Wageningen Universiteit en Researchcentrum 30 nov 2010

Onderdeel: IMARES

Het gaat goed met de makreel en ook de Atlanto-scandische haring in de Noorse Zee. Minder goed gaat het met de blauwe wijting. De stand van deze soort is afgenomen.


Op 1 oktober heeft Internationale Raad voor Onderzoek der Zee (International Council for the Exploration of the Sea, ICES) adviezen vastgesteld voor een aantal visbestanden waar Nederlandse vissers op vissen. Dit jaar voor het eerst geeft ICES advies op basis van het âmaximaal duurzame oogst (MSY)â principe. Hierbij wordt ernaar gestreefd vanaf 2015 alle visbestanden te beheren op een niveau waarbij maximale duurzame oogst behaald wordt. Voor een aantal visbestanden moet er daarvoor eerst een geleidelijke verlaging van de visserijdruk plaatsvinden. Voor visbestanden waarvoor al duurzame lange termijn beheerplannen van kracht zijn worden ook de TACs volgens deze plannen in ogenschouw genomen.

Hieronder volgen de beoordelingen door ICES van de voor Nederland belangrijkste visbestanden.

Blauwe wijting
Door de omvangrijke jonge aanwas was de stand van blauwe wijting in de westelijke wateren in het begin van deze eeuw sterk toegenomen. Hierdoor waren ook recordvangsten mogelijk van rond de twee miljoen ton. Gedurende de laatste zes jaar is de stand afgenomen door de hoge visserijdruk en weinig jonge aanwas. Ten opzichte van 2009 is de paaibiomassa verder afgenomen tot ongeveer 1.3 miljoen ton begin 2010. Om te voldoen aan het beheerplan, afgesproken tussen de EU en de Kuststaten (âCoastal Statesâ), zal de visserijdruk moeten verminderen. Dat resulteert volgens het beheersplan in een TAC (totaal toegestane vangst) advies van 40 duizend ton voor 2011. Onder het MSY principe wordt er een TAC geadviseerd van 223 duizend ton. De toegestane vangst in 2010 was 550 duizend ton.

Makreel
Makreel heeft zich in de afgelopen jaren sterk uitgebreid. Zowel de hoeveelheid makreel, maar ook het gebied waarin ze voorkomen is groter geworden. In de afgelopen jaren wordt er meer makreel aangetroffen in noordelijke wateren. De volwassen makreel stand wordt in 2009 en 2010 op ongeveer 3 miljoen ton geschat, Dit is boven het historische niveau van de 80/90-er jaren. Ook voor makreel is een internationaal beheerplan van toepassing op de âCoastal Statesâ. Volgens dat beheerplan zou in 2011 een vangst mogelijk zijn van tussen de 592 en 646 duizend ton. Onder het MSY principe wordt er een TAC geadviseerd van maximaal 672 duizend ton. In 2009 heeft een aantal landen buiten de vangstafspraken om extra vangstrechten toegekend. Dit schaadt de duurzaamheid van het beheer. Het advies van ICES heeft betrekking op alle makreelvangsten.

Horsmakreel
Horsmakreel wordt voornamelijk gevangen in âwestelijke waterenâ en in mindere mate in de Noordzee. In 2010 is een ei-survey uitgevoerd om de paaibiomassa van horsmakreel in westelijke wateren te bepalen. De nieuwe gegevens uit deze survey, die eens in de drie jaar verzameld worden, spelen een grote rol binnen het beheerplan van horsmakreel. De nieuwe schattingen van de paaibiomassa zijn ongeveer op hetzelfde niveau als vorig jaar. Het advies volgens het beheerplan komt overeen met een TAC van 181 duizend ton in 2011. Een TAC volgens het MSY principe komt uit op maximaal 229 duizend ton. De TAC in 2010 was 185 duizend ton. Voor horsmakreel die in de Noordzee voorkomt heeft ICES geen advies gegeven.

Atlanto-scandische haring
Atlanto-scandische haring wordt in de Noorse zee gevangen. Na de instorting van de visstand in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw heeft dit haringbestand zich sterk hersteld dankzij een aantal sterke broedjaren en een lage visserijdruk. In 2010 wordt de paaistand op een niveau geschat van ongeveer 9 miljoen ton. Daarmee is de Atlanto-scandische haring het grootste haringbestand ter wereld. Wegens het uitblijven van nieuwe sterke broedjaren is er een lichte daling van het bestand waarneembaar in 2010. Voor het beheer ervan is een internationaal beheerplan van toepassing. De toegestane vangst in 2011 volgens dat beheerplan is 1 miljoen ton. Onder het MSY principe wordt er een TAC geadviseerd van maximaal 1.2 miljoen ton. De TAC in 2010 is 1.5 miljoen ton.

Vervolg
De ICES-adviezen worden door de lidstaten van de EU met de visserijsector en met maatschappelijke organisaties besproken. Begin november raadpleegt de Europese Commissie het bedrijfsleven en de maatschappelijke organisaties en maakt zij een voorstel voor de vangstmogelijkheden in 2011. Ook zullen met Noorwegen voor de gezamenlijk beheerde bestanden zoals kabeljauw, schol en haring toegestane vangsthoeveelheden moeten worden vastgesteld. De eerste gesprekken hierover vinden begin november plaats. In december 2011 beslist de Europese raad van visserijministers over de vangstquota voor volgend jaar.

Â