!!! EMBARGO TOT 9 DECEMBER 20.00 UUR
Persbericht van de Universiteit Utrecht en Wageningen UR
9 december 2010
Genen onthullen strategie valse meeldauw
Ziekteverwekker omzeilt afweer van plant
De ziekteverwekker valse meeldauw groeit alleen op levende gastheerplanten en is in staat om het afweermechanisme van de plant effectief te omzeilen. Biologen van de Universiteit Utrecht en Wageningen University laten zien welke genen de schimmelachtige gebruikt om de plant te misleiden. De resultaten zijn belangrijk voor verder onderzoek naar het beschermen van voedselgewassen. Het onderzoek wordt 10 december gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift Science.
Valse meeldauw is een schimmelachtige die in het blad groeit en voedingsstoffen uit de plantencellen haalt zonder de gastheerplant te doden. De ziekteverwekker is succesvol omdat de plant zijn afweermechanisme niet effectief kan inzetten om zich te verdedigen. Voor vele voedselgewassen, zoals druif en sla, is valse meeldauw één van de schadelijkste ziektes.
Afweer omzeild
De Utrechtse en Wageningse biologen hebben, samen met internationale collega's, alle genen in kaart gebracht van de valse meeldauw die groeit op Arabidopsis thaliana (zandraket), de best onderzochte plant in de biologie. Door verschillen te zoeken met de genen van vergelijkbare maar dodelijke ziekteverwekkers zoals Phytophthora, konden ze achterhalen hoe de plantenafweer wordt omzeild en de gastheer in leven wordt gehouden. Guido van den Ackerveken, bioloog aan de Universiteit Utrecht: "Bepaalde genen in dodelijke ziekteverwekkers ontbreken in de valse meeldauw, waardoor de ziekteverwekker vrijwel onopgemerkt in de plant kan groeien. Daarnaast maakt de ziekteverwekker zogenaamde effectoreiwitten die in de cel van de plant binnendringen en afweerreacties ter plekke onderdrukken."
Voedselgewassen beschermen
Nu bekend is hoe de valse meeldauw de plant aanvalt, kan ook gerichter worden gewerkt aan bestrijding van deze en vergelijkbare plantenziekten. Ziekteverwekkers die hun gastheerplant in leven willen houden hebben waarschijnlijk veel overeenkomsten in de manier waarop ze de plant beïnvloeden. Francine Govers van Wageningen University: "Als we een manier vinden om de eiwitten aan te pakken die de afweerreactie van de plant onderdrukken, kunnen we dit toe gaan passen om voedselgewassen resistent te maken tegen valse meeldauw en mogelijk andere ziekteverwekkers."
Afbeeldingen
Bladeren van de Arabidopsis, besmet met valse meeldauw.
Microscopische opname van valse meeldauw (in blauw) tussen de cellen van het blad. In de plantencel vormt valse meeldauw een orgaan dat voedingsstoffen onttrekt en effectoreiwitten in de plantencel brengt.
Meer informatie
Universiteit Utrecht