CIDI - Centrum Informatie en Documentatie Israël
VVD op CIDIdebat: Geen verandering Israel-beleid Verhagen
wo 02-06-2010
Als de VVD na de verkiezingen de minister van Buitenlandse Zaken
levert, zal deze het beleid van minister Verhagen over Israel niet
veranderen. De VVD zal nooit afstand nemen van Israel. Dat zei Atzo
Nicolai dinsdag op het grote Midden-Oosten verkiezingsdebat van CIDI en
het Iran Comité in een bomvolle Amsterdamse Balie. Wel zal de VVD het
nederzettingenbeleid ter discussie stellen, dat Nicolai een bron van
gevaar en een last voor Israel noemde: Ik begrijp niet hoe het
nederzettingenbeleid de veiligheid van Israel bevordert. Nicolai
oogstte applaus met deze kritische uitspraken, maar ook met zijn zeker
driemaal herhaalde stelling dat wat betreft Israel met twee maten wordt
gemeten. Iran zou zijn eerste prioriteit zijn als hij minister van
Buitenlanse Zaken werd, zei de VVD-woordvoerder desgevraagd.
Het debat van de buitenlandwoordvoerders van vrijwel alle politieke
partijen, met uitzondering van Groen Links en PVV, concentreerde zich
op de Israelische actie tegen de Gazavloot en de situatie in Iran.
Er moet een onderzoek komen naar de toedracht van de Israelische actie,
vonden alle partijen. Zij verschilden duidelijk van mening over wie dit
moet uitvoeren. Harry van Bommel (SP) Martijn van Dam (PvdA) uitten
scherpe kritiek op het Israelische optreden. Van Dam noemde het
strijdig met het internationaal recht. Hij kon zich wel voorstellen dat
Israel wapensmokkel wil tegengaan. Volgens Van Bommel was het bezorgen
van hulpgoederen het niet eerste doel van de vloot; "het was een
politieke actie en die zal doorgaan zolang de misdadige afsluiting van
de Gazastrook voortduurt."
Haverkamp (CDA) vond dat Israel het volste recht heeft de goederen te
controleren. De EU moet snel de blokkade overnemen voor zich weer een
schip aandient, stelde hij: "Voedsel moet naar binnen, wapens buiten".
Het onderzoek waartoe de Veiligheidsraad heeft opgeroepen kan volgens
hem het beste worden uitgevoerd door Israel en Turkije samen.
Nicolai `vertrouwt het zelfreinigende vermogen van Israel', mits het
`snel en geloofwaardig' onderzoek instelt.
Als D66 Buitenlandse Zaken zou krijgen, zou Boris van der Ham niet
Brinkhorst als minister kiezen. "Die is met pensioen". Van der Ham
noemde het optreden van Israel een "hysterische reactie op een
humanitaire missie" en "buitenproportioneel". Hij bepleitte `als
vriend van Israel' een `zo onafhankelijk mogelijk' onderzoek.
Leon Meijer (ChristenUnie) wilde de resultaten van onderzoek afwachten:
"Als je Israel al bij voorbaat veroordeelt heb je geen onderzoek meer
nodig". Als enig onbekend gezicht achter de tafel kon Meijer, die Joel
Voordewind verving, voorkeurstemmen scoren met uitspraken als: "Gaza
een gevangenis? Dan wel een hele zwakke waaruit raketten worden
afgeschoten." Hij bepleitte stopzetting van subsidies aan Nederlandse
organisaties die oproepen tot een boycot van Israel en wil dat
Nederland voorwaarden stelt aan bepaalde subsidies om de Palestijnen
onder druk te zetten.
Hoewel met name Van Bommel meer maatregelen tegen Israel wenste dan
tegen de Palestijnen - waaronder een opschorting van het EU
Associatieverdrag - viel op dat zowel Van Bommel als Van Dam ook
pleitten voor meer druk op de Palestijnse kant in het conflict. Volgens
Van Dam moeten de Palestijnen Israel erkennen. Van Dam: "De Arabische
Liga houdt Hamas teveel de hand boven het hoofd. De EU en de Arabische
Liga moeten druk uitoefenen op beide partijen." Van Bommel: "De
Palestijnen moeten stoppen met het geweld vanuit Gaza en onmiddellijk
en ondubbelzinnig alle geweld tegen burgers veroordelen."
Alle partijen waren het erover eens dat Iran een gevaar is, maar
niemand wilde zich uitlaten voor een eventueel militair optreden als
sancties zouden falen. Frank van Dalen voorzitter van het Iran Comite
vond deze houding zorgelijk: "Wij doen net alsof Iran zich houdt aan de
internationale rechtsorde, maar de essentie probleem is juist dat de
regering van Iran streeft naar een islamitisch paradijs op aarde, vrij
van de internationale rechtsorde."
Deelnemers aan het debat waren: Maarten Haverkamp (CDA), Leon Meijer
(CU), Atzo Nicolai (VVD), Boris van der Ham (D66), Martijn van Dam
(PvdA) en Harry van Bommel (SP).
Discussieleiders: columnist en oud-VVDkamerlid Arend Jan Boekestijn en
journalist Leonard Ornstein.