Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
Nieuwsbericht 28 april 2010
Investeren in krimpregio Parkstad Limburg verhoogt de leefbaarheid
Investeringen in de herinrichting van de krimpregio Parkstad Limburg kunnen waardevol zijn bij de aanpak van dreigende overlast en verloedering. Met een investering van 560 miljoen euro zou in 2040 een verlies aan leefbaarheid ter waarde van 1,2 miljard euro worden voorkomen.
Dat blijkt uit een Maatschappelijke Kosten Batenanalyse (MKBA) van het herstructureringsplan voor Parkstad Limburg dat in opdracht van het ministerie van VROM/ WWI is uitgevoerd. Het rapport is vandaag overhandigd aan minister Eimert van Middelkoop (Wonen, Wijken en Integratie), Paul Depla (voorzitter van Stadsregio Parkstad Limburg) en Limburgs gedeputeerde Noël Lebens.
De MKBA-rapportage van RIGO Research en Advies en het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB) stelt dat de bevolkingskrimp in de regio Parkstad Limburg onvermijdelijk en onomkeerbaar is. Het aantal huishoudens in de regio daalt de komende 30 jaar met 12 tot 16 procent. Zonder maatregelen zal volgens het onderzoek in sommige wijken de leegstand oplopen tot meer dan 30 procent en dalen de prijzen in de goedkope delen van de woningvoorraad met 15 tot 20 procent. De sociale cohesie, veiligheid en de voorzieningen komen daarmee verder onder druk. Kwetsbare groepen zullen zich in die gebieden concentreren.
Het in de MKBA doorberekende plan voor 'Transformatie van de woningmarkt' dat voorziet in zowel minder woningen als een ander type woningen moet de woningmarkt weer in evenwicht brengen. Het plan betekent een extra inzet op de herstructurering die in Parkstad Limburg inmiddels praktijk is. Met een investering van 560 miljoen euro worden tot 2040 28.000 woningen gesloopt en komen er 7000 nieuwe woningen, waarvan 2000 zorgwoningen. Volgens de onderzoekers leidt het programma waarin de negatieve spiraal van leegstand en verloedering wordt doorbroken en sociaaleconomisch sterke groepen niet wegtrekken uit de wijk, tot een maatschappelijke opbrengst van bijna 1,2 miljard euro. Daarvan profiteren in 2040 zo'n 25.000 huishoudens. De kosten van het plan voor Parkstad Limburg kunnen naar verwachting nog verder verminderen door faseringen in het sloop- en nieuwbouwprogramma en zorgvuldige afwegingen bij de verbetering van de openbare ruimte. Ook onorthodoxe maatregelen, zoals het samenvoegen van kleine woningen of het realiseren van twee-onder-eenkap-woningen kunnen bijdragen aan het drukken van de kosten. Het actieplan 'Krimpen met Kwaliteit' dat Rijk, provincies en gemeenten vorig jaar vaststelden zet nadrukkelijk in op experimenten om ervaring op te doen met de kosten en baten van sloop- en nieuwbouw. Op dit moment lopen er in verschillende krimpregio's experimenten, waaronder Noordoost Groningen. Deze krimpregio werkt verder aan een MKBA die voor de zomer wordt gepresenteerd.
De verantwoordelijkheid voor de bekostiging van het beleid ligt in eerste instantie bij de corporaties en de (lokale) overheden. Vanuit het actieplan bevolkingsdaling heeft het Rijk - op voorwaarde dat regio's een MKBA maken van hun herstructureringsprogramma - vorig 31 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de krimpgebieden in Limburg, Groningen en Zeeland. Verder komt er in het gemeentefonds bij wijze van experiment een extra maatstaf die rekening houdt met de lagere verdiencapaciteit in krimpgebieden. Dat leidt tot een jaarlijkse verschuiving van ongeveer 20 miljoen euro die ten goede komt aan krimpgemeenten, waarvan ruim 5 miljoen voor Parkstad-Limburg. Voor alle toekomstige krimpgemeenten geldt dat regionale samenwerking en tijdig inspelen op de bevolkingsdaling hogere kosten voor later voorkomt.
Met de MKBA voor Parkstad-Limburg is voor het eerst geprobeerd de opbrengsten voor de leefbaarheid in euro's te vertalen. Vanwege het vernieuwende karakter worden de resultaten van de MKBA nader geanalyseerd door onder andere het Centraal Planbureau (CPB). Dit gebeurt om de vergelijkbaarheid met andere MKBA's te waarborgen. Het ministerie van VROM/ WWI beraadt zich over de manier waarop het rapport in de toekomst benut kan worden.
Download rapport: MKBA Herstructureringsaanpak Parkstad Limburg (pdf, 4 MB)
Zie het
Colofon