Ingezonden persbericht
Bijeenkomst 'Dakloos, eenzaam en armoede tijdens de kerst'
in samenwerking met stichting Onze Hoop, Noma en
Zondag 20 december organiseerde de multiculturele vereniging voor vriendschap Assadaaka in samenwerking met de stichting Onze Hoop en de stichting Noma een avond die in het teken stond van dakloze en thuisloze mensen. Om een inhoudelijk beeld te krijgen van wat het betekent om geen vaste woon- of verblijfplaats te hebben waren ook verschillende mensen uitgenodigd die ofwel werkzaam zijn bij stichting De Regenboog of die gebruik maken van de diensten die de stichting aanbiedt.
De aanwezigen muisstil en de ervaringsdeskundigen aan het woord
Zoals gewoonlijk bij informatiebijeenkomsten van Assadaaka was de grote zaal van de Meevaart in de Amsterdamse Indische Buurt ingericht voor het ontvangen van de belangstellenden. Met het oog op de naderende kerstmis hadden de stagiaires van de Noma, samen met andere vrijwilligers, de zaal in feestelijke kerststemming gebracht. Er stond een kerstboom en de tafel, waaraan de maaltijd plaats zou vinden, was met kaarsen en kerstslingers versierd. Terwijl de geïnteresseerden binnenkwamen, waren in de keuken verschillende koks bezig met het voorbereiden van de maaltijd. Ondanks de barre weersomstandigheden - in het hele land waren treinen uitgevallen, stond het verkeer vast en reed het openbaar vervoer nauwelijks vanwege de sneeuwval, de winterse koude en de gladde wegen die daar het gevolg van waren - waren er toch ruim vijfentwintig mensen op komen dagen. Toen zij allemaal een plaatsje gevonden hadden aan de tafel nam de leidster van de avond, Fatima Maghiouzi, het woord. Zij heette de aanwezigen welkom en vertelde iets over het programma van de avond. Vervolgens gaf zij het woord aan Ahmed El Mesri, de voorzitter van Assadaaka, die de volgende reden hield:
'Beste aanwezigen, dames en heren,
Enkele dagen voor het grootste feest van het jaar in de westerse wereld, Kerstmis, zijn wij in deze zaal bijeen gekomen om hier alvast een voorproefje van te nemen. En met dit voorproefje van Kerstmis staan wij ook stil bij het thema van dit feest: vrede op aarde. Een moeilijk thema, nu wij de afgelopen jaren dagelijks in het nieuws en in andere media geconfronteerd worden met de verschrikkingen van oorlog, de moderne oorlog, die, hoewel misschien ver van ons bed in afstand, door alle moderne middelen en het gevoelsmatig steeds kleiner worden van de aarde juist ook dichterbij is dan ooit.
Ahmed El Mesri, rechts op de foto
Maar hoe verschrikkelijk oorlogen en andere gewapende conflicten ook zijn - en hierbij kan je denken aan het Midden Oosten, aan het verre oosten, aan de talrijke conflicten die zich in de landen van de vroegere Sovjet Unie afspelen en aan etnische conflicten in Afrika - het zijn gebeurtenissen waar wij, hier, persoonlijk, heel weinig aan kunnen veranderen. Natuurlijk hoeven wij er onze ogen niet voor te sluiten en misschien zouden onze regeringen en indirect dus wij ook wel een veel actievere rol kunnen spelen in het zoeken naar oplossingen.
Maar nu wij dit geconstateerd hebben, moeten wij niet blijven staan bij de constatering dat wij er niets aan kunnen doen en verder gaan met ons eigen dagelijkse leven. Het is al te gemakkelijk om te kijken naar verre conflicten, naar verre misstanden, en vervolgens zeggen dat we daar toch niets aan kunnen doen. Nee, het is veel beter om te kijken naar de dingen om ons heen, de misstanden, de dreigende conflicten en de conflicten die er al zijn - want grote conflicten, oorlogen, ja zelfs wereldoorlogen, beginnen klein - waar wij wel direct invloed op uit kunnen oefenen, zodat wij binnen onze eigen omgeving ervoor kunnen zorgen dat de conflicten niet uitlopen op onbeheersbare strijd tussen mensen. En deze tijd, de tijd waarin de dagen het kortste zijn, waarin de natuur rust, het jaar op zijn einde loopt, is een uitstekende tijd om terug te blikken op het afgelopen jaar. We gaan dat ook allemaal zeker weer doen, tijdens kerstmis, en zeker op oudejaarsavond. Maar we gaan niet alleen maar stilstaan bij de grote strijden die geleverd worden ver van ons bed, bij de onderwerpen die groot in het nieuws zijn; nee, we gaan ook kijken naar wat we zelf gedaan hebben om onze wereld een mooiere, betere plek te laten zijn. Wat we gedaan hebben toen onze medemens, onze buurman, buurvrouw, onze hulp nodig had. Misschien had hij of zij niet de moed om hulp te vragen - want ook voor het vragen van hulp is moed nodig, je moet je over schaamte heenzetten, je moet erkennen dat je er zelf niet uitkomt, en dat is wat in onze wereld, een wereld waarin iedereen geacht wordt voor zichzelf te kunnen zorgen, ja, dat is dan ook iets wat nog wel eens als zwakte opgevat kan worden. Maar even zo goed is het mogelijk dat wij zelf degenen geweest zijn die het afgelopen jaar hulp gevraagd hebben, hulp bij een moeilijke situatie, op het gebied van geld, op het gebied van relaties, op welk gebied dan ook. En dan komen die problemen, waarover wij zo gemakkelijk in het abstracte kunnen praten - ze staan immers heel ver van ons af - opeens wel heel dichtbij en dan verwachten anderen actie van ons of verwachten wij actie van anderen.
Het afgelopen jaar heeft Assadaaka, samen met stichting Onze Hoop en de stichting Noma ook weer actief hulp geboden aan hen die hiervoor bij ons aangeklopt hebben. Voor ons en onze medewerkers is de hulpvraag iets heel concreets en is ook ons hulpaanbod iets heel concreets. Wij willen de laatste bijeenkomst van 2009 dan ook in het teken stellen van hen die hulp nodig hebben, van hen die hulp vragen.
Want de vraag om hulp is al het begin van de oplossing van het probleem; en die vraag leidt ertoe dat de oorzaak van het conflict waartoe een hulpvraag uiteindelijk leidt, weggenomen wordt.
Deze avond organiseren wij dan ook in samenwerking met de Regenboog Groep Amsterdam en staat in het teken van de mensen die deze feestdagen eenzaam en zelfs zonder dak boven hun hoofd moeten vieren. Een feest dat voor velen in het teken van samenzijn met familie, vrienden en geliefden staat, is dat niet voor iedereen. En wij staan vanavond niet alleen stil bij de mensen voor wie de komende dagen niet zo vrolijk zullen verlopen, wij bieden ook aan deze mensen daadwerkelijk hulp, samen met u, aanwezigen, van wie er velen iets meegenomen hebben. Wij staan de daklozen, de eenzamen, de vermoeiden, in deze barre tijden in het bijzonder bij, niet alleen met woorden, maar ook met daden.
Ik wens u alvast allemaal heel prettige dagen en hoop dat u ook het komende jaar in uw eigen omgeving uw steentje weer bij zult dragen om deze wereld een betere plek te maken. Want het is misschien een cliché, maar een betere wereld begint nog altijd bij onszelf, en niet alleen in ons eigen hart, maar vooral ook in ons eigen handelen.'
Discussie met de aanwezigen
Daarna gaf Fatima het woord aan Barbara, medewerkster van de stichting De Regenboog. Zij vertelde het één en ander over de werkzaamheden van De Regenboog voor mensen die geen vaste woon- of verblijfplaats hebben. Zij vertelde iets over deze mensen en de vele misverstanden en vertekende beelden die er bestaan rondom deze groep.
Daarna gaf zij het woord aan Leo, die zijn levensverhaal vertelde en vertelde over hoe het mogelijk is dat het leven, ondanks dat alles heel goed lijkt te gaan, toch opeens zo kan veranderen dat je relatie fout gaat, je je baan verliest en tenslotte ook je huis, waardoor je opeens een dakloze bent. Met hem, zo vertelde hij, is het niet zover gekomen, maar dat mede dankzij de steun die hij via De Regenboog gekregen heeft. Na dit verhaal vertelde Ton, die enige jaren werkzaam is als vrijwillig hulpverlener bij De Regenboog, zijn verhaal: hoe hij, na zijn pensionering, bij De Regenboog terecht gekomen is en hoe de wereld waar hij door deze werkzaamheden mee geconfronteerd werd, zo totaal anders was dan hij zich altijd voorgesteld had, maar ook hoe dankbaar het werk vaak is dat hij doet. Hij heeft onthutsende cijfers over het aantal dak- en thuisloze mensen die er alleen al in Amsterdam zijn; daar zijn veel meer mensen bij dan de officiële cijfers laten zien, omdat bijvoorbeeld mensen die in het illegale circuit zitten en die dus niet geregistreerd zijn, niet bij de officiële instanties bekend zijn, maar wel degelijk tot deze groep behoren. Hij legde er de nadruk op dat dakloze en thuisloze mensen helemaal niet allemaal verslaafd zijn aan drank en aan drugs; en net als Leo voor hem vertelde hij vooral dat het vaak onverwachte, schokkende gebeurtenissen in iemands leven zijn die ertoe leiden dat iemand een zwervend bestaan gaat leiden.
Na deze verhalen kregen de aanwezigen de gelegenheid tot het stellen van vragen. Er waren enkele vragen over het toelatingsbeleid van De Regenboog.
Barbara rechts op de foto
Barbara kon hierop vertellen dat in principe iedereen welkom is: De Regenboog is een zeer laagdrempelige organisatie die, in tegenstelling tot reguliere hulpverleningsinstanties, geen lange intake heeft of wachtlijsten. De Kloof, het inloopcentrum waarvoor Ton werkt en dat zich in het centrum van Amsterdam bevindt, heeft een gemiddeld bezoekersaantal van ruim honderd per dag. Onder hen bevinden zich allerlei mensen: sommige mensen weten via De Regenboog de weg te vinden naar een reguliere hulpverleningsinstantie, anderen worden door de medewerkers van De Regenboog zelf weer verder geholpen in hun leven. Daarnaast waren er vragen over de samenwerking tussen De Regenboog en de voedselbanken. De Regenboog werkt inderdaad met de voedselbanken samen: minimaal twee maal per week worden er maaltijden geserveerd die door de voedselbanken geleverd worden.
Inmiddels is het voedsel uitgeserveerd: een voedzame soep en een eenvoudige maaltijd. Tijdens het eten gaan de gesprekken door. Een opmerking van een aanwezige dat dak- en thuisloze mensen het vooral aan zichzelf te danken hebben, valt niet bij iedereen in goede aarde. Naar aanleiding van deze opmerking ontstaat een heftige discussie.
Tenslotte neemt Fatima, de gespreksleidster, het woord en maakt een einde aan de discussie. Zij laat het laatste woord aan de voorzitter, Ahmed El Mesri. Deze bedankt de aanwezigen en kondigt aan dat er vaker bijeenkomsten over dit belangrijke onderwerp gehouden worden.
Deze avond heeft zonder twijfel weer bijgedragen aan het verbeteren en bijstellen van het beeld dat er heerst over dak- en thuisloze mensen, door de verhalen van mensen die er rechtstreeks mee te maken hebben, hetzij als hulpverleners hetzij als hulpvragers. Ook verhalen dragen bij tot een verbreding van inzicht en het verder kijken dan het eigen dagelijkse leven is. Want, zoals Ton zei in zijn verhaal: 'Veel mensen gaan naar verre landen toe om andere werelden te leren kennen, maar ik heb door mijn werkzaamheden bij De Regenboog een totaal andere wereld leren kennen die bij mij om de hoek is.'