Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
gesteld
`Vergeten' watersnood van 1825 te boek gesteld
Publicatiedatum : 10 december 2010
Wijde Wormer
De 'vergeten' watersnood van 1825 staat centraal in de nieuwe uitgave
van de Vrienden van de Hondsbossche. Heel Waterland, de Zaanstreek en
de Zeevang kwamen tijdens deze ramp onder water te staan nadat de
Waterlandse Zeedijk was bezweken.
Dit grote Waterlandse drama begon met een zware noordwesterstorm op
vrijdag 4 februari 1825. 's Middags om drie uur vond de doorbraak
plaats in de buurt van Durgerdam. Daar zat bij een geschutsplatform een
stenen muur in de dijk en die begaf het. Het naar binnen stortende
zeewater viel niet te stuiten. De bevolking trok zich terug op de
zolders. Het vee werd snel naar de altijd wat hoger gelegen dorpskerken
gedreven. De ellende was onbeschrijfelijk, maar gelukkig kwam de
hulpverlening snel op gang. In Amsterdam organiseerde het college
Zeemanshoop, een steunfonds van zeekapiteins, direct een reddingsactie.
Met sloepen voeren de zeelieden het overstroomde gebied in en haalden
de verkleumde slachtoffers op. Uiteindelijk eiste de ramp 'slechts' 11
mensenlevens, maar wel verdronken er duizenden stuks vee.
De overheid liet zich niet onbetuigd en organiseerde een nationale
hulpactie, een van de eerste uit de geschiedenis. Door middel van een
uitgekiend distributiesysteem werd de opbrengst van de collectes zo
goed mogelijk over de slachtoffers verdeeld. Maar daarmee was het water
nog niet van het land. Het een jaar eerder geopende Noordhollandsch
Kanaal kon hierbij goede diensten bewijzen. Dat stond echter op
gespannen voet met het belang van de scheepvaart. Om de grote
zeeschepen te kunnen laten varen, was een hoog peil in het nog ondiepe
Kanaal nodig. Ondanks luide betuigingen van het tegendeel, werden
daarom de zeesluizen in Den Helder dicht gehouden. Het
overstromingswater kon niet weg en Waterland bleef tot juni 1825 blank
staan.
De auteur van het boekje, Frouke Wieringa, woont middenin het oude
rampgebied in Broek in Waterland. In haar boerderij verdronken 30
koeien. "We moeten ons realiseren dat dit ons verleden is. We moeten
niet denken dat de techniek ons helemaal beschermt. Dit blijft een
permanente zorg", aldus Frouke Wieringa.
Watersnood in Waterland. De ramp van 1825 telt 64 bladzijden en is rijk
en volledig in kleur geïllustreerd. Het is zolang de voorraad strekt te
bestellen bij het hoogheemraadschap, info@hhnk.nl, tel. 0299-663000.
Prijs EUR10,-. Het boekje wordt u binnen enkele weken met een nota
toegestuurd. Leden van de Vrienden van de Hondsbossche krijgen het
boekje vanzelf in de bus.