchtrecreatie |8 | |18 | | | |721 Afvalverwijdering en|2.307.22|100.000|2.207.2| | | |verwerking |3 | |23 | | | |722 Riolering |1.925.41|4.750 |1.920.6| | | | |9 | |69 | | | |723 Milieubeheer |1.130.32|18.571 |1.111.7| | | | |1 | |50 | | | |725 Baten | |2.683.3|-2.683.| | | |afvalstoffenheffing | |50 |350 | | | |726 Baten rioolrecht | |2.400.0|-2.400.| | | | | |00 |000 | | | |732 Baten grafrechten | |49 |-49 | | | |810 Ruimtelijke ordening|1.011.59|90.500 |921.097| | | | |7 | | | | | |822 Overige |1.340.92|105.000|1.235.9| | | |volkshuisvesting |0 | |20 | | | |823 Bouwvergunningen | |800.000|-800.00| | | | | | |0 | | | |980 Mutatie reserves |287.222 | |287.222| | | | | | | | | | |Totaal programma 5 |14.382.5|6.304.7|8.077.7| | | | |52 |70 |82 | | | | | | | | | |Voorstellen van nieuw beleid voor het jaar 2010
| | |Investering| | |Nr.|Omschrijving |en 2010 |Budgettaire| | | | |lasten 2010| | | | | | | |Buitendienst - frictiekosten | |300.000 | |5.1| | | | | | | | | |5.2|Actualisering en digitalisering | |150.000 | | |bestemmingsplannen | | | | | |130.000 |11.050 | |5.3|Herinrichting centrum Lichtenvoorde: | | | | |v.d. Meer Walcherenstraat (ged. | | | | |Koemstraat - R. van Heckerenstraat) | | | | |Herinrichting centrum Lichtenvoorde: |20.000 |1.566 | |5.4|v.d. Meer Walcherenstraat (ged. | | | | |Koemstraat - R. van Heckerenstraat), | | | | |riolering | | | | | |125.000 |10.625 | |5.5|Herinrichting centrum Lichtenvoorde: | | | | |Broekboomstraat (ged. H. Harmsenstraat | | | | |- R. van Heckerenstraat) | | | | |Herinrichting centrum Lichtenvoorde: |150.000 |11.745 | |5.6|Broekboomstraat (ged. H. Harmsenstraat | | | | |- R. van Heckerenstraat), riolering | | | | |Herinrichting centrum Lichtenvoorde: |55.000 |4.675 | |5.7|Sterenborgstraat (ged. Nieuwe Maat - : | | | | |v.d. Meer Walcherenstraat) | | | | |Herinrichting centrum Lichtenvoorde: |70.000 |5.481 | |5.8|Sterenborgstraat (ged. Nieuwe Maat - : | | | | |v.d. Meer Walcherenstraat), riolering | | | | |Maatregelen GVVP: aanleg fietspad |250.000 |21.250 | |5.9|Wentholtpark - centrum Lichtenvoorde | | | | |Rehabilitatie rijbaan Esstraat |153.000 |13.005 | |5.1|(gedeeltelijk) te Lichtenvoorde | | | |0 | | | | | |Aanpassen inrichting Kerkhoflaan te |138.000 |11.730 | |5.1|Lichtenvoorde | | | |1 | | | | | |Rehabilitatie Zwolseweg Markeweg te |38.500 |3.273 | |5.1|Groenlo | | | |2 | | | | | | | | | |5.1|Vervanging drukunits, gemalen |196.945 |15.421 | |3 | | | | | |Rehabilitatie Hofmansweg te Zieuwent |44.000 |3.740 | |5.1| | | | |4 | | | | | |Rehabilitatie Braakweg te Groenlo |81.000 |6.885 | |5.1| | | | |5 | | | | | |Rehabilitatie Topsweg te Groenlo |49.000 |4.166 | |5.1| | | | |6 | | | | | |Rehabilitatie Op 't Hulshof te |142.500 |12.113 | |5.1|Harreveld | | | |7 | | | | | |Rehabilitatie zijweg Huttendijk te |127.000 |10.795 | |5.1|Vragender | | | |8 | | | | | |Reconstructie kom Lievelde (fase 3) |380.000 |32.300 | |5.1| | | | |9 | | | | | |Reconstructie kom Lievelde (fase 3), |540.000 |42.282 | |5.2|riolering | | | |0 | | | | | |Diverse rioleringsonderzoeken | |19.500 | |5.2| | | | |1 | | | | | |Opstellen nieuw GRP | |20.000 | |5.2| | | | |2 | | | | | |Opstellen optimalisatiestudie | |20.000 | |5.2| | | | |3 | | | | | |Kosten applicatie omgevingsvergunning |30.000 |7.350 | |5.2| | | | |4 | | | | | |Totaal aan investeringen programma 5 |2.719.945 | | | | | | | | | | |738.951 | | |Totaal budgettair beslag programma 5 | | |PRESTATIES: Hoe weten we of we succesvol zijn?
|Beleidsdoelstelli|Indicator |Beoogde Score |Wanneer | |ng | | | | |Omgevingsvergunni|Gemeentelijke |Uitvoering |Vanaf moment | |ng |invulling |omgevingsvergunning|van | | | | |inwerkingtredi| | | | |ng | | | | |(1-1-2010) | |Wonen: zie |Het voeren van |Het maken van een |Vaststelling | |Programma 1&2 |integraal |verdiepingsslag van|van de | | |woonbeleid |de prestatie |geconcretiseer| | | |-afspraken met |de prestatie | | | |beide |afspraken. | | | |woningcorporaties. | | | | | | | | | |Uitvoering | | | | |projecten duurzaam |2009 e.v. | | | |bouwen conform | | | | |regionaal | | | | |dubo-convenant en | | | | |in afstemming op | | | | |plan van aanpak | | | | |Klimaat- en | | | | |energiebeleid | | |Buitengebied: zie| | | | |Programma 1 | | | | |Milieu: |Milieubeleidsplan |Uitvoering |2010 e.v. | |zo weinig | |beleidsplan | | |mogelijk |Plan van aanpak | |2010 e.v. | |belasten, creëren|behorende bij |Uitvoering plan van| | |van een goede |Klimaat- en |aanpak | | |leefomgeving |energiebeleid | | | | | | |2010 | | |Duurzaam inkopen | | | | | |Bij 75 % van de | | | | |inkopen | | | | |duurzaamheid in | | | | |afwegingen meenemen|2010-2013 | | |Milieuwerkprogramm| | | | |a 2010-2013 en | | | | |milieujaarverslag | | | | | |Uitvoering | | | | |milieuwerkprogramma| | | | |2010-2013 | | |Water en | | | | |Riolering | | | | |Duurzaam |Onderzoek WAKker |Programma met |2010 e.v. | |watersysteem | |consequenties | | | | |watertaakstellingen| | | | |gemeente | | | |Realisatie |Realisatie Hofbeek |2010 | | |taakstelling | | | | |waterplannen | | | |Beperking |Afkoppeling en |Behalen |2012 | |vuilreductie |realisatie |basisinspanning | | |overstorten |randvoorzieningen |conform GRP | | |Wegen & Verkeer | | | | |Verhogen |Realisatie |Uitvoering |2010 e.v. | |verkeersveilighei|verkeerskundige |maatregelenpakket | | |d |maatregelen | | | |Nieuwe versie |Actualiseren |Actueel GVVP |2010 | |GVVP 2010 - 2013 |kaders | | | |Toezicht en | | | | |handhaving: | | | | |Professionele en |Integraal |Uitvoering |2010 | |volwaardige |handhavingprogramm|Handhavingsprogramm| | |handhaving |a 2010 |a | | |fysieke | | | | |leefomgeving | | | |Programma 6: Burger en Bestuur
Doelstelling: wat willen we bereiken?
Oost Gelre moet goed bestuurd worden. Dit betekent ook dat we goed moeten samenwerken en communiceren. We willen zorgen voor een veilige gemeente en we willen zorgen voor goede dienstverlening. Het is belangrijk dat we hiervoor de juiste mensen in huis hebben en deze mensen goed inzetten. Dit doen we vanuit een aandachtige, eerlijke en uitnodigende houding. Zo gaan we in samenspraak met inwoners, organisaties en instellingen ons beleid en onze dienstverlening tot stand brengen.
De thema's die hier boven genoemd worden komen achtereenvolgens in dit hoofdstuk aan de orde.
Bestuurbaarheid
Uitgangspunt voor de gemeentelijke herindeling was dat door schaalvergroting efficiency- en schaalvoordelen gerealiseerd kunnen worden. Daardoor kan de bestuurbaarheid van de gemeente worden bevorderd en blijven de kosten voor de burger op een acceptabel niveau. Een belangrijke doelstelling in dat kader is de samenvoeging van alle afdelingen op één locatie. De tijdelijke oplossing waarbij het merendeel van de medewerkers op twee locaties werkt in Lichtenvoorde heeft al een aantal voordelen met zich meegebracht, maar is nog niet optimaal. De belangrijkste slag die gemaakt moet worden is de realisatie van centrale huisvesting in een nieuw gemeentehuis.
Communicatie
De gemeente Oost Gelre streeft heldere, actieve en uitnodigende communicatie na om tot goede besluiten te komen en om het draagvlak en de betrokkenheid van de samenleving bij het gemeentelijk beleid te bevorderen. Het gaat daarbij om het informeren van burgers over het totale gemeentelijke beleidsproces, de besluitvorming over het beleid en de afwegingen daarbij. Om de afstand tussen burger en bestuur te verkleinen biedt de gemeente mogelijkheden voor inspraak, participatie en samenspraak bij beleidsvoorbereiding en -uitvoering.
Dienstverlening
Inzichten en behoeften van inwoners zijn leidend voor de manier waarop de gemeente Oost Gelre omgaat met haar dienstverlening. De gemeentelijke organisatie wil herkenbaar, professioneel en klantgericht zijn, binnen de geldende wettelijke kaders. Het gemeentebestuur streeft daarom naar een brede publieksbalie voor burgers en bedrijven en wil het digitale loket verder uitbouwen. De vraag van de klant staat daar centraal en kwaliteit is gegarandeerd, omdat de gemeente haar organisatie op orde heeft en daardoor transparant en efficiënt te werk gaat in het verlenen van producten en diensten.
Samenwerking
Samenwerking is een belangrijk thema in de Strategische visie van de gemeente Oost Gelre. De gemeente kan niet alle vragen die haar worden gesteld vanuit de samenleving zélf beantwoorden of alle (nieuwe) taken zélf oppakken. Daarom stimuleert ze samenwerking tussen verschillende betrokken partijen en is ze zelf ook samenwerkingspartner, bijvoorbeeld in verbanden als de Regio Achterhoek, Intergemeentelijke Sociale Dienst Oost Achterhoek of BrandWeer Achterhoek Oost. De gemeente werkt samen om voordelen te behalen en uniformiteit te bereiken.
Personeel en organisatie (P&O)
De ontwikkelingen op de arbeidsmarkt zorgen voor structurele uitdagingen voor onze organisatie. Niet alleen in kwantitatieve zin (aantallen), maar zeker ook kwalitatief (soort banen, gevraagde kennis en competenties versus aanbod). We hebben te maken met een economische crisis, wat tot gevolg heeft dat nog meer dan voorheen kritisch gekeken moet worden naar de wijze waarop de gemeente haar taak uitvoert. Ondanks de recessie, moeten we niet vergeten dat vooral de kwalitatieve krapte op de arbeidsmarkt de komende jaren aanhoudt. Er is immers een structureel te kort aan menskracht (demografische ontwikkelingen). De tweede factor naast die van demografisch is de relatieve lage participatiegraad in Nederland. Binnen de afdeling P&O is men zich terdege bewust dat generaties die nu en de komende jaren hun intrede doen op de arbeidsmarkt, heel andere verwachtingen en eisen hebben dan de voorgaande generaties. De nieuwe werknemer ziet zich steeds meer als de eigenaar van zijn competenties en als regisseur van de eigen carrière en loopbaan. Hij/zij verwacht dat de (toekomstige) werkgever hem/haar ondersteunt bij de ontwikkeling van competenties, kennis en talent. Dat vraag om een helder personeelsbeleid, waarin de component opleidingen een belangrijke rol vervuld.
Veiligheid
De gemeente is trekker en regisseur van het integraal veiligheidsbeleid. Veiligheidsrisico's dienen in samenhang en samenwerking met alle betrokken partijen tot een aanvaardbaar niveau (terug)gebracht of behouden te worden. De nadruk ligt daarbij op het wegnemen van oorzaken van (ervaren of feitelijke) onveiligheid op een zo lokaal mogelijk niveau. De gemeente Oost Gelre vindt het belangrijk dat het veilig is (objectieve veiligheid), maar vindt het eveneens belangrijk dat mensen zich veilig voelen (subjectieve veiligheid).
Uitvoering: wat gaan we ervoor doen?
Bestuurbaarheid
In 2009 zijn er belangrijke besluiten genomen over de daadwerkelijke huisvesting van alle gemeentelijke afdelingen op één locatie in één gebouw. Op grond van deze besluiten zal het project huisvesting in 2010 stevig doorgezet worden.
In 2009 is een bestuurskrachtmeting uitgevoerd. De resultaten hiervan waren positief. De leerpunten die hieruit naar voren kwamen hadden onder andere te maken met de relatie raad/college; het ontwikkelen van de organisatie tot een lerende organisatie en de financiële onderbouwing van nieuw beleid. Hierop is actie ondernomen.
De uitdaging voor 2010 is natuurlijk om de bestuurskracht niet te laten afnemen in een verkiezingsjaar. Dit kan alleen als er in de periode rondom de verkiezingen goed samengewerkt wordt door de oude en nieuwe raad met het oude en nieuwe college en de ambtelijke organisatie.
Tenslotte draagt ook de wijze waarop de organisatie is ingericht en de mensen worden ingeschakeld bij aan bestuurbaarheid. Meer daarover leest u onder het kopje 'personeel en organisatie' en de paragraaf bedrijfsvoering.
Communicatie
Verschillende goede en minder goede voorbeelden zijn (nog steeds) aan te dragen om te illustreren hoe complex de doelstelling is om als gemeente heldere, actieve en open communicatie na te streven.
Om invulling te geven aan die doelstelling worden er in 2010 verschillende activiteiten ontplooid. Naast het inzetten van onze geëigende instrumenten (gemeentepagina in de Elna/Groenlose Gids, gemeentelijke website en de Gemeentegids) worden regelmatig bewonersbrieven verspreid en worden informatiebijeenkomsten georganiseerd om belanghebbenden te informeren over ontwikkelingen die hen aangaan.
Daarnaast wordt bij verschillende beleidstrajecten gebruik gemaakt van de principes die zijn vastgelegd in de leidraad 'interactief werken'. Het is zaak om - binnen de bestaande kaders - instrumenten te blijven ontwikkelen die daarvoor benut kunnen worden en het onderdeel 'communicatie' nadrukkelijk op te nemen bij nieuwe beleidsontwikkelingen en projecten.
Bijzondere aandacht in dat verband verdient de 'digitale communicatie'. Met de ontwikkeling van een digitaal loket geldt dat ook de gemeentelijke website ingezet zal worden voor communicatie over en weer met inwoners.
Tenslotte is de uitstraling van de gemeente Oost Gelre een belangrijk onderwerp. We gaan volop door met het promoten van Oost Gelre in 2010 als een aangename gemeente om te wonen en te recreëren en als een perfecte gemeente voor bedrijvigheid.
Overigens zijn de inspanningen van de gemeente niet slechts gericht op het collectief. Vooral ook op individueel niveau (bijvoorbeeld ook in het kader van dienstverlening, zie hieronder) streven we na in contact met de klant te komen. Daarbij willen we steeds meer in staat zijn te denken vanuit de wens van de klant en minder vanuit de mogelijkheden of beperkingen van de gemeente.
Dienstverlening
De telefonische bereikbaarheid van de gemeente is goed en is ook verbeterd ten opzichte van een eerdere meting. Die conclusie kon getrokken worden uit het onderzoek naar telefonische bereikbaarheid dat in 2009 is gehouden. Het gemiddelde rapportcijfer voor snelheid en kwaliteit van beantwoording is een 7,8 (in 2006: 7,4). Het rapportcijfer 8 ligt binnen handbereid als we iets scherper worden op meldteksten en op afhandeling van een gesprek voor een afwezige collega.
De waardering door de klant, maar (onder andere) ook de voornemens om de gemeente te positioneren als 'eerste overheid', de mogelijkheden die de gemeentelijke huisvesting biedt voor de front-office, de Europese dienstenrichtlijn en de (door het Rijk gewenste) ontwikkeling van een Klant Contact Centrum maakten dat de eerste stappen zijn gezet naar een nieuw dienstverleningsconcept.
Om de publieke dienstverlening goed vorm te geven, dient ook de interne dienstverlening en de informatiehuishouding op orde te zijn. Vooral daar waar het gaat om e-dienstverlening zijn we er niet met alleen een digitaal loket: de informatie die ervoor nodig is moet eerst ontsloten worden. Verschillende activiteiten staan in dat kader centraal: het verder uitrollen en in gebruik nemen van het digitaal loket en het document management systeem, het privacybeheer van persoonsgegevens en het beschikbaar stellen van gemeentelijke regelgeving via internet. En dit alles volgens het vastgestelde principe: éénmalig registreren, meervoudig gebruik.
Naast die (veelal technisch inhoudelijke) activiteiten gaat de aandacht uit naar het verder dereguleren en verminderen van administratieve lasten voor burgers en bedrijven. Met het opleiden van medewerkers op het gebied van (pre)mediation is in 2009 een start gemaakt en dit zal in 2010 vervolgd worden. Dit zal ook positieve effecten hebben op de houding en het gedrag van de medewerkers. Zij zijn immers het visitekaartje van de gemeente en dienen de klant en diens vraag daadwerkelijk centraal te stellen.
Samenwerking
In het kader van interactiviteit - zoals benoemd onder het kopje 'communicatie' - faciliteert de gemeente Oost Gelre samenwerking tussen partijen. Ook is zij zelf een belangrijke samenwerkingspartner, bijvoorbeeld in regionaal verband. Het gemeentebestuur wil een actieve bijdrage leveren, zowel bestuurlijk als ambtelijk, aan een krachtige regio en het maximale halen uit regionale (of intergemeentelijke) samenwerking en voorzieningen op velerlei vlakken. Daarbij valt regionaal te denken aan onderwerpen als het Regiocontract dat de Regio Achterhoek heeft gesloten met de Provincie Gelderland, het openbaar vervoer of het thema toerisme en recreatie. In het kader van de Strategische agenda voor de Achterhoek draagt Oost Gelre haar steentje bij middels vertegenwoordiging in de verschillende projectteams en in het bestuur van de regio Achterhoek.
De gemeente fungeert echter ook in verschillende rollen binnen diverse andere samenwerkingsverbanden die elders in deze Programmabegroting (bijvoorbeeld in de paragraaf verbonden partijen) worden benoemd. Te denken valt daarbij aan de deelname aan DIMPACT ten behoeve van het digitaal loket, het project intergemeentelijke samenwerking tussen verschillende sociale diensten (zie programma 3) en het project 'Ik ga voor de Achterhoek', dat zich richt op mobiliteit van personeel tussen gemeenten in de Achterhoek. Ook op het vlak van inkoop en ICT zoeken we intensieve samenwerking, net als bij de brandweer, waar per 1 januari 2009 (in een doe-alsof situatie) wordt gewerkt in clusterverband samen met de gemeenten Winterswijk, Aalten en Berkelland. Deze samenwerking zal met ingang van 1 januari 2011 - of zoveel eerder, indien mogelijk - formeel geregeld zijn. De kosten voor deze samenwerkingsprojecten zijn deels in andere programma's verwerkt.
Personeel en organisatie
Medewerkers bij onze gemeente zijn in eerste instantie dienstverleners aan onze burgers. Of zij nu bestuurder zijn, handhaver, beleidsmedewerker welzijn of medewerker buitendienst, de werkzaamheden zijn er op gericht de lokale samenleving goed te laten functioneren. Om de dienstverlening soepel te laten verlopen is onder andere een goed HRM- en arbeidsmarktbeleid nodig.
De gemeente Oost Gelre heeft bij de start van de organisatie gekozen voor een platte organisatie, waarin verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie neergelegd zijn. Dat betekent dat medewerkers goed toegerust moeten zijn op de uitoefening van taken. Daarnaast vragen veranderende taken en werkwijze van medewerkers, dat zij meebewegen in deze ontwikkelingen. Te denken valt aan: nieuwe wetgeving op het gebied van de omgevingsvergunning, digitalisering van de dienstverlening, uitbesteding van taken (sociale zaken/buitendienst), verdere uitwerking dienstverleningsconcept, implementatie van interactief werken, uitwerking van de consequenties van de toekomstvisie, et cetera. Bovendien dwingen overheidsmaatregelen organisaties om hun medewerkers zo lang mogelijk inzetbaar te houden (onder andere terug te vinden in leeftijdbewust personeelsbeleid). Een actief scholingsbeleid is een belangrijk instrument om inzetbaarheid te behouden en versterken. De middelen hiervoor moeten slim worden ingezet te meer nu scholingsbudgetten teruglopen. Meer dan voorheen wordt nagedacht over het inzetten van gemeentebrede - in company - trainingen of door samenwerking met andere gemeenten. Voor het jaar 2010 zullen trainingen op het gebied van dienstverlening/communicatie hoge prioriteit krijgen. Denk in dit kader ook aan e-dienstverlening. Daarnaast zijn ook jaargesprekken, loopbaanbeleid en strategische opleiding of ontwikkelingsbeleid van belang om de medewerker in staat te stellen de opgedragen werkzaamheden op een goede wijze uit te voeren.
Er is inmiddels een leeftijdbewust personeelsbeleid ontwikkeld. In 2010 zal dit verder geïmplementeerd worden. Dit personeelsbeleid, gericht op alle leeftijdscategorieën, geeft de mogelijkheid om op basis van de constateringen binnen de gemeentelijke organisatie gericht concrete instrumenten in te zetten. We moeten dan denken aan het 'binden en boeien' van jonge medewerkers, mogelijkheden creëren om werk en privé voor medewerkers (vooral vrouwen) te combineren en daarmee de arbeidsparticipatie van vrouwen te vergroten, maatwerk ten aanzien van scholingsvragen ouderen, et cetera.
Veiligheid
In 2008 stelde de raad de kaders vast voor het integraal veiligheidsbeleid van de gemeente Oost Gelre. Met ingang van 2009 worden die kaders jaarlijks verwoord in een integraal veiligheidsprogramma voor het komende jaar. Ook in 2010 zal het integraal veiligheidsprogramma weer door de Commissie Maatschappij en Bestuur worden besproken. Als belangrijke input daarvoor gelden de politiejaarcijfers. Ook blijven we periodiek een veiligheidsmonitor houden onder de bevolking, om zicht te krijgen en houden op de ervaren veiligheid. Daarnaast worden meldingen betreffende de openbare ruimte benut als input, net als het gemeentelijke beleid dat wordt geformuleerd op de taakvelden die gerelateerd zijn aan integrale veiligheid. Bij dat laatste gaat het bijvoorbeeld om jeugdbeleid, maar ook om maatregelen die gericht zijn op (bijvoorbeeld) de verkeersveiligheid en op industriële veiligheid (zie programma 5), alcoholbeleid, openbare orde, rampenbestrijding of de brandweer. Het jaarplan geeft een overzicht van al deze activiteiten en maakt sturing door de regiegroep mogelijk.
Bij veel van die onderwerpen vervult de gemeente een rol als regisseur. Veiligheid in de gemeente is immers niet iets dat de gemeente in haar eentje kan realiseren. Daarvoor is samenwerking noodzakelijk. Vanzelfsprekend met verschillende hulpdiensten, maar ook met andere overheden, maatschappelijke instellingen, het bedrijfsleven en de inwoners van onze gemeente. De rol die de gemeente speelt zullen wij uitdragen in onze communicatie die vorm zal krijgen in onze publicaties in de Elna en de Groenlose Gids. In organisatorische zin biedt het regionale Veiligheidshuis mogelijkheden om taken op het vlak van veiligheid (gerelateerd aan zorg) meer gecoördineerd en persoonsgericht op te pakken.
Specifiek voor de brandweer geldt dat met ingang van 1 januari 2008 de samenwerking tussen de korpsen van Oost Gelre, Berkelland, Winterswijk en Aalten is geïntensiveerd. Per 1 januari 2009 werken wij in een doe-alsof situatie samen. Er ontstaat één gezamenlijke brandweer, met één begroting. Dat biedt voordelen in de vormgeving van verschillende brandweertaken, terwijl de vrijwillige posten gewoon blijven bestaan en een lokaal karakter houden. In 2009 kreeg professionalisering van de brandweer onder ander vorm door in clusterverband het materieel verder op orde te brengen en door het (vrijwillige) personeel adequaat opgeleid en geoefend te hebben. Ook wordt de adviesrol van de brandweer - waar het gaat om proactie en preventie - herijkt en is het zaak (zeker gericht op de toekomst) voldoende jonge mensen geïnteresseerd te vinden voor een rol als brandweervrijwilliger. In het laatste kwartaal 2009 is de juridische en organisatorische inbedding van de brandweercluster geregeld.
Ramingen en middelen: wat gaat het kosten?
| Burger en bestuur | | | | | | | | | |Ramingen | | | | | | | | | | |Begroting | | | | | |Meerjarenbegroting | | | | | | | | | | | | | | | | | |2009 | | | | | |2010 | | | | | |2011 | | | | | |2012 | | | | | |2013 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Lasten | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Ongewijzigd beleid | | | | | |6.278.314 | | | | | |6.583.400 | | | | | |6.583.400 | | | | | |6.583.400 | | | | | |6.583.400 | | | | | | | | | | | |Structurele wijziging | | | | | | 587.165 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Incidentele wijziging | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming lasten | | | | | |6.865.479 | | | | | |6.583.400 | | | | | |6.583.400 | | | | | |6.583.400 | | | | | |6.583.400 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Baten | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Ongewijzigd beleid | | | | | |486.871 | | | | | |476.053 | | | | | |476.053 | | | | | |476.053 | | | | | |476.053 | | | | | | | | | | | |Structurele wijziging | | | | | | 4.143 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Incidentele wijziging | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming baten | | | | | |491.014 | | | | | |476.053 | | | | | |476.053 | | | | | |476.053 | | | | | |476.053 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Saldo bestaand beleid programma | | | | | |6.374.465 | | | | | |6.107.347 | | | | | |6.107.347 | | | | | |6.107.347 | | | | | |6.107.347 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Voorstel nieuw beleid structureel | | | | | | 409.658 | | | | | |39.130 | | | | | |46.925 | | | | | |71.531 | | | | | |106.496 | | | | | | | | | | | |Voorstel nieuw beleid incidenteel | | | | | | 195.000 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Dekking algemene reserve | | | | | |195.000 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal saldo programma 6 | | | | | |6.784.123 | | | | | |6.146.477 | | | | | |6.154.272 | | | | | |6.178.878 | | | | | |6.213.843 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Samenstelling van de ramingen van het jaar 2010 op productniveau | | | | | | | | | | | | | | | |Functie en omschrijving |Lasten |Baten |Saldo | | | | | | | | | | | | | | | | | |001 Bestuursorganen |1.408.86| |1.408.8| | | | |3 | |63 | | | |002 |1.153.22| |1.153.2| | | |Bestuursondersteuning |0 | |20 | | | |003 Burgerzaken |1.388.31|2.200 |1.386.1| | | | |8 | |18 | | | |004 Baten |152.090 |447.650|-295.56| | | |secretarieleges | | |0 | | | |burgerzaken | | | | | | |005 Bestuurlijke |43.703 | |43.703 | | | |samenwerking | | | | | | |006 |194.706 | |194.706| | | |Bestuursondersteuning | | | | | | |raad / | | | | | | |rekenkamer | | | | | | |120 Brandweer en |1.674.55|8.253 |1.666.3| | | |rampenbestrijding |6 | |03 | | | |140 Openbare orde en |546.898 |17.950 |528.948| | | |veiligheid | | | | | | |724 Lijkbezorging |21.046 | |21.046 | | | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal programma 5 |6.583.40|476.053|6.107.3| | | | |0 | |47 | | | | | | | | | |Voorstellen van nieuw beleid voor het jaar 2010
| | |Investering| | |Nr.|Omschrijving |en 2010 |Budgettaire| | | | |lasten 2010| | | | | | | | | | | |6.1|Valbeveiliging | |7.000 | |6.2|Meetapparatuur | |3.000 | |6.3|Waadpakken | |3.000 | |6.4|Verkeersveiligheidhesjes | |3.000 | |6.5|Bijhouding pandenkaart middels | |10.000 | | |kartering | | | |6.5|Aanschaf DMS scanner |50.000 |7.250 | |6.6|DMS systeem |24.000 |5.880 | | | | | | | |Totaal investeringen programma 6 |74.000 | | | |Totaal budgettair beslag programma 6 | |39.130 | | | | | |Prestaties: hoe weten we of we succesvol zijn?
|Beleidsdoelstelling |Indicator |Beoogde |Periode | | | |score | | |Een bestuurskrachtige |Waarstaatjegemeente.nl|? 90% |2009 - | |gemeente: effectief en|up-to-date | |2010 | |efficiënt vervullen | | | | |van maatschappelijke | | | | |opgaven | | | | |Heldere, actieve en |Aantal |? 2 |2010 | |open communicatie |bijeenkomsten/bevragin| | | | |gen burgerpanel door | | | | |de gemeente | | | | |Aantal interactieve |? 5 |2010 | | |trajecten met burgers | | | |Herkenbare, |Gemiddeld |? 7 |2010 | |professionele en |waarderingscijfer van | | | |klantgerichte |klanten voor | | | |dienstverlening |dienstverlening | | | | |Aantal producten dat |? 90 |2010 | | |digitaal aangeboden | | | | |wordt | | | | |Mate waarin de |? 90% |2010 | | |organisatie handelt | | | | |naar de servicenormen | | | |Samenwerking om |Toetsing van verbonden|100% |2010 | |voordelen te behalen |partijen (zie | | | |en uniformiteit te |paragraaf) aan de te | | | |bereiken |formuleren | | | | |doelstellingen en te | | | | |behalen doelen. | | | |Doorontwikkeling van |Mate waarin alle |90% |2010 | |de organisatie en |medewerkers tijdig de | | | |ontwikkeling van |HRM-cyclus doorlopen | | | |medewerkers | | | | |Objectieve en |Percentage van de |? 15% |2010 | |subjectieve veiligheid|bevolking dat zich wel| | | |in de hele gemeente |eens onveilig voelt in| | | | |de eigen omgeving | | | | |Percentage opgeleid en|? 90% |2010 | | |geoefend (vrijwillig) | | | | |brandweerpersoneel | | | | |Planvorming |100% |2010 | | |rampenbestrijding en | | | | |brandweer (prioritair)| | |Programma 7: Gemeentelijke financiën / algemene dekkingsmiddelen
Kaderstellende beleidsdocumenten: Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Wet Financiering Decentrale Overheid (Fido) Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden Verordening ex artikel 212 gemeentewet Verordening ex artikel 213 gemeentewet Verordening ex artikel 213a gemeentewet Besluit treasurystatuut
Doelstelling: wat willen we bereiken?
. De gemeente Oost Gelre wil een financieel gezonde gemeente zijn. Daarvoor is het noodzakelijk om te beschikken over een sluitende (meerjaren)begroting en een adequate financiële positie. Voor het verkrijgen van een sluitende (meerjaren)begroting wordt een integraal afwegingsproces doorlopen, waarin bestedingsvoorstellen in overeenstemming worden gebracht met de beschikbare middelen.
. Hiertoe hoort ook een evenwichtig beleid voor de ontwikkeling van de gemeentelijke belastingen en tarieven. Uitgangspunt hierbij is dat de tarieven voor gemeentelijke producten en diensten kostendekkend zijn.
. Ter verhoging van het totaal aan beschikbare middelen benut de gemeente zoveel mogelijk aanvullende financieringsstromen, zoals rijks- of provinciale subsidies.
. Voor het verkrijgen van een adequate financiële positie zijn het gemeentelijk risicomanagement, het weerstandsvermogen en treasurybeleid belangrijke instrumenten.
Uitvoering: wat gaan we ervoor doen?
De gemeente Oost Gelre geeft invulling aan een verantwoord financieel economisch beleid onder meer door als uitgangspunten te hanteren dat: . Verhoging van de gemeentelijke belastingen en tarieven met niet meer dan het inflatiepercentage geschiedt. Uitzonderingen hierop zijn aanvullende verhogingen; (1) uit budgettaire overwegingen noodzakelijk en (2) om specifieke voorzieningen te kunnen realiseren. Voor wat betreft de tarieven voor de afvalstoffenheffing en het rioolrecht is het uitgangspunt dat deze kostendekkend zijn; . Risicomanagement op basis van vastgelegd beleid (nota financieel risicobeheer gemeente Oost Gelre) De vastgestelde kaders vormen de uitgangspunten voor het te voeren financieel beleid; . Adequaat volgen van de renteontwikkelingen zodat optimaal geprofiteerd wordt van de omzetting van hoogrentende leningen tegen een lagere rente; . Actief debiteuren- en crediteurenbeheer.
Ramingen en middelen: wat gaat het kosten?
|Gemeentelijke financiën / algemene | | | | |dekkingsmiddelen | | | | | | | | | | | |Ramingen | | | | | | | | | | | | | | |Begroting |Meerjarenbegroting | | |2009 |2010 |2011 |2012 |2013 | | | | | | | | |Lasten | | | | | | |Ongewijzigd beleid |1.468.850 |1.387.09|1.387.09|1.387.09|1.387.09| | | |5 |5 |5 |5 | |Structurele wijziging |838.982 | | | | | |Incidentele wijziging | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming lasten |2.307.832 |1.387.09|1.387.09|1.387.09|1.387.09| | | |5 |5 |5 |5 | | | | | | | | |Baten | | | | | | |Ongewijzigd beleid |29.605.308|29.538.4|29.538.4|29.538.4|29.538.4| | | |87 |87 |87 |87 | |Structurele wijziging | | | | | | |Incidentele wijziging |6.013.206 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Nieuwe raming baten |35.618.514|-28.151.|-28.151.|-28.151.|-28.151.| | | |392 |392 |392 |392 | | | | | | | | | | | | | | | |Saldo bestaand beleid |-33.310.68|-28.151.|-28.151.|-28.151.|-28.151.| |programma |2 |392 |392 |392 |392 | | | | | | | | | | | | | | | |Voorstel nieuw beleid | | | | | | |structureel | | | | | | |Voorstel nieuw beleid | | | | | | |incidenteel | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal saldo programma 7 |-33.310.68|-28.151.|-28.151.|-28.151.|-28.151.| | |2 |392 |392 |392 |392 | | | | | | | | | | | | | | |
|Samenstelling van de ramingen van het jaar 2009 op productniveau | | | | | | | | | |Functie en omschrijving |Lasten |Baten |Saldo | | | | | | | | | | | | | | | | | |911 Geldleningen en | |1.000 |-1.000 | | | |uitzettingen 1 jaar | |0 | | | | |921 Algemene uitkering |2.877 |23.436.9|-23.434.| | | | | |77 |100 | | | |922 Algemene baten en |702.584 | |702.584 | | | |lasten | | | | | | |930 Uitvoering Wet WOZ |215.333 | |215.333 | | | |931 Baten onroerende | |735.298 |-735.298| | | |zaakbelast. gebruikers | | | | | | |932 Baten onroerende | |3.155.00|-3.155.0| | | |zaakbelast. eigenaar | |0 |00 | | | |936 Baten | |315.000 |-315.000| | | |toeristenbelasting | | | | | | |937 Baten hondenbelasting | |117.000 |-117.000| | | |939 Baten precariorechten | |11.500 |-11.500 | | | |940 Lasten heffing |95.003 |31.500 |63.503 | | | |/invordering gem belasting| | | | | | |980 Mutaties reserves |83.546 |466.242 |-382.696| | | | | | | | | | | | | | | | | |Totaal programma 7 |1.387.095 |29.538.4|-28.151.| | | | | |87 |392 | | |Voorstellen van nieuw beleid voor het jaar 2010
In het programma 7 zijn geen voorstellen voor nieuw beleid opgenomen.
Prestaties: hoe weten we of we succesvol zijn?
|Beleidsdoelstell|Indicator |Beoogde score |periode | |ing | | | | | | | | | |Verantwoord |De normen als |- Voldoen aan de normen |2010 | |financieel |opgenomen in de |zoals in de Nota | | |risicobeheer |Nota |weerstandsvermogen en | | | |weerstandsvermoge|risicomanagement zijn | | | |n en |opgenomen. |juli en | | |risicomanagement |- Verantwoording middels |december | | | |de bestuursrapportage |2010 | | | |- Inzicht in de financiële|juni en | | | |risico's van de gemeente |november | | | | |2010 | | | | | | |Adequaat volgen |Gemiddeld |- Maximaal gelijk aan het |2010 | |van de |rentepercentage |in de begroting opgenomen | | |renteontwikkelin|van de |rentepercentage van 4,5% | | |g |geldleningenporte|(Gelet op afhankelijkheid | | | |feuille |van externe factoren is de| | | | |eigen beïnvloedbaarheid | | | | |uiterst beperkt). | | | | | | | |Bestuursrapporta|Opstellen |- 2 bestuursrapportages | | |ge |bestuursrapportag|overeen-komstig het model |2010 | | |es |zoals vastgesteld door het| | | | |audit committee. | | | | | | | |Financiële |Uitgangspunt is |- Goedkeurende |2010 | |rechtmatigheid |een rechtmatig |accountants-verklaring | | | |handelende |inzake rechtmatigheid | | | |organisatie | | |
5. Paragrafen
Inleiding
Aangezien de paragrafen, vanuit het beheersperspectief bezien een dwarsdoorsnede van de begroting geven en de begroting is opgebouwd uit programma's, bestaat er een relatie tussen de paragrafen en programma's. Als gevolg van het maken van dwarsdoorsneden kunnen onderwerpen zowel in de paragrafen als in de programma's aan de orde zijn.
De raad kan met deze paragrafen een systeembenadering toepassen in plaats van een gedetailleerde autorisatie van onderwerpen. Veel producten, bijvoorbeeld onderhoud van wegen, hebben een regulier karakter. De relatie met de maatschappelijke effecten is duidelijk en staat niet ter discussie. Dit soort activiteiten komt niet steeds apart in de begroting aan de orde. Wel is het belangrijk dat de raad de kaders stelt voor - in dit geval - systematisch wegenbeheer. In de begroting komen dan aan de orde de kwaliteit, de vereiste middelen en de financiële vertaling. Hieronder worden kort de paragrafen weergegeven en wordt aangegeven wat het specifieke belang van de desbetreffende paragraaf is.
Weerstandsvermogen
Deze paragraaf is een verder ontwikkelde risicoparagraaf met daarin opgenomen de weerstandscapaciteit van de gemeente. Met weerstandscapaciteit wordt bedoeld: al die elementen, weerstandscapaciteit in relatie tot de financiële omvang van de risico's. De paragaaf weerstandsvermogen geeft aan hoe robuust de begroting is. Aandacht voor het weerstandsvermogen kan voorkomen dat elke financiële tegenvaller dwingt tot bezuinigen en tot het aanpassen van beleid.
Verbonden partijen participaties
De paragraaf verbonden partijen biedt inzicht in de relaties van de gemeente met derde rechtspersonen waarin én bestuurlijke invloed wordt uitgeoefend én waarbij sprake is van financiële betrokkenheid. Verbonden partijen zijn een middel om een bepaald beleidsvoornemen uit te voeren; het aangaan van verbonden partijen komt altijd voort uit het publiek belang. Tevens kan de informatie van belang zijn voor het weerstandsvermogen.
Bedrijfsvoering
Onder bedrijfsvoering wordt verstaan: de sturing en beheersing van bedrijfsprocessen om de programma's in de begroting te verwezenlijken. Het betreft sturing en beheersing van zowel de primaire als ondersteunende processen. Bedrijfsvoering gaat over de onderdelen personeel, informatisering, automatisering, communicatie, organisatie, planning en control, administratieve organisatie en de interne controle en huisvesting. Deze paragraaf geeft inzicht in de stand van zaken ten aanzien van de beleidsvoornemens over de bedrijfsvoering en de te verwachten ontwikkelingen.
Financiering
De financieringsparagraaf is een verplicht onderdeel van de begroting en de jaarrekening (treasurystatuut). In deze paragraaf worden de beleidslijnen, waarbinnen de financieringsfunctie moet functioneren opgenomen.
Onderhoud kapitaalgoederen
In deze paragraaf wordt ingegaan op de onderhoudstoestand en de kosten van onderhoud van wegen, riolering, gebouwen, groen, kunstwerken en dergelijke. Onderhoud van kapitaalgoederen beslaat een substantieel deel van de begroting.
Grondbeleid
De hoofdlijnen van het grondbeleid komen in deze paragraaf aan de orde. Deze paragraaf geeft de visie op het grondbeleid in relatie tot de uitvoering van de doelstellingen, die zijn opgenomen in de programmabegroting.
Lokale heffingen
In deze paragraaf worden een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen en het beleid op dat terrein opgenomen. Daarnaast wordt de lokale belastingdruk weergegeven en is tevens een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid opgenomen. Paragraaf 1 Weerstandsvermogen
Inleiding
Om inzicht te verschaffen in de robuustheid van de begroting van de gemeente bepaalt artikel 11 van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) dat in de paragraaf weerstandsvermogen een relatie wordt gelegd tussen de beschikbare weerstandscapaciteit en de benodigde weerstandscapaciteit (financiële gevolgen van risico's).
In de nota "risicomanagement en weerstandsvermogen" zijn de uitgangspunten voor integraal risicomanagement en het beleid omtrent het aan te houden weerstandsvermogen geformuleerd. Op basis hiervan wordt in deze paragraaf inzicht gegeven in de beschikbare weerstandscapaciteit en het weerstandsvermogen. De belangrijkste risico's worden benoemd
Het weerstandsvermogen is het resultaat van de confrontatie tussen de beschikbare weerstandscapaciteit en de gekwantificeerde risico's. Het geeft aan in hoeverre onze gemeente in staat is om de niet begrote financiële gevolgen van risico's op te vangen middels eigen middelen. Eigenlijk is het weerstandsvermogen een indicator voor de robuustheid van onze begroting. Een adequaat weerstandsvermogen voorkomt dat de gemeente bij elke (substantiële) financiële tegenvaller gedwongen wordt het beleid bij te stellen. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de financiële positie van de gemeente voor het begrotingsjaar en de meerjarenramingen.
De economische recessie heeft zijn weerslag op de financiële positie en het weerstandsvermogen van onze gemeente. De onzekerheden en risico's nemen toe, terwijl door ombuigingen / bezuinigingen de lucht uit de begroting is verdwenen. De macro-economische ontwikkelingen beïnvloeden ook de Rijksuitgaven en hebben dus ook gevolgen voor de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Onze belangrijkste inkomstenstroom wordt daarmee gevoelig geraakt. De kans neemt daarmee toe dat het weerstandsvermogen moet worden aangesproken.
In deze paragraaf wordt achtereenvolgens ingegaan op onderwerpen: . beleid omtrent weerstandsvermogen
. weerstandscapaciteit
. weerstandsvermogen
Beleid omtrent weerstandsvermogen
Het beleid rondom integraal risicomanagement en het aan te houden weerstandsvermogen is uitgewerkt in de nota "risicomanagement en weerstandsvermogen". Op basis van informatie uit de risico-inventarisatie wordt met behulp van een risico simulatie (Monte Carlo simulatie) een uitspraak gedaan over de financiële gevolgen van de geïnventariseerde risico's. De kans en impact van alle individuele risico's afzonderlijk, alsmede die van alle risico's gezamenlijk is hiermee bepaald. Met behulp van het model kan een uitspraak worden gedaan over de gemiddelde verwachte schadelast en de maximale verwachte schadelast eens in de 10 jaar (bij een betrouwbaarheidsinterval van 90%).
De gewenste omvang van het weerstandsvermogen ontstaat op grond van het inzicht in de risico's, de financiële consequenties en de mogelijkheden om deze risico's te beheersen of af te dekken. Dit is een doorlopend proces dat aansluit op de normale bedrijfsvoering.
Het is niet mogelijk om alle financiële risico's volledig af te dekken. Dit zou betekenen dat alle financiële mogelijkheden worden verbruikt. De financiële risico's komen ook nooit in een keer samen, maar fasegewijs. Het is wel noodzakelijk de mogelijke risico's te onderkennen en hier in een financieel kader rekening mee te houden, bijvoorbeeld met het bestemmen van reserves.
Weerstandscapaciteit
De weerstandscapaciteit bestaat uit middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet voorziene lasten te dekken, zonder dat de begroting (toewijzen van middelen) en het beleid (geformuleerde doelstellingen) aangepast moet worden. Het gaat om die elementen waarmee tegenvallers bekostigd kunnen worden, zoals de algemene reserve, maar ook onbenutte belastingcapaciteit en de stille reserves (beperkt). Onderscheid wordt gemaakt in incidentele en structurele weerstandscapaciteit. Onder incidentele weerstandscapaciteit wordt verstaan de capaciteit die de gemeente heeft om eenmalige tegenvallers op te vangen. Onder structurele weerstandscapaciteit worden de middelen verstaan die permanent inzetbaar zijn om tegenvallers op te vangen.
Incidentele weerstandscapaciteit
Incidentele weerstandscapaciteit is het vermogen om calamiteiten en andere eenmalige tegenvallers op te vangen, zonder dat dit invloed heeft op de voortzetting van taken op het huidige niveau. De incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit (vermelde bedragen afgerond op E 10.000): . De post onvoorziene incidentele uitgaven E 190.000 Voeding van de post vindt plaats door onttrekking van een gedeelte van de rente (2%) over de bestemmingsreserves. Daarnaast wordt een bedrag van E 2,25 per inwoner toegevoegd.
. Algemene reserve - vrij besteedbaar E 2.880.000 Op basis van de staat van reserves en voorzieningen bedraagt deze reserve per 1 januari 2010, E 2,88 miljoen euro. . Bestemmingsreserves E 2.280.000 Een aantal bestemmingsreserves kan worden aangewend ter dekking van onvoorziene tegenvallers:
- reserve herinrichting centrum Lichtenvoorde E 541.426
- reserve monumenten E 528.063
- reserve BTW-Compensatiefonds E 644.465
- reserve reconstructiewet E 230.729
- reserve WMO E 336.541
. Stille reserve E 5.000.000 De omvang van de stille reserves is niet volledig te berekenen. Wij zijn hierbij alleen uitgegaan van de verzekeringswaarde van de gemeentelijke eigendommen (voor zover verhandelbaar) versus de in de balans opgenomen boekwaarden.
---
Het totaal van de incidentele weerstandscapaciteit bedraagt E 10.350.000
Structurele weerstandscapaciteit
De structurele weerstandscapaciteit bestaat uit permanente middelen om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de bestaande taken. De structurele weerstandscapaciteit bestaat uit (vermelde bedragen afgerond op E 10.000): . De onbenutte belastingcapaciteit voor gemeentelijke belastingen E 970.000 Onder de onbenutte belastingcapaciteit valt voornamelijk de Onroerende Zaak Belasting (OZB), omdat de belastingtarieven waar een direct aanwijsbare prestatie tegenover staat in principe 100% kostendekkend zijn. Hierbij is rekening gehouden met het dekkingsplan 2010 waarbij de kosten voor veegvuil in het rioolrecht meegenomen worden. Als onbenutte belastingcapaciteit voor de OZB wordt gehanteerd het niveau dat volgens artikel 12 van de Financiële Verhoudingswet als redelijk kan worden beschouwd. Het verschil tussen deze norm en het gemiddeld gehanteerde tarief vormt de onbenutte belastingcapaciteit. . Rentebaten algemene reserve -vrij besteedbaar E 130.000 De rente (4,5%) over de algemene reserve - vrij besteedbaar kan in principe worden aangewend ter dekking van de exploitatie. Opgemerkt wordt dat al E 6,07 miljoen aan reserves op deze wijze is geblokkeerd. Verdere blokkering verdient geen voorkeur.
---
Het totaal van de structurele weerstandscapaciteit bedraagt E 1.100.000
Stille reserve
Een stille reserve is het verschil tussen de balanswaarde van activa en de waarde in het economische verkeer. De hoogte wordt veroorzaakt door enerzijds de marktwerking en anderzijds het afschrijvingsbeleid van de gemeente. Het afschrijvingsbeleid is in 2006 vastgesteld. Echter (lokale) marktwerking kan veroorzaken dat er verschillen ontstaan tussen de werkelijke waarde en de balanswaarde van activa. Een aanmerkelijke stille reserve is de deelname in het aandelenkapitaal van de NUON, NV Vitens en de NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). Op de balans (01-01-2010) van de gemeente Oost Gelre zijn de volgende bedragen opgenomen: . BNG E 117.026
. NUON E 17.244
. Vitens E 2.768
In 2009 is de verkoop van het productie- en leveringsbedrijf van NUON aan het Zweedse Vattenfall een feit geworden. Het Zweedse energieconcern koopt in eerste instantie 49% van de aandelen. De resterende 51% wordt in de komende 6 jaar verkregen. Onze gemeente realiseerde met deze verkoop een opbrengst van ruim 12,8 miljoen euro welk bedrag volledig is toegevoegd aan de belegde reserve, om daarmee de gedeeltelijk weggevallen dividendopbrengst te compenseren. In de jaren 2011, 2013 en 2015 wordt de resterende opbrengst uit verkoop van in totaal 14,5 miljoen euro ontvangen.
De marktwaarde van BNG en Vitens aandelen wordt bij privatisering geraamd op enkele miljoenen. Een nauwkeurige raming is door de onverhandelbaarheid van de aandelen niet mogelijk. Voor alle aandelen geldt dat de verhandelbaarheid relatief zeer beperkt is. De stille reserve in deze financiële vaste activa wordt daarom niet meegenomen in de berekening van de weerstandscapaciteit.
Tenslotte is de gemeente eigenaar van diverse gebouwen en voorzieningen. Deze kunnen verhuurd zijn of in gebruik gegeven en staan voor nul euro op de balans. In het vrije economische verkeer vertegenwoordigen deze uiteraard wel een waarde. Om deze waarde te kunnen becijferen wordt voor woningen de verzekerde waarde aangehouden en voor niet-woningen 75% van de herbouwwaarde. De stille reserve is aldus becijferd op E 5.000.000.
Weerstandsvermogen
Op basis van het risicoprofiel van onze gemeente is met behulp van de Monte Carlo Simulatie een berekening gemaakt van de benodigde weerstandscapaciteit. In totaal zijn ruim 20 risico's beschreven en gekwantificeerd (kans x impact). Daarbij is onderscheid gemaakt in risico's met een structurele en incidentele impact.
In onderstaande tabel is op basis van de Monte Carlo simulatie de volgende schadelast berekend:
|Risico categorie|Gemiddelde |Maximale schade last | | |schadelast |(betrouwbaarheid 90%) | |Impact |1,00 miljoen euro |1,40 miljoen euro | |structureel | | | |Impact |0,96 miljoen euro |1,40 miljoen euro | |incidenteel | | | |Impact totaal |1,90 miljoen euro |2,50 miljoen euro |Toelichting: De som van de structurele en incidentele maximale schade last is niet gelijk aan de maximale totale schadelast als gevolg van de zogenaamde portfolio theorie. Volgens deze theorie is de som van een groep gerelateerde risico's kleiner dan de som van de individuele risico's.
De uiteindelijke beoordeling van het weerstandsvermogen wordt via een ratio berekend:
Ratio weerstandsvermogen = Beschikbare weerstandscapaciteit / Benodigde weerstandscapaciteit
De ratio van het weerstandsvermogen geeft aan hoe het weerstandsvermogen gewaardeerd wordt. Bij het bepalen van de ratio's gaan we uit van de gemiddelde schadelast. Dit resulteert in de volgende weerstandsratio's.
|Weerstandsvermogen |Rati|Waardering | | |o | | |Structureel | |voldoende | |weerstandsvermogen |1,1 | | |Incidenteel |10,8|uitstekend | |weerstandsvermogen | | | |Totaal weerstandsvermogen | |uitstekend | | |6,0 | |Toelichting: De weerstandsratio is in totaliteit ten opzichte van vorig jaar verbeterd. Deze verbetering is voornamelijk toe te schrijven aan een lagere waardering (kans x effect) van de geïnventariseerde risico's. De structurele weerstandsratio is verslechterd, omdat de waardering van enkele risico's nu een structureel karakter kent terwijl deze risico's vorig jaar getypeerd waren met een incidenteel karakter.
De Gemeente Oost Gelre streeft een waardering na die minimaal als voldoende wordt omschreven. Dit komt er op neer dat er sprake is van voldoende weerstandsvermogen als de beschikbare weerstandscapaciteit hoger of gelijk is dan de benodigde weerstandscapaciteit (dus ?1,0). Uiteindelijk kunnen we concluderen dat onze weerstandscapaciteit uistekend is.
Risicomanagement
Risicomanagement is het identificeren en kwantificeren van risico's (bijvoorbeeld in een project) en het vaststellen van beheersmaatregelen. Met beheersmaatregelen worden activiteiten bedoeld waarmee de kans van optreden of de gevolgen van risico's worden beïnvloed. Risico wordt vaak als volgt "gedefinieerd": RISICO = KANS X GEVOLG Een risico is groter wanneer de kans van optreden en de gevolgen van optreden groter zijn. Een groot gevolg gecombineerd met een minimale kans wordt in het algemeen als niet belangrijk beschouwd, net als een grote kans met een minimaal gevolg. Afhankelijk van de kans en het gevolg kan een risico op vier manieren worden benaderd:
1. Voorkomen: één of beide van de factoren kans en gevolg wegnemen;
2. Verminderen: één of beide van de factoren kans en gevolg afzwakken;
3. Uitbesteden: risico's onderbrengen bij verzekeraars;
4. Accepteren: alleen bij zeer kleine kans en/ of zeer kleine gevolgen.
Het risicomanagement kent de volgende cyclus:
Risicomanagement wordt als volgt in onze organisatie vormgegeven: . Bij de voorbereiding van de begroting en afzonderlijke voorstellen aan college en raad worden eventuele risico's in beeld gebracht (beschrijving, waardering en beheersing). . Algemene (w.o. inflatie) en specifieke kostenontwikkelingen worden tijdig verwerkt in de begroting . Omgevingsfactoren worden voortdurend gesignaleerd. Eventuele gevolgen voor onze gemeente worden in beeld gebracht. . Risico identificatie en beheersing is een vast onderdeel binnen de reguliere planning- en controlcyclus en vind je terug in begroting, management- en bestuursrapportages en de jaarrekening.
Risico-inventarisatie gemeente Oost Gelre
De voor de gemeente Oost Gelre relevante risico's zijn verzameld in een risico-inventarisatie. Per risico zijn de volgende zaken in beeld gebracht:
- oorzaak en gevolg verbonden aan de gebeurtenis
- beheersmaatregelen ter voorkoming en ter beheersing van de gevolgen van de gebeurtenis
- in hoeverre het risico direct of indirect financiële gevolgen kent
- waardering van het risico (kans x financieel gevolg)
De belangrijkste financiële risico's worden hierna kort toegelicht.
Verbonden partijen
Ook het werkvoorzieningschap Hamelandgroep leidt onder de gevolgen van de economische crisis. De bedrijfsresultaten over 2009 zijn voorzichtig positief. De mogelijkheden om negatieve bedrijfsresultaten binnen haar eigen financiële buffer op te kunnen vangen zijn echter ontoereikend. Negatieve bedrijfsresultaten zullen om deze reden worden afgewenteld op de deelnemende gemeente. In de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit is rekening gehouden met dit mogelijk financiële nadeel.
Projecten
Financiële risico's verbonden aan de realisatie van centrale huisvesting en sportaccommodaties worden binnen de ramingen van het project verdisconteerd.
Ontwikkeling van de algemene uitkering
De ontwikkeling van de Algemene Uitkering blijft een lastig te voorspellen onderdeel binnen onze begroting. Onduidelijk is welke bezuinigingen het Rijk vanaf 2011 zal doorvoeren. Ongetwijfeld zal de lagere overheid meedelen in de bezuinigingstaakstelling via een verlaging van de Algemene Uitkering. De belangrijkste inkomstenpost binnen onze begroting is daarmee een belangrijke onzekerheid factor in het bepalen van ons financieel meerjarenperspectief.
Openeinde regelingen
Minimabeleid, schuldhulpverlening en leerlingenvervoer zijn zogenoemde openeinde regelingen waarbij vooral de afgelopen jaren het beroep op de schuldhulpverlening aanzienlijk is toegenomen. Ook binnen de regeling leerlingenvervoer kunnen door omstandigheden de kosten aanzienlijk oplopen.
De verlaging van het WMO-budget versus de kosten van uitvoering leggen een zwaar beslag op onze begrotingsruimte. In de subsidiesfeer zijn bezuinigingen gerealiseerd. Binnen de zorg is het realiseren van besparingen moeilijk. Stijgende uurlonen (mede door vervallen alfahulp) en een grotere zorgvraag resulteren in een toename van het WMO budget.
Huisvesting onderwijs
Financiële onzekerheden verbonden aan de noodzakelijke investeringen in de huisvesting voor onderwijs, in het bijzonder de investering in huisvesting voortgezet onderwijs, zijn niet meegenomen in de berekening van het benodigde weerstandsvermogen.
Dekkingsplan
Financiële onzekerheden verbonden aan de concretisering / realisatie van taakstellende bezuinigingen zijn meegenomen in de berekening van het benodigde weerstandsvermogen.
Bouwgrondexploitatie
Uitgangspunt voor bouwgrondexploitatie is een sluitende exploitatieopzet. Jaarlijks worden de exploitatieopzetten geactualiseerd. Indien hieruit blijkt dat een tekort zal ontstaan wordt het verlies direct in de jaarrekening verwerkt. Gelet op het aantal projecten in exploitatie en de omvang hiervan wordt een reserve van maximaal 2 miljoen euro voldoende geacht (bron Nota Grondbeleid 2007).
De huidige economische situatie en demografische ontwikkelingen verplichten ons de verwachtingen rondom de ontwikkeling en verkoop van woningen en bedrijventerreinen te herzien. De reserve bouwgrondexploitatie wordt als toereikend beoordeeld en bedraagt per balansdatum (1-1-2010) 1,6 miljoen euro.
Planschadevergoeding
Voor mogelijke aanspraken op planschadevergoeding is een reserve beschikbaar van ruim E 36.000. Door aanpassing van de regeling planschadevergoeding met de invoering van een eigen bijdrage zal het aantal verzoeken naar verwachting afnemen. Aanspraak op planschade a.g.v. toekomstige ontwikkeling van bouwgrond dient binnen de exploitatieopzet van het plan te worden bekostigd.
Overige risico's
Dit zijn risico's die samenhangen met de bedrijfsvoering, zoals mogelijke juridische claims door fouten in de uitvoering van procedures. Voorbeelden hiervan zijn: . gevolgen van beroep en bezwaar tegen allerlei vergunningen; . gevolgen van besluiten op het gebied van personeelsaangelegenheden zoals ontslagaanvragen e.d.; Voor zover kwantificeerbaar zijn deze in de programmabegroting 2010 opgenomen. Paragraaf 2: Verbonden partijen participaties
Waarover moet de raad beslissen?
Het BBV schrijft voor dat de gemeente aangeeft wat de visie van de raad is. Het gaat om de vragen zoals: wat willen we met de verbonden partijen? Welke rol spelen ze in de programma's? Daarnaast moet het college elk jaar een volledig overzicht geven. De Gemeentewet, de Wet FIDO en het Wetsvoorstel Markt en Overheid zijn van toepassing. Er zal een bestuurlijke discussie moeten plaatsvinden over de deelname aan verbonden partijen. Hierbij vindt een afweging plaats over een actieve bestuurlijke rol of een relatie meer op afstand.
Nota verbonden partijen.
Om inhoud te geven aan het bovenstaande heeft de raad op 25 september 2007 een nota verbonden partijen vastgesteld. In deze nota zijn de toetsingscriteria weergegeven. Alle verbonden partijen zullen hieraan door commissie en raad worden getoetst. Dit proces zal nu verder vorm gegeven worden. Besloten zal worden welke stappen de raad wil zetten om meteen, of op termijn, te voldoen aan de geformuleerde criteria. De betreffende verbonden partij zal hierover worden geïnformeerd.
Wij hebben aangegeven een aanvullende scan te zullen uitvoeren. De scan heeft betrekking op het onderdeel sturen, beheren, toezicht en verantwoorden. In het scanformulier zijn over deze zaken vragen gesteld die bij de beoordeling betrokken kunnen worden. De vragen zijn beantwoord samen met de verbonden partij. De antwoorden geven nu een goed beeld van elke verbonden partij. En er wordt nu duidelijkheid gegeven zoals bedoeld in genoemde nota.
Opmerkingen rekenkamercommissie gemeente Aalten, Oost Gelre en Winterswijk. De rekenkamercommissie zoomt in op de verbonden partij. De commissie stelt dat een verbonden partij een bestuurlijk en financieel belang moet hebben. Men noemt voorbeelden waarbij het lijkt dat het alleen een financiële - subsidie - relatie zou betreffen. Dit is echter niet het geval, want in alle gevallen is de gemeente deelnemer of is er een wettelijke taak overgedragen. Voor de volledigheid wordt de opzet niet gewijzigd. Voorts maakt genoemde commissie een opmerking over de doelstelling en de te behalen doelen met de deelname aan de verbonden partij. Men zou graag een aanscherping willen. Met de nadere informatie - die dit jaar door de ingevulde vragenlijsten wordt verstrekt - wordt aan die wens voldaan.
De partijen waarmee de gemeente een aanmerkelijk financiële en bestuurlijke verbintenis heeft zijn:
| |financieel|bestuurlij|bedrag |programma | | | |k | | | |Gemeenschappelijke | | |2008 | | |regelingen: | | | | | |1. Regio Achterhoek |? |? |599.510 |6 | |2. Veiligheidsregio Noord|? |? |295.730 |5 | |en Oost Gelderland | | | | | |3. Werkvoorzieningschap |? |? |10.000.000 |3 | |Hamelandgroep | | | | | |4. Openbaar Lichaam |? |? |11.333 |5 | |Vuilverwerking Noord-Oost| | | | | |Achterhoek | | | | | |5. Stadsbank |? |? |106.329 |3 | |Oost-Nederland | | | | | |6. Recreatieschap |? |? |71.552 |2 | |Achterhoek - Liemers | | | | | |7. Bestuurscommissie | |? | |4 | |Regionaal meld- en | | | | | |coördinatiepunt | | | | | |Achterhoek | | | | | |8. Bestuurscommissie |?(bijdrage|? | |4 | |volwasseneneducatie |secretaria| | | | | |at) | | | | |Stichtingen: | | | | | |9. Openbare bibliotheek |?(budget) | |711.944 |4 (geen | | | | | |verb p) | |10. Muziekschool |?(budget) | |288.098 |4( geen | | | | | |verb p) | |11. GGD Gelre - IJsel |? | |405.145 |4 | |12. Sensire |? | |237.575 |4 | |maatschappelijk werk | | | | | |13. Stichting openbaar |?(garantie|? | |4 | |primair onderwijs |) | | | | |14. Reflexis openbaar |?(garantie|? | |4 | |onderwijs |) | | | | |Deelnemingen: | | | | | |15. Bank Nederlandse |?(dividend| |91.426 |7 | |Gemeenten |) | | | | |16. NUON |? | |550.000 |3 | | |(dividend)| | | | |17. Vitens |? | |25.000 |7 | | |(dividend)| | | | |18. ROVA |?(aandelen| |142.645 |5 | | |) | | | | |19. Coöperatieve |? |? |37.500 |6 | |vereniging "Dimpact" | | | | |In de bijlage welke ter inzage ligt geven we een nadere uitwerking per verbonden partij. Deze informatie is nu aangevuld met genoemde scan omtrent sturen, beheersen, toezicht en verantwoorden.
Paragraaf 3 Bedrijfsvoering
Inleiding
Het realiseren van de producten en prioriteiten binnen de programma's kan alleen met een effectieve en efficiënt werkende organisatie. De bedrijfsvoering ondersteunt de uitvoering van de programmas. Het succesvol kunnen uitvoeren van de verschillende programmas is dan ook in belangrijke mate afhankelijk van de kwaliteit van de bedrijfsvoering. De paragraaf Bedrijfsvoering heeft een expliciete relatie met het programma Burgers en bestuur. De scheiding die hier is getrokken, is dat het programma zich inhoudelijk met name richt op de relatie tussen de burger en de gemeente, terwijl de paragraaf zich richt op de reguliere operationele kaders voor de bedrijfsvoering. Deze operationele kaders welke nader worden toegelicht hebben betrekking op Huisvesting, Communicatiebeleid, Doorontwikkeling van de organisatie, Personeelsbeleid, Personeel en Organisatie, Informatisering en automatisering en Planning & Control . Aan financiële middelen wordt elders in de paragrafen veel aandacht geschonken. In deze paragraaf wordt ingegaan op de ontwikkelingen die aan de orde zijn binnen de bedrijfsvoering.
Effecten van de financiële en economische crisis op de bedrijfsvoering. De financiële crisis en het daarmee samenhangende bezuinigingspakket raakt ook de bedrijfsvoering. Op een aantal onderdelen zijn bezuinigingstaakstellingen afgesproken waarbij is geprobeerd toekomstige ontwikkelingen die cruciaal zijn voor de toekomst (vooral op het terrein van de dienstverlening) zoveel mogelijk te ontzien. Daarnaast wordt er nog meer dan voorheen gekeken welke vacatures voorlopig dan wel definitief niet worden ingevuld. Ook op het terrein van de opleiding en scholing is een behoorlijke bezuiniging toegepast. Hierin zit overigens ook een tegenstelling. Hoe meer immers gestuurd wordt op de ontwikkeling van de organisatie in termen van efficiency en effectiviteit hoe groter de noodzaak is tot verdere ontwikkeling (scholing en vorming) van de medewerkers. Hieraan zullen we dan ook in de toekomst de nodige aandacht moeten blijven besteden.
Communicatiebeleid
In 2009 is aandacht geweest voor interactieve beleidsvorming. Deze aandacht blijft in 2010 onverkort van kracht. Door interactief werken worden onze plannen beter. Een belangrijke nieuwe ontwikkeling waar in 2009 fors in is geïnvesteerd is het digitale loket. We zetten deze ontwikkeling in 2010 door. In 2009 is een ontwikkelversie van het intranet geïmplementeerd. Samen met gebruikers wordt het intranet in 2010 verder ontwikkeld tot een handig gereedschap voor interne communicatie en samenwerking. Om beheerstechnische redenen wordt het 'Content Management Systeem' van ons intranet en internet vernieuwd. Dit zal het gebruik van intranet en internet vereenvoudigen. In 2010 zal op een aantal communicatie-uitingen bezuinigd moeten worden. Daarom moeten we 'Meer doen met minder geld'. Hierdoor zal Oost Gelre creatief moeten zijn zodat onze bewoners en bedrijven nog steeds goed op de hoogte kunnen blijven van ons beleid.
De (door)ontwikkeling van de organisatie
De positie van de lokale overheid is aan het veranderen. Er is sprake van een vermaatschappelijking van het overheidsbestuur. Deze ontwikkeling heeft ook consequenties voor de ambtelijke organisatie. Het is hierbij belangrijk te constateren dat de kerntaken van de gemeentelijke overheid eerder uitgebreid dan beperkt worden. De uitvoering van de kerntaken zal echter wel op een andere wijze moeten gaan plaatsvinden. De ontwikkeling van lokaal beleid zal meer en meer in directe interactie met de burgers moeten gaan plaatsvinden. De gemeentelijke organisatie initieert en regisseert deze beleidsontwikkeling en - uitvoering. De ontwikkeling van onze organisatie is een continu proces. De omgeving en de complexe maatschappelijke ontwikkelingen waarbij de gemeente betrokken is, vragen hier immers om. Het is een goed streven om de dienstverlening aan de samenleving blijvend te verbeteren. De opgave waarvoor de gemeente staat stelt nieuwe eisen aan de kwaliteit van de bestuurlijke en ambtelijke organisatie, aan de werkwijze, het personeel en de organisatiestructuur en -cultuur.
Personeelsbeleid.
Het personeelsbeleid van de gemeente Oost Gelre is als gevolg van de herindeling geharmoniseerd. Mede als gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen, gemaakte afspraken voortgekomen uit CAO- onderhandelingen en nieuwe beleidsuitgangspunten college/raad maakt dat een doorontwikkeling van de gemeentelijke organisatie en daarmee het P&O beleid heeft plaatsgevonden. Als gevolg hiervan is een aantal beleidsvelden opnieuw geformuleerd, waaronder de HRM gesprekscyclus (doelstellingen-, voortgang- en beoordelingsgesprekken), werving en selectie. Projecten/beleidsvelden op het gebied van functiewaardering, mobiliteit en leeftijdbewust personeelsbeleid zijn regionaal opgepakt.
Het is niet alleen de verwachting, maar ook noodzakelijk, dat doorontwikkeling van de organisatie de komende jaren wordt voorgezet. Immers onze omgeving verandert en daarmee verandert ook onze gemeentelijke organisatie. Bij deze doorontwikkeling kan gedacht worden aan:
- het inrichten van een centrale publieksbalie (medio 2010)
- het digitaal aanbieden van producten ten behoeve van onze klanten (2009)
- nieuwe wetgeving inzake omgevingsvergunning
- samenvoeging sociale diensten
- implementatie van interactief werken (reeds gestart)
- uitwerking en consequenties toekomstvisie
- binden en boeien van medewerkers/arbeidsmarktsituatie etc. Deze nieuwe ontwikkelingen vragen veel van ons leidinggevend kader, maar ook van de medewerkers. Het aanbieden van opleiding en training is dan ook een eerste vereiste. Hierbij valt te denken aan opleidingen/trainingen op het gebied van:
- dienstverlening (eenduidigheid/definitiebepaling t.a.v. het begrip dienstverlening, wat verstaan wij onder het begrip dienstverlening)
- dienstverlening specifiek gericht op de situatie van de gemeente Oost Gelre, welke consequenties heeft dat voor houding en gedrag van medewerkers (gemeentebreed)
- vraaggestuurd werken in plaats van aanbodgestuurd (gemeentebreed)
- wijze waarop klantcontacten plaatsvinden, juiste vraagstelling, inleven in de wens van de klant etc. (groot deel van de gemeentelijke organisatie)
- implementatie interactief werken waaronder spreken voor groepen, hoe om te gaan met weerstand, hoe bereid je een presentatie voor (rond de 30 personen)
- communicatie/afstemming binnen de gemeentelijke organisatie (vervolg op de feedback- training gemeentebreed)
- opleidingen naar aanleiding van resultaten MTO, waaronder timemanagement (deel van de organisatie)
Uitgangspunt voor het ontwikkelen van een opleidingsbeleid is het aanbieden van instrumenten die managers ondersteuning biedt bij de uitvoering van hun taken en het bereiken van de gestelde organisatie- en afdelingsdoelen. Een opleidingsbeleid is tevens bedoeld om medewerkers te ondersteunen in de uitoefening van hun taak, gelegenheid te geven om hun werk zo goed mogelijk uit te voeren. Momenteel bestaat de tendens om medewerkers - meer dan voorheen - te ondersteunen en te stimuleren zicht te krijgen op hun eigen ontwikkelpunten en te faciliteren in het versterken en verbreden van hun vaardigheden. Of anders gezegd. Indien de gemeente Oost Gelre haar ambities wil waarmaken, waaronder centrale publieksbalie, digitaal aanbieden van diensten, digitaal werken, interactief werken, klantgerichte opstelling en rekening houden met allerlei ontwikkelingen die op ons afkomen (Andere Overheid, Klant Kontact Centrum etc.) dan is het investeren in medewerkers onontbeerlijk. Het zijn tenslotte de medewerkers - aangestuurd door het management - die uiteindelijk de doelen/opdrachten vanuit de raad en het college in de praktijk moeten waarmaken. Hiervoor is het noodzakelijk dat mensen voldoende geëquipeerd zijn.
Informatisering en Automatisering
De inspanningen op het terrein van I&A worden structureel vooral gevoed vanuit het Informatiebeleidsplan 2007 t/m 2010 van de gemeente Oost Gelre. Hierin zijn in 2007 diverse randvoorwaarden opgenomen om de dienstverlening aan de burger en de interne organisatie verder te verbeteren en om (landelijke) ontwikkelingen op een kwalitatief hoogwaardige en bedrijfsmatige manier te kunnen realiseren. Gezien de vele (landelijke) ontwikkelingen is er in 2009 een start gemaakt om het beleidsplan verder up te daten en in lijn te brengen met het toekomstige dienstverleningsconcept. Om één en ander in goede banen te leiden en af te stemmen op de dienstverlening, worden de doorontwikkelingen en nieuwe ontwikkelingen projectmatig opgepakt. Naast deze manier van werken, is het van essentieel belang dat er een goed functionerende ICT-infrastructuur is en dat er gestreefd wordt naar verdere standaardisatie. Doordat de gemeentelijke organisatie het financieel de komende jaren moeilijk heeft, zijn er keuzes gemaakt. De keuzes vertalen zich in bezuinigingen in 2009 en 2010 op I&A gebied. Deze zorgen er voor dat de infrastructuur kwalitatief inboet. Met als gevolg geen optimale ondersteuning vanuit I&A perspectief naar nieuwe en al ingezette ontwikkelingen op I&A gebied.
Het gaat o.a. om de volgende projecten met een I&A component:
1. Implementatie Digitaal Loket (2008/2009) en verdere productontwikkeling in 2010 en verder.
2. Implementatie en verdere doorontwikkeling Document Management Systeem (2007/2008/2009/2010/2011))
3. Implementatie DURP-systeem en digitaal maken vigerende bestemmingsplannen (2008/2009/2010)
4. Implementatie BAG (2008/2009/2010)
5. Implementatie WABO (2009/2010)
6. Implementatie Digitaal Kind Dossier (2010)
7. Migratie Database omgeving (2010)
8. Implementatie CMS (2009/2010)
9. Centrale huisvesting (2008/2009/2010/2011/2012)
10. Implementatie Leerlingenadministratie (2010)
11. Samenvoeging Brandweer (2009/2010)
12. Implementatie WION (2010)
13. Implementatie Digitale Sociale Kaart (2010)
14. Digitale dienstverlening (2008/2009/2010 en verder)
15. Algemeen: verder koppelen van de basisregistraties en backoffice systemen ten behoeve van uitgangspunt: eenmalig registreren meervoudige uitgifte.
Specifiek Landelijke ontwikkelingen
Basisregistratie Adressen en Gebouwen
De invoering van de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) is voor gemeenten een wettelijke verplichting. Het invoeren van de BAG geeft echter ook een kwaliteitsimpuls aan de interne gegevenshuishouding en informatievoorziening, en daarmee aan de informatievoorziening en dienstverlening aan burgers en bedrijven. Gegevens krijgen namelijk een hogere kwaliteit, en worden meer actueel en beter uitwisselbaar. Daardoor wordt een betere dienstverlening aan burgers en bedrijven mogelijk, komen gegevens sneller beschikbaar voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid, wordt de efficiency binnen de overheid verbeterd en kan fraude beter worden voorkomen en bestreden.
In 2008 en 2009 is er door de projectgroep BAG gewerkt aan het analyseren, controleren en vullen van alle authentieke gegevens van gebouwen en adressen, te registreren op basis van de daarvoor door VROM opgestelde richtlijnen. Tevens is er veel aandacht voor het in beheer nemen van de gerealiseerde projectresultaten en het borgen van de procesbeschrijvingen in de beheerorganisatie van de BAG. Eind 2009 en begin 2010 zal de aandacht vooral gericht zijn op het verder implementeren van de aangeschafte software applicatie. Tevens dient de BAG software geïntegreerd en gekoppeld te worden op de overige gemeentebrede systemen. Hierbij is een goede ondersteuning vanuit I&A van essentieel belang. Mede gezien de besluitvorming over de prioritering van de I&A-projecten, zal het formele aansluitproces van de BAG vertraging oplopen. In verband met de bezuinigingen die worden doorgevoerd in 2010 zal het niet mogelijk zijn nieuwe luchtfoto's aan te schaffen. Deze luchtfoto's zijn echter van essentieel belang voor een juiste en volledige bijhouding van pandgegevens, welke een verplicht onderdeel is van de Bag-wetgeving. Zonder actuele luchtfoto's zal tevens de RO- en bouwhandhaving, maar ook de uitvoering van de Wet Woz bemoeilijkt worden. Digitale Uitwisseling van Ruimtelijke Processen
Durp (digitale uitwisseling van ruimtelijke processen) is een implementatie- en stimuleringsprogramma van oa. het ministerie van VROM. Het doel van dit programma is te komen tot het digitaal maken, kunnen uitwisselen en digitaal on-line kunnen raadplegen van ruimtelijke plannen door alle betrokken partijen.
Op grond van artikel 2 van de verordening artikel 213a van de Gemeentewet onderzoekt het college jaarlijks de doelmatigheid van (onderdelen van) organisatie-eenheden van de gemeente en de uitvoering van taken door de gemeente. Het college van burgemeester en wethouders zal in 2010 onderzoeken verrichten inzake groenonderhoud en beheersbaarheid kosten automatisering.
Juridische kwaliteitszorg
Juridische kwaliteitszorg is er op gericht dat onze organisatie op een juridisch acceptabele wijze handelt en dat juridische risico's beheersbaar zijn. Waar nodig/mogelijk moet de juridische kennis/vaardigheid worden vergroot.
In 2009 is er aandacht geweest voor het opleiden van medewerkers breed in de organisatie, o.a. op het gebied van de Algemene wet Bestuursrecht. In 2009 is verder gewerkt aan de positionering van de Juridische kwaliteitszorg binnen Oost Gelre. De medewerker Juridische kwaliteitszorg heeft hierbij meer een adviserende en ondersteunde rol en minder een controlerende rol gekregen. Hierbij wordt aangesloten bij de behoefte van de diverse afdelingshoofden. Er is nog wel een aantal specifieke afdelingsoverstijgende trajecten die onder Juridische kwaliteitszorg vallen, waarvan een belangrijke de digitaliseringslag voor verordeningen en publicaties is. Tot slot is de medewerker Juridische kwaliteitszorg verantwoordelijk voor de correcte afhandeling van klachten en valt ook het introduceren van 'Mediation' in onze organisatie onder Juridische kwaliteitszorg.
Planning & Control
Grip op uitgaven en inkomsten
Traditioneel krijgen de elementen beheersen en verantwoorden binnen het planning & control instrumentarium relatief veel aandacht. Echter niet zonder resultaat, want ook over 2008 wist onze gemeente weer een goedkeurende verklaring bij de jaarrekening te verkrijgen.
Grip op resultaten
Planning & control dient echter ook ondersteunend te zijn aan de vergroting van het sturend vermogen van onze organisatie. De burger mag namelijk van het bestuur van onze gemeente verwachten dat de beperkt beschikbare middelen zo doelmatig en doeltreffend mogelijk worden ingezet; adequate sturing is daarbij voorwaardelijk.
Om het sturend vermogen van onze organisatie verder te vergroten wordt gewerkt aan:
- het verder invoeren van prestatiemanagement
- verbetering van de informatiewaarde van periodieke management- en bestuursrapportages
- ontwikkelen van een set van prestatie-indicatoren die helpen bij het sturen van de organisatie
- het ontwikkelen van een bestuurlijk dashboard (scorecard) op basis van de geformuleerde (beleids)doelstellingen
- het concretiseren van de (beleids)doelstellingen en de vertaling daarvan naar onze producten en processen
- het normeren van product- en processpecificaties
Beleidscontrol
Daarnaast wil planning & control een rol spelen in het versterken van de kaderstellende rol van de Raad. Het accent dient daarbij te verschuiven van goedkeuren aan de achterkant naar kaderstellen aan de voorkant. De kadernota zal meer richting moeten gaan geven aan begrotingsproces. In 2009 is geëxperimenteerd met het model "Iets te Kiezen". De mogelijkheden van dit keuzemodel worden in samenwerking met andere (buur)gemeenten verder ontwikkeld.
De planning & controlcyclus
Verder wordt er gewerkt aan het optimaliseren van het planning- en controlproces. Het proces wordt nu als belastend en weinig samenhangend beoordeeld. Door gebruik te gaan maken van geavanceerde software en een optimalisatie van het logistieke proces verwachten we naast efficiency voordelen vooral de toegankelijkheid en kwaliteit van onze managementinformatie te kunnen verbeteren. Het afstemmen van de informatie op de behoefte van de verschillende management- en bestuurslagen krijgt daarbij bijzondere aandacht.
Interne Beheersing
Financiële processen
De belangrijkste geldstromen in onze gemeente zijn terug te herleiden tot 18 hoofdprocessen. Door het beschrijven en analyseren van deze processen zijn we in staat geweest de kwaliteit van onze financiële processen te optimaliseren. De noodzakelijke (verbijzonderde) interne controle is afgestemd op de beschreven risico's en getroffen beheersmaatregelen. Daarmee is onze controlepraktijk efficiënt en effectief ingericht en kan de accountant in relatief korte tijd zijn werk doen. In nauwe samenwerking met de accountant wordt ons beheer- en verantwoordingsinstrumentarium continue afgestemd op de laatste ontwikkelingen. Daarbij kan worden gedacht aan wijzigingen in wet- en regelgeving, maar bijvoorbeeld ook aan organisatorische veranderingen.
Overige processen
In de nieuwe opzet van de afdelingsplannen en managementrapportages zal de beheersing van interne processen een vast onderdeel gaan uitmaken. Kwaliteit- en kwantiteitscriteria zullen worden genormeerd en de werkelijke prestaties worden hier tegen afgezet. Bij gesignaleerde afwijkingen wordt een verklaring gegeven en maatregelen aangekondigd. Daarmee zal het lerend vermogen van onze organisatie verder worden versterkt.
Inmiddels zijn verschillende niet-financiële processen beschreven en wordt aangehaakt bij nieuwe ontwikkelingen als het "digitaal loket" en "zaakgericht werken" binnen Corsa DMS (ons document managementsysteem).
Internal audits
Internal audits zijn een belangrijk instrument om vast te stellen of de realisatie van onze producten in lijn met de geformuleerde doelstellingen en (rand)voorwaarden plaatsvindt. Bij het uitvoeren van audits zijn de beschikbare procesbeschrijvingen een belangrijk instrument. In de procesbeschrijving zijn namelijk de geldende wet- en regelgeving, beleidskaders en normen in beeld gebracht. Deze vormen een belangrijke bron van informatie voor het efficiënt uitvoeren van een audit. Andersom vormt de informatie die een audit oplevert weer belangrijke input voor het optimaliseren van onze processen. Internal audits zijn dus een belangrijk instrument om afspraken te borgen, doelen te realiseren en te leren van de uitvoeringspraktijk.
Paragraaf 4 Financiering
Inleiding
De Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) stelt regels aan de financieringsfunctie van gemeenten en biedt een kader voor de beheersing van de risico's die uit deze functie voortvloeien. Op lokaal niveau is deze regelgeving vertaald in een treasurystatuut dat door de gemeenteraad is vastgesteld. In dit statuut is de bestuurlijke infrastructuur voor de uitvoering van de treasuryfunctie vastgelegd. Tevens zijn de doelstellingen van de treasuryfunctie gedefinieerd:
. Het continu zorgen voor voldoende liquiditeit . Het minimaliseren van de rentekosten binnen het vastgestelde risicoprofiel . Het maximaliseren van de renteopbrengsten binnen het vastgestelde risicoprofiel.
De paragraaf Financiering schetst de concrete plannen binnen het treasurybeleid.
Algemene ontwikkeling
| | | | | | |Renteverwachting CPB |2007 |2008 |2009 |2010 | | | | | | | |Lange rente in %* |4,30 |4,25 |4,50 |4,00 | | | | | | |
* Bron CPB september 2009.
De financiering van de gemeentelijke activa vindt plaats met interne middelen (reserves en voorzieningen) en met extern aangetrokken geldleningen. De rentelasten van de financieringsmiddelen worden binnengemeentelijk doorbelast aan de diverse producten door middel van de renteomslag. Het renteomslagpercentage voor de begroting 2010 bedraagt 4,008 %.
Risicobeheer
Onder risico's worden verstaan renterisico's (vaste schuld en vlottende schuld), kredietrisico's, liquiditeits-risico's, koersrisico's en valutarisico's. In onze situatie manifesteren alleen de twee eerstgenoemde risico's zich.
Renterisico - vlottende schuld (kasgeldlimiet)
In de wet Fido is een begrenzing opgenomen van de kortlopende middelen die gemeenten mogen opnemen, de zogenaamde kasgeldlimiet. De limiet voor 2010 is vastgesteld op 8,5 procent van het begrotingstotaal van E 57.335.822 ofwel E 4.873.545. Bij overschrijding dient de gemeente door het aantrekken van lang geld weer binnen de norm voor het kort geld te komen. Wij streven ernaar om - binnen de wettelijke grenzen van de kasgeldlimiet - optimaal mogelijk gebruik te maken van deze financieringsbehoefte tenzij wij een rentestijging op de kapitaalmarkt voorzien. Voordelen hiervan zijn lagere rentekosten en maximale flexibiliteit in de leningenportefeuille.
Renterisico - vaste schuld (renterisiconorm)
De renterisiconorm begrenst de rentegevoeligheid van de vaste schuldpositie van de gemeente. Het renterisico wordt bepaald door de som van het bedrag aan herfinanciering en het bedrag aan renteherzieningen op de vaste schuld. Het percentage voor de risiconorm is door de minister van Binnenlandse Zaken vastgesteld op 20 procent. Maximaal mag dus 20 procent van de langlopende schuld in enig jaar aan rentegevoeligheid onderhevig zijn.
De gemeente Oost Gelre heeft een raamovereenkomst afgesloten met de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) voor een geïntegreerde dienstverlening. Deze overeenkomst heeft betrekking op:
a) Betalingsverkeer
b) Kort krediet arrangement
c) Raamovereenkomst tot financiering
d) BNG Kasbeheersysteem
De volgende tabel verschaft een doorkijk voor 2010 tot en met 2012:
| | | | | | |2010 |2011 |2012 | | | | | | |Stand van de vaste schuld |E | E | E | | |54.899.146 |46.583.802 |38.572.490 | |Vastgestelde renterisiconorm |20% |20% |20% | |Renterisiconorm |E |E 9.316.760|E | | |10.979.829 | |7.714.498 | | | | | | |Toets renterisiconorm | | | | |Renterisiconorm |E |E 9.316.760|E 7.714.498| | |10.979.829 | | | |Renterisico op vaste schuld |E 8.315.344| E | E | | | |8.011.312 |7.535.752 | |Ruimte |E 2.664.485|E 1.305.448|E 178.746| | | | | |Het beleid is te streven naar een gelijkmatige opbouw van de leningenportefeuille zodat het renterisico op de vaste schulden gespreid wordt over meerdere jaren. Zo vermijden we dat in enig jaar een onevenredig deel van de leningenportefeuille moet worden geherfinancierd of aan een renteherziening onderhevig is. Uit bovenstaande overzicht blijkt dat de gemeente Oost Gelre voor de komende jaren ruim binnen de gestelde normen blijft.
Kredietrisico
Kredietrisico's ontstaan enerzijds door het verstrekken van leningen, anderzijds door het verstrekken van gemeentegaranties. Het treasurystatuut bepaalt dat uitzettingen en garanties alleen tot stand komen indien zij een publieke taak dienen. Uitzettingen van overtollige middelen zijn bovendien toegestaan als zij een prudent karakter hebben en niet gericht zijn op het genereren van inkomen door overmatig risico aan te gaan. Het volgende overzicht geeft inzicht in de samenstelling van de verstrekte geldleningen per ultimo 2010, gesplitst naar risicogroep:
| Risicogroep |(Hypothecaire| |Restant | | |) zekerheid | |schuld | | | | | | |1. Woningcorporaties |Ja |E | | | | | |33.149.992 | |2. Instellingen ouderenzorg |ja |E |2.758.722 | |3. Nutsbedrijven | |E | 919.013 | |4. Sport en culturele | |E | | |instellingen | | |239.981 | |5. Ambtenaren |ja |E |7.273.210 | | | | | |De gelden onder 1 tot en met 3 zijn verstrekt voor het verrichten van de publieke taak. De onder 4 verstrekte gelden ondersteunen drie instellingen met een sportief of sociaal-cultureel doel. De geldleningen aan ambtenaren zijn verstrekt op grond van de destijds bestaande hypotheekregelingen.
Financieringsbehoefte
Naar verwachting zal er eind 2009 geen of een beperkt liquiditeitsoverschot zijn. Investeringen (nieuwe en vervanging) worden eerst uit eigen middelen gefinancierd voordat externe financiering zal plaatsvinden.
Leningenportefeuille
Het volgende overzicht vermeldt de omvang, het verloop en de gemiddelde rente van de opgenomen geldleningen voor de financiering van gemeentelijke taken:
| | | | | |Leningenportefeuille (inclusief | |Bedrag |Gemiddelde | |mutaties) | | |rente | | | | | | |Stand per 1 januari 2010 |E| |4,02% | | | |54.899.146 | | |Reguliere aflossingen in 2010 |E|8.315.344 | | |Stand per 31 december 2010 |E|46.583.802 | |Mogelijkheden om hoog rentende geldleningen af te lossen tegen laag rentende geldleningen hebben permanente aandacht.
Uitzetting van gelden
Het uitzetten van gelden komt uiterst beperkt voor. Met de Bank Nederlandse Gemeenten is hiervoor een overeenkomst afgesloten. Hierdoor is het dagelijks beheer van een groot deel van de aanwezige liquiditeiten overgedragen aan de BNG om een optimaal rendement te genereren. Door de omvang zowel in kwalitatieve als kwantitatieve zin is het bij derden (BNG) onderbrengen van deze taak beter gewaarborgd. Slechts in individuele gevallen voert de treasurer de uitzetting van gelden uit volgens het treasurystatuut. Uiteraard volgens de FIDO-voorwaarden.
Rentevisie 2010
In deze programmabegroting voor 2010 is voor zowel de rente over de eigen financieringsmiddelen als over nog aan te trekken externe financieringsmiddelen uitgegaan van een rentepercentage van 4,50%. Zoals onder de kop algemene ontwikkeling weergegeven ligt de renteverwachting iets boven de verwachtingen van het Centraal Planbureau. Gelet op de economische recessie en de onzekerheden in de financiële wereld is het renteniveau gestabiliseerd op het niveau van de laatste jaren. Wel zal de ontwikkeling gelet op de opwaartse druk nauwlettend in de gaten worden gehouden.
Bespaarde rente
In 2010 zal een rente van eigen financieringsmiddelen (bespaarde rente) gerealiseerd worden van E 281.605. Deze inschatting is gebaseerd op de algemene reserve (E 6.257.896, stand 01-01-2010) welke belegd is. Gerekend is met een rente percentage van 4,50%.
Ontwikkelingen in de administratieve organisatie
Het treasurystatuut is in 2008 aangepast. De offertestelling in het statuut is gewijzigd van schriftelijk in telefonisch. Het aantrekken en uitzetten van gelden vereist snelle beslissingen. Met een schriftelijk offertestelling is dit niet mogelijk. Daarnaast is de tekenbevoegdheid aangepast. In het kader van de functiescheiding is het niet wenselijk dat de comptabele het leningcontract ondertekend. De comptabele is namelijk ook verantwoordelijk voor het vastleggen van de lening in het financiele syteem. De tekenbevoegdheid ligt nu, na wijziging van het statuut, bij de treasurer en het afdelingshoofd Financien.
Informatievoorziening
| | | | | |Informatie |Frequentie |INFORMATIE-VE|Informatie-ontvanger| | | |RSTREKKER | | | | | | | |Gegevens m.b.t. toekomstige |Jaarlijks /|Afdelingshoof|Treasurer | |uitgaven en ontvangsten voor |Incidenteel|den | | |de liquiditeiten-planning | | | | | | | | | |Liquiditeitenplanning |Jaarlijks |Treasurer |College B&W | | | | | | |Rapportage |Jaarlijks |Treasurer |College B&W | |liquiditeitspositie | | | | | | | | | |Rapportage |Twee maal |Comptabele |College B&W | |debiteurenportefeuille |per jaar | | | | | | | | |Beoordeling bankrelaties |Vijfjaarlij|Treasurer |College B&W | | |ks | | | | | | | | |Beleidsplannen treasury in |Jaarlijks |College van |Gemeenteraad | |treasury-paragraaf van | |B&W | | |programmabegroting | | | | | | | | | |Evaluatie |Jaarlijks |College van |Gemeenteraad | |treasuryactiviteiten in | |B&W | | |treasuryparagraaf van | | | | |programma-rekening | | | | | | | | | |Informatie aan derden |Kwartaal |Comptabele |Derden | |(toezichthouder en CBS) zoals| | | | |genoemd in art. 8 Wet fido | | | | | | | | | |Lenings- / uitzettings-/ |Binnen 14 |College B&W |Provincie | |garantiebesluiten |dagen na | | | | |besluit | | |Relatie met paragraaf weerstandsvermogen
Rentes van langlopende geldleningen kunnen fluctueren. Om deze fluctuaties op te kunnen vangen is er in het weerstandsvermogen rekening gehouden met een fluctuatie van 0,25%. Paragraaf 5 Onderhoud kapitaalgoederen
Inleiding
De gemeente heeft ongeveer 620 ha. aan openbare ruimte en 45 gebouwen in beheer. Een belangrijk onderdeel van de gemeentebegroting richt zich op het onderhoud aan de openbare ruimte en de gebouwen. Om deze kapitaalgoederen op een acceptabel niveau te houden, is goed beheer noodzakelijk. Gelet op de omvang van de te beheren kapitaalgoederen legt deze continue taak een substantieel beslag op de budgettaire middelen.
Wegen
Onderhoudsprogramma
Het onderhoud aan de verharde wegen is gebaseerd op de jaarlijkse visuele inspectie en het vastgestelde onderhoudsniveau Jaarlijks vindt er een objectieve visuele inspectie van de verharde wegen plaats. Met behulp van een wegbeheerprogramma vormen de inspectie en het vastgestelde onderhoudsniveau de basis waarop het jaarlijkse groot onderhoudsprogramma wordt gemaakt. Naast onderhoud aan de wegen dienen de wegen uiteindelijk ook vervangen te worden. Dit gebeurt vaak in het kader van een reconstructie. Reconstructies zijn opgenomen in het programma voor nieuw beleid en worden dus niet in het groot onderhoudsprogramma meegenomen. Wegen die opgenomen zijn in dit nieuwe beleid zijn afgestemd met de andere disciplines (riolering, groen en verkeer).
Onderhoudsniveau opgenomen in Wegenbeleidsplan
Het onderhoudsniveau wordt vastgesteld in een wegenbeleidsplan. Op 8 juli 2008 heeft de gemeenteraad dit plan voor de aankomende 4 jaar vastgesteld. Daarbij is voor het standaard onderhoudsniveau volgens het landelijke instituut CROW gekozen. Dit is het meest gehanteerde niveau in Nederland. Het standaard onderhoudsniveau staat voor de laagste geaccepteerde onderhoudsnorm tegen de laagste kosten. Vanwege een bezuiniging is het onderhoudsniveau van elementenverhardingen aangepast naar een lager onderhoudsniveau, namelijk R-.
Areaal
De wegbeheerder is geïnteresseerd in oppervlakten en niet in weglengten. Onderhoud is namelijk gebaseerd op oppervlakten. Weglengten geven uiteraard wel een indruk van het beschikbare areaal. Het areaal, volgens het beheerprogramma, bedroeg per 1-7-2009:
|Verhardingstype|Oppervlak in |% van | | |m² |totaal | |Verhard: asfalt|1.284.090 m² |50% | |Verhard: |990.709 m² |39% | |elementen | | | |Onverhard |276.164 m² |11% | |Totaal |2.550.963 m² |100% |Ten opzichte van 1-1-2008 is het totale areaal met 0,8% toegenomen.
De totale lengte van het wegennet dat bij de gemeente in beheer is, is ongeveer 405 km. Daarvan is ongeveer 105 km onverhard. Ongeveer 140 km ligt binnen de bebouwde kom.
Kwaliteit wegennet
Uit de visuele inspectie 2008 dat de kwaliteit van de verharde wegen goed is. Goed betekent niet dat er geen slechte wegen zijn. Het standaard onderhoudsniveau geeft aan dat er dan een bepaald percentage slechte wegen mag zijn. Veelal zijn dit wegen die op de planning staan voor een reconstructie of voor het onderhoudsprogramma. Uiteraard betekent 'slecht' niet dat deze wegen per definitie gevaarlijk zijn. Onverharde wegen vallen buiten de visuele inspectie volgens de CROW.
Financiën
Gezien de goede huidige staat van de wegen en de systematiek dat reconstructies van wegen afzonderlijk middels voorstellen van nieuw beleid lopen kan het jaarlijks budget voor onderhoud met E 130.000 naar beneden worden bijgesteld.
De boekwaarde van wegen bedraagt per 31 december 2009 E 14,7 miljoen wat resulteert aan kapitaallasten een bedrag van E 1,35 miljoen. In de begroting 2010 is voor onderhoud wegen een bedrag geraamd van E 1 miljoen.
Riolering
Het rioolbeheer is opgenomen in het beleid middels het door de raad op 14 december 2006 goedgekeurde GRP "Gemeentelijk Rioleringsplan 2007-2010". Om de 4 jaar wordt het GRP geactualiseerd.
In 2010 worden de voorbereidingen gestart voor een nieuw "verbreed GRP" die met ingang van 2011 in werking moet treden als opvolger van het bestaande GRP. De wet schrijft voor dat er in dit nieuwe GRP ook aandacht is voor afvloeiend hemelwater en grondwater. Het GRP wordt dus verbreed tot een beleidsplan dat zowel vuilwater, afvloeiend hemelwater als ook de maatregelen voor de grondwaterstand omhelst. Daarmee kunnen we spreken van een "verbreed GRP" met een verbrede zorgplicht.
Het GRP beschrijft de noodzakelijke activiteiten om de gemeentelijke riolering op een acceptabel niveau te houden en aan de wettelijke eisen te voldoen. Verder beschrijft het de kosten die hiermee gepaard gaan en de consequenties voor de rioollasten/de rioolheffing. Onder de nieuwe definitie van gemeentelijk riolering vallen alle voorziening voor inzameling, verwerking, zuivering of transport van afvalwater, hemelwater of grondwater,
De basis voor het rioolbeheer vormt het beheerpakket, de inspecties (waarbij het totale stelsel eens per zeven jaar wordt geïnspecteerd) en het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP). De kosten van riolering bestaan uit jaarlijkse onderhoudsuitgaven en uit investeringen welke zijn opgenomen in deze programmabegroting. Er is achterstallig onderhoud geconstateerd in het GRP. Dit is financieel afgekaderd in het GRP en de begroting door middel van de post autonome rioolrenovatie/reparatie. Tot op heden zijn in het uitvoeringsprogramma ten opzichte van het GRP geen noemenswaardige financiële afwijkingen geconstateerd. De uitvoering van de investeringswerken uit het GRP staat als gevolg van personele mutaties bij de cluster Riolering wel onder druk. De ontwikkelingen die opgenomen zijn in hoofdstuk 4 van het GRP zoals klimaatverandering en gewijzigde wetgeving worden op de voet gevolgd. De gevolgen hiervan op ons gemeentelijk beleid worden verwerkt in het nieuwe GRP.
De doelstelling uit het GRP om 54,8 ha verharde oppervlakte af te koppelen in 2010 zal niet geheel gehaald worden. De nadruk ligt op het behalen van de basisinspanning. Met het waterschap is de afspraak gemaakt om de einddatum voor het behalen van deze basisinspanning vast te stellen op eind 2012. Hierdoor is het mogelijk de basisinspanning op een duurzame wijze te realiseren. De (bestuurlijke) onderhandeling hierover loopt.
Er wordt in 2010 een voorstel voorbereid over een andere kostentoerekening. Het betreft de mate van toedeling van kosten van de bovengrondse infrastructuur op het moment dat vanuit de gemeentelijke zorgplicht er werkzaamheden worden verricht aan de ondergrondse riolering. Dit voorstel kan (op termijn) leiden tot aanpassing van de hoogte van de rioolheffing.
De boekwaarde van rioleringswerken bedraagt per 1 januari 2010 E 14,5 miljoen met aan kapitaallasten van E 1,1 miljoen. Het jaarlijks onderhoud heeft een omvang van E 945.000, de inkomsten voor rioolrecht zijn geraamd op E 2.400.000. De reserve bedraagt per 1 januari 2010 ruim E 7 miljoen, dit bedrag is nodig om toekomstige investeringen vanuit het GRP te financieren.
Kengetallen::
|Omschrijving |2009 |2010 | |Vrijvalriolering |181.911 m1 |183.490 m1 | |Kolken |12.803 stuks |12.803 stuks | |Drainageleiding |2.580 m1 |2.965 m1 | |Lijngoten |1.615 m1 |2.015 m1 | |Drukunits |703 stuks |706 stuks | |Drukunitsleiding |208.825 m1 |208.825 m1 | |Gemaalunits |21 stuks |19 stuks | |Gemaalunitpersleiding |7.140 m1 |6.360 m1 | |Bergbezinkvoorzieningen|5 stuks |7 stuks | |IBA's |33 stuks |30 stuks | |Totaal |16,5 per jaar |16,5 per jaar | |Inspectiefrequentiess | | |Openbaar Groen
Het beleidskader voor het openbaar groen is door de raad vastgesteld op 23 januari 2007. Concreet zijn het beeldenboek groen en het beheerpakket met bijbehorende maatregelen geaccordeerd. Dit beeldenboek en beheerpakket die nauw op elkaar zijn afgesteld vormen de basis voor de uitvoering van het jaarlijkse onderhoud. Het onderhoudsniveau voor het openbaar groen in de gemeente is gekwalificeerd als 'plus' en is gerelateerd aan het beeldenboek. De kosten van het beheer zijn gebaseerd op de maatregelen, frequenties en arealen die zijn opgenomen in het beheerplan. De kosten voor het beheer zijn voor 2010 geraamd op E 1.755.000.
De kengetallen voor groen zoals die zijn opgenomen in het beheerplan:
Aantal bomen: 38.000 st
Oppervlakte bos, houtsingels en wallen: 43 ha Oppervlakte bosplantsoen 18 ha
Oppervlakte heesterbeplanting 24 ha
Oppervlakte gazon 29 ha
Oppervlakte ruw gras (excl bermen) 40 ha
Oppervlakte hagen 2,6 ha
In 2009 wordt door de raad een groenstructuurplan vastgesteld. Hierin wordt de visie ten aanzien van het openbaar groen voor de komende 10 jaar bepaald en een actieplan voor de komende 5 jaren. De financiële consequenties zullen worden doorgerekend.
Openbare Verlichting
Op 12 maart 2008 heeft de gemeenteraad het beleidsplan 'Openbare Verlichting 2008-2012 gemeente Oost Gelre' vastgesteld. Het plan geeft aan hoe we als gemeente met het beheer en onderhoud en de aanleg van de openbare verlichting willen omgaan. Meeste energiebesparing is te bepalen in de reguliere vervanging van de armaturen. Er wordt geen prioriteit gegeven aan lokale schakeltijden of het dimmen van lampen. Vanaf januari 2008 wordt er preventief onderhoud verricht. Lampen worden voortijdig vervangen en niet op basis van meldingen. Er wordt terughoudend omgegaan met het uitbreiden van het areaal. Door standaardiseren van het materiaal worden budgetverhogingen voorkomen.
Civieltechnische kunstwerken en speelvoorzieningen Voor het onderhoud van de civieltechnische kunstwerken (zoals bruggen en complexe duikers) is een beheerplan de basis voor het beheer. In dit beheersplan is een onderhoudsregime opgenomen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen jaarlijkse onderhoudskosten en investeringen in het kader van groot onderhoud. Jaarlijks wordt een veiligheidsinspectie uitgevoerd.
Gemeentelijke gebouwen
Om deze kapitaalgoederen op een acceptabel niveau te houden, is ook hier goed beheer noodzakelijk. Deze 45 gebouwen kunnen grofweg onderverdeeld worden in gebouwen voor eigen gebruik en gebouwen verhuurd aan derden. Al deze gebouwen worden beheerd volgens een meerjaren onderhoudsplanning en zijn als zodanig grotendeels verankerd in de meerjarenbegroting. Het kwaliteitsniveau wat hierbij wordt gehanteerd is functioneel, sober en duurzaam. Verder hanteren we als gemeente de regierol en wordt de uitvoering van het beheer door derden gedaan. De meeste gebouwen zijn in 2009 onderhouden zoals gepland. Voor zover bekend zijn er geen financiële consequenties t.a.v. het beleidskader. De benodigde budgetten zijn in de begroting opgenomen. Voor een paar gebouwen is het onduidelijk wat er in de toekomst mee gaat gebeuren. Hierdoor worden uit oogpunt van beheer gewenste vervangingen geminimaliseerd. Dit geldt vooral voor gebouw Herman Harmsenstraat 11 en de woning Frans ten Boschstraat 6. De beheersplannen zijn door NIBAG begin 2009 geactualiseerd. De financiële uitwerking is de grondslag voor de onderhoudsbudgetten. Voor diverse gebouwen geldt dat door gewijzigde regelgeving extra investeringen gedaan zijn om ze op het minimale niveau te krijgen qua regelgeving. Vooral regelgeving m.b.t. valbeveiligingen brandmeldinstallaties en ontruimingsinstallaties is nader uitgewerkt. Uitvoering conform de wet- en regelgeving stond dit voor 2008 gepland. De werkzaamheden zijn in 2009 afgerond. Bij een aantal (sportgebouwen) zijn in het kader van mogelijke privatisering achterstanden in het onderhoudsniveau. Vooral de Hamalandhal en het zwembad hebben in meer of mindere mate hier mee te maken. In het kader van het centrumplan is het gebouw welke in gebruik was door de speel-o-theek in 2009 gesloopt. Ook een paar gebouwen die recent om strategische redenen zijn aangekocht hebben achterstallig onderhoud. Hierbij moet gedacht worden aan o.a. gebouw TPG post. Overige kleine (sloop) gebouwen die aangekocht zijn in het kader van grondverwerving zijn buiten beschouwing gelaten.
Financiële uitwerking: Aan onderhoud gebouwen is voor 2010 een bedrag geraamd van E 426.000,--.
De reserve groot onderhoud gebouwen bedraagt per 1 januari 2010 E 1 miljoen. Het voorstel aan de raad is om eenmalig E 200.000 te dekken uit de reserve groot onderhoud gebouwen om de lasten voor 2010 op te vangen.
Kengetallen:
35 gebouwen (locaties) met een totaal BVO van 27816 m2 in onderhoud Bestaande uit:
- 4 gebouwen voor eigen personeel (inclusief buitendienst)
- 2 brandweerkazernes
- 8 gebouwen voor sport (verenigingen)
- 4 gebouwen voor recreatie (hertenkampen etc)
- 1 bibliotheek
- 4 gebouwen voor multifunctioneel gebruik
- 1 kinderdagopvang
- 5 woningen
- 2 muziekkoepels
- 1 muziekschool
- 3 overige (monumentale) gebouwen (stadstoren, stadsboerderij en dodenhuisje alg. begraafplaats)
- 1 school (tijdelijk)
4 slooppanden
5 kunstwerken + overig
Afschrijvingen
De gemeente hanteert voor de vervangingsinvesteringen het beleid volgens de nota afschrijvingenbeleid welke door de raad is vastgesteld op 6 juli 2006.
Paragraaf 6 Grondbeleid
Inleiding
Deze paragraaf geeft de visie op het grondbeleid om de doelstellingen uit de programma's te kunnen realiseren. Transparantie van het grondbeleid is voor de raad om meerdere redenen belangrijk. Door het grote financiële belang, de risico's en in relatie tot de te halen doelstelling. Via het grondbeleid kunnen beleidsvoornemens worden ingevuld. Deze paragraaf geeft inzicht in de wijze van uitvoering van het grondbeleid en de actuele situatie van de totale grondexploitatie.
Grondbeleid
Grondbeleid is een sturingsinstrument, geen doel op zichzelf maar gereedschap om andere doelen te bereiken. Dit kunnen doelen zijn op het gebied van ruimtelijke ordening, volkshuisvesting of economie. In de door de gemeenteraad vastgestelde nota grondbeleid is vastgelegd hoe de gemeente het grondbeleid vorm wil geven. Kernbegrippen zijn: regie voeren, ten dienste van gemeentelijk beleid,verantwoorde risico's. Actuele stand van zaken
In het begrotingsjaar 2010 zijn de volgende complexen onderhanden: Groenlo
. Complex Brouwhuizen: bij dit complex is er samenwerking met private partijen. Bestemmingsplan wordt in 2009 door raad behandeld. Het gemeentelijke aandeel is in kwantitatieve zin beperkt van omvang evenals de daaruit voortvloeiende financiële risico's. Het totaal aantal te realiseren woningen bedraagt circa 220. Naar verwachting wordt in 2010 gestart met het bouwen van de eerste woningen. De gemeentelijke boekwaarde bedraagt E 1.223.228 (per 1-1-2010). . Complex De Woerd: de bestemmingsplanprocedure wordt gestart begin 2010. Gepland aantal woningen bedraagt 40 a 50 woningen. De boekwaarde bedraagt E 518.016 (per 1-1-2010). Verwacht resultaat is nihil op basis van globale exploitatiebegroting. Oplevering verwacht in 2013. . Complex de Kunne: ook hier is sprake van een samenwerkingverband met een private partij. De ontwikkeling en uitgifte heeft grotendeels plaatsgevonden. De boekwaarde bedraagt -/- E 88.119 (per 1-1-2010). Verwacht resultaat is nihil, oplevering verwacht in 2011. . industrieterrein de Laarberg: besluitvorming komt naar verwachting december 2009 in de gemeenteraad. . In de staat van investeringen van 2010 staan de volgende boekwaarden (per 1-1-2010) voor de Laarberg opgenomen:
- Regionaal industrieterrein I E 656.335
- Regionaal industrieterrein II E 5.198.996
- RBT I (grenscorrectie Berkelland LMZ) E 2.067.503
- RBT II (grenscorrectie Berkelland LMZ) E 6.569.710 . Lichtenvoordseweg/Lievelderstraat: de voorbereiding is gestart eind 2008. De boekwaarde bedraagt E 649.133 (per 1-1-2010). Verwacht resultaat is E -315.000,- op basis van globale exploitatiebegroting (afhankelijk van definitieve plankeuze). Oplevering verwacht in 2012.
Lichtenvoorde
. Complex Flierbeek fase 1: alle koopwoningen zijn betrokken. Met Pro Wonen zijn inmiddels afspraken gemaakt over de resterende onderdelen. Naar verwachting zullen de laatste woningen begin 2010 gereed zijn. Met name de combinatie zorg en wonen vergt nog afstemming met de verschillende zorgaanbieders. Een samenwerkingsovereenkomst tussen partijen is inmiddels gesloten. Verwacht resultaat E 1.000.000,-, oplevering verwacht in 2011. De boekwaarde bedraagt -/-E 1.533.030 (per 1-1-2010). . Complex Flierbeek fase 2: planologische procedure wordt gestart eind 2009. De boekwaarde bedraagt E 2.479.673 (per 1-1-2010). Verwacht resultaat bedraagt E 1.387.000,- op basis van globale exploitatiebegroting. Oplevering verwacht in 2012. . complex Eschpark: de realisatie van 33 appartementen is gelet op de huidige woningmarkt zeer twijfelachtig. Inmiddels wordt voor het totale gebied naar een andere invulling gekeken. De boekwaarde bedraagt -/- E 42.603 (per 1-1-2010). . industrieterrein Lindebrook: op dit moment zijn een zevental projecten in aanbouw. Gelet op de economische crisis wordt verwacht dat de doorlooptijd toe zal nemen. De boekwaarde per 1 januari 2010 bedraagt E 4.530.695. De financiële risico's zijn uiterst gering. Verwachte oplevering 2015. . Complex Nieuwmarkt: dit is een private ontwikkeling. De boekwaarde per 1 januari 2010 bedraagt -/- E 25.076.Verwacht resultaat is nihil, oplevering verwacht in 2012. . Verkenners: de boekwaarde per 1 januari 2010 bedraagt E 262.969. Verwacht resultaat bedraagt E 625.000,- op basis van globale haalbaarheidsberekening. Oplevering verwacht in 2010.
Vragender
Complex Kapelweg: de boekwaarde bedraagt per 1 januari 2010 -/- E 317.302. De kavels zijn verkocht, woonrijp maken moet nog worden uitgevoerd. Verwacht resultaat E 246.000,-, oplevering verwacht in 2009. Harreveld
Complex Randschappelijk Wonen: de boekwaarde bedraagt per 1 januari 2010 E 29.754. Verwacht resultaat E 236.000,-, oplevering verwacht in 2010. Mariënvelde
Complex De Boog: de boekwaarde bedraagt per 1 januari 2010 E 8.032. Verwacht resultaat E 3.000,-, oplevering verwacht in 2009. Zwolle.
In de woningbouwplannen is door economische ontwikkelingen stagnatie opgetreden.
Lievelde.
Complex Engelse Schans: bestemmingsplan vastgesteld in 2009. De boekwaarde bedraagt per 1 januari 2010 E 0,-Verwacht resultaat E 239.000,-, oplevering verwacht in 2011.
Reserveringen voor risico's grondexploitatie
In de staat van reserves en voorzieningen voor het jaar 2010 zijn ter afdekking van de risico's van grondexploitaties reserves/ gevormd (stand na resultaatbepaling 2008): . bestemmingsreserve Reserve grondexploitatie E 2.008.740 . voorziening planschades E 35.221
In totaal is voor de afdekking van risico's voor grondexploitatie een reserve/voorziening gevormd van ruim E 2 miljoen. Op basis van de Nota Grondbeleid 2007 moet de reserve E 2.000.000,- bedragen. Tijdige afwikkeling van de complexen is nodig om de reserve op peil te brengen.
Overige gronden
De boekwaarde per 1 januari 2010 bedraagt E 2.044.726.
Afsluiting complexen
Er vindt gefaseerd afronding van projectfasen plaats. Nadat deelfases in een complex gereed zijn volgt meteen de administratieve afhandeling, waardoor winstneming mogelijk is. Een en ander conform de nota grondbeleid.
Paragraaf 7 Lokale Heffingen
Inleiding
Artikel 10 van het Besluit Begroting en Verantwoording schrijft voor dat de programmarekening een paragraaf lokale heffingen dient te bevatten, waarin ten minste aandacht wordt geschonken aan: . De geraamde inkomsten
. Het beleid ten aanzien van de lokale heffingen . Een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen . Een aanduiding van de lokale lastendruk
. Een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid.
Gemeentelijke inkomsten
De lokale heffingen bestaan uit belastingen en retributies. De belastingen dienen ter dekking van de algemene uitgaven van de gemeente en zijn in principe vrij besteedbaar. De retributies dienen ter dekking van de kosten die de gemeente maakt voor individuele dienstverlening aan de burger en zijn dus niet vrij besteedbaar. De lokale heffingen maken een belangrijk deel uit van de inkomsten van de gemeente. In het begrotingsjaar 2010 zal ongeveer 16% van de inkomsten van de gemeente Oost Gelre afkomstig zijn uit lokale heffingen.
In de begroting 2010 zijn de navolgende ramingen opgenomen voor de diverse gemeentelijke heffingen die in onze gemeente van toepassing zijn. Ter vergelijking zijn ook de cijfers vermeld uit de jaarrekening 2008 en de begroting 2009.
|Omschrijving |Jaarrekening |Begroting |Begroting | | |2008 |2009 |2010 | |Onroerende |E 3.419.961 |E |E | |zaakbelasting | |3.818.035 |3.987.548 | |Hondenbelasting |E 107.966|E |E | | | |115.000 |117.000 | |Toeristenbelasting |E 308.396|E |E | | | |355.000 |315.000 | |Precariorechten | E |E |E | | |12.465 |11.500 |11.500 | |Bouwleges |E 738.696|E |E | | | |500.000 |800.000 | |Afvalstoffenheffing |E 2.467.365 |E |E | | | |2.646.440 |2.683.350 | |Rioolrecht |E 1.972.572 |E 2.640.000|E | | | | |2.400.000 | |Marktgelden |E |E |E | | |14.978 |15.000 |14.400 | |Overige leges |E 771.188|E |E | | | |567.030 |551.125 | |Totaal | E 9.812.578 | E 10.668.005|E 10.879.923|Ten opzichte van het begrotingsjaar 2009 stijgen de opbrengsten enerzijds door de trendmatige inflatoire indexering van de gemeentelijke tarieven en anderzijds door wijzigingen in eenheden, zoals door een toename van het aantal woningen. De verwachting is dat tot en met het jaar 2011 het aantal woningen jaarlijks met 100 stijgt. Andere aanpassingen zoals bij overige leges hebben plaatsgevonden op basis van de jaarrekeningcijfers 2008.
Beleidsuitgangspunten ten aanzien van lokale heffingen
Voor diverse lokale heffingen gelden wettelijke voorschriften, zoals ter zake van retributies waarvoor geldt dat de opbrengst maximaal 100% van de kosten mag bedragen. Voorbeelden van deze retributies zijn de afvalstoffenheffing en het rioolrecht. Voor overige lokale heffingen betekent dat de opbrengsten van de totale legesverordening de kosten niet mogen overstijgen. Algemene uitgangspunten:
- Retributies in de gemeente Oost Gelre zijn in principe gebaseerd op 100% kostendekkendheid.
- Het uitgangspunt is dat de tarieven van de lokale heffingen jaarlijks worden gecorrigeerd met het inflatiepercentage. Voor de begroting 2010 zijn een aantal tarieven opnieuw berekend Voor 2010 is uitgegaan van een inflatiecorrectie van 1%..
Kostendekkendheid:
Voor de tarieven van het rioolrecht en de afvalstoffenheffing geldt het uitgangspunt van 100% kostendekkendheid, inclusief BTW (ter compensatie van de uitname uit het gemeentefonds). De tarieven voor de afvalstoffenheffing en het rioolrecht worden jaarlijks vastgesteld op basis van de verwachte kosten. De werkelijke kosten kunnen echter afwijken. Bij het samenstellen van de jaarrekening moet blijken of de afvalstoffenheffing en het rioolrecht te laag of te hoog zijn vastgesteld. Eventuele verschillen worden verrekend. Met andere woorden de bij het opmaken van de jaarrekening vastgestelde tariefsverschillen worden in beginsel bij de eerstvolgende begroting meegenomen in de berekening van de voorgestelde tarieven voor dat begrotingsjaar.
Ontwikkeling van de diverse lokale heffingen:
Onroerende zaakbelasting
De belangrijkste autonome inkomstenbron van de gemeente betreft de onroerende zaakbelasting. De waarde van het onroerend goed vormt de basis voor de belastingheffing. De hoogte van de onroerende zaakbelasting wordt bepaald door de getaxeerde waarde te vermenigvuldigen met het door de raad vastgestelde belastingpercentage. Voor de onroerende zaakbelasting wordt uit financiële noodzaak voorgesteld, in afwijking van het raadsprogramma, een meer dan trendmatige verhoging van het tarief door te voeren. Voor 2010 gaat het om een verhoging van 2,5 ten opzichte van de trendmatige verhoging van 1%. Het volgende overzicht geeft de ontwikkeling van de tarieven voor de onroerende zaakbelasting weer:
|Onroerende zaakbelasting | 2009 | 2010 | |OZB woningen gebruikers |---- |---- | |OZB woningen eigenaren |2,03 |2,08 | | | | | |OZB niet woningen gebruikers |2,57 |2,64 | |OZB niet woningen eigenaren |3,14 |3,22 |Afvalstoffenheffing
Voor de gemeentelijke taak om zorg te dragen voor het ophalen en verwerken van de afvalstromen van de huishoudens mag de gemeente de kosten hiervan doorberekenen aan haar burgers. De afvalstoffenheffing in de gemeente Oost Gelre vindt plaats volgens het diftarsysteem. De hoogte van de kosten van afvalstoffenheffing wordt bepaald door het aantal keren dat een huishouden hun huisvuil ter lediging aanbiedt. De heffing van 2010 geschiedt op basis van een vast bedrag en een variabel deel zijnde het aantal ledigingen in 2009 wordt in 2010 afgerekend. Verrekening zal plaatsvinden na afloop van het jaar bij de aanslag van het daaropvolgende jaar. Het tarief voor de afvalstoffenheffing is gemaximaliseerd. De maximalisatie is gebaseerd op lediging van 26 maal grijs en 19 maal groen. Indien de burger minder vaak de containers aanbiedt, zal hij beloond worden met een bonus per keer van E 5,95 voor een 240 liter container en E 3,25 voor een 140 liter container. Het definitieve tariefsvoorstel zal in december 2009 aan de raad ter vaststelling worden aangeboden.
Rioolrecht
Voor de wettelijke taak van de gemeente inzake het beheer (aanleg, vervanging en onderhoud) van het rioleringsstelsel mogen de kosten aan de gebruikers van het riool worden doorberekend. In de gemeente Oost Gelre wordt het rioolrecht opgelegd op basis van het werkelijke verbruik van water door de gebruikers. De aanslagoplegging en inning worden uitbesteed aan Vitens.
Het volgende overzicht geeft inzicht in de ontwikkeling van de tarieven voor het rioolrecht:
|Rioolrecht | 2009 | 2010 | |Tarief rioolrecht, per m3 |E 1,34 |E 1,45 |Het definitieve tariefsvoorstel zal in december 2009 aan de raad ter vaststelling worden aangeboden.
Hondenbelasting
De gemeenten hebben de mogelijkheid om eigenaren van honden voor het in bezit hebben van één of meer honden een belastingsaanslag op te leggen. De hondenbelasting vormt een onderdeel van het gemeentelijke autonome belastinggebied. De gemeente Oost Gelre heeft voor de hondenbelasting een progressief tarievenstelsel vastgesteld waarbij hondeneigenaren met meer dan één hond een hoger bedrag per hond betalen. In dit overzicht staat de ontwikkeling van tarieven voor de hondenbelasting:
|Hondenbelasting | 2009 | 2010 | |1 hond |E 44,80 |E 45,25 | |2 honden, per hond |E 68,40 |E 69,10 | |3 honden en meer |E 175,80 |E 177,60 |Toeristenbelasting
Ter zake van het houden van verblijf met overnachting binnen de gemeente Oost Gelre in hotels, pensions, vakantieonderkomens etc. wordt aan niet ingezetenen van de gemeente een vergoeding in de vorm van de toeristenbelasting geheven. De ontwikkeling van de tarieven voor de toeristenbelasting is als volgt:
|Toeristenbelasting |2009 |2010 | |Toeristenbelasting per persoon per |E 0,68 |E | |overnachting | |0,69 |Lokale lastendruk
Om een indruk te geven wat een gemiddeld huishouden in de gemeente Oost Gelre in 2010 aan gemeentelijke heffingen gaat betalen wordt navolgend overzicht gegeven:
|Gezin wonend in een eigen huis (waarde E 200.000) en 1 hond | | | |Situatie 2009|Situatie 2010| |Onroerende | |E 166,00 |E 170,30 | |zaakbelasting | | | | |Hondenbelasting | |E 44,40|E 45,25 | |Afvalstoffenheffing (15 x grijs en |E 214,50 |E 216,65 | |5x groen) | | | |Rioolrecht (bij een verbruik van |E 160,80 |E 172,80 | |120 m3) | | | |Totaal | |E 585,70 |E 605,00 |
|Gezin wonend in een huurhuis (waarde E 200.000) en 1 hond | | | |Situatie 2009|Situatie 2010| |Onroerende | |E |E 0,00| |zaakbelasting | |0,00 | | |Hondenbelasting | |E 44,40|E 45,25 | |Afvalstoffenheffing (15 x grijs en |E 214,50 |E 216,65 | |5x groen) | | | |Rioolrecht (bij een verbruik van |E 160,80 |E 172,80 | |120 m3) | | | |Totaal | |E 419,70 |E 434,70 |De provincie Gelderland doet jaarlijks onderzoek naar de ontwikkeling van de lokale lasten per individuele gemeente waarbij de lokale lastendruk van de gemeenten onderling worden vergeleken. Om een indruk te krijgen van de lastendruk van de gemeente Oost Gelre in regionaal verband, wordt in onderstaande overzicht op basis van de onderzoeksresultaten en de uitgangspunten van de provincie Gelderland de lastendruk in onze gemeente vergeleken met de lastendruk van een aantal gemeenten uit de regio voor het jaar 2009.
|Gemeente |Eigenaar | Geen | | | |eigenaar | |Aalten |E 663 |E 436 | |Berkelland |E 814 |E 394 | |Bronckhorst |E 756 |E 541 | |Montferland |E 652 |E 428 | |Oost Gelre |E 662 |E 457 | |Oude IJsselstreek |E 657 |E 450 | |Winterswijk |E 763 |E 592 |De belastingdruk per inwoner is het totaal van de opbrengsten van de onroerend zaakbelasting, rioolrechten en afvalstoffenheffing gedeeld door het totaal aantal inwoners. Onderstaand overzicht geeft het verloop over de jaren 2005 t/m 2009 van de omringende gemeenten.
|Berkelland |E 361 |E 322 |E 325 |E 359 |E 361 | |Bronckhorst |E 301 |E 302 |E 315 |E 321 |E 330 | |Montferland |E 284 |E 255 |E 260 |E 268 |E 285 | |Oost Gelre |E 282 |E 258 |E 282 |E 307 | E | | | | | | |305 | |Oude IJsselstreek | E|E 240 |E 243 |E 269 |E 288 | | |281 | | | | | |Winterswijk |E 340 |E 308 |E 312 |E 333 |E 343 |Gemeentelijk kwijtscheldingsbeleid
De gemeente Oost Gelre heeft sinds 2008 een eigen gemeentelijk kwijtscheldingsbeleid. Deze verordening is gebaseerd op de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990. Deze regeling bevat een drietal toetsen die het mogelijk maken de financiële situatie van een belastingschuldige te beoordelen: de inkomens-, de vermogens- en de schuldentoets. De gemeente Oost Gelre heeft besloten om het meest ruime kwijtscheldingsbeleid toe te passen. In afwijking van de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 is het percentage voor de berekening van de kosten van bestaan vastgesteld op 100%. Dit betekent dat, uitzonderingen daargelaten, de mensen die een uitkering op bijstandsniveau hebben in aanmerking komen voor kwijtschelding. In die situatie wordt automatisch kwijtschelding verleend. Het kwijtscheldingsbeleid is van toepassing op de afvalstoffenheffing, het rioolrecht en de onroerende zaakbelasting.
|Kwijtschelding |Jaarrekening | |Begroting | | |2008 |Begroting |2010 | | | |2009 | | |Verleende |E 95.012 |E 80.000 |E 80.000 | |kwijtschelding | | | | |Aantallen |347 |270 |270 |
* werkelijk aantal kwijtscheldingen in 2009 welke tevens de basis vormen voor de begroting 2010. Bijlage 1 Afkortingenlijst
ABT Achterhoeks Bureau voor Toerisme
AI Arbeidsintegratie
AOW Algemene Ouderdoms Wet
APV Algemene Plaatselijke Verordening
AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten, AWIR Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen BAG Basis Registratie Adressen en Gebouwen BBV Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten, rijksbesluit met voorschriften voor de begrotings- en verantwoordingsdocumenten uitvoeringsinformatie en informatie voor derden BEVI Besluit externe veiligheid inrichtingen BKP Beeldkwaliteitsplan
BNG Bank Nederlandse Gemeenten
BOA Bijzondere Opsporings Ambtenaar
BOREA Brancheorganisatie Reïntegratiebedrijven DMS Document Management Systeem
BTW Belasting Toegevoegde Waarde
B&W Burgemeesters en Wethouders
CVV Collectief Vraagafhankelijk Vervoer CWI Centrum voor Werk en Inkomen
DIFTAR Differentiatie Tarieven Afvalstoffenheffing Divosa de belangen- en netwerkorganisatie van managers van gemeentelijke diensten voor Werk, Inkomen en Zorg DURP Digitale Uitvoering Ruimtelijke Processen EU/D2 Europese Unie/ Doelstellingenprogramma 2 (gebiedsgericht beleid) FIDO Financiering Decentrale Overheid
GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst
GRP Gemeentelijk Rioleringsplan
GPS Global Positioning System, naam voor een wereldwijd satelliet plaatsbepalingsysteem GSF Gelderse Sportfederatie
GVVP Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan KBO Katholieke Bond voor Ouderen
KCC Klant Contact Centrum
ISD Intergemeentelijke Samenwerking Sociale Diensten KRW Kader Richtlijn Water
LOP Landschapsontwikkelingsplan
LTO Land- en tuinbouw Organisatie
MARAP Managementrapportage
MFA Multifunctionele accommodatie
NV Naamloze Vennootschap
WMO Wet Maatschappelijke Ondersteuning O3 Organisatie Ontwikkelingsplan Oost Gelre OCW Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen OZB Onroerende ZaakBelasting
PGB Persoonsgebonden Budget
PPS Publiek Private Samenwerking, PPS is een samenwerkingsverband waarbij overheid en bedrijfsleven samen een project realiseren op basis van een heldere taak- en risico verdeling PUEV Provinciaal Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid RAL Recreatieschap Achterhoek Liemers
RMC Regionaal Meld- en Coördinatiepunt voortijdig schoolverlaten ROVA Afvaladvies-, regie- en verwijderings organisatie Achterhoek RC AOGW Rekenkamercommissie Aalten Oost Gelre Winterswijk RRGS Register risicosituaties gevaarlijke stoffen SCP Sociaal Cultureel Planbureau
SOGK Stichting Oude Gelderse Kerken
SOZA Sociale Zaken
SWOG Stichting Welzijn Ouderen Groenlo
SWOL Stichting Welzijn Ouderen L'voorde SZW ` Sociale Zaken en Welziijn
TROP Toeristisch Recreatief Ontwikkelingsplan UWV Uitvoeringsinstituut Werknemers- verzekeringen VVE Voor- en Vroegschoolse Educatie
VNG Vereniging Nederlandse Gemeenten
VNO-NCW Grootste ondernemingsorganisatie van Nederland, Verbond van Nederlandse ondernemingen (VNO) en Nederland Christelijk Werkgeversbond (NCW) VROM Volkshuisvesting, Ruimtelijk Ordening en Milieu VWS Volkshuisvesting Welzijn en Sport
WABO Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht WAO Wet op Arbeidsongeschiktheidsverzekering WCPV Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid WKPB Wet kenbaarheid Publiekrechtelijke Beperkingen WSW Wet Sociale Werkvoorziening
WWB Wet werk en Bijstand
-----------------------
7%
Bouwleges
5%
Overige
22%
Rioolrecht
1%
Hondenbelasting
25%
Afvalstoffenheffing
3%
Toeristenbelasting
37%
Onroerende
Onderverdeling eigen heffingen 2010
Graag wil ik u er ook nog aan herinneren dat er vanmiddag om 13.00 uur een persgeprek plaatsvindt op het gemeentehuis in Lichtenvoorde, waar een toelichting op de begroting gegeven zal worden.
Communicatiemedewerker
Afdeling Bestuur en Beleid
bezoekadres: Varsseveldseweg 2
7131 BJ Lichtenvoorde postbus-adres: Postbus 17
7130 AA Lichtenvoorde telefoon (doorkies): (0544) 39 34 85 / 06 484 323 19 fax: (0544) 37 29 69
e-mail:
---- --