Sneeuw en kou
29 november 2010 - Deze week blijft het volop winter in Nederland. Soms
sneeuwt het enige tijd of vallen er enkele sneeuwbuien. De vorst is
licht tot matig (waar sneeuw ligt lokaal streng), maar door de verder
toenemende wind voelt het bijzonder koud aan. Ook overdag vriest met
flink wat in combinatie met de wind leidt tot zeer lage
gevoelstemperaturen. Vooral woensdag wordt een zeer koude dag.
Op een aantal plaatsen viel afgelopen weekeinde al wat sneeuw (foto:
Jannes Wiersema)
Op een aantal plaatsen viel afgelopen weekeinde al wat sneeuw (foto:
Jannes Wiersema)
Ook de afgelopen dagen heeft het in ons land licht tot matig gevroren.
Eelde meldde op 27 november -8,3 graden, de laagste temperatuur van de
afgelopen dagen. Deze week kan het op een aantal plaatsen nog kouder
worden en blijft het ook overdag soms matig vriezen, dat wil zeggen
meer dan 5 graden onder nul. Normaal bedraagt de middagtemperatuur eind
november, begin december ongeveer 7 graden en 's nachts is een
temperatuur van 2 graden normaal.
IJs groeit aan
De aanhoudende vorst zorgt voor verdere aangroei van het ijs met één of
twee centimeter per dag. De dikte van het ijs vertoont echter grote
verschillen zodat het moeilijk is om aan te geven hoe dik het ijs
verspreid over ons land wordt. De vorming, aangroei van natuurijs is
een uiterst ingewikkeld proces dat van verscheidene factoren afhangt.
Niet alleen de temperatuur, maar ook wind, bewolking, sneeuw en
vochtigheid zijn van grote invloed. Ook de stroomsnelheid, diepte en
ligging van het water spelen een belangrijke rol. Wind zal het
bevriezingsproces in de regel versnellen, omdat de warmte die vrijkomt
bij bevriezing dan snel wordt afgevoerd. Waait het echter hard dan
wordt de bevriezing juist vertraagd, omdat het water dan goed mengt en
het warme bodemwater omhoog komt. Deze week hebben vooral daarmee te
maken.
Vroege winter
Vroeg winterweer is de laatste jaren vaker voorgekomen en hoort bij het
wisselvallige Nederlandse klimaat. Zo vroor het na de lange, warme
zomer van 2003 in Twente al op 24 oktober met -8,5 graden tot matige
vorst (lager dan -5 graden). Ook in 2005 waren er al eind november
winterse buien, met grote overlast door sneeuw en storm.
In november is een aantal dagen met vorst normaal: de maand telt in het
binnenland zo'n 6 tot 8 vorstdagen en aan de kust komt het gewoonlijk
op 3 dagen tot vorst. In een verder verleden bood november al strenge
vorst onder -10 graden. Op 23 november 1998 werd in Woensdrecht al
-11,0 graden gemeten. Bijzonder was november 1980 met in het begin van
de maand al de eerste ijsdagen, ofwel dagen waarop het de hele dag
vriest. De Bilt noteerde op 29 november 1921 met -14,4 graden landelijk
de laagste novembertemperatuur van de meetreeks.
Bar winterweer in Europa
In grote delen van Europa is het volop winter. Vooral in Scandinavië
worden zeer lage temperaturen gemeten met ook in het zuiden 10 tot 20
graden vorst. Bovendien ligt daar op veel plaatsen een dik pak sneeuw.
Ook de Britse Eilanden zitten midden in de winter. Vooral het oosten en
noorden van het Verenigd Koninkrijk ligt veel sneeuw die daar veel
overlast oplevert. De Canarische Eilanden en Spanje hebben te maken met
storm en zware regenval.
Actuele weerwaarschuwingen Europa: http://www.meteoalarm.eu/
Nader Verklaard
Onze rubriek Nader Verklaard biedt achtergrondinformatie over vorst,
sneeuw, windchill en de vorming en aangroei van ijs.
Eerste uitgave: 22-11-10
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut