Studiecommissie: belastingheffing kan slimmer
De Studiecommissie Belastingstelsel vindt dat belastingheffing een
stuk slimmer kan. In een vandaag gepresenteerde voorstudie doet zij
hiertoe een aantal concrete aanbevelingen. De voorstellen zullen
ervoor zorgen dat het belastingstelsel beter aansluit bij de
Nederlandse economie, een ingrijpende stelselherziening is daarvoor
niet nodig
De Studiecommissie, bestaande uit externe en ambtelijke deskundigen,
heeft in opdracht van de toenmalige minister en staatssecretaris van
Financiën mogelijkheden onderzocht voor aanpassingen van het
Nederlandse belastingstelsel. Ze werd voorgezeten door prof. dr. S.
van Weeghel, hoogleraar Internationaal Belastingrecht aan de
Universiteit van Amsterdam, tevens als partner verbonden aan
PricewaterhouseCoopers.
De commissie meent dat binnen het huidige stelsel bij een gelijke
belastingopbrengst de welvaart kan stijgen. Zij is voorstander van een
verdere verbreding van de grondslag en verlaging van de tarieven in de
inkomstenbelasting. Dit is gunstig voor de economische groei. De
commissie vindt dat een verhoging van het toptarief in de
inkomstenbelasting vooral een symbolische waarde heeft. De extra
opbrengst van een hoger toptarief is laag en de negatieve effecten op
de arbeidsmarkt relatief groot. Verbreding van de belastinggrondslag
is volgens de commissie een betere manier om solidariteit tussen hoge
en lagere inkomens te borgen.
De commissie vindt dat het belastingstelsel ook zal verbeteren door
het op een aantal plekken neutraler te maken. Ze stelt voor
geleidelijk te stoppen met de overmatige subsidie op de eigen woning.
Uiteindelijk moet de eigen woning net als ander vermogen worden
belast, via de vermogensrendementsheffing in box 3. Daarbij zal een
gedeelte van de waarde vrijgesteld kunnen worden. Naar deze situatie
zal geleidelijk toegegroeid moeten worden om schokeffecten op de
woningmarkt te voorkomen. Om de doorstroming op de woningmarkt te
verbeteren wil de commissie de overdrachtsbelasting geleidelijk
omzetten in een bezitsbelasting.
Ook binnen de BTW kan neutraliteit worden bevorderd door de
afschaffing van het lage BTW-tarief. De commissie geeft daarbij in
overweging dat inkomenspolitiek beter kan plaatsvinden via de
inkomstenbelasting.
De commissie wil het stimuleren van financiering met vreemd vermogen
beperken. In het huidige stelsel worden particulieren, en ook
bedrijven, te veel geprikkeld om geld te lenen. De commissie pleit
daarom onder meer voor afschaffing van de belastingvrijstelling voor
de kapitaalverzekering/spaarrekening eigen woning. Om dezelfde reden
presenteert de commissie een alternatief stelsel van winstbelasting,
waarbij zowel in de inkomstenbelasting als in de
vennootschapsbelasting een vermogensaftrek wordt geïntroduceerd. In
dat nieuwe stelsel zal de zelfstandigenaftrek in de inkomstenbelasting
geleidelijk kunnen verdwijnen.
De soliditeit van de belastinginkomsten kan worden vergroot door het
verhogen van de belasting op zaken die een stabiele bron van inkomsten
vormen, bijvoorbeeld door een verhoging van de BTW of een
bezitsbelasting op onroerend goed. Het reeds ingezette traject van
fiscalisering van de AOW kan worden versneld.
De commissie concludeert dat nationale belastingen bij de aanpak van
het klimaatprobleem weliswaar belangrijk zijn, maar dat zonder
mondiale of tenminste Europese aanpak van het klimaatprobleem het
nationale belastingstelsel niet meer dan een beperkt instrumentarium
tot verbetering kan bieden.
De voorstellen van de commissie zijn in beginsel budgetneutraal. De
commissie had niet de opdracht om besparingen te vinden of
mogelijkheden tot belastingverhoging te onderzoeken. Eventuele extra
opbrengsten maken een tariefsverlaging in de inkomstenbelasting
mogelijk en leiden zo tot welvaartsgroei voor de gehele Nederlandse
samenleving.
Meer informatie
* Rapport studiecommissie belastingstelsel
Kamerbrief | 07-04-2010 | Studiecommissie belastingstelsel
Zie het origineel
Ministerie van Financiën