03-11-2009
Slaap bevordert leren door observeren: de avond voor de wedstrijd topsport kijken!
Goed nieuws voor atleten, scholieren, revalidanten en alle anderen die een complexe handeling moeten leren. Als je vlak voor het slapen de vaardigheid die je wilt leren aandachtig bekijkt, ben je de volgende dag beter in het uitvoeren van die handeling. Dat slaap een cruciale rol speelt bij leren door eerst te observeren, is in een reeks experimenten aangetoond door onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen van de KNAW (NIN-KNAW) in samenwerking met het VU Medisch Centrum. De resultaten van het onderzoek worden deze week gepubliceerd in het gezaghebbende tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America (PNAS).
Deelnemers aan de experimenten werd gevraagd om filmpjes te bekijken van een hand die een bepaald ritme tikte. Tijdens en na het observeren mochten de deelnemers niet meetikken, om te verhinderen dat ze zouden leren door te oefenen. Tijdens een tweede sessie, 12 of 24 uur later, werd gevraagd om het ritme dat ze hadden gezien of een ander ritme te tikken. Het bleek dat de deelnemers beter waren in het uitvoeren van het ritme dat ze hadden gezien, maar alleen als ze geslapen hadden. Bovendien was het belangrijk dat ze snél na het observeren moesten slapen. Alleen 's avonds kijken naar vaardigheden geeft mensen de volgende dag een voorsprong bij het uitvoeren van de vaardigheden, van 's morgens kijken werden ze niet beter. Ysbrand van der Werf en de andere onderzoekers van de onderzoeksgroep Slaap & Cognitie hebben voor de experimenten twee onderzoeksvelden bij elkaar gebracht: observationeel leren en deelnemers aan een onderzoek een vaardigheid laten oefenen, dan laten slapen en daarna opnieuw testen. De onderzoekers beschouwen hun bevindingen als een doorbraak voor het beter kunnen leren van complexe handelingen voor bijvoorbeeld chirurgen en atleten, voor kinderen en revalidanten. Een aanbeveling voor deze groepen is om vlak voor het slapen gaan de vaardigheid die ze willen leren aandachtig te bekijken.
Of goede en slechte slapers evenveel profijt hebben bij het observeren van vaardigheden is onderwerp voor onderzoek van het Nederlands Slaap Register, een grootschalig onderzoek via internet waarvoor zo veel mogelijke goede en slechte slapers worden gezocht. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden via
Ingezonden persbericht