Rijksdienst Cultureel Erfgoed


Ruimte voor bouwhistorisch onderzoek in gemeentelijk beleid

Persbericht | 11 feb 2011 - 15:00

Moderne monumentenzorg vraagt van gemeenten dat ze cultuurhistorie meewegen in hun erfgoedbeleid én hun ruimtelijke plannen. Bouwhistorisch onderzoek helpt de cultuurhistorische waarden in kaart te brengen, maar is nog geen algemene praktijk. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed brengt een brochure uit over de mogelijkheden voor gemeenten om bouwhistorisch onderzoek te bevorderen en een plaats te geven in het gemeentelijk beleid.

Bouwhistorisch onderzoek van individuele panden, maar ook van woonblokken, parken, stadsdelen en buitengebieden helpt de cultuurhistorie binnen de gemeente in beeld te brengen. Die kennis kan een waardevolle inspiratiebron zijn bij ruimtelijke planvorming en helpt bij de toetsing van voorgenomen ontwikkelingen.

Goede voorbeelden

Zo heeft Den Bosch een `bouwhistorische waardekaart' van de binnenstad opgesteld. Die kaart wordt nu gebruikt in het bestemmingsplan dat richtlijnen bevat voor bouwhoogten, bouwlagen, kapvorm en rooilijnen.

Groningen heeft ruim tweehonderd boerderijen binnen de eigen gemeentegrenzen geïnventariseerd en de interessante objecten aan een bouwhistorisch onderzoek onderworpen. Op basis van de bevindingen kregen veel boerderijen in het bestemmingsplan buitengebied het predicaat `karakteristiek', waardoor ze niet zomaar meer gesloopt mogen worden.

Veel grotere Nederlandse monumentengemeenten brengen de bouwhistorische waarden dus al systematisch in kaart, maar het is nog geen algemene praktijk. Hoe pak je zoiets aan?

Brochure

De brochure Bouwhistorisch onderzoek werkt! schetst hoe gemeenten op basis van oude en nieuwe kaarten en aanvullend bouwhistorisch onderzoek tot een historische waardenkaart kunnen komen. Dirk Jan de Vries, coördinator bouwhistorie van de Rijksdienst: `Grotere gemeenten konden zelf onderzoek doen, maar hebben in het verleden ook particuliere onderzoeksbureaus ingeschakeld. Daardoor is de expertise in de markt gegroeid. Daar kunnen nu veel meer gemeenten gebruik van maken.' De brochure bevat diverse aansprekende voorbeelden.

Daarnaast is er uitgebreid aandacht voor de juridische mogelijkheden om dergelijk bouwhistorisch onderzoek te bevorderen én de uitkomsten te verwerken in het ruimtelijk beleid. Die ruimte is er volop via de Monumentenwet 1988, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), de Gemeentewet en de Wet op de Ruimtelijke ordening.

Symposium

Op woensdag 16 februari organiseert de Rijksdienst voor het Cultureel in Amersfoort een symposium over dit thema voor gemeenten, beleidsmakers en onderzoekers. Op deze bijeenkomst wordt ook de brochure gepresenteerd.