Stichting FOM
16 februari 2011
FOM en ALW zetten in op duurzame energie
Tien honoreringen binnen het programma 'Towards BioSolar Cells'
Binnen het programma Towards BioSolar Cells van de Stichting FOM en het
NWO-gebied Aard- en levenswetenschappen (ALW) zijn tien
onderzoeksvoorstellen gehonoreerd. Terwijl de details van de laatste
voorstellen nog uitgewerkt worden, staan de eerste oio's en postdocs al
in het lab. Zij doen fundamenteel onderzoek naar de primaire stappen in
de fotosynthese. Met de resultaten kunnen nieuwe stappen worden gezet
op het gebied van biozonnecellen en solar fuels.
Figuur 1. Voorbeeld van een artificial leaf
vergroten Figuur 1. Voorbeeld van een artificial leaf
De pijl aan de rechterkant staat voor zonlicht. In het midden verzorgen
twee halfgeleiders de lichtabsorptie en de ladingsscheiding, waardoor
water wordt gescheiden O en H^+. Tenslotte wordt H^+ aan de
linkerkant omgezet in H ^. De vorming van zuurstof en waterstof wordt
versneld door twee katalysatoren.
Fotosynthese
Een zonnecel zet zonlicht om in elektriciteit, maar kan de energie niet
opslaan. Om dat voor elkaar te krijgen bestuderen onderzoekers
fotosynthese in planten, het proces waarbij zonlicht wordt omgezet in
brandstoffen. Als we dit efficiënter kunnen maken, leveren planten meer
biomassa (en dus meer energie) per hectare op. De planten fungeren dan
als biozonnecellen. Maar er wordt ook onderzoek gedaan naar
soortgelijke processen in micro-organismen en in artificiële systemen.
Dit noemen we solar fuels.
Kunstmatige bladeren
Een groot deel van het BioSolar Cells onderzoek gaat over 'artificial
leaves', ofwel kunstmatige bladeren. Deze systemen zijn geïnspireerd op
fotosynthese, maar worden volledig vervaardigd door onderzoekers.
Artificial leaves zetten water met behulp van zonlicht om in waterstof.
Dit kan opgeslagen worden in koolstofverbindingen, net als in een
plant. BioSolar Cells brengt kennis uit heel Nederland samen, zodat de
'missing links' in het systeem opgehelderd kunnen worden.
Opzet van het programma
Towards BioSolar Cells is een samenwerking tussen FOM en ALW, met een
bijdrage van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en
Innovatie. Het programma is onderdeel van het FES-programma 'BioSolar
Cells'. Voor de open aanvraagronde was in totaal 7 miljoen euro
beschikbaar. Er zijn er 25 aanvragen ingediend, waarvan er 10 zijn
gehonoreerd. Het programma is multidisciplinair: de gehonoreerde
voorstellen komen uit de fysica, chemie en biologie.
FOM en energie
Energieonderzoek is een speerpunt in de nieuwe strategie van FOM. Het
FOM-Instituut voor Plasmafysica te Rijnhuizen wordt uitgebouwd tot een
nationaal instituut voor funderend energieonderzoek op de campus van de
TU/e. Daarnaast richt FOM focusgroepen op in dit thema en starten er
nieuwe YES! fellowships (voor Young Energy Scientists). FOM is ook
trekker van het NWO-thema Duurzame energie.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Mark de Graef,
programmacoördinator bij FOM.