Wageningen Universiteit en Researchcentrum 22 feb 2011

Onderdeel: LEI

Boeren hebben in 2009 meer mest afgevoerd dan in elk van de drie jaren daarvoor. Hiermee voerden zij in de periode 2006 tot en met 2009 voor het eerst meer mest af dan volgens de mestregelgeving nodig was. Tegelijkertijd produceerde de Nederlandse veehouderij meer mest. Het aanbod fosfaat op de mestmarkt lag in 2009 16% hoger dan in 2006.

Dit blijkt uit de 'Monitoring mestmarkt 2009', een onderzoek dat het LEI, onderdeel van Wageningen UR, heeft uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van de Commissie van Deskundigen Meststoffenwet naar het aanbod en de afvoer van mest in Nederland. De belangrijkste oorzaken van het toenemen van de mestafzet zijn de toenemende mestexport, het verbranden van mest door de mestverbrandingscentrale in Moerdijk en optimale weersomstandigheden âin de periodes van mestaanwendingâin 2009.

Varkensmest
Opvallend is dat de geregistreerde afvoer van varkensmest lager ligt dan wat varkensbedrijven volgens schattingen produceren. In 2006 was dit verschil 45%, in 2009 daalde dit verschil naar 8%. Dit verschil kan niet verklaard worden uit onzekerheden over het aantal dieren, excretie en mestgebruik op het eigen bedrijf. Mogelijk houden varkensboeren mest in voorraad wat niet in de registraties naar voren komt.

Pluimvee
Bij pluimvee geldt het omgekeerde: Uit registraties blijkt dat pluimveehouders meer fosfaat uit mest afvoeren, dan wat zij naar schatting produceren. Er zijn sterke vermoedens dat het fosfaatgehalte van mestmonsters uit de pluimveehouderij niet representatief is.

Afvoeren
Het afvoeren van mest houdt in dat boeren hun mest een andere bestemming geven dan het eigen bedrijf. Hieronder valt:
* het afzetten van de mest op andere landbouwbedrijven, hobbybedrijven en particulieren;

* het exporteren van mest naar het buitenland;
* het verbranden van mest.

MAMBO
De CDM brengt in opdracht van EL&I elk jaar een monitoring mestmarkt uit. Het LEI levert een belangrijke bijdrage aan de uitvoering van de monitor. De bijdrage van het LEI bestaat onder andere uit schattingen van mestproductie met het MAMBO-model op basis van de methode zoals die beschreven is in het protocol van de Commissie van Deskundigen Meststoffenwet. Voor gegevens over de registratie van mestafzet, wordt gebruik gemaakt van gegevens van Dienst Regelingen van EL&I.

LEI-rapport 2010-098: Monitoring mestmarkt 2009; Achtergronddocumentatie
LEI-rapport 2008-090: Monitoring mestmarkt 2008; Achtergronddocumentatie
WOT Natuur & Milieu rapport 112: Synthese monitoring mestmarkt 2009 WOT Natuur & Milieu rapport 86: Synthese monitoring mestmarkt 2008 Nieuwsbericht 28-11-2008: Ontwikkelingen in de mestmarkt Contact
Harry Luesink