NCRV

Future Express

Future Express in Albanië, afl. 10: 'Wij zijn de toekomst'

Zaterdag 27 maart

14:35 uur, Nederland 2

Future Express neemt de kijker mee op een avontuurlijke reis per trein door 12 landen en over 6 continenten. Future Express toont inspirerende, ontroerende en intrigerende verhalen van treinreizigers over de hele wereld.

In de tiende aflevering reist Future Express door Albanië: vanuit Vlora via Durres en Tirana naar Shkodra.

Tussen 1948 en 1991 was het land hermetisch afgesloten van de rest van de wereld. Dictator Enver Hoxha, een vriend en bewonderaar van Jozef Stalin, noemde zijn land het paradijs op aarde. Reizen was taboe, privé-eigendom werd afgeschaft en de buitenwereld werd als vijand beschouwd. Hoxha vreesde zijn leven lang een militaire aanval en liet zijn land volbouwen met 750.000 betonnen bunkers. Ieder gezin moest zich vanuit een bunker met twee meter doorsnede kunnen verdedigen.

Toen in 1991 de grenzen open gingen, werd duidelijk welke invloed vijftig jaar dictatuur op land en volk hadden gehad. Kerken en moskeeën waren verwoest, stadswijken hadden het aanzicht van communistische woonkazernes. Het openen van de grenzen leidde voor velen tot een massale vlucht naar het buitenland.

In de trein vertelt bosingenieur Vata over de tijd waarin het onmogelijk was om je doodzieke vrouw voor behandeling naar het buitenland te sturen. âNiemand keek naar ons om. Het was alsof we met zijn allen in een grote gevangenis zaten. Waarom werden we opgesloten?â

Zo grijs en ontredderd als Albanië ooit was, zo kleurrijk is het nu. De helft van de bevolking is jonger dan 20 jaar. Iris studeert economie. âWij jongeren, zijn het nieuwe gezicht van Albanië en de dictatuur heeft ons sterk gemaakt. Er zijn universiteiten waar we leren over de buitenwereld. We zijn een loyaal en gastvrij volk en we kunnen veel bereiken, als we maar in onszelf geloven.â De buitenlandse vrienden van Fran associëren Albanië nog steeds met Kalashnikovs, maffia en Mercedessen. âMaar zodra ze mij ontmoeten, gaan ze anders denken. Het ligt aan onszelf, welk beeld men van Albanië heeft. We nodigen de wereld uit om ons te leren kennen.â

Future Express is een crossmediaal project van Hoffilm, NCRV, BOS, NIO en OHM, en bestaat uit een 12-delige documentaireserie, een interactieve website www.futureexpress.tv en een digitaal televisieprogramma op het digitale themakanaal Spirit 24.

Deze aflevering werd eerder uitgezonden in 2009.