Scouting ziet uitdaging in herstel landschap
Op zondag, 19 september stropen meer dan 650 scouts uit Zuid-Limburg de
mouwen op voor het herstel van vijf natuurterreinen en
landschapselementen.
scouting Naar verwachting wordt de grootste natuurwerkdag in Limburg
met jongeren ooit. De werkdag met de scouts vindt plaats in het kader
van het 100-jarig jubileum van de Scouting Nederland. De scouts
bivakkeren dat weekend in Valkenburg-Vilt waar de regioâs Maastricht &
Mergelland, Parkstad en Carboonland de ScoutFestatie 2010 vieren.
De grootschalige natuurklussen worden uitgevoerd ten zuiden van
Maastricht (Dân Observant), langs het Miljoenenlijntje in Simpelveld en
Gulpen-Wittem, Valkenburg (Groeve Curfs en kalkoven Biebosch) en
Voerendaal (kasteel Haeren).
De werkdag wordt begeleid door lokale vrijwilligers van
natuurverenigingen, die hiermee een nieuwe generatie natuurbeheerders
de weg wijzen bij het zicht- en beleefbaar maken van het Nationaal
Landschap Zuid-Limburg. Daarmee bewijzen de vrijwilligers niet alleen
een belangrijke dienst aan de scoutingjeugd, maar geven ze samen ook
het signaal af dat we met steun van de jeugd en andere vitale
Limburgers de natuur óók echt mooi en beleefbaar kunnen houden. De
coördinatie van deze natuurwerkdag met de Scouting Limburg is in
handen van de stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen in
Limburg, IKL. Ze krijgt daarbij de hulp van IVN, Limburgs Landschap,
Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en landschapsbeheerders uit
Gelderland, Overijssel en Drenthe die na afloop de estafettestokjes
meenemen naar de scouting in hun provincie. Dit project is mogelijk met
steun van ministerie van LNV, Provincie Limburg, de Nationale Postcode
Loterij en de cementfabriek ENCI.
Â
Door dit herstelwerk zullen de scouts spelenderwijs ervaren dat een
mooi cultuurlandschap niet vanzelf tot stand komt. Maar óók dat ze op
een simpele, inspirerende wijze een bijdrage kunnen leveren aan het
unieke karakter van een gebied. Met zoiets kan je niet vroeg genoeg
beginnen, zo vinden ze bij de scouting en IKL. In de programmaâs van
scouting wordt in actief samenspel met leeftijdsgenoten, geïnspireerd
op het buitenleven een bijdrage geleverd aan de vorming van de
persoonlijkheid.
Â
scouting De groene voorhoede van de Limburgse scouting die een
uitdaging ziet in de instandhouding van het groene en culturele erfgoed
van het Nationaal Landschap Zuid-Limburg bestaat uit een keurkorps van
32 verenigingen, afkomstig uit elf gemeenten. Het is opvallend dat het
hierbij om een compleet nieuwe, jonge generatie scouts gaat die aan den
lijve gaan ervaren hoe nuttig en betekenisvol natuurherstel kan zijn.
De 430 scouts die variëren in leeftijd van 10 tot 14 jaar krijgen de
hulp van 225 explorers die nu tussen de 15 en 18 jaar zijn. Naar
verwachting gaan de scouts zich na deze werkdag ook in de eigen
buitengebieden inzetten.
De scouts vertrekken âs morgens direct na het ontbijt naar een vijftal
bijzondere plekken waar de vrijwilligers en begeleiders klaar staan met
buitengewoon grote hoeveelheden handzagen, schoppen, lieren,
tweemanstrekzagen, takkenscharen en handschoenen. Voor de verschillende
handjes en handen is maar liefst een halve pallet handschoenen
beschikbaar.
Â
Een in het oog springende, spraakmakende actie is het opensnoeien en
zagen van de âSter van Maastrichtâ. Deze vijfpuntige ster, een
pentagram, komt ook voor in het stadswapen van Maastricht. Door het
vrijzagen van een meer dan 120 meter grote ster met vijf zichtlijnen,
is deze vorm straks niet alleen zichtbaar op Google Earth, maar ook
vanaf de A2. Vanaf de âbergâ ontstaat door het uitkappen een prachtige
vergezicht (Belvedere), waardoor de omgeving straks heel anders beleefd
kan worden. Hiervoor leggen 300 scouts met IKL een spannend struinpad
aan en verwerken ze het snoeihout tot natuurrijke rillen. Deze actie is
onderdeel van het plan van Transformatie van Enci, Provincie Limburg,
Natuurmonumenten, Gemeente Maastricht en omgeving.
Â
Een andere groep wordt ingezet op het âMiljoenenlijntjeâ, de pittoreske
spoorlijn van de Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij. De jeugd gaat
met een dieselloc met de Groengroep onderhoud uit gaan voeren aan de
begroeiing van het spoortraject. Over de hele lijn tussen Kerkrade en
Schin op Geul worden die dag bomen gesnoeid, maaisel verzameld en
andere natuurklussen uitgevoerd.
Â
Het beheerwerk in de imposante Mergelgroeve Curfs in Valkenburg is
gericht op het openhouden van grote delen van de groeve die
uiteindelijk dicht zullen groeien als er geen beheer meer plaatsvindt.
Circa 100 jongeren gaan hier aan de slag met het Limburgs Landschap. De
verwachtingen van de natuurliefhebbers zijn hoog gespannen over de
natuur die zich hier na deze ingrepen zal gaan ontwikkelen.
Â
Een groep van vijftig scouts gaat verder met Staatsbosbeheer onderhoud
uitvoeren aan het groen rond de kalkoven Biebosch in Valkenburg.
Tenslotte worden bij Kasteel Haeren in Voerendaal 42 knotbomen ontdaan
van hun zware takkenpruiken. Voor dit karwei tekenen 100 scouts en acht
begeleiders.
Â
Het activiteiten en trainingsprogramma van Scouting Limburg en IKL is
door minister Verburg van LNV uitgekozen als voorbeeldproject dat
navolging verdient. Aan de hand van een programma leren de scouts van
IKL hoe ze op een veilige en verantwoorde wijze met kinderen zaag- en
ander natuurbeheerwerken kunnen uitvoeren.
Daarmee vormt IKL met de scouting een belangrijke voorhoede. De
overheid en de groene organisaties in ons land willen dat over 10 jaar
(in 2020) de helft van de Nederlanders actief is in en rond het
landschap. Een belangrijk uitgangspunt daarbij is dat mensen leren en
erkennen dat een mooi landschap niet vanzelf tot stand komt. âJe moet
iets doen om het unieke karakter te behoudenâ. Volgens de minister
willen mensen zich desgevraagd best meer voor het landschap inzetten,
al weet de helft niet zo duidelijk hoeâ. Door de scouting op een
speelse manier te laten kennismaken met natuurbeheer, leren ze niet
alleen speciale vaardigheden als het vellen van een boom, met elkaar
samenwerken, maar ook dat het leuk en niet eng is om een poel uit te
baggeren. In Limburg voeren scouts al langer met handgereedschap
onderhoud uit aan houtwallen, bosjes en bloem- en vlinderrijke
graslandjes.
IKL is er van overtuigd dat deze investering in de jeugd zich dubbel en
dwars uit zal betalen. Lokale vrijwilligersgroepen zijn erg enthousiast
over de extra hulp. Op deze wijze snijdt het mes aan twee zijden. De
lokale beschermers van natuur, landschap en erfgoed kunnen hun kennis
en ervaring doorgeven en me het elan, de vindingrijkheid en daadkracht
van scouts kan buitengewoon veel werk verzet worden.
Â
Gemeente Valkenburg aan de Geul