Inspectie v/h Onderwijs
l
Goed bestuur leidt tot goed onderwijs in het mbo
30 november 2010
Goed bestuurde mbo-instellingen leveren vaker goed onderwijs. Dat
blijkt uit het rapport Besturing en onderwijskwaliteit in het mbo, dat
de Inspectie van het Onderwijs vandaag heeft gepubliceerd. Hiervoor
heeft de inspectie een representatief onderzoek gedaan bij 27
bekostigde mbo-instellingen.
De inspectie heeft onderzocht hoe de instellingen presteren op twee
dimensies van goed bestuur:
* kwaliteitszorg (het monitoren, bijsturen en verbeteren van de
onderwijskwaliteit) en
* organisatie-effectiviteit (met onderdelen als stabiliteit van
bestuur en management, resultaatgerichtheid en de
onderwijsinformatievoorziening).
Bovendien is onderzocht hoe het bestuurlijk vermogen van
instellingen samenhangt met de onderwijs- en examenkwaliteit bij
hun opleidingen.
Uit analyse blijkt dat het niveau van kwaliteitszorg en
organisatie-effectiviteit meestal samenhangen: instellingen die goed
presteren op organisatie-effectiviteit doen dat vaak ook op
kwaliteitszorg. Omgekeerd geldt ook dat als instellingen bestuurlijk
achterblijven, ze dat meestal doen op allebei de dimensies van
bestuurlijk vermogen.
Bovendien is duidelijk geworden dat er een verband bestaat tussen
bestuurlijk vermogen en onderwijskwaliteit. Instellingen die
bovengemiddelde onderwijskwaliteit bieden, worden meestal ook beter
bestuurd. Lagere onderwijskwaliteit daarentegen gaat meestal samen met
minder ontwikkeld bestuurlijk vermogen.
De inspectie stelt in haar rapport dat de afgelopen jaren een gestage
verbetering van het bestuurlijk vermogen in het mbo zichtbaar is. De
verschillen tussen de 15 procent van de instellingen die voorop lopen
en de 15 procent achterblijvers zijn echter aanzienlijk. Dit is des te
ernstiger, omdat zwakkere besturing vaak zijn neerslag vindt in lagere
onderwijskwaliteit. Bij de vooruitgang in bestuurlijk vermogen hoort
ook het interne toezicht. Dat verbeterde in de afgelopen jaren, zij het
dat de focus op onderwijskwaliteit geen vanzelfsprekendheid is. Ook
voldoen bij een fors aantal instellingen voldoen raden van toezicht nog
onvoldoende aan de afspraken in de branchecode.
De bevindingen en conclusies van het inspectieonderzoek zijn gedeeld
met de commissie Oudeman. Deze publiceert ook vandaag haar rapport over
de bestuurbaarheid van het mbo.
De grafiek laat zien dat er een verband is tussen bestuurlijk vermogen
en onderwijskwaliteit. Bovendien is er ook een verband tussen de twee
dimensies van bestuurlijk vermogen: organisatie-effectiviteit en
kwaliteitszorg.
Slechts 20 procent van de instellingen scoren bovengemiddeld op de ene
dimensie van bestuurlijk kwaliteit en ondergemiddeld op de andere
(linksboven en rechtsonder).
In het kwadrant rechtsboven bevinden zich de instellingen met een
bovengemiddeld niveau van organisatie-effectiviteit én kwaliteitszorg.
Dit betreft zo'n 40 procent van de instellingen. Vier van de vijf
onderzochte instellingen met hogere onderwijskwaliteit bevinden zich
in dit kwadrant: zij zijn dus sterk in kwaliteitszorg,
organisatie-effectiviteit en onderwijskwaliteit.
In het kwadrant linksonder bevinden zich de instellingen met een
ondergemiddeld niveau van organisatie-effectiviteit én kwaliteitszorg.
Ook dit betreft zo'n 40 procent van de instellingen. Vier van de vijf
onderzochte instellingen met lagere onderwijskwaliteit bevinden zich
in dit kwadrant: zij zijn dus zwak in kwaliteitszorg,
organisatie-effectiviteit en onderwijskwaliteit.