Universiteit Utrecht

Persbericht van de Universiteit Utrecht

10 februari 2011

Griepbestrijding niet direct starten bij begin uitbraak

Het is beter om maatregelen die de impact van een griepepidemie moeten beperken, niet onmiddellijk te nemen als de eerste griepgevallen zich voordoen. Enkele weken wachten lijkt een betere optie, blijkt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht en Imperial College London waarin griepepidemieën zijn gesimuleerd met een wiskundig model. Het onderzoek verschijnt vandaag om 23.00 uur in het online tijdschrift PLoS Computational Biology.

In 2009 werd de wereld opgeschrikt door de Mexicaanse H1N1-influenza. Als zich een dergelijke snelgroeiende uitbraak van een infectieziekte voordoet, zijn er niet onmiddellijk beschermende vaccins beschikbaar. Om de tijd tot vaccinontwikkeling te overbruggen, kunnen overheden diverse maatregelen overwegen die contacten tussen mensen verminderen en daarmee de overdracht van de ziekte remmen. Voorbeelden zijn het sluiten van scholen en publieke gebouwen, en beperking van (openbaar) vervoer. Het is echter economisch en maatschappelijk niet wenselijk deze maatregelen lang in stand te houden. Influenzadraaiboeken van de VS noemen zelfs een expliciete maximumduur van 12 weken

Wiskundige modellen

Dr. Don Klinkenberg, theoretisch epidemioloog aan de faculteit Diergeneeskunde in Utrecht: "We hebben samen met het Imperial College London met wiskundige modellen het effect van kortlopende interventies bestudeerd. Daarin is gekeken naar het totaal aantal gevallen, de piek van de epidemie om topdrukte in de gezondheidszorg te beperken, en de economische en maatschappelijke impact. Een specifiek scenario is een twaalfweekse interventie met als randvoorwaarde dat het aantal griepgevallen lager blijft dan een vooraf gesteld doel. Zo'n doel zou het aantal beschikbare doses antivirale geneesmiddelen kunnen zijn. Volgens de resultaten is een interventie die enkele weken na aanvang van de epidemie start, vaak effectiever dan interventie die direct begint. Dit geldt zowel bij minimaliseren van de piek van de epidemie, als bij minimaliseren van de maatschappelijke impact."

Nationale draaiboeken

"De nationale draaiboeken voor pandemieën bevatten vele beleidsopties, maar een duidelijke beschrijving van de doelen ontbreekt. Verschillende doelen kunnen elkaar in de weg zitten, dus het is essentieel om prioriteiten te stellen", aldus Klinkenberg. "Epidemieën zijn dynamisch. Als je ingrijpt, verander je die dynamiek, en het gevolg is vaak niet intuïtief te voorspellen. Door met wiskundige modellen het effect van bestrijding te simuleren, kunnen we toch de gevolgen beter begrijpen."

Het is belangrijk de dynamische patronen te begrijpen bij het ontwikkelen van optimale bestrijdingsstrategieën. Dat geldt in het bijzonder voor influenza epidemieën, die zich voordoen op een snelle tijdschaal van weken en maanden, in plaats van jaren.