Investeringen in participatie lonen, uitvoering moet effectiever

29/09/2010 10:45

Boaborea

Het nieuwe kabinet wil bezuinigen op het re-integratie-budget. Bezuinigingen mogen niet leiden tot minder inzet om mensen naar werk te begeleiden. Iedereen die kan en wil werken moet aanspraak kunnen maken op de juiste inzet. Gezien de dreigende tekorten op de arbeidsmarkt is het noodzakelijk om juist de groepen die vanwege opleiding, leeftijd, handicap of etniciteit niet aan het werk kunnen, daarbij te ondersteunen. In het afgelopen jaar is het - ondanks de crisis - gelukt om meer dan 100.000 mensen duurzaam naar werk te begeleiden met re-integratieondersteuning. Het is noodzakelijk om te investeren in mensen die nu nog niet mee kunnen doen. Dat biedt niet alleen perspectief aan al die mensen, maar versterkt onze economie en geeft de grootste kans op het verlagen van de omvang aan WW-, Wajong- en WWB- uitkeringen. Er is een effectiever beleid mogelijk waarbij regelingen worden ontschot en de beperktere middelen op basis van transparante resultaatscontracten worden ingezet. Veel apparaatskosten kunnen effectiever geïnvesteerd worden.

Er is veel onduidelijkheid over de besteding en effectiviteit van de re-integratiebudgetten. Momenteel wordt slechts 15% van het publieke budget daadwerkelijk besteed aan re-integratie gericht op werk. En juist dit beperkte deel heeft zich het afgelopen jaar driedubbel uitbetaald. Met 104.000 mensen (zie voornoot 1) die naar een baan zijn begeleid is een belangrijke stap gezet naar economische zelfstandigheid en verminderde uitgaven op uitkeringen. Boaborea bepleit een veel groter deel van het budget resultaatgericht op werk te richten. Investeringen in re-integratie worden helaas als kostenpost gezien, waarbij de vermindering op uitkeringen juist tot grootse bezuinigingen kunnen leiden. Eerder onderzoek heeft al uitgewezen dat iedere resultaatgericht geïnvesteerde euro dubbel werd terugverdiend. (zie vootnoot 2)

Het korten op re-integratiebudgetten zal, wanneer dat over de volle breedte gebeurt, ertoe leiden dat mensen met beperkingen aan hun lot overgelaten worden. UWV heeft de afgelopen periode al amper geïnvesteerd in mensen die langer dan een jaar werkloos zijn geworden en gemeenten zien de bijstandsbestanden nu dan ook flink stijgen. Daarbij komt een mogelijke samenvoeging van WSW en Wajong. Dat alles geeft een opeenstapeling van problemen: én meer mensen die afhankelijk zijn van publieke voorzieningen en minder geld voor de overheid om daar iets aan te doen. En waar het de afgelopen maanden niet is gelukt om zelfstandig aan werk te komen, zal dat in de aankomende maanden niet zomaar vanzelf gaan. Sterker nog: de afstand naar werk wordt met de dag groter.

Effectievere aanpak in 5 stappen

Boaborea ziet andere mogelijkheden om bezuinigingen op het re-integratiebeleid op te vangen:


1. Inkoop van dienstverlening moet op basis van resultaatfinanciering; juist de daadwerkelijke en duurzame begeleiding naar werk moet worden beloond. Teveel geld gaat nu in voorbereidingstrajecten waarbij het einddoel van werk niet binnen handbereik ligt


2. Zet in op vraaggerichte re-integratie, waarbij werkgevers uitgedaagd én gefaciliteerd worden mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen: op basis van de huidige succesvolle ervaringen bij jobcoachingstrajecten voor Wajongers en leerwerkbanen zien wij dat werkgevers met de goede faciliteiten in staat en bereid zijn mensen aan te nemen;


3. Zet in op de eigen verantwoordelijkheid van mensen: door een persoonlijk werkbudget, waardoor mensen zelf aangezet worden begeleiding naar werk in te kopen bij gecertificeerde bedrijven en beloond kunnen worden voor hun prestaties. Maar ook door dienstverleners direct in contact te laten treden met mensen met een uitkering. Te vaak blijven nu vacatures voor Wajongers, voor ouderen, voor leer-werkbanen onvervuld doordat uitkeringsbestanden niet toegankelijk zijn.


4. Verminder de bureaucratie: de uitvoeringskosten van het re-integratiebeleid bij UWV en gemeenten zijn het veelvoudige van wat er daadwerkelijk wordt benut voor de begeleiding naar werk. Zo had het UWV voor de uitvoering van de inkoop WW 179 mln euro nodig. Het dubbele van het bedrag dat de minister had begroot voor langdurig werklozen.


5. Zet prestatieprikkels in om mensen vanuit specifieke doelgroepen naar werk te begeleiden: zij dreigen het kind van de rekening te worden. Methodiekontwikkeling voor bijvoorbeeld de Wajong doelgroep heeft de afgelopen periode hoog op de agenda gestaan, en met succes. Deze kennis mag niet verloren gaan, maar zorg ook hier dat op basis van prestatie wordt ingekocht.

Al met al hebben de resultaten uit het verleden aangetoond dat met doelgerichte aanpak goede resultaten te bereiken zijn. Onnodige bureaucratie en een verkeerde aanpak van jaren terug hebben het re-integratiebeleid teveel in de weg gezeten. De echte ambitie van het komende kabinet moet er op gericht zijn om meer mensen aan het werk te helpen. Dat levert uiteindelijk meer op dan het rücksichtslos snijden in budgetten. De afgelopen jaren hebben laten zien dat het kan. Boaborea pakt die handschoen graag op.

(1) Arbeidsmarktmonitor Ministerie Sociale Zaken en Werkgelegenheid, augustus 2010

(2) Kosten en baten van re-integratie, SEO Economisch Onderzoek, november 2006





http://www.boaborea.nl