Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam


EMBARGO TOT WOENSDAG 29 SEPTEMBER 22.00 uur


Amsterdam, 29 september 2010


Medicijn tegen hersenvliesontsteking vermindert sterfte met een derde


Behandeling van bacteriële meningitis met dexamethason spaart in Nederland 25 levens per jaar. Een studie van AMC-onderzoekers Diederik van de Beek en Matthijs Brouwer in Neurology (29 september online gepubliceerd) onderstreept de effectiviteit van deze behandeling.


Meningitis door de pneumokokbacterie is de meest voorkomende vorm van meningitis en tevens de meest ernstige vorm van bacteriële meningitis. Jaarlijks zijn er in Nederland zo'n 250 nieuwe patiënten met pneumokokken meningitis. Het geeft de meeste restverschijnselen (zoals hersenbeschadiging, gehoorverlies en leerstoornissen) en kent het hoogste aantal patiënten dat overlijdt. Naar schatting overlijdt 20 tot 30 procent van de meningitispatiënten.


In een eerdere studie toonde AMC-onderzoeker Diederik van de Beek aan dat toediening van dexamethason een effectieve behandeling is tegen bacteriële meningitis. Naar aanleiding daarvan zijn richtlijnen opgesteld voor de behandeling van bacteriële meningitis met dexamethason. Bij later onderzoek met patiëntenpopulaties in Vietnam, Malawi en Zuid-Amerika leek het effect van dexamethason minder duidelijk te zijn. Daardoor ontstond er onduidelijkheid of meningitispatiënten behandeld moeten worden met dexamethason.


Van de Beek en Brouwer vergeleken in een nieuwe studie een groep van 357 Nederlandse patiënten die volgens de nieuwe richtlijnen zijn behandeld, met een groep van 352 Nederlandse patiënten, die voor meningitis zijn behandeld voordat de richtlijnen werden aangepast. Deze studie wordt op 29 september gepubliceerd in Neurology, het tijdschrift van de American Academy of Neurology.


De studie toont aan dat door behandeling met dexamethason de sterfte afneemt met 10 procentpunten. Ook het aantal patiënten met gehoorverlies neemt af met 10 procent. Het onderzoek onderstreept daarmee nogmaals de effectiviteit van behandeling van bacteriële meningitis met dexamethason.


'In Nederland zijn er jaarlijks zo'n 250 nieuwe patiënten met pneumokokken meningitis. Dankzij behandeling met dexamethason overlijden er minder mensen. Deze therapie spaart zo'n 25 levens per jaar. Dat is een daling in sterfte van een derde. Dat is een enorm effect', zegt Van de Beek.
Het onderzoek van Van de Beek en Brouwer is tevens een implementatiestudie. Sinds de richtlijnen zijn aangepast, passen neurologen deze ook daadwerkelijk toe. Bijna iedereen met bacteriële meningitis in Nederland wordt nu behandeld met dexamethason.


Dit onderzoek is financieel ondersteund door NWO en het AMC.


Noot voor de redactie (

Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam