persbericht
Amsterdam, 25 mei
2010/060/MS
De paradox van innovatie en specialisatie
Veiligere patiëntenzorg door stimuleren van individuele- en teamverantwoordelijkheid
In de afgelopen decennia zijn er in de zorg veel innovaties geweest en is het aantal specialismen sterk gegroeid. Positieve ontwikkelingen die helpen de kwaliteit en veiligheid van zorg te verbeteren. Toch krijgt jaarlijks ongeveer 5,7% van de in het ziekenhuis opgenomen patiënten te maken met onbedoelde schade, waarvan een deel achteraf bezien mogelijk te voorkomen was geweest. Innovaties en specialisaties maken de zorg dus niet automatisch veilig voor patiënten, maar brengen juist ook nieuwe risico's met zich mee. De huidige aanpak is gericht op invoeren van procedures, indicatoren en zorginhoudelijke verbeterprojecten op de werkvloer. Een noodzakelijke aanpak, maar er is meer nodig, zo stelt de nieuwe hoogleraar patiëntveiligheid aan VU medisch centrum Cordula Wagner. Wagner pleit in haar redevoering voor betere patiëntveiligheid door meer samenwerking in teams, een op de patiënt gericht verantwoordelijkheidsgevoel en een sterk risicobewustzijn van zorgverleners.
Wagner spreekt vol lof over de vele activiteiten die de afgelopen jaren in ziekenhuizen en door zorgverleners zijn ontwikkeld. Maar geeft ook aan dat het invoeren van meer procedures, indicatoren en zorginhoudelijke verbeterprojecten niet genoeg zijn om de veiligheid voor patiënten echt te verbeteren. Meer aandacht is nodig voor de onderlinge communicatie tussen zorgverleners en met de patiënt. Elke individuele zorgverlener speelt een cruciale rol bij het bewaken en verbeteren van de patiëntveiligheid. Wagner pleit dan ook voor een groter risicobewustzijn van de zorgverleners, zowel als individu en als team. Een 'klinische blik' die anticipeert op onveilige situaties voor de patiënt is volgens Wagner cruciaal. Zo'n kritische blik is niet te vatten in procedures en regels, maar moet onderdeel zijn van de cultuur van een organisatie. Een cultuur waarin open wordt gecommuniceerd en waarin de verantwoordelijkheid voor de patiënt door iedereen wordt gedeeld. Wagner zal zich binnen haar leerstoel hard maken voor meer onderzoek naar de balans tussen het aantal procedures, de publieke verantwoordingsdruk, en de individuele vrijheid in professioneel handelen in het belang van patiënten.
De leerstoel 'Patiëntveiligheid' is voortgekomen uit een in 2004 ontstane samenwerking tussen NIVEL, de afdeling Sociale Geneeskunde en het EMGO+ Instituut van VU medisch centrum. Gezamenlijk ondersteunen zij Safety 4 Patients, het onderzoekscentrum patiëntveiligheid. De leerstoel wordt gefinancierd door Stichting NIVEL.
Prof. dr. Cordula Wagner spreekt haar oratie 'de paradox van innovatie en specialisatie' uit op dinsdag 25 mei om 15.45 uur in de Aula van de Vrije Universiteit in Amsterdam.
Noot voor de redactie:
Voor meer informatie en contactgegevens kunt u contact opnemen met de dienst communicatie van VU medisch centrum, Marcia Sanderse (020) 444 3444, fax (020) 444 3450. Persberichten van VU medisch centrum kunt u lezen op
Achtergrondinformatie (
VU Medisch Centrum